HASAR ANINDA YAPILMASI GEREKENLER |
Hasarda istenen belgeler Kaza sigortalarında; A) Oto kaza sigortalarında: Çalınma durumlarında; a) Maddi hasarlarda: b) Bedeni hasarlarda : ( kesin rapor ) Yaralanma durumunda : Ölüm durumunda : D) Cam kırılması sigortalarında : |
Kara Taşıtları Kasko Sigortası Genel Şartları Yürürlük Tarihi: 1 Ocak 1994
A -Sigortanın Kapsamı A.l. Sigortanın Konusu Bu sigorta ile sigortacı, sigortalının, karayolunda kullanılabilen motorlu, motorsuz taşıtlardan, romörk veya karavanlar ile iş makinelerinden ve lastik tekerlekli traktörlerden doğan menfaatinin aşağıdaki tehlikeler dolayısıyla ihlali sonucu uğrayacağı maddi zararları temin eder . a) Gerek hareket gerek durma halinde iken sigortalının veya aracı kullananın iradesi dışında araca ani ve harici etkiler neticesinde sabit veya hareketli bir cismin çarpması veya aracın böyle bir cisme çarpması, müsademesi, devrilmesi, düşmesi, yuvarlanması gibi kazalar ile üçüncü kişilerin kötü niyet veya muziplikle yaptıkları hareketler, b) Aracın yanması, c) A.4.11 maddesi ile teminat kapsamına dahil edilen haller hariç olmak üzere, aracın çalınması veya çalınmaya teşebbüs edilmesi. Teminat poliçede belirtmek şartıyla yukarıda sıralanan riziko gruplarından sadece biri veya birkaçı için verilebilir. A.2. Sigortanın Coğrafi Sınırı Bu sigorta Türkiye sınırları içinde geçerlidir. A.3. Sigortanın Kapsamı Poliçede belirtilen taşıt ve yine poliçede belirtilmeleri koşulu ile taşıta monte edilmiş her türlü ses, iletişim ve görüntü cihazları ile taşıtta standardının dışında yer alan ilave aksesuar sigorta kapsamı içindedir. A.4. Ek Sözleşme ile Teminat Kapsamına Dahil Edilebilecek Zararlar Sigorta kapsamındaki şeylerde meydana gelebilecek aşağıdaki zararlar sigorta teminatının dışında olup ancak ek sözleşme ile teminat kapsamı içine alınabilirler. 4.1. Türkiye sınırları dışında meydana gelen zararlar, 4.4. Deprem veya yanardağ püskürmesi nedeni ile meydana gelen zararlar, A.5. Teminat Dışında Kalan Zararlar Aşağıdaki haller dolayısıyla taşıtta meydana gelen zararlar sigorta teminatının dışındadır: 5.1. Savaş, her türlü savaş olayları, istila, yabancı düşman hareketleri, çarpışma (Savaş ilan edilmiş olsun olmasın), iç savaş, ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunların gerektirdiği inzibati ve askeri hareketler nedeniyle meydana gelen zararlar, A.6. Eksik Sigorta Poliçede belirti1en sigorta bedeli, sigorta edilen menfaatin, hasara uğradığı andaki değerinden düşük olduğu takdirde, menfaatin bir kısmının zarara uğraması halinde sigortacı, aksine sözleşme bulunmadıkça sigorta bedelinin sigorta değerine olan oranı neden ibaretse zararın o kadarından sorumludur. Sigorta ettiren, sigorta sözleşmesini, yukandaki oran gözönüne alınmaksızın sigorta bedelini aşmayan zararın tamamının sigortacı tarafından ödeneceği şeklinde değiştirebilir. Sigorta ettiren sözleşmeyi bu şekilde değiştirdiğini, rizikonun gerçekleşmesinden önce, noter protestosu ile sigortacıya bildirdiği takdirde, bildirim gününden sonra gelen günden itibaren sözleşme hükümleri, kendiliğinden, sigortacının sigorta bedelini aşmayan zararın tamamından sorumlu olacağı şeklinde değiştirilmiş olur. Sigorta ettiren tarifede belirtilen prim farkını esas primin ödenmesine ilişkin hükümler uyarınca öder. A.7. Aşkın Sigorta Sigorta bedeli sigortalanan menfaatin değerini aşarsa sigortanın bu değeri aşan kısmı geçersizdir. Sigorta süresi içinde haberdar olan sigortacı bu durumu sigortalıya ve sigorta ettirene ihbar eder ve sigorta bedelini ve primin bu aşkın bedele ait kısmını indirir ve fazlasını sigorta ettirene iade eder. A.8. Muafiyetler Tesbit olunan bir miktara veya sigorta bedelinin belli bir yüzdesine kadar olan hasarların veya hasarın belli bir yüzdesini sigortacı tarafından tazmin edilmeyeceği kararlaştırılabilir. Bu şekilde belirlenen muafiyet oranları veya tutarları poliçeye yazılır. A.9. Sigortanın Başlangıcı ve Sonu Sigorta, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde, aksi kararlaştırılmadıkça, Türkiye saati ile öğleyin saat 12.00'de başlar ve öğleyin saat 12.00'de sona erer. B -Hasar ve Tazminat B.l. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigortalı ve/veya Sigorta Ettirenin Yükümlülükleri Sigortalı ve/veya sigorta ettiren, rizikonun gerçekleşmesi halinde aşağıdaki hususlar yerine getirmekle yükümlüdür. 1.1. Rizikonun gerçekleştiğini öğrendiği tarihten itibaren en geç beş iş günü içinde sigortacıya bildirimde bulunmak, B.2. Koruma Önlemleri ve Kurtarma Sigortalı ve/veya sigorta ettiren, işbu söz1eşme ile temin olunan rizikoların gerçekleşmesinde zararı önlemeye, azaltmaya ve hafıfletmeye yarayacak önlemleri almakla yükümlüdür. Alınan önlemlerden doğan masraflar, bu önlemler faydasız kalmış olsa bile, sigortacı tarafından ödenir. Eksik sigorta varsa, sigortacı bu masrafları sigorta bedeliyle sigorta değeri arasındaki orana göre öder. B.3. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigortacının Yükümlülükleri 3.1. Bildirim Sigortalı ve sigortacı uyuşmazlığın çözümü için tek hakem-bilirkişi seçiminde anlaşamadıkları takdirde, taraflardan her biri hakem-bilirkişisini seçer ve bu hususu noter eliyle diğer tarafa bildirir. Taraf hakem-bilirkişileri ilk toplantı tarihinden itibaren yedi gün içerisinde ve incelemeye geçmeden önce bir üçüncü hakem-bilirkişi seçerler ve bunu bir tutanakla saptarlar. Üçüncü hakem-bilirkişi, ancak taraf hakem-bilirkişilerinin anlaşamadıkları hususlarda, anlaşamadıkları hadler içinde kalmak suretiyle, diğer hakem-bilirkişilerle birlikte tek bir rapor halinde karar vermeye yetkilidir. Hakem-bilirkişi kararları taraflara aynı zamanda tebliğ edilir. Sigortalı veya sigortacıdan herhangi biri, diğer tarafça yapılan tebliğden itibaren onbeş gün içinde hakem-bilirkişisini seçmez, yahut taraf hakem-bilirkişiler üçüncü hakem-bilirkişinin seçimi konusunda yedi gün içinde anlaşamazlar ise, taraf hakem-bilirkişisi veya üçüncü hakem-bilirkişi, taraflardan birinin isteği üzerine hasar yerindeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkeme tarafından uzman kişiler arasından seçilir. Her iki taraf, üçüncü hakem-bilirkişinin bu kişi ister taraf hakem-bilirkişileri ister yetkili mahkeme tarafından seçilecek olsun sigortacının veya sigortadan faydalanan kimsenin ikamet ettiği veya rizikonun gerçekleştiği yer dışından seçilmesini isteme hakkına sahip olup bu isteğin yerine getirilmesi gereklidir. Hakem-bilirkişilere, uzmanlıklarının yeterli olmadığı nedeniyle itiraz olunabilir. Hakem-bilirkişinin kimliğinin öğrenilmesinden sonra yedi gün içerisinde kullanılmayan itiraz hakkı düşer. Hakem-bilirkişi ölür, görevden çekilir veya reddedilir ise yerine aynı usule göre yenisi seçilir ve göreve kaldığı yerden devam olunur. Sigortalının ölümü, seçilmiş bulunan hakem-bilirkişinin görevini sona erdirmez. Hakem-bilirkişiler, zarar miktarının saptanması konusunda gerekli görecekleri deliller ile sigortalanan menfaatin, rizikonun gerçekleşmesi sırasındaki değerini saptamaya yarayacak kayıt ve belgeleri isteyebilir ve hasar yerinde incelemede bulunabilirler. Hakem-bilirkişilerin veya üçüncü hakem bilirkişinin zarar miktarı konusunda verecekleri karar kesindir, tarafları bağlar. Hakem-bilirkişi kararlarına ancak tesbit edilen zarar miktarının,gerçek durumdan önemli şekilde farklı olduğu anlaşılır ise itiraz edilebilir ve bunların iptali kararın tebliğ tarihinden itibaren yedi gün içinde rizikonun gerçekleştiği yerdeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkemeden istenebilir. Taraflar kendi hakem-bilirkişilerinin ücret ve masraflarını öderler. Tek hakem-bilirkişinin veya üçüncü hakem-bilirkişinin ücret ve masrafları taraflarca yarı yarıya ödenir. Zarar miktarının saptanması bu sözleşmede ve mevzuatta mevcut hüküm ve şartları ve bunların ileri sürülmesini etkilemez. 3.3. Tazminatın Hesabı ve Ödenmesi Sigorta sözleşmesinin yapıldığı sırada veya sigorta süresi içinde; taşıtın değeri sigorta ettiren ve sigortacının mutabakatı veya oybirliği ile seçtikleri bilirkişiler tarafından saptanır ve taraflarca kabul olunursa, rizikon gerçekleşmesi ve tazminatın hesabında bu değere taraflarca itiraz olunamaz. Mutabakatlı değer esasıyla yapılacak sözleşmeler için saptanacak değer listesi en çok bir yıllık sigorta süresi için geçerlidir. Bilirkişi masrafı, sözleşmeyi mutabakatlı değer esasıyla isteyen tarafa aittir. 3.3.1.2. Onarım masraflarının sigortalı taşıtın rizikonun gerçekleştiği tarihteki değerini aşması ve aynı zamanda eksper raporu ile taşıtın onarım kabul etmez bir hale geldiğinin tespit edilmesi durumunda, araç tam hasara uğramış sayılır. Aracın tam hasara uğraması halinde, sigortacının azami sorumluluk haddini geçmemek üzere, hasar anındaki sigorta değeri ödenir. Bu durumda, aracın Karayolları Trafik Yönetmeliğinin ilgili maddesi hükümleri doğrultusunda hurdaya ayrıldığına dair hurda tescil belgesi sigorta şirketine ibraz edilmeden araç sahibine sigorta tazminatı ödenmez. Değeri tamamen ödenen araç ve aksamı, talep ettiği takdirde sigortacının malı olur.
3.3.1.3. Sigorta bedeli, rizikonun gerçekleştiği andaki sigorta değerinden eksik olduğu takdirde, kısmi hasar halinde, aksine sözleşme olmadıkça, tazminat sigorta bedeli ile sigorta değeri arasındaki orana göre ödenir. 3.3.2. Tazminat Hakkının Eksilmesi ve Düşmesi Sigortalı ve/veya sigorta ettiren rizikonun gerçekleşmesi halindeki yükümlülüklerini yerine getirmez ve bunun sonucu zarar miktarında bir artış olursa, sigortacının ödeyeceği tazminattan bu suretle artan kısım indirilir. Sigorta ettiren ve/veya sigortalı, rizikonun gerçekleşmesine kasten sebebiyet verir veya zarar miktarını. kasten arttırıcı eylemlerde bulunurlarsa, sigortalının bu poliçeden doğan hakları düşer. 3.3.3. Tazminatın Ödenmesi Çalınmış olan taşıtın bulunması, sigorta tazminatının ödenmesinden önce olmuş ise sigortalı, taşıtı geri almak zorundadır. Sigortacı tarafından değeri ödenen taşıt, ödemeden sonra bulunursa, sigorta ettiren ve/veya sigortalı keyfiyeti derhal sigortacıya bildirmekle yükümlüdür. Bu durumda sigortalı tazminatı ya iade eder ya taşıtın mülkiyetini sigortacıya devreder. Taşıtta çalınma dolayısıyla bir zarar meydana gelmiş ise sigortacı zararı öder. B.4. Hasar ve Tazminatın Sonuçları 4.1. Rizikonun gerçekleşmesi ile tam hasar meydana geldiği takdirde sigorta teminatı sona erer. Kısmi hasar halinde, sigorta bedeli, rizikonun gerçekleştiği tarihten itibaren, ödenen tazminat tutarı kadar eksilir. Sigorta bedelinin madde veya gruplara ayrılmış olması halinde aynı yöntem uygulanır. Sigorta bedelinin eksildiği hallerde, sigorta ettirenin istediği tarihten itibaren gün esası ile prim alınmak suretiyle sigorta bedeli yükseltilebilir. 4.2. Kısmi hasarlarda taraflar sigorta sözleşmesini feshetme hakkına sahiptir. Taraflar fesih hakkını ancak tazminat ödenmeden önce kullanabilir. Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir. 4.3. Sigortacı, ödediği tazminat tutarınca hukuken sigortalı yerine geçer. Sigorta ettiren ve sigortalı, sigortacının açabileceği davaya yararlı ve elde edilmesi mümkün belge ve bilgileri vermeye zorunludur. C -Çeşitli Hükümler C. 1 . Sigorta Priminin Ödenmesi, Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü Primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde, taksitlerin kesin ödeme zamanı, miktarı ve vadesinde ödenmemesinin sonuçları poliçe üzerine yazılır veya poliçe ile birlikte yazılı olarak sigorta ettirene bildirilir. Sigorta ettiren kimse, kesin vadeleri poliçe üzerinde belirtilen ya da yazılı olarak kendisine bildirilmiş olan prim taksitlerinin herhangi birini vade günü bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer. Sigorta ettiren, prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 15 gün içinde ödemediği takdirde sigorta teminatı durur. Rizikonun gerçekleşmemesi kaydıyla, teminatın durduğu süre içinde prim borcunun ödenmesi halinde teminat durduğu yerden devam eder .Sigorta teminatının durduğu tarihten itibaren 15 gün içerisinde prim borcunun ödenmemesi halinde, sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur. Poliçenin ön yüzüne yazılması kaydıyla, rizikonun gerçekleşmesiyle henüz vadesi gelmemiş prim taksitlerinin sigortacının ödemekle yükümlü olduğu tazminat miktarını aşmayan kısmı, muaccel hale gelir . Bu madde uyarınca sigorta sözleşmesinin feshedilmiş sayıldığı hallerde, sigortacının sorumluluğunun devam ettiği süreye tekabül eden prim gün esası üzerinden hesap edilerek fazlası sigorta ettirene iade edilir. C.2. Sigortalı ve/veya Sigorta Ettirenin Sözleşme Yapıldığı Sırada Beyan Yükümlülüğü 2.1. Sigortacı, bu sözleşmeyi, sigorta ettirenin ve/veya sigortalının beyanı ile teklifname, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde yazılı sorulara verdiği cevaplara dayanarak yapmıştır. 2.2. Sigorta ettirenin ve/veya sigortalının beyanı gerçeğe aykırı, yanlış veya eksik ise, sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek hallerde sigortacı durumu öğrendiği tarihten itibaren bir ay içinde sözleşmeden cayabilir veya sözleşmeyi yürürlükte tutarak aynı süre içinde prim farkını talep edebilir. Sigorta ettiren, talep edilen prim farkını kabul ettiğini sekiz gün içinde bildirmediği takdirde sözleşmeden cayılmış olur. Ancak, prim farkının kabul edilmemesi nedeniyle sözleşmeden cayılması sigortacının gerçeğe aykırı veya eksik beyanı öğrendiği tarihten itibaren bir aylık süre içinde sözkonusudur. Sigorta ettiren kimsenin ve/veya sigortalının kasıtlı davrandığı anlaşıldığı takdirde sigortacı, riziko gerçekleşmiş olsa bile sözleşmeden cayabilir ve prime hak kazanır. 2.3. Sigorta ettiren ve/veya sigortalının kasdı bulunmadığı durumlarda riziko, sigortacı durumu öğrenmeden önce veya sigortacının cayabileceği ya da caymanın hüküm ifade etmesi için geçecek sürede gerçekleşirse, sigortacı tazminatı tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki orana göre öder. 2.4. Süresinde kullanılmayan cayma veya prim farkını talep etme hakkı düşer.
C.3. Sigortalı ve/veya Sigorta Ettirenin Sigorta Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü ve Sonuçları Sözleşmenin yapılmasından sonra aracın teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde belirtilen hali ve kullanış tarzı sigortacının muvafakati olmadan sigortalı ve/veya sigorta ettiren veya bir başkası tarafından değiştirildiği takdirde, sigortalı ve/veya sigorta ettiren durumu öğrendiği tarihten itibaren sekiz gün içinde bu değişikliği sigortacıya bildirmekle yükümlüdür. Durumun Sigortacı Tarafından Öğrenilmesinden Sonra; 3.1. Değişiklik, sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren hallerden ise sigortacı, sekiz gün içinde sözleşmeyi fesheder veya prim farkını talep etmek suretiyle sözleşmeyi yürürlükte tutar. Sigorta ettiren, talep edilen prim farkını kabul ettiğini sekiz gün içinde bildirmediği takdirde sözleşme feshedilmiş olur. Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir. Süresinde kullanılmayan fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer. Aracın teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde bildirilen halinin ve kullanış tarzının değiştiğini öğrenen sigortacı, sigorta hükmünün devamına razı olduğunu gösteren bir harekette bulunursa fesih hakkı düşer. 3.2. Değişiklik, rizikoyu hafifletici nitelikte ve daha az prim uygulamasını gerektirir hallerden ise: Sigortacı, bu değişikliğin yapıldığı tarihten sözleşmenin sona ermesine kadar geçecek süre için gün esasına göre hesap edilecek prim farkını sigorta ettirene geri verir. 3.3. Sigortacının sözleşmeyi bu değişikliklere göre yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren hallerde: a) Sigortacı durumu öğrenmeden önce, b) Sigortacının fesih ihbarında bulunabileceği süre içinde, c) Fesih ihbarının hüküm ifade etmesi için geçecek süre içinde riziko gerçekleşirse, sigortacı, tazminatı tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki orana göre öder. C.4. Birden Çok Sigorta Sigortalanan menfaatler üzerine sigorta ettiren ya da sigortalı başka sigortacılarla aynı rizikolara karşı ve aynı süreye rastlayan başka sigorta sözleşmesi yapacak olursa bunu sigortacıya derhal bildirmekle yükümlüdür. C.5. Menfaat Sahibinin Değişmesi Sözleşme süresi içinde, menfaat sahibinin değişmesi halinde sigorta sözleşmesi kendiliğinden feshedilmiş olur ve feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi gün esasına göre hesap edilir ve fazlası sigorta ettirene geri verilir. Sigortalı ve/veya sigorta ettirenin ölümü halinde, sigortanın hükmü devam eder ve sözleşmeden doğan bütün haklar ve/veya borçlar mirasçılarına geçer .Bu durumda, sigortanın varlığını öğrenen yeni hak sahibi durumu onbeş gün içinde sigortacıya bildirmekle yükümlüdür. Sigortacı değişikliği, yeni hak sahibi de sigortanın varlığını öğrendiği tarihten itibaren sekiz gün içinde sözleşmeyi feshedebilir. Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, gün esası üzerinden hesap edilir, fazlası geri verilir. Süresinde kullanılmayan fesih hakkı düşer. C.6. Tebliğ ve İhbarlar Sigorta ettirenin ve sigortalının bildirimleri sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye, noter eliyle veya taahhütlü mektupla yapılır. Sigortacının bildirimleri de sigorta ettirenin ve sigortalının poliçede gösterilen adresine veya bu adres değişmişse son bildirilen adresine aynı surette yapılır. Taraflar imza karşılığı ile elden verilen mektup veya telgrafla yapılan bildirimler de tahhütlü mektup hükmündedir. C.7. Sırların Saklı Tutulması Sigortacı ve sigortacı adına hareket edenler bu sözleşmenin yapılması dolayısıyla sigorta ettirene ve sigortalıya ait olarak öğreneceği sırların saklı tutulmamasından doğacak zararlardan sorumludurlar. C.8. Yetkili Mahkeme Bu sigorta sözleşmesinden doğan anlaşmazlıklar nedeniyle sigortacı aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme, sigorta şirketi merkezinin veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acentenin ikametgahının bulunduğu veya rizikonun gerçekleştiği yerde, sigortacı tarafından açılacak davalarda ise davalının ikametgahının bulunduğu yerde ticaret davalarına bakmakla görevli mahkemedir. C.9. Zaman Aşımı Sigorta sözleşmesinden doğan bütün talepler iki yılda zaman aşımına uğrar. C.10. Özel Şartlar Bu genel şartlara sigortalı aleyhine olmamak üzere özel şartlar konulabilir. |
Motorlu Kara Taşıtları İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları Yürürlük Tarihi: 1 Ocak 1994
A -Sigortanın Kapsamı A.l. Sigortanın Konusu Bu sigorta ile sigortacı, sigortalının, karayolunda kullanılabilen motorlu, motorsuz taşıtlardan, romörk veya karavanlar ile iş makinelerinden ve lastik tekerlekli traktörlerden doğan menfaatinin aşağıdaki tehlikeler dolayısıyla ihlali sonucu uğrayacağı maddi zararları temin eder . a) Gerek hareket gerek durma halinde iken sigortalının veya aracı kullananın iradesi dışında araca ani ve harici etkiler neticesinde sabit veya hareketli bir cismin çarpması veya aracın böyle bir cisme çarpması, müsademesi, devrilmesi, düşmesi, yuvarlanması gibi kazalar ile üçüncü kişilerin kötü niyet veya muziplikle yaptıkları hareketler, b) Aracın yanması, c) A.4.11 maddesi ile teminat kapsamına dahil edilen haller hariç olmak üzere, aracın çalınması veya çalınmaya teşebbüs edilmesi. Teminat poliçede belirtmek şartıyla yukarıda sıralanan riziko gruplarından sadece biri veya birkaçı için verilebilir. A.2. Sigortanın Coğrafi Sınırı Bu sigorta Türkiye sınırları içinde geçerlidir. A.3. Sigortanın Kapsamı Poliçede belirtilen taşıt ve yine poliçede belirtilmeleri koşulu ile taşıta monte edilmiş her türlü ses, iletişim ve görüntü cihazları ile taşıtta standardının dışında yer alan ilave aksesuar sigorta kapsamı içindedir. A.4. Ek Sözleşme ile Teminat Kapsamına Dahil Edilebilecek Zararlar Sigorta kapsamındaki şeylerde meydana gelebilecek aşağıdaki zararlar sigorta teminatının dışında olup ancak ek sözleşme ile teminat kapsamı içine alınabilirler. 4.1. Türkiye sınırları dışında meydana gelen zararlar, 4.4. Deprem veya yanardağ püskürmesi nedeni ile meydana gelen zararlar, A.5. Teminat Dışında Kalan Zararlar Aşağıdaki haller dolayısıyla taşıtta meydana gelen zararlar sigorta teminatının dışındadır: 5.1. Savaş, her türlü savaş olayları, istila, yabancı düşman hareketleri, çarpışma (Savaş ilan edilmiş olsun olmasın), iç savaş, ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunların gerektirdiği inzibati ve askeri hareketler nedeniyle meydana gelen zararlar, A.6. Eksik Sigorta Poliçede belirti1en sigorta bedeli, sigorta edilen menfaatin, hasara uğradığı andaki değerinden düşük olduğu takdirde, menfaatin bir kısmının zarara uğraması halinde sigortacı, aksine sözleşme bulunmadıkça sigorta bedelinin sigorta değerine olan oranı neden ibaretse zararın o kadarından sorumludur. Sigorta ettiren, sigorta sözleşmesini, yukandaki oran gözönüne alınmaksızın sigorta bedelini aşmayan zararın tamamının sigortacı tarafından ödeneceği şeklinde değiştirebilir. Sigorta ettiren sözleşmeyi bu şekilde değiştirdiğini, rizikonun gerçekleşmesinden önce, noter protestosu ile sigortacıya bildirdiği takdirde, bildirim gününden sonra gelen günden itibaren sözleşme hükümleri, kendiliğinden, sigortacının sigorta bedelini aşmayan zararın tamamından sorumlu olacağı şeklinde değiştirilmiş olur. Sigorta ettiren tarifede belirtilen prim farkını esas primin ödenmesine ilişkin hükümler uyarınca öder. A.7. Aşkın Sigorta Sigorta bedeli sigortalanan menfaatin değerini aşarsa sigortanın bu değeri aşan kısmı geçersizdir. Sigorta süresi içinde haberdar olan sigortacı bu durumu sigortalıya ve sigorta ettirene ihbar eder ve sigorta bedelini ve primin bu aşkın bedele ait kısmını indirir ve fazlasını sigorta ettirene iade eder. A.8. Muafiyetler Tesbit olunan bir miktara veya sigorta bedelinin belli bir yüzdesine kadar olan hasarların veya hasarın belli bir yüzdesini sigortacı tarafından tazmin edilmeyeceği kararlaştırılabilir. Bu şekilde belirlenen muafiyet oranları veya tutarları poliçeye yazılır. A.9. Sigortanın Başlangıcı ve Sonu Sigorta, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde, aksi kararlaştırılmadıkça, Türkiye saati ile öğleyin saat 12.00'de başlar ve öğleyin saat 12.00'de sona erer. B -Hasar ve Tazminat B.l. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigortalı ve/veya Sigorta Ettirenin Yükümlülükleri Sigortalı ve/veya sigorta ettiren, rizikonun gerçekleşmesi halinde aşağıdaki hususlar yerine getirmekle yükümlüdür. 1.1. Rizikonun gerçekleştiğini öğrendiği tarihten itibaren en geç beş iş günü içinde sigortacıya bildirimde bulunmak, B.2. Koruma Önlemleri ve Kurtarma Sigortalı ve/veya sigorta ettiren, işbu söz1eşme ile temin olunan rizikoların gerçekleşmesinde zararı önlemeye, azaltmaya ve hafıfletmeye yarayacak önlemleri almakla yükümlüdür. Alınan önlemlerden doğan masraflar, bu önlemler faydasız kalmış olsa bile, sigortacı tarafından ödenir. Eksik sigorta varsa, sigortacı bu masrafları sigorta bedeliyle sigorta değeri arasındaki orana göre öder. B.3. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigortacının Yükümlülükleri 3.1. Bildirim Sigortalı ve sigortacı uyuşmazlığın çözümü için tek hakem-bilirkişi seçiminde anlaşamadıkları takdirde, taraflardan her biri hakem-bilirkişisini seçer ve bu hususu noter eliyle diğer tarafa bildirir. Taraf hakem-bilirkişileri ilk toplantı tarihinden itibaren yedi gün içerisinde ve incelemeye geçmeden önce bir üçüncü hakem-bilirkişi seçerler ve bunu bir tutanakla saptarlar. Üçüncü hakem-bilirkişi, ancak taraf hakem-bilirkişilerinin anlaşamadıkları hususlarda, anlaşamadıkları hadler içinde kalmak suretiyle, diğer hakem-bilirkişilerle birlikte tek bir rapor halinde karar vermeye yetkilidir. Hakem-bilirkişi kararları taraflara aynı zamanda tebliğ edilir. Sigortalı veya sigortacıdan herhangi biri, diğer tarafça yapılan tebliğden itibaren onbeş gün içinde hakem-bilirkişisini seçmez, yahut taraf hakem-bilirkişiler üçüncü hakem-bilirkişinin seçimi konusunda yedi gün içinde anlaşamazlar ise, taraf hakem-bilirkişisi veya üçüncü hakem-bilirkişi, taraflardan birinin isteği üzerine hasar yerindeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkeme tarafından uzman kişiler arasından seçilir. Her iki taraf, üçüncü hakem-bilirkişinin bu kişi ister taraf hakem-bilirkişileri ister yetkili mahkeme tarafından seçilecek olsun sigortacının veya sigortadan faydalanan kimsenin ikamet ettiği veya rizikonun gerçekleştiği yer dışından seçilmesini isteme hakkına sahip olup bu isteğin yerine getirilmesi gereklidir. Hakem-bilirkişilere, uzmanlıklarının yeterli olmadığı nedeniyle itiraz olunabilir. Hakem-bilirkişinin kimliğinin öğrenilmesinden sonra yedi gün içerisinde kullanılmayan itiraz hakkı düşer. Hakem-bilirkişi ölür, görevden çekilir veya reddedilir ise yerine aynı usule göre yenisi seçilir ve göreve kaldığı yerden devam olunur. Sigortalının ölümü, seçilmiş bulunan hakem-bilirkişinin görevini sona erdirmez. Hakem-bilirkişiler, zarar miktarının saptanması konusunda gerekli görecekleri deliller ile sigortalanan menfaatin, rizikonun gerçekleşmesi sırasındaki değerini saptamaya yarayacak kayıt ve belgeleri isteyebilir ve hasar yerinde incelemede bulunabilirler. Hakem-bilirkişilerin veya üçüncü hakem bilirkişinin zarar miktarı konusunda verecekleri karar kesindir, tarafları bağlar. Hakem-bilirkişi kararlarına ancak tesbit edilen zarar miktarının,gerçek durumdan önemli şekilde farklı olduğu anlaşılır ise itiraz edilebilir ve bunların iptali kararın tebliğ tarihinden itibaren yedi gün içinde rizikonun gerçekleştiği yerdeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkemeden istenebilir. Taraflar kendi hakem-bilirkişilerinin ücret ve masraflarını öderler. Tek hakem-bilirkişinin veya üçüncü hakem-bilirkişinin ücret ve masrafları taraflarca yarı yarıya ödenir. Zarar miktarının saptanması bu sözleşmede ve mevzuatta mevcut hüküm ve şartları ve bunların ileri sürülmesini etkilemez. 3.3. Tazminatın Hesabı ve Ödenmesi Sigorta sözleşmesinin yapıldığı sırada veya sigorta süresi içinde; taşıtın değeri sigorta ettiren ve sigortacının mutabakatı veya oybirliği ile seçtikleri bilirkişiler tarafından saptanır ve taraflarca kabul olunursa, rizikon gerçekleşmesi ve tazminatın hesabında bu değere taraflarca itiraz olunamaz. Mutabakatlı değer esasıyla yapılacak sözleşmeler için saptanacak değer listesi en çok bir yıllık sigorta süresi için geçerlidir. Bilirkişi masrafı, sözleşmeyi mutabakatlı değer esasıyla isteyen tarafa aittir. 3.3.1.2. Onarım masraflarının sigortalı taşıtın rizikonun gerçekleştiği tarihteki değerini aşması ve aynı zamanda eksper raporu ile taşıtın onarım kabul etmez bir hale geldiğinin tespit edilmesi durumunda, araç tam hasara uğramış sayılır. Aracın tam hasara uğraması halinde, sigortacının azami sorumluluk haddini geçmemek üzere, hasar anındaki sigorta değeri ödenir. Bu durumda, aracın Karayolları Trafik Yönetmeliğinin ilgili maddesi hükümleri doğrultusunda hurdaya ayrıldığına dair hurda tescil belgesi sigorta şirketine ibraz edilmeden araç sahibine sigorta tazminatı ödenmez. Değeri tamamen ödenen araç ve aksamı, talep ettiği takdirde sigortacının malı olur.
3.3.1.3. Sigorta bedeli, rizikonun gerçekleştiği andaki sigorta değerinden eksik olduğu takdirde, kısmi hasar halinde, aksine sözleşme olmadıkça, tazminat sigorta bedeli ile sigorta değeri arasındaki orana göre ödenir. 3.3.2. Tazminat Hakkının Eksilmesi ve Düşmesi Sigortalı ve/veya sigorta ettiren rizikonun gerçekleşmesi halindeki yükümlülüklerini yerine getirmez ve bunun sonucu zarar miktarında bir artış olursa, sigortacının ödeyeceği tazminattan bu suretle artan kısım indirilir. Sigorta ettiren ve/veya sigortalı, rizikonun gerçekleşmesine kasten sebebiyet verir veya zarar miktarını. kasten arttırıcı eylemlerde bulunurlarsa, sigortalının bu poliçeden doğan hakları düşer. 3.3.3. Tazminatın Ödenmesi Çalınmış olan taşıtın bulunması, sigorta tazminatının ödenmesinden önce olmuş ise sigortalı, taşıtı geri almak zorundadır. Sigortacı tarafından değeri ödenen taşıt, ödemeden sonra bulunursa, sigorta ettiren ve/veya sigortalı keyfiyeti derhal sigortacıya bildirmekle yükümlüdür. Bu durumda sigortalı tazminatı ya iade eder ya taşıtın mülkiyetini sigortacıya devreder. Taşıtta çalınma dolayısıyla bir zarar meydana gelmiş ise sigortacı zararı öder. B.4. Hasar ve Tazminatın Sonuçları 4.1. Rizikonun gerçekleşmesi ile tam hasar meydana geldiği takdirde sigorta teminatı sona erer. Kısmi hasar halinde, sigorta bedeli, rizikonun gerçekleştiği tarihten itibaren, ödenen tazminat tutarı kadar eksilir. Sigorta bedelinin madde veya gruplara ayrılmış olması halinde aynı yöntem uygulanır. Sigorta bedelinin eksildiği hallerde, sigorta ettirenin istediği tarihten itibaren gün esası ile prim alınmak suretiyle sigorta bedeli yükseltilebilir. 4.2. Kısmi hasarlarda taraflar sigorta sözleşmesini feshetme hakkına sahiptir. Taraflar fesih hakkını ancak tazminat ödenmeden önce kullanabilir. Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir. 4.3. Sigortacı, ödediği tazminat tutarınca hukuken sigortalı yerine geçer. Sigorta ettiren ve sigortalı, sigortacının açabileceği davaya yararlı ve elde edilmesi mümkün belge ve bilgileri vermeye zorunludur. C -Çeşitli Hükümler C. 1 . Sigorta Priminin Ödenmesi, Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü Primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde, taksitlerin kesin ödeme zamanı, miktarı ve vadesinde ödenmemesinin sonuçları poliçe üzerine yazılır veya poliçe ile birlikte yazılı olarak sigorta ettirene bildirilir. Sigorta ettiren kimse, kesin vadeleri poliçe üzerinde belirtilen ya da yazılı olarak kendisine bildirilmiş olan prim taksitlerinin herhangi birini vade günü bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer. Sigorta ettiren, prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 15 gün içinde ödemediği takdirde sigorta teminatı durur. Rizikonun gerçekleşmemesi kaydıyla, teminatın durduğu süre içinde prim borcunun ödenmesi halinde teminat durduğu yerden devam eder .Sigorta teminatının durduğu tarihten itibaren 15 gün içerisinde prim borcunun ödenmemesi halinde, sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur. Poliçenin ön yüzüne yazılması kaydıyla, rizikonun gerçekleşmesiyle henüz vadesi gelmemiş prim taksitlerinin sigortacının ödemekle yükümlü olduğu tazminat miktarını aşmayan kısmı, muaccel hale gelir . Bu madde uyarınca sigorta sözleşmesinin feshedilmiş sayıldığı hallerde, sigortacının sorumluluğunun devam ettiği süreye tekabül eden prim gün esası üzerinden hesap edilerek fazlası sigorta ettirene iade edilir. C.2. Sigortalı ve/veya Sigorta Ettirenin Sözleşme Yapıldığı Sırada Beyan Yükümlülüğü 2.1. Sigortacı, bu sözleşmeyi, sigorta ettirenin ve/veya sigortalının beyanı ile teklifname, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde yazılı sorulara verdiği cevaplara dayanarak yapmıştır. 2.2. Sigorta ettirenin ve/veya sigortalının beyanı gerçeğe aykırı, yanlış veya eksik ise, sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek hallerde sigortacı durumu öğrendiği tarihten itibaren bir ay içinde sözleşmeden cayabilir veya sözleşmeyi yürürlükte tutarak aynı süre içinde prim farkını talep edebilir. Sigorta ettiren, talep edilen prim farkını kabul ettiğini sekiz gün içinde bildirmediği takdirde sözleşmeden cayılmış olur. Ancak, prim farkının kabul edilmemesi nedeniyle sözleşmeden cayılması sigortacının gerçeğe aykırı veya eksik beyanı öğrendiği tarihten itibaren bir aylık süre içinde sözkonusudur. Sigorta ettiren kimsenin ve/veya sigortalının kasıtlı davrandığı anlaşıldığı takdirde sigortacı, riziko gerçekleşmiş olsa bile sözleşmeden cayabilir ve prime hak kazanır. 2.3. Sigorta ettiren ve/veya sigortalının kasdı bulunmadığı durumlarda riziko, sigortacı durumu öğrenmeden önce veya sigortacının cayabileceği ya da caymanın hüküm ifade etmesi için geçecek sürede gerçekleşirse, sigortacı tazminatı tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki orana göre öder. 2.4. Süresinde kullanılmayan cayma veya prim farkını talep etme hakkı düşer.
C.3. Sigortalı ve/veya Sigorta Ettirenin Sigorta Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü ve Sonuçları Sözleşmenin yapılmasından sonra aracın teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde belirtilen hali ve kullanış tarzı sigortacının muvafakati olmadan sigortalı ve/veya sigorta ettiren veya bir başkası tarafından değiştirildiği takdirde, sigortalı ve/veya sigorta ettiren durumu öğrendiği tarihten itibaren sekiz gün içinde bu değişikliği sigortacıya bildirmekle yükümlüdür. Durumun Sigortacı Tarafından Öğrenilmesinden Sonra; 3.1. Değişiklik, sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren hallerden ise sigortacı, sekiz gün içinde sözleşmeyi fesheder veya prim farkını talep etmek suretiyle sözleşmeyi yürürlükte tutar. Sigorta ettiren, talep edilen prim farkını kabul ettiğini sekiz gün içinde bildirmediği takdirde sözleşme feshedilmiş olur. Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir. Süresinde kullanılmayan fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer. Aracın teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde bildirilen halinin ve kullanış tarzının değiştiğini öğrenen sigortacı, sigorta hükmünün devamına razı olduğunu gösteren bir harekette bulunursa fesih hakkı düşer. 3.2. Değişiklik, rizikoyu hafifletici nitelikte ve daha az prim uygulamasını gerektirir hallerden ise: Sigortacı, bu değişikliğin yapıldığı tarihten sözleşmenin sona ermesine kadar geçecek süre için gün esasına göre hesap edilecek prim farkını sigorta ettirene geri verir. 3.3. Sigortacının sözleşmeyi bu değişikliklere göre yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren hallerde: a) Sigortacı durumu öğrenmeden önce, b) Sigortacının fesih ihbarında bulunabileceği süre içinde, c) Fesih ihbarının hüküm ifade etmesi için geçecek süre içinde riziko gerçekleşirse, sigortacı, tazminatı tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki orana göre öder. C.4. Birden Çok Sigorta Sigortalanan menfaatler üzerine sigorta ettiren ya da sigortalı başka sigortacılarla aynı rizikolara karşı ve aynı süreye rastlayan başka sigorta sözleşmesi yapacak olursa bunu sigortacıya derhal bildirmekle yükümlüdür. C.5. Menfaat Sahibinin Değişmesi Sözleşme süresi içinde, menfaat sahibinin değişmesi halinde sigorta sözleşmesi kendiliğinden feshedilmiş olur ve feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi gün esasına göre hesap edilir ve fazlası sigorta ettirene geri verilir. Sigortalı ve/veya sigorta ettirenin ölümü halinde, sigortanın hükmü devam eder ve sözleşmeden doğan bütün haklar ve/veya borçlar mirasçılarına geçer .Bu durumda, sigortanın varlığını öğrenen yeni hak sahibi durumu onbeş gün içinde sigortacıya bildirmekle yükümlüdür. Sigortacı değişikliği, yeni hak sahibi de sigortanın varlığını öğrendiği tarihten itibaren sekiz gün içinde sözleşmeyi feshedebilir. Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, gün esası üzerinden hesap edilir, fazlası geri verilir. Süresinde kullanılmayan fesih hakkı düşer. C.6. Tebliğ ve İhbarlar Sigorta ettirenin ve sigortalının bildirimleri sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye, noter eliyle veya taahhütlü mektupla yapılır. Sigortacının bildirimleri de sigorta ettirenin ve sigortalının poliçede gösterilen adresine veya bu adres değişmişse son bildirilen adresine aynı surette yapılır. Taraflar imza karşılığı ile elden verilen mektup veya telgrafla yapılan bildirimler de tahhütlü mektup hükmündedir. C.7. Sırların Saklı Tutulması Sigortacı ve sigortacı adına hareket edenler bu sözleşmenin yapılması dolayısıyla sigorta ettirene ve sigortalıya ait olarak öğreneceği sırların saklı tutulmamasından doğacak zararlardan sorumludurlar. C.8. Yetkili Mahkeme Bu sigorta sözleşmesinden doğan anlaşmazlıklar nedeniyle sigortacı aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme, sigorta şirketi merkezinin veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acentenin ikametgahının bulunduğu veya rizikonun gerçekleştiği yerde, sigortacı tarafından açılacak davalarda ise davalının ikametgahının bulunduğu yerde ticaret davalarına bakmakla görevli mahkemedir. C.9. Zaman Aşımı Sigorta sözleşmesinden doğan bütün talepler iki yılda zaman aşımına uğrar. C.10. Özel Şartlar Bu genel şartlara sigortalı aleyhine olmamak üzere özel şartlar konulabilir.
|
Yangın Sigortası Genel Şartları Yürürlük Tarihi: 1 Ocak 1993
A- Sigortanın Kapsamı Primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde, taksitlerin kesin ödeme zamanı, miktarı ve vadesinde ödenmemesinin sonuçları poliçe üzerine yazılır veya poliçe ile birlikte yazılı olarak sigorta ettirene bildirilir. Sigorta ettiren kimse, kesin vadeleri poliçe üzerinde belirtilen ya da yazılı olarak kendisine bildirilmiş olan prim taksitlerinin herhangi birini vade günü bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer. Sigorta ettiren, prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 15 gün içinde ödemediği takdirde sigorta teminatı durur. Rizikonun gerçekleşmemesi kaydıyla, teminatın durduğu süre içinde prim borcunun ödenmesi halinde teminat durduğu yerden devam eder. Sigorta teminatının durduğu tarihten itibaren 15 gün içerisinde prim borcunun ödenmemesi halinde, sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur. Poliçenin ön yüzüne yazılması kaydıyla, rizikonun gerçekleşmesiyle henüz vadesi gelmemiş prim taksitlerinin sigortacının ödemekle yükümlü olduğu tazminat miktarını aşmayan kısmı, muaccel hale gelir. Bu madde uyarınca sigorta sözleşmesinin feshedilmiş sayıldığı hallerde, sigortacının sorumluluğunun devam ettiği süreye tekabül eden prim gün esası üzerinden hesap edilerek fazlası sigorta ettirene iade edilir. Grev, Lokavt, Kargaşalık, Halk Hareketleri Klozu
Yangın Sigortası Genel Şartları hükümleri saklı kalmak kaydıyla, 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj ile bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucu sigortalı şeylerde meydana gelen zararlar teminata ilave edilmiştir.
|
Hırsızlık Sigortası Genel Şartları Yürürlük Tarihi: 1 Ağustos 1996
A - Sigortanın Kapsamı Bu sigorta ile poliçede belirlenen sigortalı yerde hırsızlık veya hırsızlığa teşebbüsün; 1.1. Kırma, delme, yıkma, devirme ve zorlamayla girilerek, 1.2. Araç, gereç veya bedeni çeviklik sayesinde tırmanma veya aşma suretiyle girilerek, 1.3. Kaybolan, çalınan veya haksız yere elde edilen asıl anahtarla veya anahtar uydurarak veya başka aletler veya şifre yardımıyla kilit açma suretiyle girilerek, 1.4. Sigortalı yerlere gizlice girip saklanarak veya kapanarak, 1.5. Öldürme, yaralama, zor ve şiddet kullanma veya tehditle, yapılması halinde sigortalı kıymetlerde doğrudan meydana gelen maddi kayıp ve zararlar, teminat altına alınmıştır. Teminat poliçede belirtilmek şartıyla yukarıda sıralanan riziko gruplarından sadece biri veya birkaçı için de verilebilir. A.2. Sigorta Bedelinin Kapsamı Sigortalıya ve kendisiyle birlikte sürekli oturanlara ve çalışanlarına ait sigortalanabilir kıymetler sigorta kapsamı içindedir. Sigortalı yerlerde bulunan sigorta konusu kıymetler; a) Nitelikleri bakımından madde veya gruplara ayrılmış ise bu madde ve gruplardan herhangi birinin içine giren, b) Tek bir sigorta bedelinde belirtilmiş ise bu bedele ilişkin tanımın içine giren, her şey poliçede ayrıca belirtilmiş olsun olmasın sonradan edinilmiş olsa dahi sigorta teminatı kapsamı içindedir. Hırsızlık eylemini gerçekleştirmek amacıyla sigortalı kıymetlerin bulunduğu yerlere girilmesi veya bu yerlerin açılması esnasında verilecek tahribat da sigorta teminatı kapsamındadır. Sigorta sözleşmesine, teminat altına alınacak kıymetlerin muhafazası için özel hükümler konabilir. Bu takdirde sigortacı, sözkonusu kıymetlerin sigorta sözleşmesinde öngörülen şekillerde saklanmadığını ispat etmedikçe tazminat ödemekten kaçınamaz. A.3. Ek Sözleşme ile Teminat Kapsamına Dahil Edilebilecek Kıymetler Aşağıda sayılanlar teminat kapsamı dışındadır. Ancak sigorta bedellerinin poliçede ayrıca belirtilmesi kaydıyla ek sözleşme ile teminat kapsamı içine alınabilirler: 3.1. Kürk ve ipek halı ile sanat veya antika değeri olan tablo, kolleksiyon, heykel, biblo, resim, kitap, gravür, yazı, halı ve benzerleri, 3.2. Model, kalıp, plan ve kroki, ihtira beratı, ticari defter ve benzerleri, 3.3. Sigorta sözleşmesine konu olan yerler dahilinde bulunan kara, deniz ve hava araçları ile bunların yükleri, 3.4. İşyeri ile bağlantısı olmayan vitrinlerde sergilenen mallar, 3.5. Nakit, hisse senedi, tahvil ve kıymetli kâğıt ile altın, gümüş ve sair kıymetli maden ile bunlardan mamul eşya, mücevher, değerli taş, inci ve benzerleri, 3.6. Sigortalıya, kendisiyle birlikte oturanlara ve çalışanlarına ait olmayıp da sigorta sözleşmesinde gösterilen yerde bulunan mallar, 3.7. Konutlarda bulunan ve sigorta bedellerinin toplam sigorta bedelinin aşağıda belirtilen oranları aşan kısımları, a) Sanat veya antika değeri olan tablo, kolleksiyon, heykel, biblo, resim, kitap, gravür, yazı, halı ve benzerlerinin sigorta bedellerinin toplam sigorta bedelinin %5'ini aşan kısmı, b) Altın, gümüş ve sair kıymetli maden ile bunlardan mamül eşya, mücevher, değerli taş, inci ve benzerlerinin sigorta bedellerinin toplam sigorta bedelinin %5'ini aşan kısmı, c) Aksam ve teferruatları da dahil olmak üzere bilgisayar, video, video çekicisi, telsiz, televizyon, radyo, pikap, teyp, müzik seti, fotoğraf makinesi, film makinesi (gösterme veya çekme), dürbün ve mikroskopların sigorta bedellerinin toplam sigorta bedelinin % 10'unu aşan kısmı, d) Kürk ve ipek halıların sigorta bedellerinin toplam sigorta bedelinin % 10'unu aşan kısmı. Sigorta sözleşmesine, yukarıdaki fıkraya göre teminat altına alınacak eşya1arın muhafazası için özel hükümler konabilir. Bu takdirde sigortacı, sözkonusu eşyaların sigorta söz1eşmesinde öngörülen şekillerde saklanmadığını ispat etmedikçe tazminat ödemekten kaçınamaz. A.4. Ek Sözleşme ile Teminat Kapsamına Dahil Edilebilecek Haller Aşağıdaki hallerden herhangi birinin varlığını fırsat bilerek yapılan hırsızlık, yağma ve suçlara teşebbüsten kaynaklanan zararlar sigorta teminatının dışında olup ancak ek söz1eşme yapılarak teminat kapsamı içine alınabilirler: 4.1. Sigorta söz1eşmesinde gösterilen yerlerin içinde ara1ıksız 30 günden fazla kimse bulunmaması, 4.2. Poliçede gösterilen yerlerde bulunan kıymetlerin, bu yerlerden taşınması ve bu yerlerin dışındaki adreslerde tutulması, 4.3. Grev, lokavt, kargaşalık ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati hareketler, 4.4. Yangın, yıldırım, infilak, deprem, yanardağ püskürmesi, seylap, fırtına, yer kayması, kar ağırlığı, 4.5. Sigortalının hizmetinde bulunan kimselerce yapılan hırsızlık ve tahribat, 4.6. Kıyafet değiştirerek veya selahiyetli olmaksızın sıfat takınarak yapılan hırsızlık1ar, 4.7. 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj ile bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucunda meydana gelen zararlar A.5. Teminat Dışında Kalan Haller Aşağıdaki haller sigorta teminatının dışındadır: 5.1. Savaş, istila, düşman hareketleri, iç savaş, ihtilal, ayaklanma ve askeri hareketlerden yararlanılarak yapılan hırsızlık, yağma ve bu suçlara teşebbüsten kaynaklanan zararlar, 5.2. Herhangi bir nükleer yakıttan veya nükleer yakıtın yanması sonucu nükleer artıklardan veya bunlara atfedilen sebeplerden meydana gelen iyonlayıcı radyasyon veya radyo-aktif bulaşma ya da bunların gerektirdiği askeri ve inzibati tedbirlerden yararlanılarak yapılan, hırsızlık, yağma ve tahribat (Bu bentte geçen yanma deyimi kendi kendini idame ettiren herhangi bir nükleer ayrışım olayını da kapsayacaktır). 5.3. Kamu otoritesi tarafından sigortalı şeyler üzerinde yapılacak tasarruflardan yararlanılarak yapılan hırsızlık, yağma veya bu suçlara teşebbüsten kaynaklanan zararlar, 5.4. Sigortalıyla birlikte yaşayan veya birlikte oturan kimseler tarafından yapılan hırsızlık ve tahribat, 5.5. Hırsızların neden olacağı yangın, infilak ve dahili su zararları, 5.6. Envanter açıkları. A.6. Eksik Sigorta Aksi kararlaştırılmadıkça, poliçede belirtilen sigorta bedeli sigorta edilen menfaatin hasara uğradığı andaki değerinden düşük olduğu takdirde, tazminat sigorta bedeli ile sigorta değeri arasındaki orana göre ödenir. Sigortalı veya sigorta ettiren, sigorta sözleşmesini yukarıdaki oran gözönüne alınmaksızın sigorta bedelini aşmayan zararın tamamının sigortacı tarafından ödeneceği şeklinde değiştirebilir. Sigortalı veya sigorta ettiren sözleşmeyi bu şekilde değiştirdiğini, rizikonun gerçekleşmesinden önce, noter protestosu ile sigortacıya bildirdiği takdirde, bildirim gününden sonra gelen günden itibaren sözleşme hükümleri, kendiliğinden sigortacının sigorta bedelini aşmayan zararın tamamından sorumlu olacağı şeklinde değiştirilmiş olur. Sigortalı prim farkını esas primin ödenmesine ilişkin hükümler uyarınca öder. A.7. Aşkın Sigorta Sigorta bedeli veya sigortacının zarar dolayısıyla ödemeyi kararlaştırdığı miktar, sigorta olunan menfaatin değerini aşarsa sigortanın bu değeri aşan kısmı geçersizdir. Sigorta süresi içinde haberdar olan sigortacı bu durumu sigortalıya ihbar eder ve sigorta bedelini ve primin bu aşkın bedele ait kısmını indirir ve fazlasını sigortalıya iade eder. A.8. Muafiyet Sigorta bedelinin belli bir yüzdesine kadar olan hasarların veya hasarın belli bir yüzdesinin ve/veya miktarının sigortacı tarafından tazmin edilmeyeceği kararlaştırılabilir. Bu şekilde belirlenen muafiyet oranları veya tutarları poliçede belirtilir. A.9. Sigortanın Başlangıcı ve Sonu Sigorta, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan tarihlerde aksi kararlaştırılmadıkça, Türkiye saati ile öğleyin saat 12.00'de başlar ve öğleyin saat 12.00'de sona erer. B -Hasar ve Tazminat B.l. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigortalı veya Sigorta Ettirenin Yükümlülükleri Sigortalı veya sigorta ettiren, rizikonun gerçekleşmesi halinde aşağıdaki hususları yerine getirmekle yükümlüdür. 1.1. Rizikonun gerçekleştiğini öğrendiği tarihten itibaren beş iş günü içinde sigortacıya bildirimde bulunmak. 1.2. Rizikonun gerçekleştiğini öğrendiğinde, durumu derhal yetkili makamlara bildirmek ve çalınanlar arasında kıymetli evrak varsa dolaşımını ve ödenmesini önlemek için ilgili yerlere derhal başvuruda bulunmak, 1.3. Sigortalı değilmişçesine gerekli koruma önlemlerini almak ve bu amaçla sigortacı tarafından verilen talimata elinden geldiği kadar uymak, 1.4. Zorunlu haller dışında, rizikonun gerçekleştiği yer veya kıymetlerde bir değişiklik yapmamak, 1.5. Sigortacının isteği üzerine rizikonun gerçekleşmesi nedenlerini ayrıntılı şekilde belirlemeye, zarar miktarı ile delilleri saptamaya ve rücu hakkının kullanılmasına yararlı, sigorta ettiren için sağlanması mümkün gerekli bilgi ve belgeleri gecikmeksizin sigortacıya vermek, 1.6. Zararın tahmini miktarını belirten, yazılı bir bildirimi makul ve uygun bir süre içinde sigortacıya vermek, 1.7. Tazminat yükümlülüğü ve miktarı ile rücu haklarının saptanması için sigortacının veya yetkili kıldığı temsilcilerinin sigortalı kıymetlerin bulunduğu yerlerde, sigortalı kıymetlerde ve bunlarla ilgili belgeler üzerinde yapacakları araştırma ve incelemelere izin vermek, 1.8. Sigorta konusu ile ilgili başka sigorta sözleşmeleri varsa bunları sigortacıya bildirmek. B.2. Koruma Önlemleri Sigortalı veya sigorta ettiren, sigorta poliçesiyle temin olunan rizikoların gerçekleşmesinde zararı önlemeye, azaltmaya ve hafifletmeye yarayacak önlemleri almakla yükümlüdür. Alınan önlemlere ilişkin giderler, bu önlemler faydasız kalmış olsa bile, sigortacı tarafından ödenir. Eksik sigorta varsa, sigortacı bu giderleri sigorta bedeliyle sigorta değeri arasındaki orana göre öder. B.3. Zararın Tespiti Sigortalı kıymetlerin çalınması ya da hırsızlığa teşebbüs edilmesi sonucunda sigortalı kıymetlerde ve bulunduğu yerde meydana gelen zararın miktarı taraflar arasında yapılacak anlaşmayla tespit edilir. Taraflar zarar miktarında anlaşamadıkları takdirde, zarar miktarının tayini, hakem-bilirkişilerce aşağıdaki esaslara uyulmak suretiyle saptanır ve sigortacıdan tazminat talep edilmesi veya sigortacının dava edilmesi halinde zarar miktarıyla ilgili hakem-bilirkişi raporu tazminatın saptanmasına esas teşkil eder. Şu kadar ki, tek hakem-bilirkişi seçilmiş ise atandığı tarihten itibaren, diğer hallerde ise üçüncü hakem-bilirkişinin seçilmesinden itibaren en geç üç ay içerisinde ve her halükarda rizikonun gerçekleştiği tarihten itibaren altı ay içerisinde raporun tebliğ edilmemesi halinde taraflar zarar miktarını her türlü delille ispat edebilirler. Taraflar, uyuşmazlığın çözümü için tek hakem-bilirkişi seçiminde anlaşamadıkları takdirde, taraflardan her biri kendi hakem-bilirkişisini seçer ve bu hususu noter eliyle diğer tarafa bildirir. Taraflarca seçilen hakem-bilirkişiler ilk toplantı tarihinden itibaren yedi gün içerisinde ve incelemeye geçmeden önce, bir üçüncü hakem-bilirkişi seçerler ve bunu bir tutanakla saptarlar. Üçüncü hakem-bilirkişi ancak taraflarca seçilen hakem-bilirkişilerin anlaşamadıkları hususlarda, anlaşamadıkları hadler içinde kalmak suretiyle, diğer hakem-bilirkişilerle birlikte tek bir rapor halinde karar vermeye yetkilidir. Hakem-bilirkişi raporu taraflara aynı zamanda tebliğ edilir. Taraflardan herhangi biri, diğer tarafça yapılan tebliğden itibaren 15 gün içinde hakem-bilirkişisini seçmez yahut taraflarca seçilen hakem-bilirkişiler üçüncü hakem-bilirkişinin seçimi konusunda yedi gün içinde anlaşamazlarsa, üçüncü hakem-bilirkişi taraflardan birinin isteği üzerine hasar yerindeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkeme tarafından uzman kişiler arasından seçilir. Hakem-bilirkişilere, uzmanlıklarının yeterli olmadığı nedeniyle itiraz olunabilir. Hakem-bilirkişinin kimliğinin öğrenilmesinden sonra yedi gün içerisinde kullanılmayan itiraz hakkı düşer. Hakem-bilirkişi ölür, görevden çekilir veya reddedilir ise, yerine aynı usule göre yenisi seçilir ve göreve kaldığı yerden devam olunur. Hakem-bilirkişiler, zarar miktarının saptanması konusunda gerekli görecekleri deliller ile sigortalı şeylerin rizikonun gerçekleşmesi sırasındaki değerini saptamaya yarayacak kayıt ve belgeleri isteyebilir ve hasar yerinde incelemede bulunabilirler. Hakem-bilirkişilerin veya üçüncü hakem-bilirkişinin zarar miktarı konusunda verecekleri karar kesindir, tarafları bağlar. Hakem-bilirkişi kararlarına ancak tespit edilen zarar miktarının, gerçek durumdan önemli şekilde farklı olduğu anlaşılır ise itiraz edilebilir ve bunların iptali, kararın tebliğ tarihinden itibaren yedi gün içinde rizikonun gerçekleştiği yerdeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkemeden istenebilir. Taraflar kendi seçtikleri hakem-bilirkişilerin ücret ve masraflarını öderler. Tek hakem-bilirkişinin veya üçüncü hakem-bilirkişinin ücret ve masrafları taraflarca yarı yarıya ödenir. Zarar miktarının saptanması bu sözleşmede ve mevzuatta mevcut hüküm ve şartları ve bunların ileri sürülmesini etkilemez. B.4. Tazminatın Hesabı Sigorta tazminatının hesabında sigortalı kıymetlerin rizikonun gerçekleşmesi, anındaki tazmin değeri esas tutulur. Sigorta tazmin değeri aşağıdaki şekilde hesaplanır. Ticari emtiada, rizikonun gerçekleşmesinden bir önceki iş günü piyasa alım fiyatı esas tutulur. Fabrika ve imalathanelerde imal halinde bulunan maddelerde, rizikonun gerçekleşmesinden bir iş günü önceki piyasa fiyatına göre hammadde ve malzemenin satın alınması için ödenecek bedellere o güne kadar yapılan imal masrafları ve genel giderlerden gereken payın eklenmesi suretiyle hesaplanır. Ancak bu suretle saptanan tazmin değeri, hiçbir zaman bu maddelerin mamüllerinin rizikonun gerçekleşmesinden bir işgünü önceki piyasa alım fiyatını geçemez. Ham ve mamul maddeler, fabrika ve imalathanelerin ister içinde veya eklentisinde, ister diğer herhangi bir yerinde bulunsun bu madde hükümleri bakımından ticari emtiadan sayılır. Her türlü makine ve tesisat, alet-edevat ve demirbaşlarda, yenilerinin satın alınması için ödenecek bedel esas tutulur. Ancak, bu bedelden eskime ve aşınma ve başka sebeplerden ileri gelen kıymet eksilmeleri düşüleceği gibi yenilerinin randıman ve nitelik farkları varsa bu farklar da dikkate alınır. Her türlü ev eşyası ve kişisel eşyada, yenilerinin satın alınması için ödenecek bedel esas tutulur. Ancak bu bedelden, eskime ve aşınma ve başka sebeplerden ileri gelen kıymet eksilmeleri indirilir. Sigorta sözleşmesinin yapılması sırasında veya sigorta süresi içinde; sigorta konusu kıymetin tazmin değeri sigorta ettiren ve sigortacının mutabakatıyla seçtikleri bilirkişiler tarafından saptanır ve taraflarca kabul olunursa bu değere taraflarca itiraz olunamaz. Mutabakatlı değer esasıyla yapılacak sözleşmeler için saptanacak değer listesi en çok bir yıllık sigorta süresi için geçerlidir. Bilirkişi masrafı, sözleşmeyi mutabakatlı değer esasıyla isteyen tarafa aittir. Ticari emtia üzerine mutabakatlı değer esasıyla sözleşme yapılamaz. Kıymetli evrakın değeri, hırsızlık gününden bir evvelki günün borsa, yoksa piyasa veya rayiç fiyatına göre tesbit edilir. Kıymetli evrakın iptal veya başka bir suretle yerlerine ikamesi mümkün olduğu takdirde, tazmin edilecek bedel ikame masraflarıdır. Paralarda, paranın nominal değeridir. Sigortacının sorumluluğu; sigortalı şeylerin hepsi için tek bir bedel öngörülmüş ise bu bedelle, sigortalı şeyler nitelikleri bakımından madde veya gruplara ayrılmış ise bu madde ve gruplarla ilgili bedellerle sınırlıdır. B.5. Tazminatın Ödenmesi Sigortalı kıymetler birden çok kez sigorta edilmişse, tazminat miktarının yasa ve bu poliçe hükümlerine göre saptanmasından sonra sigortacı payına düşen kısmı öder. Sigortacı belirlenen tazminatı, rizikonun gerçekleştiğini belirleyen bilgi ve belgelerin kendisine ulaşmasından itibaren en geç 30 gün içerisinde sigortalıya ödemek zorundadır. Sigortacı, parayı ve kıymetli evrakı aynen ikame suretiyle de tazmin edebilir. Ancak, hisse senedi ve tahvillerle diğer kıymetli evrakta ikame masrafları söz konusu ise sigortalı ikame işlerini takip ederek bu işlemin en kısa zamanda yapılmasını sağlar. Aksi takdirde doğacak zarardan sigortalı sorumlu olacaktır. Sigortalı veya sigorta ettiren hakkında soruşturma açılmış ise bu soruşturmanın tamamlanmasına kadar sigortacı tazminat ödemesini bekletebilir. Çalınmış olan şeyler kısmen veya tamamen bulunmuş ise, sigorta ettiren veya sigortalı durumu derhal sigortacıya bildirmekle yükümlüdür. Bulunma, tazminatın ödenmesinden önce olmuşsa, sigorta ettiren bunları geri almak zorundadır. Bulunma tazminatın ödenmesinden sonra olmuşsa, sigortalı bulunan şeyin değerini ödeyerek ya geri alır ya da bulunan şeylerin mülkiyetini sigortacıya devreder. Geri alınma durumunda, bulunan şeylerde çalınma dolayısıyla bir kıymet eksilmesi meydana gelmiş ise, sigortacı bu zararı ödemek zorundadır. B.6. Tazminat Hakkının Eksilmesi veya Düşmesi Sigortalı veya sigorta ettiren, rizikonun gerçekleşmesi halindeki yükümlülüklerini yerine getirmez ve bunun sonucu zarar miktarında bir artış olursa, sigortacının ödeyeceği tazminattan bu şekilde artan kısım indirilir. Sigortalı veya sigorta ettiren, rizikonun gerçekleşmesine kasden sebebiyet verir veya zarar miktarını kasden artırıcı eylemlerde bulunursa, bu poliçeden doğan talep hakları düşer. B.7. Hasar ve Tazminatın Sonuçları Sigortacı, ödediği tazminat tutarınca hukuken sigortalı yerine geçer. Sigortalı veya sigorta ettiren, sigortacının açabileceği davaya yararlı ve elde edilmesi mümkün belge ve bilgileri vermeğe zorunludur. Sigorta edilmiş rizikonun gerçekleşmesi ile tam hasar meydana geldiği takdirde sigorta teminatı sona erer. Kısmi hasar halinde, sigorta bedeli, rizikonun gerçekleştiği tarihten itibaren, ödenen tazminat tutarı kadar eksilir. Sigorta bedelinin madde veya gruplara ayrılmış olması hallerinde de aynı yöntem uygulanır. Sigorta bedelinin eksildiği hallerde, sigorta ettirenin istediği tarihten itibaren gün esası ile prim alınmak suretiyle sigorta bedeli eski miktarına yükseltilebilir. Kısmi hasarlarda, taraflar sigorta sözleşmesini feshetme hakkına sahiptir. Taraflar fesih hakkını ancak tazminat ödenmeden önce kullanabilir. Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir. C- Çeşitli Hükümler C.1. Sigorta Priminin Ödenmesi, Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü Sigorta priminin tamamının, primin taksitle ödenmesi kararlaştırılmışsa peşinatın (ilk taksit) akit yapılır yapılmaz ve en geç poliçenin teslimi karşılığında ödenmesi gerekir. Aksi kararlaştırılmadıkça prim veya peşinat ödenmediği takdirde poliçe teslim edilmiş olsa dahi sigortacının sorumluluğu başlamaz ve bu husus poliçenin ön yüzüne yazılır. Sigorta ettiren kimse, sigorta primini veya primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde peşinatını, sigorta poliçesinin teslim edildiği günün bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer ve prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 30 gün içinde de ödemediği takdirde sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur. Prim ödenmemiş olmasına rağmen poliçenin teslimi ile sigortacının sorumluluğunun başlayacağının kararlaştırıldığı hallerde, bu bir aylık sürenin ilk onbeş gününde sigortacının sorumluluğu devam eder. Primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde, taksitlerin ödeme zamanı, miktarı ve vadesinde ödenmemesinin sonuçları poliçe üzerine yazılır veya poliçe ile birlikte yazılı olarak sigorta ettirene bildirilir. Sigorta ettiren kimse, kesin vadeleri poliçe üzerinde belirtilen ya da yazılı olarak kendisine bildirilmiş olan prim taksitlerinin herhangi birini vade günü bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer. Sigorta ettiren, prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 15 gün içinde ödemediği takdirde sigorta teminatı durur. Rizikonun gerçekleşmemesi kaydıyla, teminatın durduğu süre içinde prim borcunun ödenmesi halinde teminat durduğu yerden devam eder. Sigorta teminatının durduğu tarihten itibaren 15 gün içerisinde prim borcunun ödenmemesi halinde, sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur. Poliçenin ön yüzüne yazılması kaydıyla, rizikonun gerçekleşmesiyle henüz vadesi gelmemiş prim taksitlerinin sigortacının ödemekle yükümlü olduğu tazminat miktarını aşmayan kısmı, muaccel hale gelir. Bu madde uyarınca sigorta sözleşmesinin feshedilmiş sayıldığı hallerde, sigortacının sorumluluğunun devam ettiği süreye tekabül eden prim, gün esası üzerinden hesap edilerek fazlası sigorta ettirene iade edilir. C.2. Sigortalı veya Sigorta Ettirenin Sözleşme Yapıldığı Sırada Beyan Yükümlülüğü Sigorta sözleşmesi, sigorta ettirenin teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde yazılı beyanına dayanılarak akdedilmiştir. Sigorta ettirenin beyanı gerçeğe aykırı veya eksik olması dolayısıyla, sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek hallerde sigortacı, durumu öğrendiği tarihten itibaren bir ay içinde sözleşmeden cayabilir veya sözleşmeyi yürürlükte tutarak aynı süre içinde prim farkını talep edebilir. Sigortalı veya sigorta ettiren, talep edilen prim farkını kabul ettiğini sekiz gün içinde bildirmediği takdirde sözleşme feshedilmiş olur. Cayma veya feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir. Sigortalı veya sigorta ettirenin kasıtlı davrandığı anlaşıldığı takdirde sigortacı, riziko gerçekleşmiş olsa bile sözleşmeden cayabilir, tazminatı ödemez ve prime hak kazanır. Sigortalı veya sigorta ettirenin kasdı bulunmadığı durumlarda rizikonun, sigortacı durumu öğrenmeden önce veya sigortacının cayabileceği ve feshedebileceği ya da caymanın veya feshin hüküm ifade etmesi için geçecek sürede gerçekleşmesi halinde, sigortacı tazminatı tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki orana göre öder. Süresinde kullanılmayan cayma veya prim farkını talep etme hakkı düşer. C.3. Sigorta Ettirenin Sigorta Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü ve Sonuçları Sigorta ettiren, sigortacının izni olmadan sözleşmenin yapılmasından sonra sigortalı kıymetlerin bulunduğu yerde ya da kullanış tarzında, teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde belirtilene nazaran değişiklik yaptığı takdirde,bu durumu sigortacıya sekiz gün içinde bildirmekle yükümlüdür. Değişiklik, sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren hallerden ise, sigortacı sekiz gün içinde sözleşmeyi fesheder yahut prim farkını talep etmek suretiyle sözleşmeyi yürürlükte tutar. Sigorta ettiren, talep edilen prim farkını kabul ettiğini sekiz gün içinde bildirmediği takdirde sözleşme feshedilmiş olur. Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir. Süresinde kullanılmayan fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer. Sigortalı kıymetlerin bulunduğu yerlerin veya kullanma şeklinin, teklifname teklifname yoksa poliçe ve eklerinde belirtilene nazaran değiştirildiğini öğrenen sigortacı, sigorta sözleşmesinin yürürlükte kalmaya devam etmesine razı olduğunu gösteren bir harekette bulunursa fesih hakkı düşer. Değişiklik, rizikoyu hafifletici nitelikte ve daha az prim ödenmesini gerektirir hallerden ise sigortacı, bu değişikliğin yapıldığı tarihten sözleşmenin sona ermesine kadar geçecek süre için gün esasına göre hesap edilecek prim farkını sigorta ettirene geri verir. Sigortacının sözleşmeyi bu değişiklere göre yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren hallerde: a) Sigortacı durumu öğrenmeden önce, b) Sigortacının fesih ihbarında bulunabileceği süre içinde, c) Fesih ihbarının hüküm ifade etmesi için geçecek süre içinde, riziko gerçekleşirse, sigortacı, tazminatı tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki orana göre öder. C.4. Birden Çok Sigorta Sigortalanmış şeyler üzerine sigorta ettiren başka sigortacılarla aynı rizikolara karşı ve aynı süreye rastlayan başka sigorta sözleşmesi yapacak olursa, bunu tüm sigortacılara derhal bildirmekle yükümlüdür. Sigortacı durumu öğrendiği tarihten itibaren 8 gün içinde sözleşmeyi feshedebilir. Süresinde kullanılmayan fesih hakkı düşer. C.5. Menfaat Sahibinin veya Zilyedlik Durumunun Değişmesi Sözleşme süresi içinde, menfaat sahibinin veya zilyedlik durumunun değişmesi halinde (ölüm hali hariç) sigorta sözleşmesi münfesih olur. Ölüm halinde ise, sigorta ettiren ve sigortanın varlığını öğrenen yeni hak sahibi durumu 15 gün içinde sigortacıya bildirmekle yükümlüdür. Sigortacı değişikliği, yeni hak sahibi de sigortanın mevcudiyetini öğrendiği tarihten itibaren 8 gün içinde sözleşmeyi feshedebilir. Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası yeni hak sahibine geri verilir. Süresinde kullanılmayan fesih hakkı düşer. Sigortalı kıymetlerin maliğinin değişmesi anında ödenmesi gerekli prim borçlarından, sigorta ettiren ile fesih hakkını kullanmayan yeni hak sahibi müteselsilen sorumludur. Sigortalı kıymetlerin şeylerin sahibinin ölümüyle, varsa ödenecek prim borcundan kanuni varisleri sorumludur veya iade edilecek primi alma hakkı sigortalının kanuni varislerine aittir. C.6. Sigortalı Yerde Değişiklik Sigortalı kıymetlerin kısmen veya tamamen yeri değiştiğinde C.3. maddesi hükümleri uygulanır. C.7. İhbarlar Sigortalının veya sigorta ettirenin bildirimleri sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye, noter eliyle veya taahhütlü mektupla yapılır. Sigortacının bildirimleri de sigortalının veya sigorta ettirenin poliçede gösterilen adresine veya bu adres değişmişse son bildirilen adresine aynı surette yapılır. Taraflara imza karşılığında elden verilen mektup, telgraf, teleks veya faks ile yapılan bildirimler de taahhütlü mektup hükmündedir. Sigortacı tarafından yapılan fesih ihbarı postaya veya notere verildiği tarihten itibaren 15 gün sonra öğleyin saat 12:00'de, sigorta ettiren tarafından yapılan fesih ihbarı ise postaya veya notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat, 12:00'de hüküm ifade eder. C.8. Ticari ve Mesleki Sırların Saklı Tutulması Sigortacı ve sigortacı adına hareket edenler bu sözleşmenin yapılması dolayısıyla sigortalıya veya sigorta ettirene ait olarak öğreneceği ticari ve mesleki sırların saklı tutulmamasından doğacak zararlardan sorumludurlar. C.9. Yetkili Mahkeme Sigorta sözleşmesinden doğan anlaşmazlıklar nedeniyle sigortacı aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme, sigorta şirketi merkezinin veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acentenin ikametgâhının bulunduğu veya rizikonun gerçekleştiği yerdeki, sigortacı tarafından açılacak davalarda ise davalının ikametgâhının bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemeleridir. C.10. Zamanaşımı Sigorta sözleşmesinden doğan bütün talepler iki yılda zamanaşımına uğrar. C.11. Özel Şartlar Sözleşmeye bu genel şartlara aykırı olmamak kaydıyla özel şartlar konulabilir.
|
Tekne Sigortası Genel Şartları Yürürlük Tarihi: 1 Ağustos 1996 (Gemi veya Diğer Deniz ve Göl Araçları İçin)
A -Sigortanın Kapsamı |
İnşaat Sigorta Poliçeleri Genel Şartları Yürürlük Tarihi: 1 Ocak 1976 (Bütün Muhataralar)
Sigorta Teminatının Kapsamı Madde 1- Bu sigorta, konusunu teşkil eden değerlerin teminat müddeti içinde, inşaat sahasında bulunduğu sırada, inşaat süresinde bu poliçede gösterilen istisnalar dışında kalan, önceden bilinmeyen ve ani bir sebeple herhangi bir ziya ve hasara uğraması halini temin eder.
Madde 2- Aksine sözleşme yoksa aşağıdaki haller sigorta teminatı dışındadır: a) İnşaatın yapılması için kullanılan makine, alet ve teçhizat ile geçici inşaat barakaları ve yardımcı yapılar. b) Üçüncü şahısların maruz kalacağı zararlar sigortalıya düşecek hukuki sorumluluklar. c) Hasar neticesi enkazın kaldırılması masrafları, d) Teminatın kapsamına giren sebeplerden meydana gelen ziya ve hasarların gerektirdiği uçak dışında kalan seri vasıtalarla yapılan nakliye masraflan, fazla çalışma ücretleri. e) Grev, lokavt, kargaşalık ve halk hareketlerinin ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati hareketlerin sebep olduğu bütün ziya ve hasarlar. f) İnşaatın bitim veya geçici kabulünden sonra başlayan bakım devresi, g) 3 üncü maddenin (o) bendinde belirtilen zararlar hariç olmak üzere, 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj ile bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucunda meydana gelen zararlar.
Madde 3- Aşağıdaki haller sigorta teminatının dışındadır: b) Herhangi bir nükleer yakıttan veya nükleer yakıtın yanması sonucu nükleer artıklardan veya bunlara atfedilen sebeplerden husule gelen iyonlayıcı radyasyonların veya radyoaktivite bulaşmalarının ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati tedbirlerin sebep olduğu bütün ziya ve hasarlar (bu bentte geçen yanma deyimi kendi kendini idame ettiren herhangi bir nükleer ayrışım ''fission'' olayını da kapsayacaktır). c) Kamu otoritesi tarafından sigortalı kıymet üzerinde yapılacak tasarruflar sebebiyle meydana gelen bütün ziya ve hasarlar d) Kusurlu plandan planın kusurlu uygulanmasından ileri gelen ziya ve hasarlar. e) Kusurlu malzeme, kusurlu işçilik bu istisnalar kusurlu malzeme ve kısımların tamir ve ikame masraflarına münhasır olup bu sebeplerle sigortalı diğer kıymetlerde meydana gelecek ziya ve hasarlar teminata dahildir. f) Aşınma, yıpranma, paslanma ve çürümeler. g) İnşaatın yapılması için kullanılan makine ve teçhizatın, mekanik ve elektriki arıza veya kırılmaları (bahis konusu arıza ve kırılmaların diğer sigortalı kıymetlerde husule getireceği ziya ve hasarlar teminata dahildir). h) Envanter açıkları. i) Sigortalının veya onun yerine kaim olan sorumlu kişinin, kasdı ve ayrıca sözleşme varsa ağır kusuru. j) İnşaatın tamamlanan veya geçici kabulü yapılan, yahut işverene teslim, edilen veya işveren tarafından kullanılan kısımlarında doğrudan doğruya veya dolayısıyla vukua gelecek ziya ve hasarlar. k) Ayrıca sigorta edilmişse, bakım devresi biten kısımlarda, doğrudan doğruya veya dolayısıyla vukua gelen ziya ve hasarlar. l) İnşaatın gecikmesinden, kısmen veya tamamen durmasından, taahhüdün tamamlanamamasından, akdin feshinden veya cezai şartların uygulanmasından ileri gelen zararlar dahil kar kaybı ve estetik kusurlar gibi her türlü netice zararları. m) İnşaatla alakalı bilumum hava ve kara nakil vasıtalarıyla yüzen araçlar. n) Nakit, kıymetli evrak (çek, senet, pul, esham ve tahvilat gibi) fatura, dosya, borç delilleri ve hesaba müteallik bütün defter ve evrak, inşaat ve tesisat plan ve proje.
Madde 4- Tatbikatın müddeti, poliçede belirtilen başlangıç tarihi esas olmak kaydiyle ekli listede kıymetlerin inşaat sahasına boşaldığı andan itibaren başlar ve poliçede belirtilen bitiş tarihinde sona erer. Ancak, inşaatın bu tarihten evvel kısmen veya tamamen bitirilip işverene teslimi halinde teminat müddeti bu kısımlar itibariyle sona erer, Bu teminata konu teşkil eden, inşaat mahalline boşaltılan malzeme ve teçhizat için nakliyat sigortası mevcut ise bunlar itibariyle teminat, nakliyat sigortası teminatının bitiminden itibaren başlar. Sigortaya konu olan inşaat işleri ile aynca sigorta edilmişse bakım devresi poliçede gösterilen tarihte bitirilmediği takdirde teminat müddeti yetkili Tarife Komitesince gerektiği taktirde tespit olunacak şartlar ve ek bir prim karşılığı uzatılır, Sigortaya konu teşkil eden inşaat işlerine herhangi bir sebeple devamlı olarak en az bir aydan fazla müddetle ara verilirse bu takdirde sigortalının yazılı ihban üzerine sigorta teminatı durur. Eğer sigortalı durma esnasındaki rizikolarla ilgili teminatın devamını isterse durma müddeti ile ilgili şart ve fiyat yetkili Tarife Komitesi tarafından tespit edilir. İnşaat faaliyetlerine tekrar başlanmasını müteakip işlemeyen gün sayısı kadar sigorta müddeti uzatılır. İnşaatın devamlı olarak 6 aydan fazla durması halinde uzayan devre ile ilgili fiyat ve şeriit yeniden yetkili Tarife Komitesince tespit edilir.
Madde 5- Sigorta, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak, yazılan günlerde, aksi kararlaştırılmadıkça Türkiye saati ile öğleyin saat 12.00'de başlar ve öğleyin saat 12.00'de sona erer.
Madde 6- Sigortacı bu sigortayı sigorta ettirenin rizikonun hakiki durumunu bildirmek üzere teklifname, poliçe ve eklerinde yazılı beyanına dayanarak kabul etmiştir. Sigorta ettirenin beyanı hakikate aykırı veya eksik ise, sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek hallerde: a) Sigorta ettirenin kasdı varsa, sigortacı durumu öğrendiği tarihten itibaren 1 ay içinde sözleşmeden cayabilir ve riziko gerçekleşmiş ise tazminatı ödemez. Cayma halinde sigortacı prime hak kazanır. b) Sigorta ettirenin kasdı yoksa, ve bu durum rizikonun gerçekleşmesinden evvel anlaşılırsa sigortacı durumu öğrendiği tarihten itibaren bir ay içinde sigorta poliçesini feshetmek veya rizikonun ağırlığı ile mütenasip ve yetkili Tarife Komitesi tarafından tespit edilecek prim farkını almak suretiyle yürürlükte tutmak şıklarından birini seçer. Sigortacı tarafından yapılan fesih ihbarı postaya veya notere verildiği tarihten itibaren 15 gün sonra öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder ve işlemeyen sigorta müddetine ait prim aşagıdaki uygulamaya tabi olur: I. Fesih esas inşaat devresi içinde olursa işlemeyen sigorta müddetine ait prim gün esasına göre iade olunur. Ayrıca bakım devresi teminatı bahis konusu ise bu devreye ait prim de tamamen iade edilir. II. Fesih bakım devresinde vuku bulursa bu devreye ait primden iade yapılmaz. Sigorta ettiren talep edilen prim farkını kabul etmediğini 15 gün içinde bildirdiği taktirde akit feshedilmiş olur ve işlemeyen sigorta müddetine ait prim iade edilir . c) Süresinde kullanılmayan cayma, fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer . d) Sigorta ettirenin kasdı bulunmadığı hallerde riziko: 1- Sigortacı durumu öğrenmeden önce veya, 2- Sigortacının fesih ihbarında bulunabileceği süre içinde veyahut, 3- Bu ihbarın hüküm ifade etmesi için geçecek süre içinde gerçekleşirse, sigortacı tahakkuk ettirilen prim ile rizikonun ağırlaşması sebebiyle yetkili Tarife Komitesi tarafından tespit ve buna göre tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki nisbet dairesinde tazminattan indirim yapar.
Madde 7- Akdin yapılmasından sonra sigortalı malın teklifname, poliçe ve eklerinde beyan olunan yeri veya hali sigortacının muvafakati olmadan değiştirildiği takdirde sigorta ettiren, bu değişikliği: b) Açık veya zımni rızası olmadan başka bir şahıs tarafından yapılmış ise durumu öğrenir öğrenmez, ve her iki halde de en geç 8 gün içinde sigortacıya ihbarla yükümlüdür. Sigortacı, değişikliği öğrendiği tarihten itibaren, bu değişiklik sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiriyorsa 8 gün içinde: 1- Sözleşmeyi fesheder veya, 2- Yetkili Tarife Komitesince tespit edilecek prim farkını talep etmek suretiyle akdi yürürlükte tutar. Sigorta ettiren, talep edilen prim farkını kabul etmediğini 8 gün içinde bildirdiği takdirde sözleşme feshedilmiş olur. Sigortacı tarafından yapılan fesih ihbarı postaya veya notere verildiği tarihten itibaren 8 gün sonra öğleyin saat 12.00'de, sigorta ettiren tarafından yapılan fesih ihbarı ise postaya veya notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder. Sözleşmenin feshi halinde işlemeyen sigorta müddetine ait bir prim iadesinin gerekip gerekmediği, gerekiyorsa miktarı yetkili Tarife komitesince tespit olunur. Herhalde rizikonun ağırlaşmasından itibaren poliçenin sona ermesine kadar geçen günler için gereken prim farkını almaya sigortacı hak kazanır. Süresinde kullanılmayan fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer. Sigortalı malın teklifname, poliçe ve eklerinde beyan olunan yerinin veya halinin değiştiğini öğrenen sigortacı, sigorta primini tahsil etmek gibi sigorta sözleşmesinin aynen devamına razı olduğunu gösteren harekette bulunursa fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer. Sigortalı malın yer ve halinde rizikoyu ağırlaştırıcı değişiklikleri, sigorta ettiren ihbar süresi içersinde kasden bildirmemişse ihbar süresinden sonra gerçekleşen hasarlara ait tazminat hakkı düşer; ihbar yükümlülüğüne riayetsizlik kasıtlı değilse alınan primle alınması gereken prim arasındaki orantıya göre tazminattan indirim yapılır. Meydana gelen değişiklikler rizikoyu hafıfletici mahiyette olur ve primin indirilmesini icap ettirir ise durumun sigortacıya yazı ile bildirilmesinden sözleşmenin sona ermesine kadar geçecek süre için yetkili Tarife Komitesince tespit edilecek prim farkı sigortalıya iade edilir. Bu madde hükümleri sigortalıya da uygulanır.
Madde 8- Sigortalı malın mülkiyetinde bir değişiklik olduğu takdirde, sigortanın hükmü devam eder ve sigortalının poliçeden doğan hak ve borçları yeni hak sahiplerine intikal eder. Bu takdirde sigorta ettiren ve sigortanın mevcudiyetini öğrenen yeni hak sahibi, devir keyfiyetini 15 gün içinde sigortacıya bildirmekle yükümlüdür. Bu yükümlülük yerine getirilmez ise sigortacı sorumluluktan kurtulur. Sigortacı değişikliği; yeni hak sahibi de sigortanın mevcudiyetini öğrendiği tarihten itibaren 8 gün içinde sigortayı fesih edebilir. Süresinde kullanılmayan fesih hakkı düşer. Poliçenin sigortacı tarafından feshi halinde, fesih ihban postaya veya notere verildiği tarihten itibaren 8 gün sonra öğleyin saat 12.00'de yeni hak sahibi tarafından feshi ise fesih ihbarı postaya veya notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder. Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, sözleşmenin sigortacı tarafından feshi halinde gün esası, yeni hak sahibi tarafından feshi halinde ise yetkili Tarife Komitesince tespit edilecek esasa göre prim farkı yeni hak sahibine geri verilir. Sigortalı malın malikinin değişmesi anında mevcut prim borçlarından sigorta ettiren, fesih hakkını kullanmayan yeni hak sahibi ile birlikte sorumludur. Sigorta ettirenin ölümü halinde, bu sigortadan doğan bütün hak ve borçlar olduğu gibi yeni hak sahiplerine intikal eder.
Madde 9- Sigortalı, sigorta konusu inşaat işleri ile malzeme, teçhizat, tesisat ve makinelerin emniyeti ve korunması için, sigortalı değilmiş gibi gerekli ihtimamı göstermekle yükümlüdür. Sigortacı yetkili memurları vasıtası ile gerektiğinde sigorta konusu bina ve tesisleri teftiş ve kontrola yetkili olup, sigortalı da bu kontrollere müsaade ve yardım etmekle yükümlüdür. Sigorta Priminin Ödenmesi, Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü Primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde, taksitlerin kesin ödeme zamanı, miktarı ve vadesinde ödenmemesinin sonuçları poliçe üzerine yazılır veya poliçe ile birlikte yazılı olarak sigorta ettirene bildirilir. Sigorta ettiren kimse, kesin vadeleri poliçe üzerinde belirtilen ya da yazılı olarak kendisine bildirilmiş olan prim taksitlerinin herhangi birini vade günü bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer. Sigorta ettiren, prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 15 gün içinde ödemediği takdirde sigorta teminatı durur. Rizikonun gerçekleşmemesi kaydıyla, teminatın durduğu süre içinde prim borcunun ödenmesi halinde teminat durduğu yerden devam eder .Sigorta teminatının durduğu tarihten itibaren 15 gün içerisinde prim borcunun ödenmemesi halinde, sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur. Poliçenin ön yüzüne yazılması kaydıyla, rizikonun gerçekleşmesiyle henüz vadesi gelmemiş prim taksitlerinin sigortacının ödemekle yükümlü olduğu tazminat miktarını aşmayan kısmı, muaccel hale gelir . Bu madde uyarınca sigorta sözleşmesinin feshedilmiş sayıldığı hallerde, sigortacının sorumluluğunun devam ettiği süreye tekabül eden prim gün esası üzerinden hesap edilerek fazlası sigorta ettirene iade edilir.
Madde 11- Bu poliçede gösterilen sigorta bedeli b) Ayrıca sigorta yapılmış ise inşaatın yapılması için kullanılan makine, alet ve teçhizat ve geçici inşaat barakaları ve yardımcı yapılar cari piyasa değerinden aşağı olamaz. Poliçede gösterilen sigorta bedelini teşkil eden değerlerde bir artış husule geldiği takdirde sigorta ettiren bu artışa muttali olduğunda en geç 5 gün içinde ve fakat herhangi bir hasarın vukuundan önce keyfiyeti yazılı olarak sigortacıya bildirmekle sorumludur. Sigorta bedelinin % 20'sini geçmeyen değer artışları sigortalı sayılır. % 20'yi geçen değer artışlarının sigortalı sayılabilmesi için sigortacının yazılı muvafakati şarttır. % 20'yi geçen değer artışlarının sigortacı tarafından kabul edilmemesi halinde bu sigortaya ilk tehlike sigortası hükümleri uygulanır. Sigorta bedelindeki artışla orantılı olarak prim ayarlaması yapılır.
Madde 12- Sigortalı, hasar vukuunda aşağıdaki hususları yerine getirmekle yükümlüdür. b) Sigortalı değilmişcesine gerekli kurtarma ve korunma tedbirlerini almak ve bu maksatla sigortacı tarafından verilecek talimata elinden geldiği kadar uymak, c) Hasarın sebebi ile hangi hal ve şartlar altında vukua geldiğini tayine, ziya ve hasar miktarıyla delilleri tesbite yararlı ve sigortalı için sağlanması mümkün gerekli bilgi ve belgeleri (aslı veya kendisi tarafından tasdikli sureti veyahut fotokopisi) sigortacının talebi üzerine, belgeleri gecikmeksizin vermek ve rücu hakkının kullanılmasına yararlı sigortalı için sağlanması mümkün gerekli bilgi ve belgeleri temin ve muhafaza etmek. Şu kadar ki, sigortalı yukarıdaki hükümler dairesinde sigortacıyı haberdar ettikten sonra inşaatın aksamaması amacıyla küçük çaptaki tamirleri (ayrıca tamir ihbarında bulunmak kaydı ile) sigortacının yetkili elemanlarının gelmesini beklemeden yaptırabilir. Sigortacı, hasar ihbarını aldıktan sonra 7 gün içersinde eksperini hasar yerine göndermediği takdirde sigortalı herhangi bir kayıda bağlı olmaksızın hasarlı kısmın tamirine başlayabilir. d) Ziya ve hasar tahmini miktarını belirtir bir tazminat beyannamesini makul ve muhik bir süre içinde sigortacıya vermek, e) Zaruri haller dışında hasar konusu yer veya mallarda bir değişiklik yapmamak, f) Tazminat yükümlülüğü ve miktarı ile rücu haklarının tespiti için sigortacının yetkili kıldığı temsilcilerinin sigortalı yer veya mallarda ve bunlarla ilgili belgeler üzerinde yapacakları araştırma ve incelemelere müsaade etmek, g) Sigorta konusu ile ilgili başkaca sigorta sözleşmeleri varsa bunları sigortacıya bildirmek.
Madde 13- Sigortalı, hasar vukuundaki yükümlülüklerini yerine getirmez ve bunun sonucu ziya ve hasar miktarında bir artış olursa sigortacının ödeyeceği tazminattan bu suretle artan kısım indirilir. Sigortalı, rizikonun tahakkukuna kasden sebebiyet verir veya ziya ve hasar miktarını kasden artırıcı fiillerde bulunursa, bu poliçeden doğan hakları düşer.
Madde 14- Bu poliçe ile sigortalı kıymetlerde meydana gelen ziya ve hasarın miktarı taraflarca uyuşularak tesbit edilir. Taraflar uyuşamadıkları takdirde, ziya ve hasarın miktarı mütehassıs mühendisler veya teknisyenler arasından seçilecek hakem-bilirkişi diye adlandırılan bilirkişiler tarafından, aşağıdaki hükümlere tabi olmak üzere tesbit edilir: a) İki taraf tek hakem-bilirkişi seçiminde anlaşamadıkları takdirde, taraflardan her biri kendi hakem-bilirkişisini tayin eder ve bu hususu noter eliyle diğer tarafa bildirir. Taraf hakem-bilirkişileri tayinlerinden itibaren 7 gün içerisinde ve incelemeye geçmeden evvel bir üçüncü tarafsız hakem-bilirkişi seçerler ve bunu bir tutanakla tesbit ederler. Üçüncü hakem-bilirkişi ancak taraf hakem-bilirkişilerinin anlaşamadıkları hususlarda, anlaşamadıkları hadler dahilinde kalmak ve buna münhasır olmak kaydıyla karar vermeye yetkilidir. Üçüncü hakem-bilirkişi kararını müstakil bir rapor halinde verebileceği gibi, diğer hakem-bilirkişilerle birlikte bir rapor halinde de verebilir. Hakem- bilirkişi raporları taraflara aynı zarnanda tebliğ edilir. Hakem-bilirkişi raporlarının beher ünite için tesbit edilecek ziya ve hasar miktarlarından başka -hasarın belli veya muhtemel sebebi, Hasarlı kıymetlerin hasardan bir gün önceki gerçek değeri ile yenileme (ikame) değerini, Tamir veya başka hususlar için faydalanılabilecek enkazın ağırlığını ve değerini de ihtiva etmesi gereklidir. b) Taraflardan herhangi biri diğer tarafça yapılan tebliğden itibaren 15 gün içerisinde hakem-bilirkişisini tayin etmez yahut taraf hakem-bilirkişiler üçüncü hakem-bilirkişinin seçim hususunda 7 gün içerisinde anlaşamazlar ise, taraf hakem-bilirkişisi veya üçüncü hakem-bilirkişi taraflardan birinin talebi üzerine hasar mahallindeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkeme başkanı tarafından tarafsız ve mütehassıs şahıslar arasından seçilir. c) Her iki taraf üçüncü hakem-bilirkişinin (bu şahıs ister hakem- bilirkişilerince, ister yetkili mahkeme başkanı tarafından seçilecek olsun) sigortacının veya sigortalının ikamet ettiği veya hasarın meydana geldiği mahal dışından seçilmesini isteme hakkını haizdirler ve bu isteğin yerine getirilmesi gereklidir. d) Hakem-bilirkişiler ölür, vazifeden çekilir veya reddedilir ise ayrılan hakem-bilirkişi yerine yenisi aynı usule göre seçilir ve tesbit muamelesine kaldığı yerden devam edilir. Sigortalının ölümü, tayin edilmiş bulunan hakem-bilirkişinin vazifesini sona erdirmez. İhtisas yokluğu sebebiyle hakem-bilirkişilere yapılacak itiraz, bu şahısların öğrendiği tarihten itibaren 7 gün içerisinde yapılmadığı takdirde itiraz hakkı düşer. e) Hakem-bilirkişiler incelemelerinde tamamen serbesttirler. H.U.M.K.'nun ve diğer mevzuat hükümleri ile de bağlı değildirler. f) Ziya ve hasar miktarının tesbiti zımında hakem-bilirkişiler gerekli görecekleri deliller ile hasar zamanında mevcut sigortalı malın ve değerinin tesbitine yarıyacak kayıt ve belgeleri isteyebilir ve hasar mahallinde incelemede bulunabilirler. g) Hakem-bilirkişi veya hakem-kişiler, yahut üçüncü hakem-bilirkişinin ziya ve hasar miktan hususunda verecekleri kararlar kesindir, tarafları bağlar. Eğer ziya ve hasar miktan taraflarca tespit edilmemişse bir hakem- bilirkişi kararına dayanmadan sigortacıdan tazminat talep ve dava edilemez. Hakem-bilirkişi kararlarına ancak karar ilk bakışta anlaşılır, yani aşikar olarak hakiki durumdan önemli şekilde farklı ise itiraz edilebilir ve bunlann iptali raporun tebliğ tarihinden itibaren bir hafta içinde, hasar mahallindeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkemeden istenebilir. h) Taraflar tazminat miktarı hususunda anlaşmadıkça alacak ancak hakem- bilirkişi kararı ile muaccel olur ve zaman aşımı kesin raporun taraflara tebliği tarihinden evvel işlemeye başlamaz. Meğer ki, hakem-bilirkişilerin tayini ile T.T.K.'nun 1292. maddesindeki ihbar müddeti arasında 2 yıllık müddet geçmiş olsun. i) Taraflar kendi hakem-bilirkişilerinin ücret ve masraflannı öderler. Üçüncü hakem-bilirkişinin ücret ve masrafları taraflarca yarı yarıya ödenir. j) Ziya ve hasar miktarının tesbiti, teminat verilen rizikolar, sigorta bedeli, sigorta değeri, aşkın ve menfaat değeri altında sigorta, sorumluluğun başlangıcı, hak düşürücü ve hak azaltıcı sebepler hususunda bu poliçede ve mevzuatta mevcut hüküm ve şartlar ve bunların ileri sürülmesine tesir etmez.
Madde 15- Tazminat miktarı ekli istede her kalem itibariyle ayrı ayn gösterilen sigorta bedelini ve her halükarda toplam sigorta bedelini aşmamak kaydıyla aşağıda yazılı esaslar dahilinde tesbit edilir: İnşaat konusu malzeme ve işlerde: I. Kısmi hasar halinde: Tazminat tutan sigortalı kıymetlerin hasardan bir gün önceki durumuna getirilmesi için ödenmesi gereken bedeldir. Bu bedel inşaat malzemesi bedeli, işçilik, nakliye masrafları, -varsa- gümrük, vergi, resim ve harç gibi masrafları da kapsar. Ancak bu ödemeler tutarı sigortalı kıymetlerin hasardan bir gün önceki değerini geçemez. Tazminat tutarında sovtaj (ve varsa muafiyet) indirilir. II. Tam hasar halinde: Tazminat tutarı, sigortalı kıymetin hasardan bir gün önceki değeridir. Tazminat tutarından sovtaj ve varsa muafiyet indirilir. 2- Aksine sözleşme ile temin edilen hallerde: İnşaatın yapılması için kullanılan makine, alet ve teçhizatla: I. Kısmi hasar halinde: Tazminat tutan yedek parçaların ikame bedeli, nakliye masrafları, demontaj ve montaj masrafları, -varsa- gümrük, vergi, resim ve harç gibi masrafları da kapsamakla beraber yenisi ikame edilen parçalar itibariyle eski yeni farkı indirimi yapılır. Tazminat tutarından sovtaj ve varsa muafiyet indirilir. II. Tam hasar halinde: Tazminat tutarı, sigortalı kıymetin hasardan bir gün önceki değeridir. Tazminat tutarından sovtaj ve varsa muafiyet indirilir. b) Enkaz kaldırma masrafları: Tazminat tutarı hasar mahallinin temizlenmesi için yapılan masraflarolup, azami teminat tutarı poliçede belirtilmiştir. c) Seri vasıtalarla yapılan nakliye masrafları ve fazla çalışma ücretleri: Tazminat tutarı bu maksatla yapılan masraflar olup azami teminat tutarı poliçede belirtilmiştir. 3- Kısmi hasar halleriyle ilgili olarak yapılan geçici tamir masrafları, kesin tamir masraflarını azalttığı oranda sigortacı tarafından kabul edilir. 4- Kısmi hasar halleriyle ilgili olarak yukarıda (I) fıkralarında belirtilen esaslar dahilinde hesaplanan tazminat tutarı sigortalı kıymetin hasardan bir gün önceki değerini aşarsa tazminat tam hasarla ilgili (II) fıkralarında belirtilen esaslar dahilinde ödenir. 5- Hasar halinde sigorta bedelinin sigorta değerinden düşük olduğu tespit edilirse, tazminatın tutarı sigorta bedeli ile sigorta edilmesi gereken meblağ arasındaki nispet dahilinde bir indirime tabi tutulur.
Müşterek sigorta halinde, tazminat bu poliçe hükümlerine göre tespit edildikten sonra, sigortacı bu tazminattaki hissesini, sigorta bedelleri toplamına kendisinin iştiraki nisbetinde öder. Ancak poliçeler meyanında hususi mahiyet veya şartları haiz olanlar mevcut ise tazminat hissesinin tayininde bu hususiyetler ve taahhüdün tabi olduğu şartlar karşılığı olarak nazarı itibara alınır. Sigortalı kıymetlerden bir ünitenin kısmi hasarı halinde hasar o üniteye ait sigorta bedeline kadar olmak üzere ödenir ve ancak sigorta süresi içinde ödenecek hasarların tutarı hiçbir zaman o üniteye ait sigorta bedelini aşamaz.
Madde 17- Sigortacı ödediği tazminat miktarınca hukuken sigortalı yerine geçer. Sigortalı ve sigorta ettiren sigortacının ikame edebileceği davaya yararlı ve elde edilmesi mümkün belge ve bilgileri vermeye mecburdur. Temin edilen rizikonun gerçekleşmesi ile tam hasar meydana geldiği takdirde sigorta teminatı sona erer. Kısmi hasar halinde, sigorta bedeli hasar tarihinden itibaren ödenen tazminat miktarı kadar eksilir. Sigorta bedeli poliçede muhtelif birimler (ünite veya gruplar) itibariyle ayrı ayrı gösterilmiş ve bu birimlerden (ünite veya gruplardan) biri veya bir kaçı tam hasara uğramış ise bu birimlere (ünite veya gruplara) ilişkin sigorta teminatı, hasar tarihinde sona erer. Kısmi hasar halinde ise her birim (ünite veya grup) için tespit edilmiş olan sigorta bedeli hasar tarihinden itibaren ödenen tazminat miktarı kadar eksilir. Sigorta bedelinin eksildiği hallerde hasar tarihinden itibaren gün esası üzerinden prim alınmak suretiyle sigorta bedeli eski miktara çıkartılabilir. Kısmi hasarlarda taraflar sigorta sözleşmesini feshetme hakkına sahiptir. Taraflar fesih hakkını ancak tazminat ödenmeden önce kullanabilir. Sigortacı, fesih hakkını kullandığı takdirde bu fesih, ihbarın postaya veya notere verildiği tarihten itibaren 15 gün sonra öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder ve feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, aşağıdaki uygulamaya tabi olur. I. Fesih esas inşaat devresi içinde olursa işlemeyen sigorta müddetine ait prim gün esasına göre iade olunur. Ayrıca bakım devresi teminatı bahis konusu ise bu devreye ait prim de tamamen iade edilir. II. Fesih bakım devresinde vuku bulursa bu devreye ait primden iade yapılmaz. Sigorta ettiren, fesih hakkını kullandığı takdirde bu fesih, ihbarın postaya veya notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder ve işlememiş sigorta süresine ait prim geri verilmez.
Madde 18- Aksine sözleşme yoksa hasarlı mal sigortacıya bırakılamaz. ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER Vergi, Resim, Harç ve İdare Masrafları Madde 19- Sigorta sözleşmesine, bedeline veya primine ilişkin olarak halen mevcut ve ilerde konulabilecek vergi, resim veya harçlarla sigorta sözleşmesinde gösterilen idare masrafı sigorta ettirene aittir.
Madde 20- Sigorta ettirenin veya sigortalının ihbar ve tebliğleri sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye, noter aracılığıyla veya taahhütlü mektupla yapılır. Sigorta şirketinin ihbar ve tebliğleri de sigorta ettirenin veya sigortalının poliçede gösterilen adresine, bu adreslerin değişmiş olması halinde ise sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye bildirilen son adresine aynı suretle yapılır. Taraflara imza karşılığı olarak elden verilen mektup veya telgrafla yapılan ihbar ve tebliğler de taahhütlü mektup hükmündedir. Hasarın vukuuna ve tamire başlamaya ait ihbarın önceden mutlaka telgrafla yapılması şarttır.
Madde 21- Sigortacı, sigortalıya ait öğreneceği ticari ve mesleki sırların saklı tutulmamasından doğacak zararlardan sorumludur.
Madde 22- Bu poliçeden doğan ihtilaflar sebebiyle sigorta şirketi aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme, sigorta şirketi merkezinin veya sigorta akdine aracılık yapan acentenin ikametgahının bulunduğu veya hasarın vukua geldiği, sigorta şirketi tarafından açılacak davalarda ise, davalının ikametgahının bulunduğu yerin ticaret davalanna bakmakla görevli mahkemesidir.
Madde 23- Sigorta sözleşmesinden doğan bütün talepler iki yılda zaman aşımına uğrar.
Madde 23- Bu Genel Şartlara, varsa bunlara ilişkin klozlara aykırı düşmeyen özel şartlar konulabilir. |
Montaj Sigortaları Genel Şartları (Bütün Muhataralar)
Sigorta Teminatının Kapsamı Madde 1- Bu sigorta; konusunu teşkil eden değerlerin teminat müddeti içinde, montaj sahasında bulunduğu sırada, bu poliçede gösterilen istisnalar dışında kalan, önceden bilinmeyen ve ani bir sebeple herhangi bir ziya ve hasara uğraması halini temin eder.
Madde 2- Aksine sözleşme yoksa aşağıdaki haller sigorta teminatı dışındadır: a) Montajın yapılması için ku1lanılan makine, alet ve teçhizat ile geçici barakalar ve yardımcı tesisler, b) Üçüncü şahısların maruz kalacağı zararlar dolayısiyle sigortalıya düşecek hukuki sorumluluklar, c) Hasar neticesi enkazın kaldırılması masrafları, d) Teminatın kapsamına giren sebeplerden ötürü meydana gelen ziya ve hasarların gerektirdiği; uçak dışında kalan seri vasıtalarla yapılan nakliye masrafları, fazla çalışma ücretleri, e) Grev, lokavt, kargaşalık ve halk hareketlerinin ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati hareketlerin sebep olduğu bütün ziya ve hasarlar, f) Dört haftayı geçen tecrübe devresinde meydana gelen ziya ve hasarlar, g) 3 üncü maddenin (m) bendinde belirtilen zararlar hariç olmak üzere, 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj ile bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucunda meydana gelen zararlar.
Madde 3- Aşağıdaki haller sigorta teminatının dışındadır: b) Herhangi bir nükleer yakıttan veya nükleer yakıtın yanması sonucu nükleer artıklardan veya bunlara atfedilen sebeplerden husule gelen iyonlayıcı radyasyonların veya radyoaktivite bulaşmalarının ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati tedbirlerin sebep olduğu bütün ziya ve hasarlar (bu bentte geçen yanma deyimi kendi kendini idame ettiren herhangi bir nükleer ayrışım "fıssion" olayını da kapsayacaktır). c) Kamu otoritesi tarafından sigortalı kıymet üzerinde yapılacak tasarruflar sebebiyle meydana gelen bütün ziya ve hasarlar. d) Monte edilecek kıymetlerin kendi bünyelerinde mevcut kontrüksiyon, döküm, malzeme, hesap, atelye ve montaj hataları (bu istisnalar kusurlu parça ve kısımların tamir ve ikame masraflarına münhasır olup sigortalı diğer kıymetlerde bu sebeplerle meydana gelecek ziya ve hasarlara şamil olmayacaktır). e) Aşınma, yıpranma, paslanma ve çürümeler. f) Montajın yapılması için kullanılan makine ve teçhizatın mekanik veya elektriki arıza veya kırılmaları (bahis konusu arıza ve kırılmaların diğer sigortalı kıymetlerde husule getireceği ziya ve hasarlar teminata dahildir). g) Envanter açıkları. h) Sigortalının veya onun yerine kaim olan sorumlu kişinin kastı ve ayrıca sözleşme varsa ağır kusuru. i) Montajı tamamlanan veya varsa tecrübe devresi biten, yahut işverene teslim edilen veya işveren tarafından kullanılan kısımlarda doğrudan, doğruya veya dolayısıyla vukua gelecek ziya ve hasarlar. j) Montajın gecikmesinden, kısmen veya tamamen durmasından, taahhüdün tamamlanamamasından, akdin feshinden veya cezai şartların uygulanmasından ileri gelen zararlar dahil kar kaybı ve estetik kusurlar gibi her türlü netice zararları. k) Montajla alakalı bilumum hava ve kara nakil vasıtaları ile yüzen araçlar. l) Nakit, kıymetli evrak (çek, senet, pul, esham ve tahvilat gibi) fatura, dosya, borç delilleri ve hesaba müteallik bütün defter ve evrak, inşaat ve tesisat plan ve projeleri. m) 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj sonucunda oluşan veya bu eylemleri önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucu meydana gelen biyolojik ve/veya kimyasal kirlenme, bulaşma veya zehirlenmeler nedeniyle oluşacak bütün zararlar.
Madde 4- Teminatın müddeti, poliçede belirtilen başlangıç tarihi esas olmak kaydiyle ekli listedeki kıymetlerin montaj sahasına boşaltıldığı andan itibaren başlar ve poliçede belirtilen bitiş tarihinde sona erer. Ancak montajın bu tarihten evvel kısmen veya tamamen bitirilip işverene teslimi halinde teminat müddeti bu kısımlar itibariyle sona erer. Bu teminata konu teşkil eden, montaj mahalline boşaltılan makine ve malzeme için nakliyat sigortası mevcut ise bunlar itibariyle teminat, nakliyat sigortası teminatının bitiminden itibaren başlar. Teminat müddetine poliçede aksi belirtilmedikçe, dört haftalık tecrübe devresi de dahildir, şu kadar ki, kullanılmış makine ve tesislerin montajının sigortaya konu olması halinde, bu gibi makine ve tesisler için tecrübe devresi teminatı verilemez. Sigortalı, tesisin tümünün veya herhangi bir kısmının tecrübe çalışmasına başlama tarihlerini en az 8 gün önceden sigortacıya yazılı olarak bildirmekle yükümlüdür. Montajın teminat müddeti poliçede öngörülen tarihten evvel sona erdiği takdirde tecrübe devresi, süresi değiştirilmeksizin öne alınır. Ancak montaj teminat müddetinin poliçede öngörülen müddetten evvel sona ereceğinin sigortalı tarafından en az 8 gün evvelinden sigortacıya yazılı olarak ihbar edilmesi şarttır. Sigortaya konu olan montaj işleri poliçede gösterilen tarihte bitirilmediği takdirde teminat müddeti, yetkili Tarife Komitesince tespit olunacak şartlar ve ek bir prim karşılığında uzatılır. Tecrübe devresi faaliyetleri dört haftalık süre içinde bitirilemediği takdirde teminat müddeti, yetkili Tarife Komitesince tespit olunacak şartlar ve ek bir prim karşılığında uzatılabilir.
Madde 5- Sigorta, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak, yazılan günlerde, aksi kararlaştırılmadıkça Türkiye saati ile öğleyin saat 12.00'de başlar ve öğleyin saat 12.00'de sona erer.
Madde 6- Sigortacı bu sigortayı sigorta ettirenin rizikonun hakiki durumunu bildirmek üzere teklifname, poliçe ve eklerinde yazılı beyanına dayanarak kabul etmiştir. Sigorta ettirenin beyanı hakikate aykırı veya eksik ise, sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek hallerde: a) Sigorta ettirenin kasdı varsa, sigortacı durumu öğrendiği tarihten itibaren 1 ay içinde sözleşmeden cayabilir ve riziko gerçekleşmiş ise tazminatı ödemez. Cayma halinde sigortacı prime hak kazanır. b) Sigorta ettirenin kasdı yoksa ve bu durum rizikonun gerçekleşmesinden evvel anlaşılırsa sigortacı durumu öğrendiği tarihten itibaren 1 ay içinde sigorta poliçesini feshetmek veya rizikonun ağırlığı ile mütenasip ve yetkili Tarife Komitesi tarafından tespit edilecek prim farkını almak suretiyle yürürlükte tutmak şıklarından birini seçer. Sigortacı tarafından yapılan fesih ihbarı postaya veya notere verildiği tarihten itibaren 15 gün sonra öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder ve işlemeyen sigorta müddetine ait prim aşağıdaki uygulamaya tabi olur: 1- Fesih esas montaj devresi içinde olursa işlemeyen sigorta müddetine ait prim gün esasına göre iade olunur. Ayrıca, dört haftayı geçen tecrübe devresi teminatı bahis konusu ise bu devreye ait prim de tamamen iade edilir. 2- Fesih dört haftalık tecrübe devresi içinde olursa bu devreye ait primden iade yapılmaz. 3- Fesih dört haftayı geçen tecrübe devresinde vuku bulursa, tecrübe devresinin içinde bulunan aya ait primden iade yapılmaz, müteakip aylara ait prim tamamen iade olunur. c) Süresinde kullanılmayan cayma, fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer. d) Sigorta ettirenin kasdı bulunmadığı takdirde riziko: 1- Sigortacı durumu öğrenmeden önce veya, 2- Sigortacının fesih ihbarında bulunabileceği süre içinde veyahut, 3- Bu ihbarın hüküm ifade etmesi için geçecek süre içinde gerçekleşirse, sigortacı tahakkuk ettirilen prim ile rizikonun ağırlaşması sebebiyle yetkili Tarife Komitesi tarafından tespit ve buna göre tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki nisbet dairesinde tazminattan indirim yapar. Sigorta Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü ve Sonuçları Madde 7- Akdin yapılmasından sonra sigortalı malın teklifname, poliçe ve eklerinde beyan olunan yeri veya hali sigortacının muvafakati olmadan değiştirildiği takdirde sigorta ettiren, bu değişikliği: a) Kendisi tarafından veya açık veya zımni rızası ile bir başkası tarafından yapılmış ise derhal, b) Açık veya zımni rızası olmadan başka bir şahıs tarafından yapılmış ise durumu öğrenir öğrenmez, ve her iki halde de en geç 8 gün içinde sigortacıya ihbarla yükümlüdür. Sigortacı, değişikliği öğrendiği tarihten itibaren, bu değişiklik sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiriyorsa 8 gün içinde: 1- Sözleşmeyi fesheder veya, 2- Yetkili Tarife Komitesince tespit edilecek prim farkını talep etmek suretiyle akdi yürürlükte tutar. Sigorta ettiren, talep edilen prim farkını kabul etmediğini 8 gün içinde bildirdiği takdirde akit feshedilmiş olur. Sigortacı tarafından yapılan fesih ihbarı postaya veya notere verildiği tarihten itibaren 8 gün sonra öğleyin saat 12.00'de, sigorta ettiren tarafından yapılan fesih ihbarı ise postaya veya notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder. Sözleşmenin feshi halinde işlemeyen sigorta müddetine ait prim iadesinin gerekip gerekmediği, gerekiyorsa miktarı yetkili Tarife Komitesince tespit olunur. Herhalde rizikonun ağırlaşmasından itibaren poliçenin son ermesine kadar geçen günler için gereken prim farkını almaya sigortacı hak kazanır. Süresinde kullanılmayan fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer. Sigortalı malın teklifname, poliçe ve eklerinde beyan olunan yerinin veya halinin değiştiğini öğrenen sigortacı, sigorta primini tahsil etmek gibi sigorta sözleşmesinin aynen devamına razı olduğunu gösteren bir harekette bulunursa fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer. Sigortalı malın yer ve halinde rizikoyu ağırlaştırıcı değişiklikleri, sigorta ettiren ihbar süresi içersinde kasden bildirmemişse ihbar süresinden sonra gerçekleşen hasarlara ait tazminat hakkı düşer; ihbar yükümlülüğüne riayetsizlik kasıtlı değilse alınan primle alınması gereken prim arasındaki orantıya göre tazminattan indirim yapılır. Meydana gelen değişiklikler rizikoyu hafıfletici mahiyette olur ve primin indirilmesini icabettirir ise durumun sigortacıya yazı ile bildirilmesinden sözleşmenin sona ermesine kadar geçecek süre için yetkili Tarife Komitesince tespit edilecek prim farkı sigortalıya iade edilir. Bu madde hükümleri sigortalıya da aynen uygulanır.
Madde 8- Sigortalı malın mülkiyetinde bir değişiklik olduğu takdirde, sigortanın hükmü devam eder ve sigortalının poliçeden doğan hak ve borçları yeni hak sahibine intikal eder. Bu takdirde sigorta ettiren ve sigortanın mevcudiyetini öğrenen yeni hak sahibi, devir keyfiyetini 15 gün içinde sigortacıya bildirmekle yükümlüdür. Bu yükümlülük yerine getirilmez ise sigortacı sorumluluktan kurtulur. Sigortacı değişikliği; yeni hak sahibi de sigortanın mevcudiyetini öğrendiği tarihten itibaren 8 gün içinde sigortayı fesih edebilir. Süresinde kullanılmayan fesih hakkı düşer. Poliçenin sigortacı tarafından feshi halinde, fesih ihbarı postaya veya notere verildiği tarihten itibaren 8 gün sonra öğleyin saat 12.00'de yeni hak sahibi tarafından feshi halinde ise fesih ihbarı postaya veya notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder. Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, sözleşmenin sigortacı tarafından feshi halinde gün esası, yeni hak sahibi tarafından feshi halinde ise Yetkili Tarife Komitesince tesbit edilecek esasa göre prim farkı yeni hak sahibine iade olunur. Sigortalı malın malikinin değişmesi anında mevcut prim borçlarından sigorta ettiren, fesih hakkını kullanmayan yeni hak sahibi ile birlikte sorumludur. Sigorta ettirenin ölümü halinde, bu sigortadan doğan bütün hak ve borçlar olduğu gibi yeni hak sahiplerine intikal eder.
Madde 9- Sigortalı, sigorta konusu montaj işler ile malzeme, teçhizat, tesisat ve makinelerin emniyeti ve korunması için sigortalı değilmiş gibi gerekli ihtimamı göstermekle yükümlüdür. Sigortacı yetkili memurları vasıtası ile gerektiğinde sigorta konusu bina ve tesisleri teftiş ve kontrola yetkili olup, sigortalı da bu kontrollara müsaade ve yardım etmekle yükümlüdür. Sigorta Priminin Ödenmesi, Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü Primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde, taksitlerin kesin ödeme zamanı, miktarı ve vadesinde ödenmemesinin sonuçları poliçe üzerine yazılır veya poliçe ile birlikte yazılı olarak sigorta ettirene bildirilir. Sigorta ettiren kimse, kesin vadeleri poliçe üzerinde belirtilen ya da yazılı olarak kendisine bildirilmiş olan prim taksitlerinin herhangi birini vade günü bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer. Sigorta ettiren, prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 15 gün içinde ödemediği takdirde sigorta teminatı durur. Rizikonun gerçekleşmemesi kaydıyla, teminatın durduğu süre içinde prim borcunun ödenmesi halinde teminat durduğu yerden devam eder .Sigorta teminatının durduğu tarihten itibaren 15 gün içerisinde prim borcunun ödenmemesi halinde, sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur. Poliçenin ön yüzüne yazılması kaydıyla, rizikonun gerçekleşmesiyle henüz vadesi gelmemiş prim taksitlerinin sigortacının ödemekle yükümlü olduğu tazminat miktarını aşmayan kısmı, muaccel hale gelir . Bu madde uyarınca sigorta sözleşmesinin feshedilmiş sayıldığı hallerde, sigortacının sorumluluğunun devam ettiği süreye tekabül eden prim gün esası üzerinden hesap edilerek fazlası sigorta ettirene iade edilir.
Madde 11- Bu poliçede gösterilen sigorta bedeli: b) Ayrıca sigorta yapılmış ise montajın yapılması için kullanılan makine, alet ve teçhizat ve geçici barakalar ve yardımcı tesislerin cari piyasa değerinden aşağı olamaz. Poliçede gösterilen sigorta bedelini teşkil eden değerlerde bir artış husule geldiği takdirde sigorta ettiren bu artışa muttali olduğunda en geç 5 gün içinde ve fakat herhangi bir hasarın vukuundan önce keyfiyeti yazılı olarak sigortacıya bildirmekle sorumludur. Sigorta bedelinin % 20'sini geçmeyen değer artışları sigortalı sayılır. % 20'yi geçen değer artışlarının sigortalı sayılabilmesi için sigortacının yazılı muvafakati şarttır. % 20'yi geçen değer artışlarının sigortacı tarafından kabul edilmemesi halinde bu sigortaya ilk tehlike sigortası hükümleri uygulanır. Sigorta bedelindeki artışa orantılı olarak prim ayarlaması yapılır.
Madde 12- Sigortalı, hasar vukuunda aşağıdaki hususları yerine getirmekle yükümlüdür. b) Sigortalı değilmişcesine gerekli kurtarma ve korunma tedbirlerini almak ve bu maksatla sigortacı tarafından verilen talimata elinden geldiği kadar uymak. c) Hasarın sebebi ile hangi hal ve şartlar altında vukua geldiğini tayine, ziya ve hasar miktarıyla delilleri tesbite yararlı ve sigortalı için sağlanması mümkün gerekli bilgi ve belgeleri (aslı veya kendisi tarafından tasdikli sureti veyahut fotokopisi) sigortacının talebi üzerine, gecikmeksizin vermek ve rücu hakkının kullanılmasına yararlı sigortalı için sağlanması mümkün gerekli bilgi ve belgeleri temin ve muhafaza etmek. Şu kadar ki, sigortalı yukarıdaki hükümler dairesinde sigortacıyı haberdar ettikten sonra montajın aksamaması amacıyla küçük çaptaki tamirleri (ayrıca tamir ihbarında bulunmak kaydiyle) sigortacının yetkili elemanlarının gelmesini beklemeden yaptırabilir. Sigortacı, hasar ihbarını aldıktan sonra 7 gün içerisinde eksperini hasar yerine göndermediği takdirde, sigortalı herhangi bir kayda bağlı olmaksızın 'hasarlı kısmın tamirine başlayabilir. d) Ziya ve hasarın tahmini miktarını belirtir bir tazminat beyannamesini makul ve muhik bir süre içinde sigortacıya vermek. e) Zaruri haller dışında hasar konusu yer veya mallarda bir değişiklik yapmamak. f) Tazminat yükümlülüğü ve miktarı ile rücu haklarının tespiti için sigortacının yetkili kıldığı temsilcilerinin sigortalı yer veya mallarda ve bunlarla ilgili belgeler üzerinde yapacakları araştırma ve incelemelere müsaade etmek. g) Sigorta konusu ile ilgili başkaca sigorta sözleşmeleri varsa bunları sigortacıya bildirmek.
Madde 13- Sigortalı, hasar vukuundaki yükümlülüklerini yerine getirmez ve bunun sonucu ziya ve hasar miktarında bir artış olursa sigortacının ödeyeceği tazminattan bu suretle artan kısım indirilir. Sigortalı, rizikonun tahakkukuna kasden sebebiyet verir veya ziya ve hasar miktarını kasden artırıcı fıillerde bulunursa, bu poliçeden doğan hakları düşer.
Madde 14- Bu poliçe ile sigortalı kıymetlerde meydana gelen ziya ve hasarın miktarı taraflarca uyuşularak tesbit edilir. Taraflar uyuşamadıklan takdirde, ziya ve hasarın miktarı mütehassıs mühendisler veya teknisyenler arasından seçilecek hakem-bilirkişi diye adlandırılan bilirkişiler tarafından, aşağıdaki hükümlere tabi olmak üzere tesbit edilir: Hakem- bilirkişi raporları taraflara aynı zamanda tebliğ edilir. Hakem-bilirkişi raporlarının bu ünite için tesbit edilecek ziya ve hasar miktarlarından başka: - hasarın belli veya muhtemel sebebini, - hasarlı kıymetlerin hasardan bir gün önceki gerçek değeri ile yenileme (ikame) değerini, - tamir veya başka hususlar için faydalanılabilecek enkazın ağırlığını ve değerini de ihtiva etmesi gereklidir. b) Taraflardan herhangi biri diğer tarafça yapılan tebliğden itibaren 15 gün içerisinde hakem-bilirkişisini tayin etmez veyahut taraf hakem-bilirkişiler üçüncü hakem-bilirkişisinin seçimi hususunda 7 gün içerisinde anlaşamazlar ise, taraf hakem-bilirkişi veya üçüncü hakem-bilirkişi taraflardan birinin talebi üzerine hasar mahalindeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkeme başkanı tarafından tarafsız ve mütehassıs şahıslar arasından seçilir. c) Her iki taraf üçüncü hakem-bilirkişisinin (bu şahıs ister hakem-bilirkişilerince, ister yetkili mahkeme başkanı tarafından seçilecek olsun) sigortacının veya sigortalının ikamet ettiği veya hasarın meydana geldiği mahal dışından seçilmesini isteme hakkını haizdirler ve bu isteğin yerine getirilmesi gereklidir. d) Hakem-bilirkişiler ölür, vazifeden çekilir veya reddedilir ise ayrılan hakem-bilirkişi yerine yenisi aynı usule göre seçilir ve tesbit muamelesine kaldığı yerden devam edilir. Sigortalının ölümü, tayin edilmiş bulunan hakem-bilirkişinin vazifesini sona erdirmez. İhtisas yokluğu sebebiyle hakem-bilirkişilere yapılacak itiraz, bu şahısların öğrendiği tarihten itibaren 7 gün içerisinde yapılmadığı takdirde itiraz hakkı düşer. e) Hakem-bilirkişiler incelemelerinde tamamen serbesttirler. H.U.M.K.'nun ve diğer mevzuat hükümleri ile de bağlı değildirler. f) Ziya ve hasar miktarının tesbiti zımında hakem-bilirkişiler gerekli görecekleri deliller ile hasar zamanında mevcut sigortalı malın ve değerinin tesbitine yarayacak kayıt ve belgeleri isteyebilir ve hasar mahallinde incelemede bulunabilirler. g) Hakem-bilirkişi veya hakem-kişiler yahut üçüncü hakem-bilirkişinin ziya ve hasar miktarı hususunda verecekleri kararlar kesindir, tarafları bağlar. Eğer ziya ve hasar miktarı taraflarca tesbit edilmemişse bir hakem bilirkişi kararına dayanmadan sigortacıdan tazminat talep ve dava edilemez. Hakem-bilirkişi kararlarına ancak karar ilk bakışta anlaşılır, yani aşikar olarak hakiki durumdan önemli şekilde farklı ise itiraz edilebilir ve bunların iptali raporun tebliği tarihinden bir hafta içinde, hasar mahallindeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkemeden istenebilir. h) Taraflar tazminat miktarı hususunda anlaşamadıkça alacak ancak hakem-bilirkişi kararı ile muaccel olur ve zaman aşımı kesin raporun taraflara tebliği tarihinden evvel işlemeye başlamaz. Meğerki, hakem-bilirkişilerin tayini ile T.T.K.'nun 1292. maddesindeki ihbar müddeti arasında 2 yıllık müddet geçmiş olsun. i) Taraflar kendi hakem-bilirkişilerinin ücret ve masraflarını öderler. Üçüncü hakem-bilirkişinin ücret ve masraf1arı taraflarca yarı yarıya ödenir. j) Ziya ve hasar miktarının tesbiti, teminat verilen rizikolar, sigorta bedeli, sigorta değeri, aşkın ve menfaat değeri altında sigorta sorumluluğun başlangıcı, hak düşürücü ve hak azaltıcı sebepler hususunda bu poliçede ve mevzuatta mevcut hüküm ve şartlara ve bunların ileri sürülmesine tesir etmez.
Madde 15- Tazminat miktarı ekli listede her kalem itibariyle ayrı ayrı, gösterilen sigorta bedelini ve her halukarda toplam sigorta bedelini aşmamak kaydiyle aşağıda yazılı esaslar dahilinde tesbit edilir: 1- Montaj konusu makine, malzeme ve işlerde: i. Kısmi hasar halinde; Tazminat tutarı sigortalı kıymetlerin hasardan bir gün önceki durumuna getirilmesi için ödenmesi gereken bedeldir. Bu bedel yedek parça bedeli, işçilik, nakliye masrafları, varsa gümrük, vergi, resim ve harç gibi masrafları da kapsar. Ancak bu ödemeler tutarı sigortalı kıymetlerin hasardan bir gün önceki değerini geçemez. Tazminat tutarından sovtaj ve varsa muafiyet indirilir. ii. Tam hasar halinde; Tazminat tutarı sigortalı kıymetin hasardan bir gün önceki değeridir. Tazminat tutarından sovtaj ve varsa muafiyet indirilir. iii. Kullanılmış sigortalı kıymetlerin hasarı halinde; Tazminat yukardaki şekilde hesaplanmakla beraber yenisi ikame edilen parçalar itibariyle eski yeni farkı indirimi yapılır. 2- Aksine sözleşme ile temin edilen hallerde: Montajın yapılması için kullanılan makine, alet ve techizatla: i. Kısmi hasar halinde; Tazminat tutarı yedek parçaların ikame bedeli, nakliye masrafları, demontaj ve montaj masrafları, -varsa- gümrük, vergi resim ve harç gibi masrafları da kapsamakla beraber yenisi ikame edilen parçalar itibariyle eski yeni farkı indirimi yapılır. Tazminat tutarından sovtaj ve varsa muafiyet indirilir. ii. Tam hasar halinde; Tazminat tutan sigortalı kıymetin hasardan bir gün önceki değeridir. Tazminat tutarından sovtaj ve varsa muafiyet indirilir. b) Enkaz kaldırma masrafları: Tazminat tutarı hasar mahallinin temizlenmesi için yapılan masraflar olup, azami teminat tutarı poliçede belirtilmiştir. c) Seri vasıtalarla yapılan nakliye masrafları ve fazla çalışma ücretleri: Tazminat tutarı bu maksatla yapılan masraflar olup azami teminat tutan poliçede belirtilmiştir. 3- Kısmi hasar halleriyle ilgili olarak yapılan geçici tamir masrafları, kesin tamir masrafları azalttığı oranda sigortacı tarafından kabul edilir. 4- Kısmi hasar halleriyle ilgili olarak yukarıda (i) fıkralarında belirtilen esaslar dahilinde hesaplanan tazminat tutarı sigortalı kıymetin hasardan bir gün önceki değerini aşarsa tazminat tam hasarla ilgili (ii) fıkralarında belirtilen esaslar dahilinde ödenir. 5- Hasar halinde sigorta bedelinin sigorta değerinden düşük olduğu tespit edilirse, tazminatın tutarı sigorta bedeli ile sigorta edilmesi gereken meblağ arasındaki nispet dahilinde bir indirime tabi tutulur.
Madde 16- Sigortacı hasarlı herhangi bir sigortalı kıymeti tamir ettirebileceği veya yerlerine yenisini ikame edebileceği gibi zararları nakden de ödeyebilir. Müşterek sigorta halinde, tazminat bu poliçe hükümlerine göre tespit edildikten sonra, sigortacı bu tazminattaki hissesini, sigorta bedelleri toplamına kendisinin iştiraki nisbetinde öder. Ancak poliçeler meyanında hususi mahiyet veya şartları haiz olanlar mevcut ise tazminat hissesinin tayininde bu hususiyetler ve taahhüdün tabi olduğu şartlar karşılığı olarak nazarı itibare alınır. Sigortalı kıymetlerden bir ünitenin kısmi hasarı halinde hasar o üniteye ait sigorta bedeline kadar olmak üzere ödenir ve ancak sigorta süresi içinde ödenecek hasarların tutarı hiçbir zaman o üniteye ait sigorta bedelini aşamaz.
Madde 17- Sigortacı ödediği tazminat miktarınca hukuken sigortalı yerine geçer. Sigortalı ve sigorta ettiren sigortacının ikame edebileceği davaya yararlı ve elde edilmesi mümkün belge ve bilgileri vermeye mecburdur. Temin edilen rizikonun gerçekleşmesi ile tam hasar meydana geldiği takdirde sigorta teminatı sona erer. Kısmi hasar halinde, sigorta bedeli hasar tarihinden itibaren ödenen tazminat miktarı kadar eksilir. Sigorta bedeli muhtelif birimler (ünite veya gruplar) itibariyle ayrı ayrı gösterilmiş ve bu birimlerden (ünite veya gruplardan) biri veya birkaçı tam hasara uğramış ise bu birimlere (ünite veya gruplara) ilişkin sigorta teminatı, hasar tarihinde sona erer. Kısmi hasar halinde ise her birim (ünite veya grup) için tespit edilmiş olan sigorta bedeli hasar tarihinden itibaren ödenen tazminat miktarı kadar eksilir. Sigorta bedelinin eksildiği hallerde hasar tarihinden itibaren gün esası üzerinden prim alınmak suretiyle sigorta bedeli eski miktara çıkartılabilir. Kısmi hasarlarda taraflar sigorta sözleşmesini feshetme hakkına sahiptir. Taraflar fesih hakkını ancak tazminat ödenmeden önce kullanabilir. Sigortacı, fesih hakkını kullandığı takdirde bu fesih, ihbarın postaya veya notere verildiği tarihten itibaren 15 gün sonra öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder ve feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi aşağıdaki uygulamaya tabi olur: i. Fesih esas montaj devresi içinde olursa işlemeyen sigorta müddetine ait prim gün esasına göre iade olunur. Ayrıca dört haftayı geçen tecrübe devresi teminatı bahis konusu ise bu devreye ait prim de tamamen iade edilir. ii. Fesih dört haftalık tecrübe devresi içinde olursa mezkur dört haftalık tecrübe devresi itibariyle bir prim iadesi yapılmaz. Dört haftayı geçen devreye ait primin tamamı iade olunur. iii. Fesih dört haftayı geçen tecrübe devresinde vuku bulursa tecrübe devresinin içinde bulunan ayına ait primden iade yapılmaz, müteakip aylara ait prim tamamen iade olunur. Sigorta ettiren, fesih hakkını kullandığı takdirde bu fesih, ihbarın postaya veya notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder ve işlememiş sigorta süresine ait prim geri verilmez.
Madde 18- Aksine sözleşme yoksa hasarlı mal sigortacıya bırakılamaz. ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER Vergi, Resim ve Harçlar Madde 19- Sigorta sözleşmesine, bedeline veya primine ilişkin olarak halen mevcut ve ileride konulabilecek vergi, resim veya harçlarla sigorta sözleşmesinde gösterilen idare masrafı sigorta ettirene aittir.
Madde 20- Sigorta ettirenin veya sigortalının ihbar ve tebliğleri sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye, noter aracılığıyla veya taahhütlü mektupla yapılır. Sigorta şirketinin ihbar ve tebliğleri de sigortalı ettirenin veya sigortalının poliçede gösterilen adresine, bu adreslerin değişmiş olması halinde ise sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye bildirilen son adresine aynı suretle yapılır. Taraflara imza karşılığı olarak elden verilen mektup veya telgrafla yapılan ihbar ve tebliğler de taahhütlü mektup hükmündedir. Hasarın vukuuna ve tamire başlamaya ait ihbarın önceden mutlaka telgrafla yapılması şarttır.
Madde 21- Sigortacı, sigortalıya ait öğreneceği ticari ve mesleki sırların saklı tutulmamasından doğacak zararlardan sorumludur.
Madde 22- Bu poliçeden doğan ihtilaflar sebebiyle sigorta şirketi aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme, sigorta şirketi merkezinin veya sigorta akdine aracılık yapan acentenin ikametgahının bulunduğu veya hasarın vukua geldiği, sigorta şirketi tarafından açılacak davalarda ise, davalının ikametgahının bulunduğu yerin ticaret davalarına bakmakla görevli mahkemesidir.
Madde 23- Sigorta sözleşmesinden doğan bütün talepler iki yılda zaman aşımına uğrar.
Madde 24- Bu Genel Şartlara, varsa bunlara ilişkin klozlara aykırı düşmeyen özel şartlar konulabilir. |
Makina Kırılması Sigortası Genel Şartları Yürürlük Tarihi: 25 Şubat 1967
Teminatının Kapsamı Madde 1- Sigortacı, bu poliçe ile bu poliçenin ayrılmaz cüzünü teşkil eden ekli envanter cetvelinde sayıları, imalat yılları; nitelikleri ve değerleri yazılı makine ve tesisleri deneme devresinden sonra normal çalışır halde iken veya aynı iş yerinde temizleme, revizyon veya değiştirme esnasında veya dururken ani ve beklenmedik her türlü sebepten ve ezcümle: b) Modelin, imalatın, montajın, malzemenin, kalıbın, dökümün ve işçiliğin kusurlu olmasından, c) Yağlama kusurlarından, d) Elektrik enerjisinin doğrudan doğruya tesiri neticesi kısa devre, şerare, voltaj yükselmesi ile izolasyon hatası ve atmosferik elektrikiyetin dolaylı etkilerinden, e) Tıkanma, yabancı maddelerin girmesinden, f) Santrifüj kuvvetinden husule gelen parçalanmalardan, g) Buhar kazanlarında ve buhar kaplarında su noksanlığından, h) Su çekiçlemesi, ani olarak aşırı ısınma veya soğumadan, i) Kapalı kaplardaki alçak basınç dolayısiyle husule gelen ezilme, yırtılma, buruşma vs. deformasyonlardan, j) Fırtına ve kasırgadan, dondan veya çözülen buz parçalarının yürümesinden, k) İşletme personelinin veya üçüncü şahısların ihmali, kusuru, hatası, dikkatsizliği veya sabotajından, l) İstisna edilmeyen diğer hallerden, husule gelen maddi ziya ve hasarların gerektirdiği tamirat ve ikame masraflarını temin eder. Matkap, makas, bıçak, testere, çelik veya madeni kalemler veya kesici alet ve edevat, matris ve kalıplar, haddehanelerdeki sıcak hadde valsleri, şablon, modeller, resim ruloları, öğütücü, kırıcı, karıştırıcılar, elek ve kalburlar, halat, zincir, transport bantları ve kayışları gibi değiştirilebilir parçalar ile belirli sürelerde değiştirilmesi veya yenilenmesi mutad olan kömür fırçası ve lamba gibi parçalar (elektriki izolasyon maddeleri ile izolasyon yağları dışında) temin edilemez.
Madde 2- Aksine sözleşme yoksa aşağıdaki haller sigorta teminatı dışındadır: a) Fiziki infilaklardan meydana gelen ziya ve hasarlar, fiziki infilakdan maksat, basınçlı kaplarda buhar, gaz veya sıvı halindeki gazın genişlemesi yüzünden ani olarak meydana gelen kuvvet tezahürü olup, buhar, gaz veya sıvı halindeki gazın kabın cidarını parçalayarak dışarıya çıkması ve böylelikle kabın iç basıncı ile dış basıncı arasında ani olarak bir denge kurulmasıdır, b) Makine veya tesisin temel ve kaidelerinde teminat kapsamına giren sebeplerden ötürü meydana gelen ziya ve hasarlar, c) Teminatın kapsamına giren sebeplerden ötürü meydana gelen ziya ve hasarların gerektirdiği; uçak dışında kalan seri vasıtalarla yapılan nakliye masrafları, fazla mesai ve tatil günleri ücret ve zamları, d) Grev, lokavt, kargaşalık ve halk hareketlerinin ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati hareketlerin sebep olduğu bütün ziya ve hasarlar, e) 3 üncü maddenin (l) bendinde belirtilen zararlar hariç olmak üzere, 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj ile bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucunda meydana gelen zararlar. f) Sigorta sözleşmesiyle teminat altına alınan rizikoların gerçekleşmesi sonucunda doğrudan veya dolaylı olarak meydana gelen her türlü çevre kirliliği sebebiyle oluşabilecek bütün zararlar. Madde 3- Aşağıdaki haller sigorta teminatının dışındadır: b) Herhangi bir nükleer yakıttan veya nükleer yakıtın yanması sonucu nükleer artıklardan veya bunlara atfedilen sebeplerden husule gelen iyonlayıcı radyasyonların veya radyoaktivite buluşmalarının ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati tedbirlerin sebep olduğu bütün ziya ve hasarlar (bu bentte geçen yanma deyimi kendi kendini idame ettiren herhangi bir nükleer ayrışım ''fission'' olayını da kapsayacaktır). c) Kamu otoritesi tarafından sigortalı kıymet üzerinde yapılacak tasarruflar sebebiyle meydana gelen bütün ziya ve hasarlar, d) Yangın veya yangın vukuu dolayısiyle yapılan söndürme, yıkma ve kurtarma ameliyelerinin ve yıldırımın doğrudan doğruya tesirlerinden, e) Hangi sebepten husule gelirse gelsin her türlü kar kaybı ve mali mes'uliyetlerden, f) Hırsızlık veya hırsızlığa teşebbüsten, g) Toprak çökmesi veya kayması, çiğ, volkan indifaları, deprem, sel ve su basması gibi tabii afetlerden, h) Makinelerin normal işlemesinden ve mutad kullanılmasından doğan aşınma ve yıpranmalardan veya çürüme, paslanma veya oksidasyondan, buhar kazanlarında kireçlenme ve çamurlanmadan işletmede doğrudan doğruya meydana gelen etkilerden, atmosferik vesair şartların sebebiyet verdiği tedrici bozulmalardan, i) Kimyevi madde ve gazların ani oksidasyonu veya müşterek reaksiyonları neticesi vukua gelen infilaklarından, atmosferik elektrikiyet sebebiyle patlamaya mütemayil tozların infilakinden, j) Sigortalı iken hasarlanan ve bu hasar giderilmeden makinenin kullanılması neticesinden, k) Sigortalının veya onun yerine kaim olan sorumlu kişinin kasdından ve ayrıca sözleşme varsa ağır kusurundan mütevellit maddi ziya ve hasarlar. l) 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj sonucunda oluşan veya bu eylemleri önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucu meydana gelen biyolojik ve/veya kimyasal kirlenme, bulaşma veya zehirlenmeler nedeniyle oluşacak bütün zararlar. Madde 4- Bu poliçe ile bu poliçenin ayrılmaz cüz'ünü teşkil eden ekli envanter cetvelinde vasıflan belirtilen makine ve tesisatın sigorta bedelleri, bu makine ve tesisatın (var ise nakliye, montaj, gümrük, resim, vergi, harç ve masraflan dahil) yeni ikame bedellerine eşit olacaktır. Hasar anında herhangi bir makinenin bu şekilde hesaplanacak yeni ikame bedeli sigorta bedelinden fazla bulunacak olursa, hasarın bu farka tekabül eden nisbetteki kısmını sigortalı deruhte edecektir. Sigortalı makine ve tesislerin sigorta bedellerinin yeniye göre (ikame) kıymetlerinden fazla veya eksik olduğu hasardan önce tesbit edilecek olursa, ıttıla tarihinden itibaren bir ayarlama yapılır ve fazla veya eksik ödenmiş prim farkları iade veya tahsil edilir.
Madde 5- Sigorta, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak, yazılan günlerde, aksi kararlaştırılmadıkça Türkiye saati ile öğleyin saat 12.00'de başlar ve öğleyin saat 12.00'de sona erer.
Madde 6- Sigortacı bu sigortayı sigorta ettirenin rizikonun hakiki durumunu bildirmek üzere teklifname, poliçe ve eklerinde yazılı beyanına dayanarak kabul etmiştir. Sigorta ettirenin beyanı hakikate aykırı veya eksik ise, sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek hallerde: b) Sigorta ettirenin kasdı yoksa, sigortacı durumu öğrendiği tarihten itibaren 1 ay içinde sözleşmeyi fesheder veya prim farkını almak suretiyle akdi yürürlükte tutar. Sigorta ettiren talep edilen prim farkını kabul etmediğini 15 gün içinde bildirdiği taktirde akit feshedilmiş olur. Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, sözleşmenin sigortacı tarafından feshi halinde gün esası, sigorta ettiren tarafından feshi halinde ise kısa müddet esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir. c) Süresinde kuIlanılmayan cayma, fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer. d) Sigorta ettirenin kasdı bulunmadığı takdirde riziko: 1- Sigortacı durumu öğrenmeden önce veya, 2- Sigortacının fesih ihbarında bulunabileceği süre içinde veyahut, 3- Bu ihbarın hüküm ifade etmesi için geçecek süre içinde gerçekleşirse, sigortacı tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki nisbet dairesinde tazminattan indirim yapar.
Madde 7- Akdin yapılmasından sonra sigortalı malın teklifname, poliçe ve eklerinde beyan olunan yeri veya hali sigortacının muvafakati olmadan değiştirildiği takdirde sigorta ettiren, bu değişikliği: b) Açık veya zımni rızası olmadan başka bir şahıs tarafından yapılmış ise durumu öğrenir öğrenmez, ve her iki halde de en geç 8 gün içinde sigortacıya ihbarla yükümlüdür. Sigortacı, değişikliği öğrendiği tarihten itibaren, bu değişiklik sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiriyorsa 8 gün içinde: 1- Sözleşmeyi fesheder veya, 2- Prim farkını talep etmek suretiyle akdi yürürlükte tutar. Sigorta ettiren, talep dilen prim farkını 8 gün içinde ödemediği takdirde sözleşme feshedilmiş olur. Sigortacı tarafından yapılan fesih ihbarı postaya veya notere verildiği tarihten itibaren 8 gün sonra öğleyin saat 12.00'de, sigorta ettiren tarafından yapılan fesih ihbarı ise postaya veya notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder. Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, sözleşmenin sigortacı tarafından feshi halinde gün esası, sigorta ettiren tarafından feshi halinde ise kısa müddet esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir. Süresinde kuIlanılmayan fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer. Sigortalı malın teklifname, poliçe ve eklerinde beyan olunan yerinin veya halinin değiştiğini öğrenen sigortacı, sigorta primini tahsil etmek gibi sigorta sözleşmesinin aynen devamına razı olduğunu gösteren bir harekette bulunursa fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer. Sigortalı malın yer ve halinde rizikoyu ağırlaştırıcı değişiklikleri, sigorta ettiren ihbar süresi içersinde kasden bildirmemişse ihbar süresinden sonra gerçekleşen hasarlara ait tazminat hakkı düşer; ihbar yükümlülüğüne riayetsizlik kasıtlı değilse alınan primle alınması gereken prim arasındaki orantıya göre tazminattan indirim yapılır. Değişikliğin rizikoyu hafifletici mahiyette olduğu ve daha az prim tatbikini gerektirdiği anlaşılır ise, bu değişikliğin yapıldığı tarihten sözleşmenin sona ermesine kadar geçecek süre için gün esasına göre bulunacak prim farkı sigorta ettirene geri verilir. Bu madde hükümleri sigortalıya da aynen uygulanır.
Madde 8- Sigortalı malın mülkiyetinde bir değişiklik olduğu takdirde, sigortanın hükmü devam eder ve sigortalının poliçeden doğan hak ve borçları yeni hak sahiplerine intikal eder. Bu takdirde sigorta ettiren ve sigortanın mevcudiyetini öğrenen yeni hak sahibi, devir keyfiyetini 15 gün içinde sigortacıya bildirmekle yükümlüdür. Bu yükümlülük yerine getirilmez ise sigortacı sorumluluktan kurtulur. Sigortacı değişikliği; yeni hak sahibi de sigortanın mevcudiyetini öğrendiği tarihten itibaren 8 gün içinde sigortayı feshedebilir. Süresinde kullanılmayan fesih hakkı düşer. Poliçenin sigortacı tarafından feshi halinde, fesih ihbarı postaya veya notere, verildiği tarihten itibaren 8 gün sonra öğleyin saat 12.00'de yeni hak sahibi tarafından feshi halinde ise fesih ihbarı postaya veya notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder. Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, sözleşmenin sigortacı tarafından feshi halinde gün esası, yeni hak sahibi tarafından feshi halinde ise kısa müddet esası üzerinden hesap edilir ve fazlası yeni hak sahibine geri verilir. Sigortalı malın malikinin değişmesi anında mevcut prim borçlarından sigorta ettiren, fesih hakkını kullanmayan yeni hak sahibi ile birlikte sorumludur. Sigorta ettirenin ölümü halinde, bu sigortadan doğan bütün hak ve borçlar olduğu gibi yeni hak sahiplerine intikal eder.
Madde 9-Sigorta priminin tamamının, primin taksitle ödenmesi kararlaştırılmışsa peşinatın (ilk taksit) akit yapılır yapılmaz ve en geç poliçenin teslimi karşılığında ödenmesi gerekir. Aksi kararlaştırılmadıkça, prim veya peşinat ödenmediği takdirde poliçe teslim edilmiş olsa dahi sigortacının sorumluluğu başlamaz ve bu husus poliçenin ön yüzüne yazılır. Sigorta ettiren kimse, sigorta primini veya primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde peşinatını, sigorta poliçesinin teslim edildiği günün bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer ve prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 30 gün içinde dahi ödemediği takdirde sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur. Prim ödenmemiş olmasına rağmen poliçenin teslimi ile sigortacının mesuliyetinin başlayacağının kararlaştırıldığı hallerde, bu bir aylık sürenin ilk 15 gününde sigortacının sorumluluğu devam eder. Primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde, taksitlerin kesin ödeme zamanı, miktarı ve vadesinde ödenmemesinin sonuçları poliçe üzerine yazılır veya poliçe ile birlikte yazılı olarak sigorta ettirene bildirilir. Sigorta ettiren kimse, kesin vadeleri poliçe üzerinde belirtilen ya da yazılı olarak kendisine bildirilmiş olan prim taksitlerinin herhangi birini vade günü bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer. Sigorta ettiren, prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 15 gün içinde ödemediği takdirde sigorta teminatı durur. Rizikonun gerçekleşmemesi kaydıyla, teminatın durduğu süre içinde prim borcunun ödenmesi halinde teminat durduğu yerden devam eder .Sigorta teminatının durduğu tarihten itibaren 15 gün içerisinde prim borcunun ödenmemesi halinde, sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur. Poliçenin ön yüzüne yazılması kaydıyla, rizikonun gerçekleşmesiyle henüz vadesi gelmemiş prim taksitlerinin sigortacının ödemekle yükümlü olduğu tazminat miktarını aşmayan kısmı, muaccel hale gelir . Bu madde uyarınca sigorta sözleşmesinin feshedilmiş sayıldığı hallerde, sigortacının sorumluluğunun devam ettiği süreye tekabül eden prim gün esası üzerinden hesap edilerek fazlası sigorta ettirene iade edilir.
Madde 10- Sigortalı, sigorta konusu makine ve tesislerin emniyeti ve korunması için, sigortalı değilmiş gibi, gerekli ihtimamı göstermekle yükümlüdür. Sigortalı, sigorta konusu makine ve tesisleri normal bakımlı ve işler halde bulundurmak için gerekli makul tedbirleri almaya, kabul olunan teknik ölçülerden aşırı yüklemeleri önlemeye, idari mercilerin mer'i nizam ve talimatlarına ve bilhassa bunlardan makine ve tesislerin çalıştırılmasına ve kontroluna taalluk edenlere tamamiyle riayet etmeye mecburdur. Sigortacı yetkili memurları vasıtasıyla gerektiğinde sigorta konusu makine ve tesisleri teftiş ve kontrola yetkili olup, sigortalı da bu kontrollara müsaade ve yardım etmekle yükümlüdür.
Madde 11- Sigortalı, hasar vukuunda aşağıdaki hususları yerine getirmekle yükümlüdür. a) Hasarın vukuunu öğrendiği tarihten itibaren en geç 5 gün içinde sigortacıya ihbar etmek, b) Sigortalı değilmişcesine gerekli kurtarma ve korunma tedbirlerini almak ve bu maksatla sigortacı tarafından verilen talimata elinden geldiği kadar uymak, c) Hasarın sebebi ile hangi hal ve şartlar altında vukua geldiğini tayine, ziya ve hasar miktarıyla delilleri tesbite yararlı ve sigortalı için sağlanması mümkün gerekli bilgi ve belgeleri (aslı veya kendisi tarafından tasdikli sureti veyahut fotokopisi) sigortacının talebi üzerine, gecikmeksizin vermek ve rücu hakkının kullanılmasına yararlı sigortalı için sağlanması mümkün gerekli bilgi ve belgeleri temin ve muhafaza etmek: (Şu kadar ki ihbarı yapılmış cüz'i hasarların tamiriyle işletmenin faaliyetini idame noktasından zaruri ve esaslı tamirleri ayrıca tamir ihbarı yapılmak kaydıyle bundan müstesnadır. Ancak hasarın ihbarından itibaren 7 gün için sigortacı tetkikini yaptırmamışsa sigortalı her türlü tamiratı yaptırmakta serbesttir), d) Ziya ve hasarın tahmini miktarını belirtir bir tazminat beyannamesini makul ve muhik bir süre içinde sigortacıya vermek, e) Zaruri haller dışında hasar konusu yer veya mallarda bir değişiklik yapmamak, f) Tazminat yükümlülüğü ve miktarı ile rücu haklarının tespiti için sigortacının yetkili kıldığı temsilcilerinin sigortalı yer veya mallarda ve bunlarla ilgili belgeler üzerinde yapacakları araştırma ve incelemelere müsaade etmek, g) Sigorta konusu ile ilgili başkaca sigorta sözleşmeleri varsa bunları sigortacıya bildirmek. Tazminat Hakkının Eksilmesi veya Düşmesi Madde 12 -a) Sigortalı, hasar vukuundaki yükümlülüklerini yerine getirmez ve bunun sonucu ziya ve hasar miktarından bir artış olursa sigortacının ödeyeceği tazminattan bu suretle artan kısım indirilir. b) Sigortalı, rizikonun tahakkukuna kasden sebebiyet verir veya ziya ve hasar miktarını kasden artırıcı fıillerde bulunursa, bu poliçeden doğan hakları düşer. Hasarın Tespiti Madde 13- Bu poliçe ile sigortalı kıymetlerde meydana gelen ziya ve hasarın rniktarı taraflarca uyuşularak tesbit edilir. Taraflar uyuşamadıkları takdirde, ziya ve hasarın miktarı mütehassıs mühendisler veya teknisyenler arasından seçilecek hakem-bilirkişi diye adlandırılan bilirkişiler tarafından, aşağıdaki hükümlere tabi olmak üzere tesbit edilir: Üçüncü hakem-bilirkişi kararını müstakil bir rapor halinde verebileceği gibi, diğer hakem-bilirkişilerle bir rapor halinde de verebilir. Hakem-bilirkişi raporları taraflara aynı zamanda tebliğ edilir. Hakem-bilirkişi raporlarının beher ünite için tesbit edilecek ziya ve hasar miktarlarından başka -hasarın belli veya muhtemel sebebini- hasarlı kıymetlerin hasardan bir gün önceki gerçek değeri ile yenileme değerini, tamir veya başka hususlar için faydalanılabilecek enkazın ağırlığını ve değerini de ihtiva etmesi gereklidir. b) Taraflardan herhangi biri diğer tarafça yapılan tebliğden itibaren 15 gün içerisinde hakem-bilirkişisini tayin etmez yahut taraf hakem-bilirkişiler üçüncü hakem-bilirkişisinin seçimi hususunda 7 gün içerisinde anlaşamazlar ise, taraf hakem-bilirkişi veya üçüncü hakem-bilirkişi taraflardan birinin talebi üzerine hasar mahallindeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkeme başkanı tarafından tarafsız ve mütehassıs şahıslar arasından seçilir. c) Her iki taraf üçüncü hakem-bilirkişisinin (bu şahıs ister taraf hakem- bilirkişilerince, ister yetkili mahkeme başkanı tarafından seçilecek olsun) sigortacının veya sigortalının ikamet ettiği veya hasarın meydana geldiği mahal dışından seçilmesini isteme hakkını haizdirler ve bu isteğin yerine getirilmesi gereklidir. d) Hakem-bilirkişiler ölür, vazifeden çekilir veya reddedilir ise ayrılan hakem-bilirkişi yerine yenisi aynı usule göre seçilir ve tesbit muamelesine kaldığı yerden devam edilir. Sigortalının ölümü, tayin edilmiş bulunan hakem- bilirkişinin vazifesini sona erdirmez. İhtisas yokluğu sebebiyle hakem-bilirkişilere yapılacak itiraz, bu şahısların öğrendiği tarihten itibaren 7 gün içerisinde yapılmadığı takdirde itiraz hakkı düşer. e) Hakem-bilirkişiler incelemelerinde tamamen serbesttirler. H.U.M.K.'nun ve diğer mevzuat hükümleri ile de bağlı değildirler. f) Ziya ve hasar miktarının tesbiti zımında hakem-bilirkişiler gerekli görecekleri deliller ile hasar zamanında mevcut sigortalı malın ve değerinin tesbitine yarayacak kayıt ve belgeleri isteyebilir ve hasar mahallinde incelemede bulunabilirler. g) Hakem-bilirkişi veya kişileri, yahut üçüncü hakem-bilirkişinin ziya ve hasar miktarı hususunda verecekleri kararlar kesindir, tarafları bağlar. Bir hakem-bilirkişi kararına dayanmadan sigortacıdan tazminat talep ve dava edilemez. Hakem-bilirkişi kararlarına ancak karar ilk bakışta anlaşılır, yani aşikar olarak hakiki durumdan önemli şekilde farklı olduğu anlaşılır ise itiraz edilebilir ve bunların iptali raporun tebliğ tarihinden itibaren bir hafta içinde, hasar mahallindeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkemeden istenebilir. h) Taraflar tazminat miktarı hususunda anlaşamadıkça alacak ancak hakem- bilirkişi kararı ile muaccel olur ve zaman aşımı kesin raporun taraflara tebliği tarihinden evvel işlemeye başlamaz. Meğerki, hakem-bilirkişileri tayini ile T.T.K.'nun 1292. maddesindeki ihbar müddeti arasında 2 yıllık müddet geçmiş olsun. i) Taraflar kendi hakem-bilirkişilerinin ücret ve masraflarını öderler. Üçüncü hakem-bilirkişinin ücret ve masrafları taraflarca yarı yarıya ödenir. j) Ziya ve hasar miktarının tesbiti, teminat verilen rizikolar, sigorta bedeli, sigorta değeri, aşkın ve menfaat değeri altında sigorta sorumluluğun başlangıcı, hak düşürücü ve hak azaltıcı sebepler hususunda bu poliçede ve mevzuatta mevcut hüküm ve şartlara ve bunların ileri sürülmesine tesir etmez.
Madde 14- Ödenecek tazminatın miktarı aşağıda yazılı esaslar dahilinde tesbit edilir: a) Tamiri kabil hasar ve ziya (kısmi hasar) halinde: Tazminat tutarı -ikame olunan yedek parçaların yeni bedelleri, mahallinde cari iş saatleri tarifesine göre işçilik masrafları var ise normal nakliye masrafları (uçak hariç) çökme ve montaj masrafları, gümrük, resim, vergi, harç ve masrafları dahil olarak makine veya tesislerin hasardan hemen evvelki hal ve şartlarına getirilmesi için gerekli bedelden ibarettir. Tamirat dolayısiyle eski parça yerine yeni parça konulması sebebiyle tazminattan indirme yapılmaz. Tekrar faydalanılması mümkün olan parçaların (sovdajın) bedeli tazminattan indirilir. b) Poliçede gösterilen makine ve tesisattan birinin veya tamamının tam hasarı ve ziyaı halinde: Tazminat tutarı, makine ve tesisatın hasar anındaki yeni kıymetinden eskime ve aşınma payının ve kurtarılan değerlerin tenzili ve buna sökme masraflarının, nakliye, gümrük resmi, vergi, harç ve masrafları ve montaj masraflarının ve bu hususta sözleşmeye aksine hüküm konulmuş ise, 2'nci maddenin (b) ve (c) fıkralarında yazılı unsurların ilavesi kaydiyle bulunacak bedelden ibarettir. Yukarıdaki (a) fıkrasında belirtilen tamirat masrafları bu fıkrada yazılı olduğu üzere tesbit olunan tazminat tutarına muadil veya bundan fazla ise makine ve tesis tam hasara uğramış sayılır. c) Poliçede her makine veya tesisat için gösterilmiş olan asgari muafiyet miktarından aşağı olmamak kaydiyle, aksine sözleşme yok ise, her hasarın %20'si sigortalının uhdesinde kalır. d) Sigortacının sorumluluğu her halde sigortalı her makine ve tesise ait poliçede yazılı sigorta bedeli ile sınırlıdır. e) Sigorta bedeli hasar anında sigortalı şeylerin ne varlığına ne de değerine delil ve karine teşkil etmez. Bu bedel 4'ncü maddeye göre hesaplanacak sigorta değerinden noksan olduğu takdirde tazminat tutarı, sigorta bedeli ile sigorta değeri arasındaki nisbete göre tesbit olunur. f) Bu poliçe kapsamına giren herhangi bir hasar diğer bir sigorta poliçesi ile de temin edilmiş bulunuyorsa müşterek sigorta esasları uygulanır. g) Muvakkat tamirlerin masrafları, nihai tamirat masraflarının bir kısmını teşkil etmedikçe sigortalı tarafından deruhte edilir. Tazminatın Ödenmesi Madde 15- Sigortacı herhangi bir hasarlı makine ve tesisi veya bunların hasarlı parçalarını tamir veya ikame edebileceği gibi zararları nakden de ödeyebilir. Hasar ve Tazminatın Sonuçları Madde 16- Sigortacı ödediği tazminat miktarınca hukuken sigorta ettiren yerine geçer. Sigorta ettiren sigortacının ikame edebileceği davaya yararlı ve elde edilmesi mümkün belge ve bilgileri vermeye mecburdur. Temin edilen rizikonun gerçekleşmesi ile tam hasar meydana geldiği takdirde sigorta teminatı sona erer. Kısmi hasar halinde, sigorta bedeli hasar tarihinden itibaren ödenen tazminat miktarı kadar eksilir. Sigorta bedeli poliçede muhtelif birimler (ünite veya gruplar) itibariyle ayrı ayrı gösterilmiş ve bu birimlerden (ünite veya gruplardan) biri veya birkaçı tam hasara uğramış ise bu birimlere (ünite veya gruplara) ilişkin sigorta teminatı, hasar tarihinde sona erer. Kısmi hasar halinde ise her birim (ünite veya grup) için tespit edilmiş olan sigorta bedeli hasar tarihinden itibaren ödenen tazminat miktarı kadar eksilir. Sigorta bedelinin eksildiği hallerde hasar tarihinden itibaren gün esası üzerinden prim alınmak suretiyle sigorta bedeli eski miktara çıkartılabilir. Kısmi hasarlarda taraflar sigorta sözleşmesini feshetme hakkına sahiptir. Taraflar fesih hakkını ancak tazminat ödenmeden önce kullanabilir. Sigortacı, fesih hakkını kullandığı takdirde bu fesih, ihbarın postaya veya notere verildiği tarihten itibaren 15 gün sonra öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder ve feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir. (Sigorta ettiren, fesih hakkını kullandığı takdirde bu fesih, ihbarın postaya veya notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder ve işlememiş sigorta süresine ait prim geri verilmez. Bırakma Madde 17- Aksine sözleşme yoksa hasarlı mal sigortacıya bırakılamaz.
Vergi, Resim, Harç ve İdare Masrafları Madde 18- Sigorta sözleşmesine, bedeline veya primine ilişkin olarak halen mevcut ve ilerde konulabilecek vergi, resim veya harçlarla sigorta sözleşmesinde gösterilen idare masrafı sigorta ettirene aittir. Tebliğ ve İhbarlar Madde 19- Sigorta ettirenin veya sigortalının ihbar ve tebliğleri sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye, noter aracılığıyla veya taahhütlü mektupla yapılır. Sigorta şirketinin ihbar ve tebliğleri de sigorta ettirenin veya sigortalının poliçede gösterilen adresine, bu adreslerin değişmiş olması halinde ise sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye bildirilen son adresine aynı suretle yapılır. Taraflara imza karşılığı olarak elden verilen mektup veya telgrafla yapılan ihbar ve tebliğler de taahhütlü mektup hükmündedir. Hasarın vukuuna ve tamire başlamaya ait ihbarın önceden mutlaka telgrafla yapılması şarttır. Ticari ve Mesleki Sırların Saklı Tutulması Madde 20- Sigortacı, sigortalıya ait öğreneceği ticari ve mesleki sırların saklı tutulmamasından doğacak zararlardan sorumludur. Yetkili Mahkeme Madde 21- Bu poliçeden doğan ihtilaflar sebebiyle sigorta şirketi aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme, sigorta şirketi merkezinin veya sigorta akdine aracılık yapan acentenin ikametgahının bulunduğu veya hasarın vukua geldiği, sigorta şirketi tarafından açılacak davalarda ise, davalının ikametgahının bulunduğu yerin ticaret davalarına bakmakla görevli mahkemesidir. Zaman Aşımı Madde 22- Sigorta sözleşmesinden doğan bütün talepler 2 yılda zaman aşımına uğrar. Özel Şartlar Madde 23- Bu Genel Şartlara, varsa bunlara ilişkin klozlara aykırı düşmeyen özel şartlar konulabilir.
|
Elektronik Cihaz Sigortaları Genel Şartları Yürürlük Tarihi: 15 Ocak 1989
Teminat Kapsamı a) İşletme personelinin veya üçüncü kişilerin ihmali, kusuru, hatası, dikkatsizliği veya sabotajından, Aksine Sözleşme Yoksa Teminat Dışında Kalan Haller Teminat Dışında Kalan Haller Sigortanın Başlangıcı ve Sonu Sigorta Ettirenin Beyan Yükümlülüğü a) Sigorta ettirenin kasdı varsa, sigortacı durumu öğrendiği tarihten itibaren bir ay içinde sözleşmeden cayabilir veya prim farkını almak suretiyle akdi yürürlükte tutar. Cayma halinde sigortacı prime hak kazanır. Riziko gerçekleşmiş ise tazminatı ödemez. a) Kendisi tarafından veya açık veya zımni rızası ile bir başkası tarafından yapılmış ise derhal, Sigorta Priminin Ödenmesi, Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü Primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde, taksitlerin kesin ödeme zamanı, miktarı ve vadesinde ödenmemesinin sonuçları poliçe üzerine yazılır veya poliçe ile birlikte yazılı olarak sigorta ettirene bildirilir. Sigorta ettiren kimse, kesin vadeleri poliçe üzerinde belirtilen ya da yazılı olarak kendisine bildirilmiş olan prim taksitlerinin herhangi birini vade günü bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer. Sigorta ettiren, prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 15 gün içinde ödemediği takdirde sigorta teminatı durur. Rizikonun gerçekleşmemesi kaydıyla, teminatın durduğu süre içinde prim borcunun ödenmesi halinde teminat durduğu yerden devam eder .Sigorta teminatının durduğu tarihten itibaren 15 gün içerisinde prim borcunun ödenmemesi halinde, sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur. Poliçenin ön yüzüne yazılması kaydıyla, rizikonun gerçekleşmesiyle henüz vadesi gelmemiş prim taksitlerinin sigortacının ödemekle yükümlü olduğu tazminat miktarını aşmayan kısmı, muaccel hale gelir . Bu madde uyarınca sigorta sözleşmesinin feshedilmiş sayıldığı hallerde, sigortacının sorumluluğunun devam ettiği süreye tekabül eden prim gün esası üzerinden hesap edilerek fazlası sigorta ettirene iade edilir. Sigortalının Poliçenin Yürürlüğü Esnasındaki Yükümlülükleri Hasar Vukuunda Sigortalının Yükümlülükleri Tazminat Hakkının Eksilmesi veya Düşmesi Hasarın Tesbiti Tazminatın Hesabı Tamiri kabil hasar ve ziya (kısmi hasar) halinde: ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER Vergi, Resim, Harç ve İdare Masrafları Zaman Aşımı Özel Şartlar |
Ferdi Kaza Sigortası Genel Şartları Yürürlük Tarihi: 1 Ocak 1961
Madde 1- İşbu poliçe, aşağıdaki şartlar dairesinde, sigortalıyı sigorta müddeti içinde maruz kalacağı kazaların neticelerine karşı temin eder. Madde 2- Bu poliçedeki Kaza tabirinden maksat ani ve harici bir hadisenin tesirile sigortalının iradesi dışında ölmesi veya cismani bir arızaya maruz kalmasıdır. Madde 3- Aşağıdaki haller de kaza sayılır: a) Birdenbire ve beklenilmeyen bir şekilde intişar eden gazların teneffüsünden. b) Yanıklardan ve ani bir hareket neticesinde adale ve sinirlerin incinmesi, burkulması ve kopmasından. c) Yılan veya haşerat sokması neticesinde husule gelen zehirlenmeler. d) Isırılma neticesinde meydana gelen kuduzdan mütevellit vefat hali veya cismani arızalar. Madde 4 -Aşağıdaki haller kaza sayılmaz: a) Her nevi hastalıklarla bunların neticelerinin ve marazi bir halin, b) Sigortanın şumulüne giren bir kaza neticesinde vukua gelmediği takdirde, suhunetin, donma, güneş çarpması ve konjestion gibi tesirlerinin, c) Herhangi akıl ve ruh haleti ile olursa olsun, intiharın veya intihara teşebbüsün, d) Aşikar sarhoşluğun, sigortanın şumulüne giren bir kazanın icap ettirmediği ahvalde uyuşturucu madde kullanmanın, ilaç ve zararlı madde almanın, e) Sigortanın şumulüne giren bir kazanın icabettirmediği cerrahi; müdahalenin (ameliyatın) ve her türlü şua tatbikinin, tevlit ettiği vefat hali veya cismani arızalar. Madde 5- Aşağıdaki haller sigortadan hariçtir: a) Harp veya harp mahiyetindeki harekat, ihtilal, isyan, ayaklanma veya bunlardan doğan iç kargaşalıklar, b) Grevlere, lokavt edilmiş işçi hareketlerine, halk hareketlerine kavgalara iştirak, c) Cürüm ve cinayet işlemek veya bunlara teşebbüs, d) Tehlikede bulunan eşhas ve malları kurtarmak hali müstesna, sigortalının kendisini bile bile ağır tehlikeye maruz bırakacak hareketlerde bulunması, e) 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj sonucunda oluşan veya bu eylemleri önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucu meydana gelen biyolojik ve/veya kimyasal kirlenme, bulaşma veya zehirlenmeler nedeniyle oluşacak bütün zararlar. f) Nükleer rizikolar veya nükleer, biyolojik ve kimyasal silah kullanımı veya nükleer, biyolojik ve kimyasal maddelerin açığa çıkmasına neden olacak her türlü saldırı ve sabotaj, g) 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve buna bağlı sabotajlara katılmak Suda boğulmalar, sigortanın şumulüne giren bir kaza neticesinde vuku bulmadığı takdirde sigortadan hariçtir. Madde 6- Aksine mukavele yoksa, aşağıdaki haller de sigortadan hariçtir: a) Motosiklet ve takma motorlu bisiklet kullanmak ve bunlara binmek, b) Açık deniz balıkçılığı ile sürek ve sürgün avları, yaban domuzu vesair vahşi hayvan avcılığı ve yüksek dağlarda avcılık, c) Dağlara ve cumudiyelere tırmanma suretile yapılan dağcılık, kar veya buz üzerinde yapılan bilumum sporlar (kayak, patinaj, hokey ve boksley gibi); cirit oyunu, manialı binicilik, polo, rugbi, eskrim, halter, güreş, boks, basketbol, futbol ve yelken sporlarile ağır ve tehlikeli jimnastik hareketleri ve profesyonel spor hareketleri, d) Her nevi spor müsabakalarile sürat ve mukavemet yarışları, e) Havada yolcu sıfatından gayri bir sıfatla uçuş, f) Deprem, sel, yanardağ püskürmesi ve yer kayması. Sigortanın Mülki Hududu Teminat Nev'ileri Verilen ve verilmeyen teminatların poliçenin ön yüzünde belirtilmesi kaydıyla, aşağıda belirtilen vefat ve daimi maluliyet teminatlarına ilave olarak, gündelik tazminat ve tedavi masrafları teminatlarının biri veya her ikisi verilebilir. A) Vefat Teminatı İşbu poliçe ile temin edilen bir kaza, sigortalının derhal veya kaza tarihinden itibaren bir sene zarfında vefatına sebebiyet verdiği takdirde, sigorta bedeli poliçede gösterilen menfaattarlara, yoksa kanuni hak sahiplerine ödenir.
B) Daimi Maluliyet Teminatı İşbu poliçe ile temin edilen bir kaza, sigortalının derhal veya kaza tarihinden itibaren iki sene zarfında daimi surette maluliyetine sebebiyet verdiği takdirde tıbbi tedavinin sona ermesini ve daimi maluliyetin kat'i surette tesbitini müteakip, daimi maluliyet sigorta bedeli aşağıda münderiç nisbetler dahilinde kendisine ödenir. İki gözün tamamen kaybı 100 İki kolun veya iki elin tamamen kaybı 100 İki bacağın veya iki ayağın tamamen kaybı 100 Bir kol veya bir el ile beraber bir bacağın veya bir ayağın tamamen kaybı 100 Umumi felç 100 Şifa bulmaz akıl hastalığı 100
Kolun veya elin tamamen kaybı 60 50 Omuz hareketinin tamamen kaybı 25 20 Dirsek hareketinin tamamen kaybı 20 15 Bilek hareketinin tamamen kaybı 20 15 Baş parmak ile şehadet parmağının tamamen kaybı 30 25 Baş parmak ile beraber şehadet parmağından gayri bir parmağın tamamen kaybı 25 20 Şehadet parmağı ile beraber baş parmaktan gayri bir parmağın tamamen kaybı 20 15 Baş ve şehadet parmaklarından gayri üç parmağın tamamen kaybı 25 20 Yalnız baş parmağın tamamen kaybı 20 15 Yalnız şehadet parmağının tamamen kaybı 15 10 Yalnız orta parmağın tamamen kaybı 10 8 Yalnız yüzük parmağının tamamen kaybı 8 7 Yalnız küçük parmağın tamamen kaybı 7 6 Bir bacağın dizden yukarsından tamamen kaybı 50 Bir bacağın dizden aşağısından tamamen kaybı 40 Bir ayağın tamamen kaybı 40 Bir ayağın bütün parmaklar dahil kısmen kesilmesi 30 Bir kalçanın hareketinin tamamen kaybı 30 Bir dizin hareketinin tamamen kaybı 20 Bir ayak bileği hareketinin tamamen kaybı 15 Bir ayak baş parmağının tamamen kaybı 8 Kırılan bir bacağın iyi kaynamaması 30 Kırılan bir ayağın iyi kaynamaması 20 Kırılan bir diz kapağının iyi kaynamaması 20 Bir bacağın 5 santimetre veya daha fazla kısalması 15 Bir gözün tamamen kaybı veya iki gözün rüyet kudretinin yarı yarıya kaybı 25 Her iki kulağın tamamen sağırlığı 40 Bir kulağın tamamen sağırlığı 10 Kırılan alt çenenin iyi kaynamaması 25 Amudi fikarinin bariz inhına ile müterafik hareketsizliği 30 Göğüs kafesinde devamlı şekil bozukluğu yapan kaburga kırıklığı 10 Yukarıdaki cetvelde zikredilmemiş bulunan maluliyetlerin nisbeti, daha az vahim olsalar bile, bunların ehemmiyet derecelerine göre ve cetvelde yazılı nisbetlere kıyasen tayin olunur. Daimi maluliyet nisbetlerinin tayininde sigortalının meslek ve san'atı nazarı itibara alınmaz. Bir uzvun veya bir uzuv kısmının kaybı tabiri, o uzvun veya uzuv kısmının kat'i ve mutlak surette vazife görememesini ve kullanılamamasını ifade eder. Bir kazadan evvel esasen hiçbir surette vazife göremeyen ve kullanılamayan bir uzvun veya bir uzuv kısmının kaybı tazmin olunmaz. Bu kazadan evvel kısmen malul bulunan bir uzvun veya bir uzuv kısmının maluliyet nispeti kaza sebebile arttığı takdirde tazminat, kazadan evvelki nisbet ile sonraki nisbet arasındaki farka göre hesaplanır. Aynı kazadan dolayı muhtelif uzuvlarda veya uzuv kısımlarında meydana gelen maluliyetler için ayrı ayrı hesap edilecek tazminatın yekunu poliçede gösterilen meblağı geçemez. Sigortalı solak olduğu takdirde, yukarıdaki cetvelde sağ ve sol el için tayin olunan nisbetler maküsen tatbik olunur. C) Gündelik Tazminat Sigortalı, kaza neticesinde muvakkaten çalışamayacak duruma düşerse, kendisine poliçede yazılı gündelik tazminat ödenir. Sigortalı, kısmen çalışabilecek durumda bulunduğu veya bilahare kısmen çalışabilecek duruma geldiği takdirde, o tarihten itibaren gündelik tazminat yarıya indirilir. İşbu tazminat tıbbi tedavinin başladığı günden, sigortalının iyileşerek çalışabilecek duruma geldiği güne kadar ödenir, Ancak bu müddet 200 günü geçemez. D) Tedavi Masrafları Teminatı Tedavi masraflarının da sigorta teminatına dahil olduğu poliçede ayrıca tasrih edilmiş olması şartile sigortacı, kaza gününden itibaren bir sene zarfında ihtiyar edilmiş doktor ücreti ile ilaç, radyografi, banyo, masaj, hastahane ve diğer tedavi masraflarını (nakil ücretleri hariç) poliçede bu teminat için tesbit olunan meblağa kadar öder. Tabii veya sun'i sabit dişlere kaza neticesinde arız olan hasarların protez masrafları tedavi masrafları müemmen meblağının azami % 10'una kadar tazmin olunur. Tedavi masrafları için, sigortalının çalıştığı müessese veya kanunen mecburi sigortalar tarafından vaki tediyeler sigortacının ödeyeceği tazminattan indirilir. Tedavi masraflarının müteaddit sigortacılar tarafından temin edilmiş olunması halinde bu masraflar sigortacılar arasında, teminatları nisbetinde paylaşılır. Sigortacı ödediği tedavi masrafları dolayısile mes'ul üçüncü şahıslara karşı tediye ettiği meblağ kadar sigortalının yerine kaim olur. Teminat Nev'ilerinin İçtimaı Gündelik tazminat ve tedavi masrafları vefat veya daimi maluliyet tazimatından indirilmez. Kazanın Neticesini Ağırlaştıran Haller Sigorta Ettirenin Beyan Mükellefiyeti Sigorta ettiren teklifname ve bunu tamamlayıcı vesikalarda kendisine sorulan suallere doğru cevap vermek ve sigortanın mevzuunu teşkil eden rizikonun takdirine müessir olabilecek hususattan kendisince bilinenleri de beyan etmekle mükelleftir. Sigorta ettiren, sigortanın daha ağır şartlarla temin edilmesini icap ettiren hallerde hakikate aykırı veya noksan beyanda bulunmuşsa: a) Sigorta ettirenin kastı tahakkuk ederse, Sigorta Poliçesi hükümsüzdür. b) Sigorta ettirenin kastı bulunmadığı hallerde sigortacı, rizikonun, ağırlığı ile mütenasip prim farkını almak suretile sigorta poliçesini yürürlükte tutmak veya feshetmek şıklarından birini seçer. Feshi şıkkını seçtiği takdirde keyfiyeti, ıttıla tarihinden itibaren bir ay içinde sigortalıya ihbar eder. Fesih ihbarının postaya verildiği tarihten itibaren 15 gün sorıra öğleyin saat 12.00'de sigorta sona erer ve işlemeyen sigorta müddetine ait prim iade olunur. Müddetinde kullanılmayan fesih hakkı düşer. Hakikate aykırı veya noksan beyan halleri hasarı vukuundan sonra öğrenilirse, sigorta ettirenin kastı bulunan hallerde tazminat ödenmez, kastı bulunmayan hallerde, tahakkuk ettirilen primle, tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki nisbet dairesinde tazminattan indirme yapılır. Rizikonun Değişmesi Değişiklikler rizikoyu ağırlaştırıcı mahiyette olup da sigortacıya en geç sekiz gün içinde bildirilmiş ise, sigortacı: a) ya munzam bir prim almak suretile sigortanın devamını kabul eder, b) veya keyfiyetten haberdar olduğu tarihten itibaren 8 gün içinde mukaveleyi fesheder. Bu takdirde sigorta, feshin yazılı olarak ihbarile sona erer ve işlemeyecek günlere ait prim, gün esasına göre iade olunur. Fesih hakkının müddetinde kullanılmaması halinde sigortanın hükmü devam eder. Sigorta ettiren değişiklik keyfiyetini sigortacıya ihbar etmediği halde dahi sigortacı, vaki değişikliği öğrendikten sonra 8 gün içinde mukaveleyi feshetmez veya sigorta primini tahsil etmek gibi sigortanın hükmünün devamına razı olduğunu gösterir bir harekette bulunursa fesih hakkı düşer. Munzam primin ödenmesinde uyuşulamazsa, fesih hakkını sigortalı da kullanabilir Bu takdirde mukavele feshin ihbarile hükümden düşer ve işlemeyecek günlere ait prim, kısa müddetli sigorta esasına göre, iade edilir. Değişiklikler rizikoyu hafifletici mahiyette olur ve primin indirilmesini icap ettirir ise değişikliğin ihbarı tarihinden itibaren prim farkı kısa müddetli sigorta esasına göre iade edilir. Bu madde mevzuu ihbar mükellefiyeti yerine getirilmediği ve değişiklik rizikoyu ağırlaştırıcı mahiyette olduğu takdirde sigortacı, rizikonun tahakkuku halinde mes'ul olmaz. Meğer ki, tehlike ağırlaşması ile tahakkuk eden riziko arasında bir illiyet rabıtası bulunmaya. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigorta Ettirenin Vecibeleri A) Rizikonun Gerçekleştiğinin İhbarı Sigorta ettiren veya hak sahipleri rizikonun gerçekleştiğini öğrendikleri tarihten itibaren beş gün içinde keyfiyeti sigortacıya yazı ile bildirmeye mecburdur. Sigorta ettiren veya hak sahipleri mezkur ihbarda kazanın yerini, tarihini ve sebeplerini bildirmek ve ayrıca tedaviyi yapan doktordan kazanın tevlit ettiği durum ile bunun muhtemel neticelerini mübeyyin bir rapor istihsal ederek sigortacıya göndermekle mükelleftir. B) Tedaviye Başlama ve Lüzumlu Tedbirleri Alma Kazayı müteakip derhal bir doktor çağrılarak gereken tedaviye başlanması ve kazazedenin iyileşmesi için icapeden bilcümle tedbirlerin alınması meşruttur. Sigortacı her zaman kazazedeyi muayene ve sıhhi durumunu kontrol ettirmek hakkını haiz olup, bu muayene ve kontrollerin yapılmasına müsaade edilmesi mecburidir. Kazazedenin tedavisi ve iyileşmesi hakkında sigortacının tabibi tarafından yapılacak tavsiyelere ve verilecek direktiflere riayet de şarttır. Yukarıda (A) ve (B) paragraflarında derpiş edilen vecibeler: a) Kasden yerine getirilmediği takdirde poliçeden doğan haklar zayi olur. b) Kusur neticesinde yerine getirilmediği ve bu sebeple kaza neticeleri ağırlaştığı takdirde sigortacı ağırlaşan kısımdan mes'ul olmaz. C) Lüzumlu Vesaikin Tevdii Sigorta ettiren veya hak sahipleri, kaza neticeleri ve tediyesi gereken meblağın tesbiti ile ilgili olarak sigortacının isteyeceği lüzumlu vesaiki tevdi etmekle mükelleftir. Rizikonun Gerçekleşmesini Müteakip Mukavelenin Durumu Mukaveleyi sigortacı feshettiği takdirde sigorta, fesih ihbarının postaya verildiği tarihten itibaren onbeş gün sonra öğleyin saat 12.00'de sona erer ve işlememiş günlerin primleri, gün esasına göre, sigorta ettirene iade olunur. Mukaveleyi sigorta ettiren feshettiği takdirde, sigorta feshin ihbarile hükümden düşer ve işlememiş günlere ait primler iade olunmaz. Tazminatın Tesbit Şekli 1) Bu poliçe gereğince ödenecek tazminatın miktarı evvelemirde taraflar arasında uyuşularak tesbit olunur. 2) Taraflar uyuşamadıkları takdirde tazminat miktarı gerek vefat, daimi maluliyet ve çalışmaktan muvakkaten mahrumiyet hallerinin sebepleri, gerekse maluliyetin derecesi ve gündelik tazminat veya tedavi masrafları gibi tazminat miktarının tesbitine müessir maddi unsurlar gözönünde bulundurulmak suretile hakem bilirkişi marifetile tesbit edilir. a) Taraflardan her biri kendi hakem bilirkişisini tayin ve irac ve bu iki hakem bilirkişi tesbit muamelesine başlamadan evvel, uyuşamadıkları hususlar hakkında kat'i kararlar ittihazı için ve selahiyeti buna münhasır olmak üzere tayinlerinden en geç yedi gün içinde üçüncü bir hakem bilirkişi seçerler. b) Taraflardan biri diğer tarafça yapılan tebliğden itibaren 15 gün içinde hakem bilirkişi tayin etmezse, yahut tarafların hakem bilirkişileri üçüncü hakem bilirkişinin intihabı hususunda 7 gün zarfında ittifak edemezlerse ikinci tarafın hakem bilirkişisi veya üçüncü hakem bilirkişi ilk müracaatta bulunan tarafın talebi üzerine, 19'ncu madde gereğince selahiyetli mahkeme tarafından tayin edilir. c) Sigortalı hakem bilirkişisini tayinden sonra vefat ettiği takdirde dahi hakem bilirkişi vazifesinin intacına kadar selahiyetli kalır. d) Hakem bilirkişilerden birinin vefatı, istifası veya reddi halinde yenisini tayin selahiyeti, hakem bilirkişisi vefat veya istifa etmiş veya reddedilmiş olan tarafa aittir. Üçüncü hakem bilirkişinin vefatı, istifası veya reddi halinde de yenisinin intihabı selahiyeti evvelemirde taraf hakem bilirkişilerine aittir. Bu selahiyetler (a) ve (b) bendleri hükümleri dairesinde ku1lanılır. e) Taraflar uyuştukları takdirde tesbit muamelesini tek hakem bilirkişiye dahi yaptırabilirler. f) Taraflardan her biri kendi hakem bilirkişisinin ücret ve masraflarını öder, üçüncü hakem bilirkişinin veya tek hakem bilirkişinin ücret ve masrafları taraflar arasında yarı yarıya taksim olunur. g) Hakem bilirkişi heyeti veya tek hakem bilirkişi tetkikatını icrada Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun hükümleri ile bağlı olmayıp mutlak surette serbesttir. h) Hakem bilirkişi kararlarına ancak Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunundaki hakem kararlarına ait itiraz sebeplerine istinaden veya kararın aşikar bir surette fenne veya hüsnüniyet kaidelerine aykırı olması halinde kararın tebliği tarihinden itibaren 15 gün içerisinde selahiyetli Asliye Mahkemesinde itiraz olunabilir. 3) Hakem bilirkişi heyetinin veya tek hakem bilirkişinin vereceği karar taraflar için kat'i ve nihai mahiyeti haizdir. 4) Tazminat miktarı taraflar arasında uyuşularak veya hakem bilirkişiler tarafından tesbit edilmedikçe tazminatın ödenmesi için sigortacıdan bir guna mütalebatta bulunulamaz. Sigorta Priminin Ödenmesi, Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü Primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde, taksitlerin kesin ödeme zamanı, miktarı ve vadesinde ödenmemesinin sonuçları poliçe üzerine yazılır veya poliçe ile birlikte yazılı olarak sigorta ettirene bildirilir. Sigorta ettiren kimse, kesin vadeleri poliçe üzerinde belirtilen ya da yazılı olarak kendisine bildirilmiş olan prim taksitlerinin herhangi birini vade günü bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer. Sigorta ettiren, prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 15 gün içinde ödemediği takdirde sigorta teminatı durur. Rizikonun gerçekleşmemesi kaydıyla, teminatın durduğu süre içinde prim borcunun ödenmesi halinde teminat durduğu yerden devam eder .Sigorta teminatının durduğu tarihten itibaren 15 gün içerisinde prim borcunun ödenmemesi halinde, sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur. Poliçenin ön yüzüne yazılması kaydıyla, rizikonun gerçekleşmesiyle henüz vadesi gelmemiş prim taksitlerinin sigortacının ödemekle yükümlü olduğu tazminat miktarını aşmayan kısmı, muaccel hale gelir . Bu madde uyarınca sigorta sözleşmesinin feshedilmiş sayıldığı hallerde, sigortacının sorumluluğunun devam ettiği süreye tekabül eden prim gün esası üzerinden hesap edilerek fazlası sigorta ettirene iade edilir. İdare Masrafi ile Vergi, Resim ve Harçlar İkametgah Selahiyetli Mahkeme Mürürü Zaman
|
Üçüncü Şahıslara Karşı Mali Mesuliyet Sigortası Genel Şartları Yürürlük Tarihi: 6 Nisan 1959
Sigortanın Mevzuu ve Şumulü: a) Üçüncü şahısların ölmesi, yaralanması veya sıhhatinin muhtel olması, İşbu poliçe, sigortalıyı haklı taleplere karşı olduğu gibi yersiz ve aşırı taleplere karşı da korur. Madde 2- Sigortalının bir hükmi şahıs olması halinde sigorta, sigortalıya ait organların mükellef bulundukları vazifeleri ifa dolayısile üçüncü şahıslara iras edecekleri zarar ve ziyandan doğan mali mes'uliyete de şamildir. Madde 3- A) Sigorta, aşağıda sayılan zarar ve ziyanlara taalluk eden talepleri temin etmez: Bu madde bakımından aile efradı sayılan kimseler şunlardır: B) Hilafına anlaşma yoksa aşağıdaki hususlar da sigortanın teminatı dışındadır: Sigortalının Beyan Mükellefiyeti: Binaenaleyh, rizikonun hususi şartlar içindeki tarifi, sigorta ettiren tarafından dercettirilmesi lazım gelen (ve alınmışsa teklifnamede mevcut) hususları hakikate aykırı veya eksik cevaplandırmış yahut cevapsız bırakmış olduğu takdirde: a) Sigorta ettirenin kasdı veya ağır kusuru halinde sigortacı mes'uliyetten kurtulur. b) Sigorta ettirenin kasdı yeya ağır kusuru olmayan hallerde, sigortacı rizikonun ağırlığı ile mütenasip prim farkını almak suretile sigorta poliçesini yürürlükte tutmak veya feshetmek şıklarından birini seçer. Fesih şıkkını seçtiği takdirde keyfiyeti, ıttıla tarihinden itibaren bir ay içinde sigortalıya ihbar eder; Sigorta, fesih ihbarının sigortalıya tebliğ edildiği tarihten itibaren 15 gün sonra öğleyin saat 12.00'de sona erer ve işlemeyen sigorta müddetine ait prim iade olunur. (B) Akitten sonra:Sigortalı, (A) fıkrasında zikredilen hususlarda akitten sonra vukua gelecek her türlü değişikliği kendisi tarafından yapılmışsa 8 gün içinde; değişiklikler kendi iradesi dışında vuku bulmuşsa, keyfiyete muttali olur olmaz sigortacıya ihbarla mükelleftir. Değişiklikler rizikoyu ağırlaştırıcı mahiyette ise, sigortacı dilerse: a) Rizikonun ağırlaşmasını karşılayacak munzam bir prim almak suretiyle sigortanın devamını kabul eder, veya, b) Keyfiyetten haberdar olduğu tarihten itibaren 8 gün içinde mukaveleyi fesheder. Bu takdirde sigorta fesih ihbarının tebliğinden itibaren 15 gün sonra öğleyin saat 12.00'de sona erer. Değişiklikler rizikoyu hafıfletici mahiyette olur ve primin indirilmesini icap ettirir ise, bu yeni vaziyetin husulünden itibaren prim farkı sigortalıya geri verilir. Müddetinde kullanılmayan fesih hakları sakıt olur. Munzam prim ödenmesinde uyuşulamaz ise, fesih hakkını sigortalı da kullanabilir. Bu takdirde mukavele fesih ihbar ile hükümden sakıt olur ve sigorta müddetinin işlemeyecek olan kısmına ait prim iade olunur. Hakikate aykırı beyan veya rizikoyu ağırlaştırıcı mahiyetteki değişikliklerin bildirilmemesi hali hasarın vukuundan sonra öğrenilirse, kastın veya ağır kusurun mevcudiyeti halinde tazminat ödenmez; diğer hallerde tahakkuk ettirilen primle tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki nisbet dairesinde tazminattan indirme yapılır. Madde 5- Sigortalı, poliçede musarrah bir şeyin veya teşebbüsün münhasıran maliki sıfat ile temin edilmiş olur da, bu şey veya teşebbüs malikini değiştirir ise, sigorta mukavelesinden doğan hak ve borçlar yeni malike intikal eder; meğer ki, yeni malikin sigortaya ıttılaından itibaren 15 gün içinde sigortanın kendisine intikalini kabul etmediğini sigortacıya yazı ile bildirmiş ola. Sigortacı el değiştirme ıttılaından itibaren 15 gün içinde mukaveleyi feshetmek hakkını haizdir. Sigortacının mes'uliyeti, fesih ihbarının postaya verildiği tarihten itibaren 1 ay sonra öğleyin saat 12.00'de sona erer ve işlemeyen günlere ait prim yeni malike iade olunur. Sigortalı sigortayı muhtelif sıfatlar ile akdetmiş ve ilerde sigortanın mevzuu bu sıfatlardan biri veya bir kaçı için zail olmuş bulunur ise, prim devam eden rizikolara göre ayarlanır. Sigorta Priminin Ödenmesi, Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü Primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde, taksitlerin kesin ödeme zamanı, miktarı ve vadesinde ödenmemesinin sonuçları poliçe üzerine yazılır veya poliçe ile birlikte yazılı olarak sigorta ettirene bildirilir. Sigorta ettiren kimse, kesin vadeleri poliçe üzerinde belirtilen ya da yazılı olarak kendisine bildirilmiş olan prim taksitlerinin herhangi birini vade günü bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer. Sigorta ettiren, prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 15 gün içinde ödemediği takdirde sigorta teminatı durur. Rizikonun gerçekleşmemesi kaydıyla, teminatın durduğu süre içinde prim borcunun ödenmesi halinde teminat durduğu yerden devam eder .Sigorta teminatının durduğu tarihten itibaren 15 gün içerisinde prim borcunun ödenmemesi halinde, sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur. Poliçenin ön yüzüne yazılması kaydıyla, rizikonun gerçekleşmesiyle henüz vadesi gelmemiş prim taksitlerinin sigortacının ödemekle yükümlü olduğu tazminat miktarını aşmayan kısmı, muaccel hale gelir . Bu madde uyarınca sigorta sözleşmesinin feshedilmiş sayıldığı hallerde, sigortacının sorumluluğunun devam ettiği süreye tekabül eden prim gün esası üzerinden hesap edilerek fazlası sigorta ettirene iade edilir. Hasar Halinde Tarafların Durumu: Bu ihbarın kazanın nerede, hangi tarih ve saatte, ne gibi sebeplerle ve hangi hal ve şartlar altında vukua geldiğine ve kazada ölen ve yaralananlara, zarar gören mallar ile bunların sahiplerine ve zamanın vüs'atine dair tafsilatlı ve doğru malumatı ihtiva etmesi iktiza eder. Madde 8- Zarardan dolayı sigortalının dava yolu ile veya sair suretle bir tazminat talebi karşısında kalması veya aleyhine cezai takibata geçilmesi halinde, zarar ve ziyan talebine müteallik davetiye, ihbarname, ihtarname, adli tebligat, dava arzuhali, mektup ve diğer bilcümle vesikaların istenmesi beklenmeksizin ve derhal sigortacıya tevdii mecburidir .Sigortacının, gecikmenin avakibini belirtmek suretile sigortalıdan yazı ile isteyeceği malumat ve vesaikin sigortacıya en geç 8 gün içinde gönderilmesi muktezidir. Sigortalı, zarar ve ziyan talebinin tetkiki ve haklarınn müdafaası hususunda sigortacıya elinden gelen yardımda bulunmaya mecburdur. Sigortacı tarafından sarahaten müsaade edilmedikçe, sigortalı, zarar ve ziyan talebini tamamen veya kısmen kabul edemeyeceği gibi, buna ait herhangi bir tazminat tediyesinde de bulunamaz. Madde 9- Sigortacı, zarar ve ziyan talebinde bulunan üçüncü şahısla doğrudan doğruya temasa geçerek anlaşma hakkını haizdir. Dava açılması halinde, sigortacı, sigortalı namına davayı takip eder. Sigortalı, sigortacının göstereceği avukata bu hususta lazım gelen her türlü selahiyeti vermek mecburiyetindedir. Davaya ait masraflar sigortacı tarafından ödenir. Şu kadar ki, bu masraflarla zarar görene verilmesi lazım gelen tazminat yekunu sigorta poliçesinde tesbit edilmiş bulunan azami meblağı tecavüz edemez. Sigortalı veya ef'alinden mes'ul olduğu kimseler aleyhine ceza takibatına geçilmesi halinde, sigortacı müdafaayı sarahaten deruhte etmiş ise, avukat ücretini (bilumum sair masraflar ile muhtemel para cezalan hariç) öder. Madde 10- Sigortalı, hasar vukuunda kendisine terettüp eden vecibelere riayet etmezse, sigortacı, tazmin mükellefiyetinden kurtulur; meğer ki, sigortalı bu vecibelere riayetsizliğin kendi kusuru yüzünden ileri gelmemiş bulunduğunu ispat eder. Madde 11- Kısmi hasarlarda taraflar sigorta sözleşmesini feshetme hakkına sahiptir. Taraflar fesih hakkını ancak tazminat ödenmeden önce kullanabilir. Poliçeyi sigortacı feshettiği takdirde, bu husustaki ihbarın sigortalıya vusulü gününden itibaren 15 gün sonra öğleyin saat 12.00'de sigorta sona erer ve işlememiş günlerin primleri sigortalıya iade edilir. Poliçeyi sigortalı feshettiği takdirde, fesih ihbarile poliçe münfesih olmakla beraber, sigortacının cari sigorta devresinin işlemeyecek günlerine ait primlerdeki hakkı mahfuz kalır. Birden çok sigorta devresinin primleri peşinen ödenmiş olduğu hallerde, sigortacı işlemeyecek devrelere isabet eden primleri iade eder. ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER Madde 12- Sigortacıya Yapılacak İhbarlar Madde 13- Kanuni İkametgah Madde 14- Selahiyetli Mahkeme Madde 15- Mürüru Zaman |
Mesleki Sorumluluk Sigortası Genel Şartları
A. SİGORTANIN KAPSAMI A.1. Sigortanın Konusu Bu sigorta sözleşmesi ile sigortalının poliçede belirtilen ve ilgili taraflarca konusu tarif edilerek sınırları çizilen mesleki faaliyeti ifa ederken; a) Sözleşme süresi içinde meydana gelen olay sonucu doğan ve sorumluluk hükümleri uyarınca tazmini sözleşme süresi içinde ya da sonrasında talep edilen zararlara karşı veya b) Sözleşme yapılmadan önce veya sözleşme yürürlükteyken meydana gelen bir olay nedeniyle, sadece sözleşme süresi içinde sigortalıya karşı doğabilecek taleplere karşı sözleşmede belirtilen miktara kadar teminat verilir. Taraflar, (a) ve (b) bendlerinden birini içerecek şekilde sözleşme yapabilecekleri gibi, her ikisini içerecek şekilde de sözleşme yapabilir.
A.2. Sigortanın Coğrafi Sınırı
a) Sigortalının poliçede belirtilen mesleki faaliyetlerinin kapsamını aşan her türlü faaliyeti; b) Mesleki faaliyetin ifası sırasında sigortalı tarafından kasten sebep olunan her tür olay ile davranışları; c) Sigortalı veya çalıştırdığı kişilerin, poliçede belirtilen mesleki faaliyeti ifa ederken alkol, uyuşturucu ya da narkotik maddelerin tesiri altında bulunması sonucunda meydana gelen olaylar. A.4 Aksine Sözleşme Yoksa Teminat Dışında Kalan Haller, Tazminat Talepleri ve Ödemeler A.4.1 Aksine Sözleşme Yoksa Teminat Dışında Kalan Haller a) Herhangi bir bilgisayar esaslı veya elektronik ortamda saklanabilir, yazılı, basılmış veya herhangi bir yöntem ile (veya benzer bir şekilde) tekrar çoğaltılmış olsun veya olmasın her tür belge kaybı veya sigortalının bakım, gözetim ve kontrolüne verilmiş bilgi ve malzemenin kaybı, suistimali veya imha edilmesi; b) Türkiye Cumhuriyeti mahkemeleri haricinde bir mahkemede açılan tazminat davaları ve tahkim; c) Her türlü haksız rekabet. A.4.2 Aksine Sözleşme Yoksa Teminat Dışında Kalan Tazminat Talepleri a) Her tür patent, telif hakkı ile ticaret unvanı, marka ve benzeri fikrî mülkiyet hak ihlallerinden kaynaklanan tazminat talepleri; b) Sigortalının mesleki faaliyeti ifası sırasında anne, baba, kardeş, eş ve çocuklarına karşı sorumluluğundan doğan tazminat talepleri; c) Her türlü çevre kirliliğinden doğrudan veya dolaylı olarak doğan sorumluluklar nedeniyle yapılan tazminat talepleri; d) Niteliği ne olursa olsun aşağıdaki hâllerden doğrudan veya dolaylı olarak kaynaklanacak tazminat talepleri: aa) Herhangi bir nükleer yakıttan veya nükleer yakıtın yanması sonucu meydana gelen nükleer atıklardan kaynaklanan iyonize ışınımlar veya kirlilik, bb) Radyoaktif, zehirli, patlayıcı veya herhangi bir patlayıcı nükleer bileşim veya bunun nükleer bir parçasının tehlikeli özellikleri, cc) Diethylstilbesterol (DES), dioxin, urea formaldehyde, asbest, asbestli ürünler veya asbest içeren ürünlerin varlığından, üretiminden, elleçlenmesinden, işlenmesinden, satış, dağıtım, depolama, bırakılma veya kullanımından kaynaklanan her tür hastalık (kanser dahil) veya asbestten kaynaklanan bütün tazminat talepleri. e) Bir sözleşmenin ifasına veya özel bir anlaşmaya dayanıp, sigortalının yasal sorumluluk ölçüsünü aşan her tür talepleri; f) Manevi tazminat talepleri. A.4.3 Aksine Sözleşme Yoksa Teminat Dışında Kalan Ödemeler a) İdarî ve adlî para cezaları dahil her tür ceza ve cezai şartlar; b) Sigortalının iflasına bağlı olarak ortaya çıkabilecek her tür zarar; c) Sigortalının aleyhine cezai takibata geçilmesi hâlinde, bu takibattan doğan diğer bilumum masraflar.
A.5. Sigortanın Başlangıcı ve Sonu
Sigorta, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde, aksi kararlaştırılmadıkça, Türkiye saati ile öğlen saat 12.00’de başlar ve öğlen saat 12.00’de sona erer.
B. ZARAR VE TAZMİNAT B.1. Rizikonun Gerçekleşmesi
Sözleşmenin; - A.1.’in (a) bendinde belirtilen şekilde yapılması hâlinde, sigortalının, sözleşme süresi içinde yürüttüğü mesleki faaliyeti dolayısıyla, gerek sözleşme dönemi gerekse sözleşmenin bitiminden itibaren iki yıl içinde başkalarının zarara uğraması sonucunda, - A.1.’in (b) bendinde belirtilen şekilde yapılması hâlinde bir yıldan az olmamak kaydıyla sözleşme yapılmasından önce veya sözleşme yürürlükteyken meydana gelen olaya bağlı olarak; a) Sigortacının bilgisi ve yazılı muvafakatı dahilinde olmak koşuluyla sigortalı tarafından ödeme yapılması veya, b) Sigortacının, sigortalıya ayrıca hukuki yardımda bulunmayı da üstlendiği mesleki sorumluluk sigortalarında, tebligat ile davanın veya hukuki takibin öğrenilmesiyle, c) Zararın gerçekleştiğinin ve bu zararın sigortalının sorumluluğundan kaynaklandığının mahkeme tarafından karar altına alınması hallerinde riziko gerçekleşmiş olur. B.2. Rizikoya İlişkin Olarak Sigorta Ettirenin ve Sigortalının Yükümlülükleri Sigortalı ve sigorta ettiren, aşağıdaki hususları yerine getirmekle yükümlüdür: a) Haberdar olduğu andan itibaren rizikonun gerçekleştiğini, beş gün içinde sigortacıya ihbar etmek, b) Sigorta sözleşmesi yokmuş gibi gerekli kurtarma ve koruma önlemlerini almak ve bu amaçla sigortacı tarafından verilecek makul talimatlara uymak, c) Sigortacının talebi üzerine, olayın ve zararın nedeni ile hangi hâl ve şartlar altında gerçekleştiğini ve sonuçlarını tespiti, tazminat yükümlülüğü ve miktarı ile rücu hakkının kullanılmasına yararlı, elde edilmesi mümkün bilgi ve belgeleri gecikmeksizin vermek, d) Sigortacının yazılı onayı olmadıkça, sorumluluğu veya tazminat talebini kısmen veya tamamen kabul etmemek, ödeme taahhüdünde bulunmamak, zarar görenlere herhangi bir tazminat ödemesinde bulunmamak; e) Zarardan dolayı, dava yolu ile veya başka yollarla bir tazminat talebi karşısında kaldığı veya aleyhine cezai kovuşturmaya geçildiği hâllerde, durumdan sigortacıyı derhal haberdar etmek ve zarar ziyan talebine ve cezai kovuşturmaya ilişkin olarak almış olduğu ihbarname, davetiye ve benzeri tüm belgeleri gecikmeksizin sigortacıya vermek, f) Sigorta konusu ile ilgili başka sigorta sözleşmesi varsa bunları sigortacıya bildirmek. B.3. Tazminat ve Ödenmesi Rizikonun gerçekleşmesi hâlinde, özel durumlar hariç olmak üzere, hangi belgelerin istenileceği poliçe ekinde açık ve anlaşılır şekilde yer almak zorundadır. Sigortacı, talep edilen tazminat ve giderleri, hak sahibinin tazminata konu olay ve zarara ilişkin tespit tutanağını veya bilirkişi raporunu ve poliçe ekinde de yer alan diğer gerekli belgeleri eksiksiz olarak şirketin merkez veya kuruluşlarına ilettiği tarihten itibaren on beş iş günü içinde gerekli incelemeleri tamamlayıp sözleşmeye aykırı olmayan zararlara ilişkin tazminatı öder. B.4. Halefiyet Sigortacı, ödediği tazminat tutarınca, hukuken sigortalının yerine geçer. C. ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER Sigortacının sorumluluğu, primin tamamının veya taksitle ödenmesi kararlaştırılmış ise ilk taksidin poliçenin tesliminde ödenmesi ile başlar. Aksi kararlaştırılmadıkça, primin tamamının veya ilk taksidin ödenmemesi hâlinde, poliçe teslim edilmiş olsa dahi sigortacının sorumluluğu başlamaz ve bu şart poliçeye yazılır.Prim ödemede temerrüde düşülmesi hâlinde Borçlar Kanunu hükümleri uygulanır. C.2. Sigortalı ve Sigorta Ettirenin Sözleşme Yapıldığı Sırada Beyan Yükümlülüğü Sigortacı sigorta sözleşmesini, sigorta ettirenin veya bilgisinin olması durumunda sigortalının beyanı ve varsa teklifname ve eklerinde yazılı sorulara verdiği cevaplara dayanarak yapar. Sigortalı ve sigorta ettirenin beyanı yanlış veya eksik ise ve bu durum, sigortacının sözleşmeyi yapmaması veya daha ağır şartlarla yapmasına neden oluyorsa, sigortacı durumu öğrendiği tarihten itibaren bir ay içinde sözleşmeden cayabilir veya sözleşmeyi yürürlükte tutarak aynı süre içinde prim farkını talep edebilir. Sigorta ettiren, talep edilen prim farkını kabul ettiğini sekiz gün içinde bildirmediği takdirde sözleşmeden cayılmış olur. Ancak, prim farkının kabul edilmemesi nedeniyle sözleşmeden cayılması, sigortacının gerçeğe aykırı veya eksik beyanı öğrendiği tarihten itibaren bir aylık süre içinde gerçekleşmek durumundadır. Sigortalı ve sigorta ettirenin kasıtlı davrandığının anlaşılması hâlinde sigortacı, sözleşmeden cayabilir ve gün esasına dayanarak hesap edilen prime hak kazanır. C.3. Sözleşmenin Devamı Sırasındaki Beyan Yükümlülüğü Sözleşmenin devamı sırasında sigortacının izni olmadan rizikoya etki edici nitelikte değişiklik yapılması hâlinde sigorta ettiren veya sigortalı durumu sekiz gün içinde sigortacıya bildirmekle yükümlüdür. Durumun sigortacı tarafından öğrenilmesinden sonra, değişiklik, sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren hâllerden ise sigortacı, sekiz gün içinde sözleşmeyi fesheder veya prim farkını talep etmek suretiyle sözleşmeyi yürürlükte tutar. Sigorta ettiren, talep edilen prim farkını kabul ettiğini sekiz gün içinde bildirmediği takdirde sözleşme feshedilmiş olur. Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir. Süresinde kullanılmayan fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer. Rizikodaki değişikliği öğrenen sigortacı, sigorta hükmünün devamına razı olduğunu gösteren bir harekette bulunursa fesih ve prim talep hakkı düşer. Değişiklik, rizikoyu hafifletici nitelikte ve daha az prim uygulamasını gerektirir hâllerden ise; sigortacı, bu değişikliğin yapıldığı tarihten sözleşmenin sona ermesine kadar geçecek süre için gün esasına göre hesap edilecek prim farkını sigorta ettirene geri verir. Sigortacının sözleşmeyi bu değişiklere göre yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren hâllerde: a) Sigortacı durumu öğrenmeden önce, b) Sigortacının fesih ihbarında bulunabileceği süre içinde, c) Fesih ihbarının hüküm ifade etmesi için geçecek süre içinde, riziko gerçekleşirse, sigortacı, tazminatı tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki orana göre öder. C.4. Sigorta Ettirenin ve Sigortalının Durumu Bu genel şartlarda düzenlenen sigorta ettirenin borç ve yükümlülüklerinin sigortalı tarafından veya sigortalıya yüklenen yükümlülüklerin sigorta ettiren tarafından yerine getirilmesi hâllerinde, borç ve yükümlülükler, ifa edilmiş sayılır. Ancak sigortacının sırf bu nedenle durumunun ağırlaştığını ileri sürerek itiraz etme hakkı saklıdır.
C.5. Tebliğ ve İhbarlarSigortalının ve sigorta ettirenin bildirimleri, sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık eden acenteye yapılır. Sigortacının bildirimleri de sigortalıya karşı yapılacaksa sigortalının, sigorta ettirene karşı yapılacaksa sigorta ettirenin son bildirilen adresine noter eliyle veya taahhütlü mektupla yapılır. Taraflara imza karşılığı elden verilen mektup veya telgrafla yapılan bildirimler de taahhütlü mektup hükmündedir. Güvenli elektronik imza kullanılarak elektronik ortamda yapılan ve sigortacıya, sigortalıya ve sigorta ettirene ulaştığı kanıtlanabilen bildirimler de geçerli sayılır.
C.6. Mesleki Faaliyete Son Verilmesi Poliçede tanımlanan mesleki faaliyete son verilmesi hâlinde sigorta sözleşmesi sona erer ve işlemeyen günlere ait prim sigorta ettirene iade edilir. C.7. Ticari ve Mesleki Sırların Saklı Tutulması Sigortacı ve sigortacı adına hareket edenler bu sözleşmenin yapılması dolayısıyla sigortalıya ve sigorta ettirene ilişkin öğreneceği sırların saklı tutulmamasından doğacak zararlardan sorumludur. C.8. Yetkili Mahkeme Sigorta sözleşmesinden doğan anlaşmazlıklar nedeniyle sigortacı aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme, sigorta şirketinin merkezinin veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acentenin ikametgahının bulunduğu yerdeki, sigortalı veya sigorta ettiren aleyhine açılacak davalarda ise davalının ikametgahının bulunduğu yerdeki mahkemedir. C.9. Zaman aşımı Sigorta sözleşmesinden doğan bütün talepler iki yılda zaman aşımına uğrar. C.10. Klozlar ve Özel Şartlar Bu genel şartların eki niteliğindeki klozlar genel şartlara göre özel düzenlemeler içerebilir. Taraflar, sigorta ettiren ve sigortalının aleyhine olmamak üzere özel şartlar kararlaştırabilir. |
İşveren Sorumluluk Sigortası Genel Şartları Yürürlük Tarihi: 27 Nisan 1983
Sigortanın Teminatının Kapsamı Primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde, taksitlerin kesin ödeme zamanı, miktarı ve vadesinde ödenmemesinin sonuçları poliçe üzerine yazılır veya poliçe ile birlikte yazılı olarak sigorta ettirene bildirilir. Sigorta ettiren kimse, kesin vadeleri poliçe üzerinde belirtilen ya da yazılı olarak kendisine bildirilmiş olan prim taksitlerinin herhangi birini vade günü bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer. Sigorta ettiren, prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 15 gün içinde ödemediği takdirde sigorta teminatı durur. Rizikonun gerçekleşmemesi kaydıyla, teminatın durduğu süre içinde prim borcunun ödenmesi halinde teminat durduğu yerden devam eder .Sigorta teminatının durduğu tarihten itibaren 15 gün içerisinde prim borcunun ödenmemesi halinde, sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur. Poliçenin ön yüzüne yazılması kaydıyla, rizikonun gerçekleşmesiyle henüz vadesi gelmemiş prim taksitlerinin sigortacının ödemekle yükümlü olduğu tazminat miktarını aşmayan kısmı, muaccel hale gelir . Bu madde uyarınca sigorta sözleşmesinin feshedilmiş sayıldığı hallerde, sigortacının sorumluluğunun devam ettiği süreye tekabül eden prim gün esası üzerinden hesap edilerek fazlası sigorta ettirene iade edilir. Zarar Vukuunda Sigorta Ettirenin Yükümlülükleri ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
|
Karayolları ile Yapılan Uluslararası Eşya Taşımaları Taşıyıcı Sorumluluk Sigortası Genel Şartları (CMR Sorumluluk Sigortası)
POLİÇE NO :
1. SİGORTALI Sigortalı ile onlar tarafından görevlendirilecek nakliyeciler sigortalıdırlar. 2. SİGORTA KORUMASININ GEÇERLİLİK ALANI Avrupa, Asya ve Eski SSCB ülkelerinden veya bu ülkelere yapılan, CMR hükümlerinin uygulandığı bütün uluslararası taşımalar için sigorta koruması tanınmıştır. 3. SİGORTA SÖZLEŞMESİNİN KONUSU 3.1 Sigortanın konusu, sigortalınn kendisine ait ve kendisinden başka kira akdi olmayan kiralık araçlarla yapacağı ücret mukabili eşya taşınmasına ilişkin sözleşmelerden kaynaklanacak sorumluluğunu, “Karayolu ile Uluslararası Eşya Taşımasına İlişkin Anlaşma”nın (CMR) sigorta sözleşmesi akdedildiği sırada geçerli olan hükümlerine göre teminat altına almaktır. CMR Konvansiyonu’nda yapılacak herhangi bir değişiklik ve ek düzenleme, ancak sigortacının bu değişiklik ve ek düzenlemenin yürürlüğe girmesinden itibaren 14 gün içersinde sigorta ettirene karşı yazılı olarak itirazda bulunmaması halinde, bu sözleşmenin kapsamında olacaktır. 3.2 Talep edenin bir nakliyat sigortası varsa veya nakliyat sigortası aktedebilecek durumda ise, sigortacı tüm haklı talepleri sadece CMR’nin sorumluluk esaslarına göre ve sınırlarına kadar tazmin edecektir.(Her bir eksik veya hasarlı yükün beher kilogramı için, sigortacının sorumluluğu bu sigorta sözleşmesinin “Teminat Limitleri” bölümündeki hükümler saklı kalmak kaydı ile 8.33 özel hesap birimlik azami tazminat aşamaz. Burada söz konusu özel hesap birimi Uluslararası Para Fonu’nun Özel Çekiş Hakkı’dır.) 4. SİGORTANIN KAPSAMI 4.1 Bu sigorta, taşınan malların kısmen veya tamamen ziyası ve hasar görmesi taşıma süresinin aşılması (CMR Madde 19) ve malın tesliminde bedelinin tahsili şartlarına uyulmaması (CMR Madde 21) nedeniyle, sigortalıya yöneltilen haklı tazminat taleplerinin karşılanmasını ve haksız tazminat taleplerine karşı konulmasını kapsar. CMR’nin 11 Maddesinden kaynaklanan talepler de sigorta kapsamına girmektedir. Sigortalıdan haksız tazminat talebinde bulunulduğu takdirde, bu talep sigortacı tarafından reddedilecektir. Sigortalı aleyhine dava açılması halinde de sigortalı sigortacının göstereceği bir avukata vekalet verecek, dava masrafları ile avukatlık ücreti sigortacı tarafından karşılanacaktır. Mahkemece CMR sözleşmesinin teminat kapsamına girmeyen bir olaydan dolayı sigortalının sorumluluğu olduğuna karar verildiği takdirde tazminat, kararın kanuni yollardan geçerek kesinleşmesinden sonra sigortalı tarafından ödenecektir. Bu nedenle sigortalı sigortacıdan herhangi bir talepte bulunmayacaktır. 4.2 Sigortacı ayrıca, yapılan masrafların taşınan emteadaki hasara oranla makul ölçülerde olması kaydı ile hasarı azaltma, kurtarma ve buna bağlı olarak yerel yetkililer tarafından kesilen masraf ve cezalar ile imha masrafları ve hasar tespit gideriyle yükün son varma yerine sevk edilmesi için gerekli ek masrafları azami 2.000.-EUR ile sınırlı olmak kaydıyla tazmin eder. 5. SİGORTA SÜRESİ, AKTARMA VE DURAKLAMA 5.1 Bu sözleşme ile verilen teminat, taşıyıcının malları nakil aracına sağlam olarak yüklenmesini takiben taşıma sahası içinde olmak kaydıyla malların nakil aracı üzerinde geçici olarak beklemesi ve/veya zorunlu aktarmalar(azami süre kesintisiz 120 saattir) sırasında meydana gelecek hasarlarla ilgili sorumluluk talepleri de bu sözleşmenin sağladığı teminat kapsamındadır. Bu azami süre sigortacının onayının alınması ve ek prim karşılığında uzatabilir. Ancak, teminatın bu yönde genişletilmesi CMR şartlarının tatbikini engellemez.
Sigortalı yüklü nakil aracının ve taşınan emteanın emniyeti için gerekli olan tüm tedbirleri almakla yükümlüdür. Yüklü nakil aracının duraklaması veya emteanın geçici olarak depolanması hallerinde sigorta ettiren aracın ve emteanın güvenliğini en iyi şekilde sağlamak için bütün önlemleri almakla yükümlüdür.
Frigorifik tesisatlı araçlarla yapılan taşımalarda, aracın soğutma ve/veya havalandırma tesisatının taşınan emteanın gerektirdiği ısı seviyesinde ve kesintisiz olarak çalıştırılması gerekmektedir. Aksi takdirde sigortacının tazminat ödeme yükümlülüğü ortadan kalkar. Frigo tesisatının arızasına atfedilebilecek tüm hasar, ziya ve masraflara ilişkin sorumluluk talepleri, bu arızanın yurtdışında giderilmesi halinde arızanın sebebiyle ilgili olarak hazırlatılacak rapor ve tamir masraflarına ait faturaların sigortacıya gönderilmesi ya da arızanın Türkiye’de giderilecek olması halinde ise tamir edilmeden önce sigorta şirketinin merkezine müracaat edilip ekspertiz yapılması halinde sigorta teminatına dahil olacaktır.
5.2 Sigorta teminatının geçerli olduğu süre zarfında bir duraklama söz konusu olursa, kesintisiz 120 saat ile sınırlı olmak kaydıyla, teminat devam edecektir. Nakil aracının başka bir vasıtaya (Ro-Ro, tren v.b.) yüklenmesi için geçecek süre de bekleme süresi olarak kabul edilmekle birlikte, kesintisiz 120 saat sınırlamasına tabidir. Bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi ve/veya ihmal edilmesi halinde, sigortacının sorumluluğu ortadan kalkar. 6. SİGORTA KAPSAMI DIŞINDA KALAN TALEPLER Aşağıdaki talepler sigorta teminatı kapsamı dışındadır:
6.1 Taşınan mala bağlı olarak kanunun taşınmasını men ettiği emtiaların taşınması ile ilgili sorumluluklar,6.2 Makul olmayan veya mevcut şartlar altında yetersiz bulunan kararlaştırılmış taşıma sürelerinin aşılmasından doğan talepler,6.3 CMR’nin 24. Maddesi (Değer Artırımı) ve CMR’nin 26. Maddesine (Teslimatla ilgili Gecikmeden dolayı Özel Menfaatler) göre yapılan anlaşmalara dayalı talepler,6.4 Sigortalının bizzat kendisinin, yasal temsilcilerinin, sigortalı adına hareket eden ilgili kişilerin ya da şubelerin, bağımsız yöneticilerinin, kasıt veya ağır ihmallerinin neden olduğu hasarlara ilişkin talepler,6.5 Araçların yetersiz ve/veya eksik bakım ve muhafazasından, trafiğe ve/veya yüke elverişli olmamasından ve/veya araçlarda münhasıran bakımsızlıktan kaynaklanan teknik arızalardan dolayı taşınan yükte oluşan hasarlara ait talepler, 6.6 Nükleer enerji nedeniyle veya nükleer emtea ya da radyoaktif maddelerden kaynaklanan doğrudan ve dolaylı hasarlar ile parlayıcı patlayıcı veya kirletici özellik taşıyan emteanın (akaryakıt , fuel-oil, kimyevi madde v.b.) hasara uğramasının dolaylı sonucu olarak ortaya çıkabilecek talepler (çevre kirliliğini giderme ve azaltma masrafları, cezalar, yasal düzenlemelerden dolayı doğabilecek her türlü parasal yaptırımlar v.b.), 6.7 Savaş, savaş benzeri olaylar, iç savaş, grev, kargaşalık, halk hareketleri, gasp, kötü niyetli hareketler, kamu otoritesinin tasarrufları, devlet makamları tarafından müsadere edilmesi ya da el konulması, terkedilmiş mayın, torpido, bomba veya diğer terkedilmiş savaş silahları, işçi hareketleri, politik nedenlerden kaynaklanan hareketler, kasdi hareketler ve terörizm ile bunlarla ilgili alınan önlemlerden doğan hasarlara ilişkin talepler, 6.8 Altın, platin, gümüş gibi değerli madenler, mücevherler, değerli taşlar, para ve her çeşit kıymetli evrakta oluşacak hasarlardan doğan talepler, 6.9 Sanat eserleri, tablo ve antikalardan oluşan hasarlardan doğan talepler, 6.10 Salatalık-kornişon , kiraz, incir, karpuz, kavun taşımaları, 6.11 Sigortalının ve/veya istihdam ettiği kişilerin koruması altındayken nakil aracının denetimsiz bırakılması nedeniyle nakil ve/veya treyler ve/veya konteynerlerin ya da içindekilerin çalınmasından kaynaklanan hasarlara ilişkin talepler, ancak mucbir sebep, arıza ve mola durumlarında aracın kilitlenerek 2 saate kadar aracın başından ayrılma durumlarında aşağıdaki şartlara bağlı olarak teminat devam edecek olup, bu şartlar altında meydana gelen hasarlarda ilgili kamu oteritelerinin raporları dikkate alınacaktır.
· Aracın her türlü yalnız bırakılmasında usulüne uygun olarak emniyete alınması, camların kapalı olması, · Araçlarda alarm/GPS veya immobilizer bulunması. Bu güvenlik aletleri kısa süre için de olsa aracın her yalnız bırakılmasında açık bırakılmalıdır. Ve araç mutlaka kilitli olmalıdır. Bekçili, güvenlikli park yerinde konaklama yapılmadığı hallerde oluşan hırsızlıklar teminat dışıdır. Bekçili park alanlarında park edilmiş olan araçlarda yukarıdaki önlemlerden birinin olmaması durumunda oluşacak hasarlarda hasar bedeli üzerinden % 20 oranında Tenzil-i Muafiyet uygulanacaktır. Araçların ve römorkların yüklü vaziyette iken bekçili park mahalleri dışında park etmeleri durumunda araçların kontrolsüz bırakılma süresi 15 dakika ile sınırlı olup yukarıdaki önlemlerin alınmış olması gerekmektedir. Aksi halde oluşacak hasarlar teminat dışındadır. Ayrıca çekicilerin dorselerinden ayrılarak araçların denetimsiz bırakılmaları şeklinde olan hırsızlık hasarlarında, aracın bırakıldığı park yerlerinin güvenli olup olmamasına bakılmaksızın, söz konusu olaylar teminat dışıdır. 6.12 Nakil aracının brandasının yırtık ve delik olması ve/veya su geçirmezlik niteliğini kaybetmesinden dolayı taşınan emteada meydana gelebilecek ıslanma hasarlarına ilişkin talepler, 6.13 Bazı emteanın doğal yapısından kaynaklanan aşınma, normal fire, çürüme, kuruma, oksidasyon, paslanma, mutad dışı akma; fare, kurt veya diğer haşerelerin yapacağı tahribat ve tadını etkileyen buharlaşma ve her türlü salgılar ve ısı farkları nedeniyle meydana gelen hasarlara (malda zaten varolan ayıplara) ilişkin talepler, 6.14 Kar kaybı ve piyasa – müşteri kaybından kaynaklanan zararlara ilişkin talepler, 6.15 Sigortalı emteanın mutad evsafına göre yetersiz veya uygun olmayan ambalajlama yahut hazırlanması ile hatalı yükleme ve/veya istiflenmesi sonucu oluşan hasarlara dayalı talepler, 6.16 Sahte plaka, motor ve şasi numaralı araçlarla yapılan taşımalarda meydana gelen her türlü hasarlara ait talepler, 6.17 Sigortalının bu sözleşmeden doğan haklarını, sigortacının önceden onayını almaksızın üçüncü kişilere devretmesine ilişkin talepler, 6.18 Eski Sovyetler Birliği sınırları içerindeki ülkelere veya bu ülkelerden yapılan taşımalarda, yanlış yere yanlış gönderilene teslimat yapılmasından kaynaklanan talepler, 6.19 İçki, sigara taşımaları teminat haricidir. 6.20 Taşınan emtiaya izinli ve/veya kaçak yollarla giren kişilerin verdikleri zarar/ziyan teminat haricidir. 6.21 İtalya’da meydana gelen hırsızlık hasarları aşağıda belirtilen şartlar doğrultunda teminat altında olup aksi halde teminat haricidir: 1- Araçlar ve/veya römorkları yüklü vaziyette iken bekçili park mahallerinin dışında, 15 dakikadan fazla terkedilemezler. 2- Aracın her türlü yalnız bırakılmasında, araç ve yük ile ilgili belgeler şoförün beraberinde olmalıdır. 3- Araç her türlü yalnız bırakılmasında usulüne uygun olarak emniyete alınacak, camlar kapalı olacaktır. Ek olarak araçlarda alarm/GPS veya immobilizer bulunmalıdır. Bu güvenlik aletleri kısa süre için de olsa aracın her yalnız bırakılmasında açık bırakılmalıdır. Ve araç mutlaka kilitli olmalıdır.
4- Araç çalındığı anda hırsızlık en yakın polis karakoluna bildirilmelidir. Araç tekrar bulunduğunda karakol ve/veya avarya komiseri tarafından hırsızlığa karşı hangi önlemlerin alınmış olduğu ve bunların ne şekilde fonksiyon ifa edememiş olduğu tesbit edilmelidir.
5- Yukarıda sayılan yükümlülüklerin yerine getirilmemesi halinde, sigortacılar da kendi yükümlülüklerini yerine getrimekten muaftırlar.
Sözleşme müddetince hırsızlık rizikosunun ağırlaştığı diğer cadde, alan vs. isimlerinin sigortacılar tarafından kapsam dışı tutulması hakkı saklıdır.
7. PRİMLER Sigorta poliçesinin ön yüzünde belirtilen götürü primler kararlaştırılmıştır. 7.1 Sigortalının, her takvim ayının başında kendisi tarafından kullanılan araçları ve resmi plakalarını sigortacıya bildirecektir. 7.2 Bildirim sigortacıya her ayın 10.gününe kadar ulaşmalıdır. Bildirimi yapılmamış araçlar sigorta teminatının kapsamı dışındadır. 7.3 Taraflar başkaca bir bildirim süresi kararlaştırmak hakkına sahiptirler. 7.4 Bildirim süresi içinde bildirilen araçlar için primler, bir sonraki ayın 10.gününe kadar acenteye ödenmelidir. 7.5 Bu bildirim şekline uyulmaz veya prim zamanında ödenmezse, sigortacının tazminat ödeme yükümlülüğü ortadan kalkar.
8. PRİM UYARLAMASI Aylık veya yıllık olarak tahakkuk edilen primin bir yıllık sigorta süresi içinde ödenen ve muallak hasar toplamını karşılamayacak kadar yetersiz kaldığı saptanırsa, sigortacı, sigortalıdan primlerin uyarlanmasını – arttırılmasını talep edebilir. Yazılı talepten itibaren dört hafta içinde prim uyarlanması konusunda bir anlaşma sağlanmazsa, sözleşmenin tarafları yazılı şekil şartına uymak ve iki haftalık süre tanımak kaydıyla sigorta sözleşmesini feshetme hakkına sahiptirler. 9. HASARIN OLUŞUMUNDAN ÖNCEKİ YÜKÜMLÜLÜKLER Sigortalı; 9.1 Taşıyıcı aracın tüm seyahat güzergahı boyunca nizami bir biçimde ve sürekli olarak gözetim altında bulundurulmasını sağlamakla yükümlüdür. Bu şarta özellikle aracın dinlenmek için verilen molalar ile bekleme sürelerinde park edilmesi sırasında uyulması zorunludur. 9.2 Sürücüleri ve alt nakliyecileri basiretli bir tacirin göstermesi gereken özenle seçmekle yükümlüdür. 9.3 Taşımada kullanılacak araçların teknik açıdan, taşımaya uygunluk bakımından ve trafik emniyeti açısından yeterli olduklarını sürekli kontrol etmek ve tesbit edilen aksaklıkları derhal gidermek yükümlüdür. Ayrıca araç şoförlerini seyahat esnasında ortaya çıkabilecek ve taşınan malları olumsuz yönde etkileyecek hasarların derhal ortadan kaldırılmaları gerektiğine dair uyaracaktır. 9.4 Sefer esasına göre yapılan anlaşmalarda, taşımadan önce sigortacıya çekici araç ve römork plakasını bildirmekle yükümlüdür. Çekici araç plakasının sigortacıya bildirilmemiş olduğu durumlarda, römork plakası sigortacıya bildirilmiş olsa dahi, CMR sigortası geçersiz kabul edilecek ve herhangi bir hasar ödemesi yapılmayacaktır. 9.5 (Taşımanın hangi aşamasında Ro-Ro kullanıldığı önemli olmaksızın) sadece römorkun Ro-Ro gemisine yüklendiği Ro-Ro gemisi ile yapılan taşımalarda, sigortacıya, Ro-Ro gemisinin hareketinden önce ve varma yerine ulaşmasından sonra kullanılan çekicilerin plakaları ile bütün römorkların plakalarını bildirmekle yükümlüdür. Aksi takdirde sigorta sözleşmesi geçerliliğini yitirir. Ancak bu şart sadece sigortalının “aylık bildirim” bazında çalışılan taşımaları için geçerlidir. Bu durumda prim hesaplamasında romörk sayısı ölçü alınacaktır. 5. ve 9.1 maddelerindeki duraklama süreleri, Ro-ro gemisine yükleme veya varma yerine taşınma sırasında bekleyen römorklar için de geçerlidir. Sigortalı tarafından “sefer bazında” bildirimi yapılan araçlar için sigorta ancak, çekici ve römorkun harekete geçmesinden itibaren varma yerine kadar seferi birlikte yapmaları halinde geçerli olacaktır.
10. HASARIN OLUŞUMUNDAN SONRAKİ YÜKÜMLÜLÜKLER Sigortalı; 10.1 Taşıma sözleşmelerine dayalı olarak tazminat talebine yol açabilecek ve bu sigorta sözleşmesinin sağladığı teminat kapsamına giren her türlü olayı derhal, herhalde haber aldığı tarihten itibaren en geç bir hafta içinde sigortacıya ya da acentesine bildirmek, 10.2 Hasarın önlenmesi ve azaltılması için gerekli tedbirleri almak, (frigorifik araçlar ile yapılan yaş sebze meyve taşımalarında taşınan mal için hasar ihbarında bulunulursa, mallar sigorta şirketinin görevlendirdiği eksper gelmeden frigorifik araçtan indirilmeyecek ve eksperin kontrolünde alıcının soğuk depolarına taşınacaktır. Aksi takdirde eksper görmeden depolara taşınan ve bozulduğu iddia edilerek ihbarda bulunulan mallar için sigorta şirketinin sorumluluğu yoktur.) 10.3 Sigortacı veya acentesine gerekli bütün bilgileri vermek ve talimatlarına uymak, 10.4 Her hasarda sigorta şirketinin görevlendireceği ekspere (loss-adjuster), yetkili avarya komiserine başvurmak ve talimatlarını yerine getirmek, 10.5 Her türlü trafik kazası, hırsızlık ve yangın nedeniyle oluşacak hasarı yetkili polis merkezine bildirmek, 10.6 Sigortacının onayını almaksızın herhangi bir tazminat talebini kabul etmemek, yerine getirmemek veya devretmemek, 10.7 İleri sürülen herhangi bir tazminat talebiyle ilgili olarak bir mahkeme veya resmi makama başvurulduğunda sigortacı veya acentesini derhal haberdar etmek, 10.8 Sigortacının talebi üzerine bir avukata vekalet vermek ve davanın takibini sigortacıya bırakmakla yükümlüdür.
11. YÜKÜMLÜLÜKLERİN İHLALİNİN SONUÇLARI Sigorta ettirenin bizzat kendisi, kanuni temsilcileri, sigorta ettiren adına hareket eden yetkili kişiler veya şube yöneticileri bu sözleşmede öngörülen yükümlülüklerden herhangi birini kusurlu olarak ihlal ederse sigortacının tazminat ödeme yükümlülüğünün ortadan kalkmasından dolayı sigorta ettirenin sigorta sözleşmesini feshetme hakkı doğmaz.
12. HASARIN TAZMİNİ Hasarın usulüne uygun ve en kısa zamanda tazmin edilebilmesini sağlamak amacıyla, sigortalı aşağıdaki belgeleri sigortacı veya onun acentesine ibraz etmekle yükümlüdür: 12.1 Araç sürücüsü ve diğer görgü tanıklarının hasar ile ilgili beyanları, 12.2 Hamule senedi, ayrıca parsiyel taşımalarda yük listesi, 12.3 Hasar gören mallara ilişkin fatura nüshaları, 12.4 Hasar tazminat hakkı sahibinin hasarla ilgili talep belgesi, hasar faturası (Türkiye’de meydana gelen hasarlarda hasar miktarı sulh hukuk mahkemeleri tarafından tespit edilebilir), 12.5 Gerektiğinde avarya komiserinin raporu, polis tutanağı ve/veya ihbarda bulunulan veya kazanın kayıtlara geçirildiği polis karakolunun düzenleyeceği zabıt, Sigortacı hasarla ilgili her türlü yazışmayı doğrudan doğruya tazminata hak kazanan tarafla yapabilir ve hasara ilişkin tazminat doğrudan ona ödeyebilir.
13. SÖZLEŞMENİN SÜRESİ VE FESHİ 13.1 İşbu sözleşme, sigorta poliçesinin ön yüzünde belirtilen tarihte yürürlüğe girer ve yine poliçe ön yüzünde belirtilen tarihde sona erer. 13.2 Sigortalı, - ödemesi gereken primleri sözleşmenin “Beyan ve Ödeme Yükümlülüğü” maddesinde belirtilen esaslar dahilinde ödememesi, prim ödenmemesi halinde Türk Ticaret Kanununun 1295 ve 1297. Maddesi hükümleri bu sözleşme için geçerli olacaktır. - bu sözleşmenin istisna maddelerine uymaması, - bu sözleşmenin öngörülen yükümlülüklerini yerine getirmemesi, - hileli beyanlarda bulunması, bu sözleşmenin süresinden önce fesh edilmesi nedenidir. Ayrıca, sigortacıdan tazminat talebine sebebiyet veren bir olayın meydana gelmesi halinde, taraflar sigorta sözleşmesinin fesih hakkına sahiptir. Poliçeyi sigortacı feshettiği takdirde, bu husustaki ihbarın postaya verildiği günden itibaren 15 gün sonra sigorta sona erer ve sigortacı o tarihe kadar yapılan taşımalara ait prime hak kazanır. Feshin sigortalı tarafından talep edilmesi halinde ise fesih ihbarı ile poliçe sona erer ve o tarihe yapılan taşımaların primine sigortacı hak kazanır.
14. BORÇLARIN İFASI / YETKİLİ MAHKEME 14.1 Sigortalı bu sözleşme hükümleri gereğince sigortacıya yapacağı tüm bildirimler ile yapılması gereken tüm prim ödemeleri, sözleşmede öngörülen kurallara göre ve belirlenen süreler zarfında sigortacının eline geçmişse, ifa edilmiş kabul edilecektir. 14.2 Bu sözleşme ilişkisinden kaynaklanacak ihtilafların hallinde İstanbul Mahkemeleri yetkilidir.
15. SİGORTA TEYİD BELGESİ Sigortalı, bu CMR sigortasının varlığının kanıtlanması bakımından ve sigortalı talep ettiği takdirde her bir araç için geçerli bir Sigorta Teyid Belgesi verilir; araç sürücüleri bu belgeyi gerektiğinde ilgili kişilere gösterebilirler. Ancak bu sigorta teyid belgeleri tek başlarına geçerliliğe sahip olmayıp, yalnızca bu sözleşmeyle birlikte geçerli olacaktır. Bu sözleşmenin sona ermesi veya süresinden önce feshi halinde bu belgelerin geçerlilikleri de ortadan kalkacaktır.
16. KİŞİSEL KATILIM PAYI (TENZİL-İ MUAFİYET) Sigortalının her hasara kişisel olarak sigorta poliçesinde belirtilen miktarlarda iştirak eder. Bu kişisel katılım payı sigorta ettirenin tazminat ödemesinden peşin olarak indirilir.
17. RÜCU HAKKI Sigortalının kanuni temsilcisi, sigorta ettiren adına hareket eden yetkili kişiler ve şube yöneticileri veya sigortalı’nın yardımcı personeli kasten veya ağır ihmal sonucunda bir hasara sebebiyet verirlerse veya bu sözleşmede öngörülen yükümlülükler kusurlu olarak yerine getirilmezse sigortacının ödenen tazminatla ilgili olarak bu kişilere karşı rücu hakkı saklı kalacaktır.
18.ZAMAN AŞIMI Sigorta sözleşmesinden doğan ve uyuşmazlığa neden olan tüm hak ve menfaatler iki yılda zaman aşımına uğrar. |
Yeşil Kart Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları Yürürlük Tarihi: 1 Temmuz 2003
Yeşil Kart Mali Sorumluluk Sigortası, Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları Md. 2 aksine Türkiye hudutları dışında Yeşil Kart Sigorta Sertifikasında rumuzları belirtilen ve bu rumuzların üzerinde çarpı işareti olmayan ülkelerde geçerli olup, kaza halinde kaza mahalli ülke mali sorumluluk sigortası genel şartları çerçevesinde sigortacının ve sigortalının sorumluluğunu deruhte eder. Aşağıdaki özel şartlar Yeşil Kart uygulamalarında ve sigortalı ile sigortacı arasındaki ihtilaflarda öncelikle uygulanır. PRİM TARİFESİ I-YILLIK PRİM TARİFESİ Sigortalıdan tahsil edilecek prim beher risk grubunun hizasında yazılı EURO tutarıdır. OTOMOBİL (A) 1 yıl için 400.- EURO MİNİBÜS (M) 1 yıl için 550.-EURO OTOBÜS (E) 1 yıl için 850.-EURO KAMYON-ÇEKİCİ (C) 1 yıl için 1.200.-EURO KAMYONET (1)(Kamyonet) 1 yıl için 600.-EURO RÖMORK (F) Bir çekiciye bağlı olmak ve bağlı römork sayısı (4)'ü geçmemek kaydı ile her bir römork için 150.-EURO KARAVAN (Karavan) Kendi kendine hareket edenler (15 günlük) 125.-EURO Kendi kendine hareket edenler (30 günlük) 175.-EURO Otomobil tarafından çekilenler (15 günlük) 125.-EURO + Çeken araç primi Otomobil tarafından çekilenler (30 günlük) 175.-EURO + Çeken araç primi MOTOSİKLER (B) 15 Günlük 75.-EURO 30 Günlük 100.-EURO II-KISA SÜRELİ PRİM TARİFESİ Tüm araç çeşitleri için: 15 güne kadar sigortalarda yıllık primin %20'si 1 aya kadar sigortalarda yıllık primin %25'i 2 aya kadar sigortalarda yıllık primin %35'i 3 aya kadar sigortalarda yıllık primin %45'i 4 aya kadar sigortalarda yıllık primin %55'i 5 aya kadar sigortalarda yıllık primin %65'i 6 aya kadar sigortalarda yıllık primin %75'i 6 ayı geçen sigortalarda yıllık primin Tamamı alınır. TALİMATLAR 1- Sigortalanacak olan taşıtın ruhsatnamesinde kayıtlı kategorisi: A) Otomobil, B) Motosiklet, C) Kamyon veya Çekici, D) Otobüs veya Minibüs, E) Römork, KARAVAN-Karavan olarak mutlaka belirtilecektir. KAMYONET-Kamyonet veya Panelvan 2) Yeşil Kartın süre başlangıcı ve sonu hanelerindeki tek rakamlı gün ve ayların önüne sıfır rakamı konulacaktır. (1.1.2003 yerine 01.01.2003 gibi) 3) İkinci nüsha veya müteakip Yeşil Kart tanzimlerinde vade başlangıcı için tanzim tarihi vade sonu için ise asıl Yeşil Kartın bitiş tarihi esas alınmalıdır. Kayıp, çalıntı ve diğer zorunlu nedenlerden dolayı sigortalının Yeşil Kart orijinalini iade etmesinin mümkün olmadığı hallerde, sigortalıya yeni Yeşil Kart sigorta sertifikası tanzim edilebilmesi için, sigortalı tarafından kayıp veya çalıntı olduğu iddia edilen Yeşil Kartın ayrıntılarına da yer verildiği resmi otoritelerce tutulan bir tutanağın sigortacıya ibrazı gerekmektedir. 4) Sigortalıya verilmeden önce tanzim sırasında sigortacı tarafından battal edilen veya mebdeinden iptal edilen Yeşil Kart asıllarının tanzim tarihini takip eden 15 gün içinde Türkiye Motorlu Taşıt Bürosu'na iadesi gereklidir. 5) Prensip olarak yabancı plakalı araçlara Yeşil Kart tanzim edilemez. Yabancı plakalı bir aracın Türkiye'de bulunduğu süre içerisinde Yeşil Kartının vadesinin dolması halinde söz konusu araca azami 15 günlük süre için Yeşil Kart tanzim edilebilir. 6) Yeşil Kart tanziminde işletmeci dikkate alınır. Aracı uzun süreli kiralayan şahıslar işletmeci sayıldığından, uzun süreli kiralanan araçlara işletmeci adına Yeşil Kart tanzimi için mutlaka kira sözleşmesinin noterden tanzimi gerekmektedir. 7) Bir çekici plakasına istinaden her biri ücretli en fazla dört römork Yeşil Kart sertifikası tanzim edilir. 8) Ücretli römork Yeşil Kartları, Türkiye Yeşil Kart Reasürans Pool'ü üyesi bir sigorta şirketince düzenlenmiş aynı işletmeciye ait bir çekici Yeşil Kartına istinaden ve vadeleri bu Yeşil Kartın vadesi içinde kalmak koşulu ile çekici Yeşil Kartını tanzim eden sigorta şirketi tarafından düzenlenebilir. Yeşil Kart tanzimcisi sigorta şirketinin Yeşil Kart üyeliğinden ayrılması halinde ise herhangi bir üyeden ilave römork Yeşil Kartı tanzim edilebilir. 9) Çekicinin vadesine bağlı bir yıldan kısa süreli römork Yeşil Kart Sertifikalarında, kısa süre esasına göre prim tahakkuk ettirilir. 10) Römorklara Yeşil Kart sertifikası tanzimi halinde aşağıda içeriği yazılı taahhütnamenin sigortalıya imzalatılması ve imzalı nüshanın bordro ile birlikte Türkiye Motorlu Taşıt Bürosu'na iletilmesi şarttır. (Taahhütname örneği Ek-1) 11) Trafikten men ve noterden satış halleri dahil Yeşil Kartlar hiçbir halde başka bir araca ve kişiye devredilemez. İPTAL İŞLEMLERİ 12) Noter satışı halinde sigortalı durumu derhal sigortacıya bildirmek zorundadır. Satış tarihinden itibaren (7) gün içinde yazılı olarak sigortacı durumdan haberdar edilip, iptale konu Yeşil kart Sertifikası bu süre içerisinde sigortacıya ibraz edildiği takdirde, satışa konu aracın Yeşil Kartı, noter satış tarihi dikkate alınarak gün esası üzerinden prim iadesi yapılarak iptal edilir. Billdirimde ve Yeşil Kartın iadesinde (7) günlük süre geçirilirse bu durumda Yeşil Kart iptallerinde Yeşil Kartın sigortacıya iade edildiği gün dikkate alınarak gün esasına göre prim iadesi yapılır. (04.03.2004 Yeni Metin) Yeşil Kart Sertifikası ile sigortalı bir aracın trafikten çekilmesi (plakanın terkini) halinde Yeşil Kartın ve aracın trafikten çekildiğine dair belgenin sigortacıya iade edildiği tarih dikkate alınarak gün esasına göre prim iadesi yapılır. Satış ve terkin dışındaki hallerde Yeşil Kartın sigortacıya iade edildiği tarih dikkate alınarak kısa süreli prim tarifesi esasına göre prim iadesi yapılır. 13) Noter satışı ve aracın trafikten kaydının silinmesi haricinde, kısa süreli Yeşil Kartlar ile tanzim tarihinden itibaren süresi 6 ayı geçen Yeşil Kartlar iptal edilip prim iadesi yapılamaz. Yeşil Kart Sertifikalarının iptali için, sigortacı tarafından Yeşil Kart poliçesi ve zeyilnamelerine bağlı tüm Yeşil Kart Sertifikası asıllarının sigortalıdan alınması gerekmektedir. Kayıp, çalıntı nedeniyle sigortalının Yeşil Kart orjinalini iade etmesinin mümkün olmadığı hallerde Yeşil kartın iptali için, Yeşil Kartın ayrıntılarına da yer verildiği resmi otoritelerce tutulan bir tutanağın sigortacıya ibrazı gerekmektedir. 14) Bir çekiciye ait Yeşil Kart Sertifikasının iptali talep edildiğinde işbu çekiciye bağlı tüm römorkaların Yeşil Kartlarının da iptali gerektiğinden iptal talebi, bağlı römork Yeşil Kartları ile birlikte değerlendirilir. Römork Yeşil kart Sertifikalarının iptallerinde de çekici Yeşil Kart Sertifikalarının iptalleri ile ilgili hükümler uygulanır. SON HÜKÜMLER 15) Burada yer almayan hususlarda Karayolları Trafik Kanunu ve Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının kabili tatbik hükümleri geçerli olur. UYGULAMA 16) Bu tarife ve Talimat 01 TEMMUZ 2003 tarihinden itibaren düzenlenecek yeni veya temdit Yeşil Kartlar ile daha önce tanzim edilmiş ancak bu tarifenin yürürlük tarihinden sonra ortaya çıkabilecek işlem ve ihtilaflara uygulanacaktır. EK-1 TAAHHÜTNAME ÖRNEĞİ (1)
(1)Kamyonet ve Panelvanlar için Tarifeye 25.03.2005 tarihinde ilave edilmiştir.
|
Yangına Bağlı Kar Kaybı Sigortası Genel Şartları Yürürlük Tarihi: 1 Mayıs 1998
A- Sigortanın Kapsamı |
Seyahat Sağlık Sigortası Genel Şartları Yürürlük Tarihi: 1 Mart 2006
Sigortanın KapsamıMadde1- Seyahat sağlık sigortası ulaşım yollarından herhangi birisini kullanarak yurt içinde, yurt dışına veya yurt dışından ülkemize seyahat edenleri, seyahatlerı esnasında karşılaşabilecekleri sağlık risklerine karşı koruyan bir özel sigorta türüdür.
Sigortacı, seyahat sırasında poliçenin geçerlilik tarihleri arasında meydana gelen bir kaza veya önceden mevcut bir duruma bağlı olmayan hastalık hali sonucunda, planlanan seyahat süresi dışında meydana gelmemesi kaydıyla, Sigortalı'ya, poliçede belirtilen teminatları sağlar.
Sigortanın SüresiMadde 2- Sigortanın süresi yurt dışına yapılan seyahatler için ülkemiz sınırlarından çıkıldığının pasaportla tespit edildiği an başlar, ülkemiz sınırlarına girildiğinin pasaportla tespit edildiği an sona erer. Yurt dışından yapılan seyahatler için sigorta süresi ülkemiz sınırlarına girildiğinin pasaportla tespit edildiği an başlar yine ülke sınırları dışına çıkıldığının pasaportla tespit edildiği an sona erer.
Yurt içinde yapılan seyahatlerde ise sigortanın süresinin başlangıcı ve bitişi sigorta poliçesinde belirtilir.
Asistan Kişi/ŞirketMadde 3- Seyahat Sağlık Sigortasında yer alan teminatlarla ilgili hizmetleri sigorta şirketleri verir. Seyahat sağlık sigortasında yer alan teminatlarla ilgili hizmetlerin verilmesi sigortacı tarafından gerektiğinde hizmet satın alma sözleşmeleri aracılığı ile asistan kişi/şirketlere devredilebilir.
Poliçe İptaliMadde 4- Seyahat sağlık sigortası satın alan kişi, seyahate gidemediği durumda poliçe başlangıç tarihinden en geç 24 saat önce haber vermek ve poliçeyi sigorta şirketine iade etmek kaydıyla poliçesini iptal ettirerek, ödediği sigorta primini geri alır
Sunulacak Asgari TeminatlarMadde 5- Sigortalının sigorta şirketinden almış olduğu poliçeler asgari olarak aşağıdaki teminatları içermek zorunda olup, sigorta şirketleri bu teminatlarla ilgili limitleri poliçede gösterirler.
Ani rahatsızlık ve hastalıklara ilişkin tıbbi tedavi teminatıSigortalı'nın, bu poliçe kapsamında aniden hastalanması veya yaralanması durumunda, Şirket; hastane, ameliyat ve tedavi masrafları ile, ilgili doktorun yazdığı ilaçların masraflarını poliçe limitleri dahilinde öder.
Sigortalının tedavinin verilebileceği en yakın sağlık kuruluşuna seyahati veya nakliSigortalı'nın bu poliçe kapsamında aniden hastalanması veya yaralanması durumunda, Şirket sigortalının tıbbi durumuna en uygun nakil aracıyla, en yakın sağlık kurum ve/veya kuruluşuna ulaşımını sağlar.
Bulunulan sağlık kurum ve/veya kuruluşunda hastaya yapılacak tedavi için gerekli donanım ve tıbbi ekip yoksa Şirket sigortalının tıbbi durumuna uygun başka bir sağlık kurum ve/veya kuruluşuna naklini sağlamakla yükümlüdür.
Sigortalının taburcu olduktan sonra ikametgah adresine nakli Sigortalı’nın bu poliçe kapsamındaki hastalık veya yaralanma sonucu tıbbi bir merkezde yatarak operasyon gerektiren tedavisinin sona ermesini takiben taburcu olması durumunda, seyahate devam edemeyeceğine ve ikametgah adresine dönüş için Sigortalı’nın asıl seyahat için kullanmış olduğu taşıma aracını kullanamayacağına sigortalıyı tedavi eden doktor tarafından karar verilirse, Şirket, Sigortalı’yı poliçe koşulları çerçevesinde sigortalıyı tedavi eden doktorun belirlediği ve sigortalının tıbbi durumuna en uygun nakil aracıyla ikametgah adresine nakli için gerekli giderleri karşılayacaktır.
Vefat eden sigortalının nakliSigortalının bu poliçe kapsamında aniden hastalanması veya yaralanması sonucu vefatı halinde Şirket; Cenazenin talep edilen adrese naklini temin eder ve oluşan masrafları öder.
Verilecek Ek Teminatlar Madde 6- Sigorta şirketleri özel şartlarında asgari teminatlar dışında ek teminatlar da verebilir.
Prim Ödeme Şekli ve Ödenmemesinin Sonuçları Madde 7- Sigorta priminin tamamının akit yapılır yapılmaz poliçenin teslimi karşılığında ödenmesi gerekir. Aksi kararlaştırılmadıkça, prim ödenmediği taktirde poliçe teslim edilmiş olsa dahi sigortacının sorumluluğu başlamaz.
Genel Koşullar Madde 8- Herhangi bir talep halinde sigortacının tazminatı ödeme sorumluluğu ile sigortalının tazminat talep hakkı poliçenin koşullarına uymalarına bağlıdır.
Bu Poliçe kapsamındaki talebi için Sigortalı; a) Zararı asgariye indirmek için tüm makul tedbirleri alır. b) Durumu Şirket ve/veya Asistan Kişi/Şirkete en kısa zamanda bildirir. Şirketin onayını alabilmek amacıyla, Şirkete ulaşılamaması durumunda, sigortalı kendisine en yakın acil sağlık kurum ve/veya kuruluşuna gidebilir. Bu durumda, sigortalı aldığı hizmetler ve durumu ile ilgili bilgileri şirkete iletir. Sigortalı olayı gösteren orjinal belge ve makbuzları Şirkete ibraz etmekle yükümlüdür. c) Şirket’e hizmetin tam olarak verilebilmesi için gerekli tüm bilgi ve belgeleri (hastane raporu, reçeteler, medikal tetkik raporları, makbuzlar, faturalar v.b.) temin eder.
Genel İstisnalar Madde 9- Dolaylı ya da dolaysız olarak aşağıdaki durumlardan meydana gelebilecek vakalar bu sigorta kapsamı dışındadır.a)Bu Poliçe kapsamında talepte bulunan Sigortalının hileli hareketleri, b) Sel, seylap, deprem, volkanik patlamalar, heyelan fırtına ve meteor düşmesi gibi doğal afetler sonucu ortaya çıkan zararlar, c) Harp veya harp niteliğindeki harekat, ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunlardan doğan iç kargaşalıklar, d) 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve sabotaj ile bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler, e) Nükleer rizikolar veya nükleer, biyolojik ve kimyasal silah kullanımı veya nükleer, biyolojik ve kimyasal maddelerin açığa çıkmasına neden olacak her türlü saldırı ve sabotaj, f) Silahlı kuvvetler veya güvenlik kuvvetleri veya örgütlerinin harekatı, g) Tehlikede bulunan kişileri ve malları kurtarmak hali müstesna, sigortalının kendisini bile bile ağır bir tehlikeye maruz bırakacak hareketlerde bulunması, h) Sigortalı'nın kasıtlı hareketleri, i) Tıbbi reçete dışında alınan alkol, ilaçlar, zehirli maddeler uyuşturucular veya tıbbi ürünlerin gönüllü tüketimi ile ortaya çıkan hastalıklar veya patolojik durumlar, j) Poliçenin geçerlilik tarihleri arasında, poliçe başlangıç tarihinden önce var olduğu, yetkili bir doktor tarafından tespit edilen tıbbi bir durum veya bu duruma bağlı olarak ortaya çıkan akut kriz, k) Doğuştan olan hastalıklar (Gebelik esnasında oluşan veya genetik faktörlerden kaynaklanan hastalıklar), l) İntihar veya intihar teşebbüsü, m) Akıl hastalıkları, psikolojik rahatsızlıklar, salgın hastalıklar, n) Aşağıdaki sporların yapılması: hangi türden olursa olsun her türlü yarış, ralli veya benzeri denemeler, olta balıkçılığı dışında av faaliyetleri, tüplü ve serbest derin dalışlar, umumi yolcu taşımacılığı yapmak amacıyla tasarlanmamış deniz araçlarıyla uluslararası sularda dolaşma, binicilik, dağcılık, atış talimleri, boks, ne türden olursa olsun güreş sporları, dövüşme sanatları, paraşütçülük, sıcak hava balonculuğu, serbest düşme, yamaç paraşütü ve genel olarak tehlikeli olduğu bilinen her türlü spor veya eğlence faaliyeti, o) Spor federasyonları veya benzeri organizasyonlar tarafından düzenlenen yarışlara veya turnuvalara katılma, p) Bununla ilgili bir teminat verilmesi konusunda açıkça mutabakata varılmadığı sürece kayak, r) Yolcu taşıma yetkisine sahip olmayan bir hava taşıtının ve helikopterlerin bir yolcu veya mürettebat sıfatıyla kullanılması, motorsiklet kullanımı, s) Sigortanın kapsamına giren bir kaza neticesinde vuku bulmadığı taktirde suda boğulmalar,
Ancak, bu maddenin b, j, m, n, o, p ve s fıkralarında sayılan durumların özel şartlar ile teminat altına alınması mümkündür.
Birden Çok Sigorta Madde 10- Sigortalı başka sigorta şirketleriyle aynı rizikolara karşı aynı süreye rastlayan başka sigorta sözleşmesi yapacak olursabunu sigortacılara derhal bildirmekle yükümlüdür
Birden fazla sigorta şirketi sözkonusu olduğunda tedavi masrafları sigorta şirketlerince poliçe tanzim önceliğine göre ödenir.
Tebliğ ve İhbarlar Madde 11- Sigortalı bildirimlerini sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık eden acenteye, noter eliyle veya taahhütlü mektupla yapar.
Sigortacı da bildirimlerini sigortalının poliçede gösterilen adresine veya bu adres değişmişse son bildirilen adresine aynı surette yapar.
Taraflara imza karşılığı elden verilen mektup veya telgrafla yapılan bildirimler de taahhütlü mektup hükmündedir.
Sırların Saklı Tutulması Madde 12- Sigortacı ve sigortacı adına hareket edenler, bu sözleşmenin yapılmasından dolayı sigortalıya ait olarak öğreneceği sırların saklı tutulmamasından doğacak zararlardan sorumludur.
Yetkili Mahkeme Madde 13- Bu sigorta sözleşmesinden doğan anlaşmazlıklar nedeniyle sigortacı aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme, sigorta şirketi merkezinin veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acentenin ikametgahının bulunduğu yerde sigortacı tarafından açılacak davalarda ise davalının ikametgahının bulunduğu yerde ticaret davalarına bakmakla görevli mahkemedir.
Zaman Aşımı Madde 14- Sigorta sözleşmesinden doğan bütün talepler iki yılda zaman aşımına uğrar.
Özel Şartlar: Madde 15- Sigorta şirketleri bu genel şartlara sigortalı aleyhine olmamak ve teminat kapsamını daraltmamak kaydıyla özel şartlar uygulayabilir.
Yürürlük Madde 16-Bu Genel Şartlar 01.03.2006 tarihi itibariyle yürürlüğe girer. |
Sağlık Sigortası Genel Şartları Yürürlük Tarihi: 1 Ekim 1990
Teminat Kapsamı Madde 1- İşbu sigorta, sigortalıların sigorta süresi içinde hastalanmaları ve/veya herhangi bir kaza sonucu yaralanmaları halinde tedavileri için gerekli masrafları ile varsa gündelik tazminatları, bu genel şartlarla varsa özel şartlar çerçevesinde, poliçede yazılı meblağlara kadar temin eder. Teminat Dışı Kalan Haller Madde 2- Aşağıdaki haller nedeniyle sigortalıların sigorta süresi içinde hastalanmaları ve/veya herhangi bir kaza sonucu yaralanmaları teminat dışında kalır. a) Harp veya harp niteliğindeki harekat, ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunlardan doğan iç kargaşalıklar, b) Cürüm işlemek veya cürme teşebbüs, c) Tehlikede bulunan kişileri ve malları kurtarmak hali müstesna, sigortalının kendisini bile bile ağır bir tehlikeye maruz bırakacak hareketlerde bulunması, d) Esrar, eroin gibi uyuşturucuların kullanımı, e) Nükleer rizikolar veya nükleer, biyolojik ve kimyasal silah kullanımı veya nükleer, biyolojik ve kimyasal maddelerin açığa çıkmasına neden olacak her türlü saldırı ve sabotaj, f) 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj sonucunda oluşan veya bu eylemleri önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucu meydana gelen biyolojik ve/veya kimyasal kirlenme, bulaşma veya zehirlenmeler nedeniyle oluşacak bütün zararlar. g) Sigortalının intihara teşebbüsü nedeniyle meydana gelebilecek hastalık veya yaralanma halleri ile, h) Poliçe özel şartlarında düzenlenecek sair teminat dışı haller. Aksine Sözleşme Yoksa Teminat Dışında Kalan Haller Madde 4- Sigortanın coğrafi sınırları poliçede belirtilecektir . Sigortanın Başlangıcı ve Sonu Madde 5- Sigorta, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde, aksi kararlaştırılmadıkça, Türkiye saati ile öğleyin saat 12.00'de başlar ve öğleyin saat 12.00'de sona erer. Sigorta Ettirenin Sözleşme Yapılırken Beyan Yükümlülüğü Madde 6- Sigortacı bu sigortayı sigorta ettirenin teklifname, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde yazılı beyanına dayanarak kabul etmiştir. Sigorta ettiren/sigortalı teklifname ve bunu tamam1ayıcı belgelerde kendisine sorulan sorulara doğru cevap vermek ve rizikonun konusunu teşkil eden, rizikonun takdirine etkili olacak hususlardan kendisince bilinenleri de beyan etmekle yükümlüdür. Sigorta ettirenin/sigortalının beyanı gerçeğe aykırı veya eksikse, sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek hallerde; a) Sigorta ettirenin/sigortalının kasdı varsa, sigortacı durumu öğrendiği tarihten itibaren bir ay içinde sözleşmeden cayabilir ve riziko gerçekleşmiş ise sigortalıya tazminatı ödemez. Cayma halinde sigortacı prime hak kazanır. b) Sigorta ettirenin/sigortalının kasdı bulunmaz ise, sigortacı durumu öğrendiği tarihten itibaren bir ay içinde sözleşmeyi fesheder veya prim farkını almak suretiyle sözleşmeyi yürürlükte tutar. Sigorta ettiren/sigortalı talep edilen prim farkını kabul etmediğini 8 gün içinde bildirdiği takdirde sözleşme feshedilmiş olur. Sigortacı tarafında iadeli tahhütlü mektupla veya noter vasıtası ile yapılan fesih ihbarı sigorta ettirenin/sigortalının tebelluğ tarihin takip eden beşinci iş günü saat 12.00'de hüküm ifade eder. Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir. c) Cayma, fesih veya prim farkını isteme hakkı, süresinde kullanılmadığı takdirde düşer. d) Sigorta ettirenin/sigortalının kasdı bulunmadığı takdirde riziko: 1- Sigortacı durumu öğrenmeden önce veya, 2- Sigortacının fesih ihbarında bulunabileceği süre içinde veyahut, 3- Bu ihbarın hüküm ifade etmesi için geçecek süre içinde gerçekleşirse, sigortacı tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki oran dairesinde tazminattan indirim yapar. Sigorta Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü Madde 7- Sözleşmenin yapılmasından sonra teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde beyan olunan hususlar değiştiği takdirde sigorta ettiren en geç 8 gün içinde durumu sigortacıya ihbarla yükümlüdür. Sigortacı, değişikliği öğrendiği tarihten itibaren, bu değişiklik, sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiriyorsa, 8 gün içinde; 1- sözleşmeyi fesheder veya, 2- prim farkını istemek suretiyle sözleşmeyi yürürlükte tutar. Sigorta ettiren istenen prim farkını kabul etmediğini 8 gün içinde bildirdiği takdirde, sözleşme feshedilmiş olur. Sigortacı tarafından iadeli taahhütlü mektupla veya noter vasıtası ile yapılan fesih ihbarı sigorta ettirenin tebellüğ tarihini takip eden beşinci iş günü saat 12.00'de hüküm ifade eder. Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir. Süresinde kullanılmayan fesih veya prim farkını isteme hakkı düşer. Değişikliği öğrenen sigortacı, sekiz gün içinde sözleşmeyi feshetmez veya sigorta primini tahsil etmek gibi sigorta sözleşmesinin aynen devamına razı olduğunu gösteren bir harekette bulunursa, fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer. Sigorta Priminin Ödenmesi, Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü Primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde, taksitlerin kesin ödeme zamanı, miktarı ve vadesinde ödenmemesinin sonuçları poliçe üzerine yazılır veya poliçe ile birlikte yazılı olarak sigorta ettirene bildirilir. Sigorta ettiren kimse, kesin vadeleri poliçe üzerinde belirtilen ya da yazılı olarak kendisine bildirilmiş olan prim taksitlerinin herhangi birini vade günü bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer. Sigorta ettiren, prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 15 gün içinde ödemediği takdirde sigorta teminatı durur. Rizikonun gerçekleşmemesi kaydıyla, teminatın durduğu süre içinde prim borcunun ödenmesi halinde teminat durduğu yerden devam eder .Sigorta teminatının durduğu tarihten itibaren 15 gün içerisinde prim borcunun ödenmemesi halinde, sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur. Poliçenin ön yüzüne yazılması kaydıyla, rizikonun gerçekleşmesiyle henüz vadesi gelmemiş prim taksitlerinin sigortacının ödemekle yükümlü olduğu tazminat miktarını aşmayan kısmı, muaccel hale gelir . Bu madde uyarınca sigorta sözleşmesinin feshedilmiş sayıldığı hallerde, sigortacının sorumluluğunun devam ettiği süreye tekabül eden prim gün esası üzerinden hesap edilerek fazlası sigorta ettirene iade edilir. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigortalının Yükümlülükleri Madde 9- A) Rizikonun gerçekleştiğinin ihbarı: - Sigorta ettiren/sigortalı rizikonun gerçekleştiğini öğrendiği veya her halükarda haber vermeye muktedir oldukları tarihten itibaren sekiz gün içinde sigortacıya yazı ile bildirmeye mecburdur. - Sigorta ettiren/sigortalı sözkonusu ihbarda kazanın veya hastalığın yerini, tarihini, nedenlerini bildirmek ve ayrıca tedaviyi yapan hekimden kaza veya hastalığın durumu ile bunun muhtemel sonuçlarını gösteren bir rapor alarak sigortacıya göndermekle yükümlüdür. B) Tedaviye başlama ve gerekli önlemleri alma: Kaza veya hastalığı müteakip derhal tedaviye başlanması, yaralı veya hastanın iyileşmesi için gereken önlemlerin alınması şarttır. Sigortacı her zaman kazazedeyi veya hastayı muayene ve sağlık durumunu kontrol ettirmek hakkını haiz olup, bu muayene ve kontrollerin yapılmasına izin verilmesi zorunludur. Kazazedenin veya hastanın iyileşmesi hakkında sigortacının hekimi tarafından yapılacak kaza veya hastalık sonuçlarını doğrudan etkileyecek tavsiyelere uyulması da şarttır. Yukarıda (A) ve (B) paragraflarında belirtilen yükümlülükler; a) Kasden yerine getirilmediği takdirde poliçeden doğan haklar kaybolur. b) Kusur sonucunda yerine getirilmediği ve bu nedenle kaza ve hastalık sonuçları ağırlaştığı takdirde sigortacı ağırlaşan kısımdan sorumlu olmaz. C) Gerekli belgelerin teslimi Sigorta ettiren veya sigortalı kaza veya hastalık sonucu ödenmesi gereken muayene, tedavi, ilaç ve hastane masraflarını gösteren belgelerin asıllarını, veya asıllarından şüpheyi davet etmeyecek suretlerini tedaviyi yapan hekim veya hastanece doldurulacak şirket ihbar ve tedavi formları ekinde teslim etmekle yükümlüdür. Masrafların Tesbiti Madde 10- İşbu sigorta, teminat altına alınan rizikoların gerçekleşmesi nedeniyle sigorta ettirenin varsa gündelik tazminat ile yapmış bulunduğu masrafları da poliçede yazılı limitlere kadar temin eder. Sigortacı aşağıda yazılı durumlarda yapılan masraflarla ilgili istekleri karşılamaz. a) İşin gereği yapılmaması gereken masraflar ile özel bir anlaşmaya dayanarak ve makul miktarı aşan talepler, b) Sigorta özel şartlarına aykırı masraf talepleri, Taraflar masraf miktarı üzerinde uyuşamadıkları takdirde, masraf miktarı varsa hekimlerin meslek kuruluşları tarafından belirlenecek yoksa uzman kişiler arasından seçilecek ve hakem-bilirkişi diye adlandırılan kişiler tarafından aşağıdaki hükümlere tabi olmak üzere tesbit edilir. a) İki taraf (b) fıkrasına göre tek hakem-bilirkişi seçiminde anlaşamadıkları takdirde, taraflardan her biri kendi hakem-bilirkişisini tayin eder ve bu hususu noter eliyle diğer tarafa bildirir. Taraflar hakem-bilirkişileri tayinlerinden itibaren yedi gün içerisinde ve incelemeye geçmeden önce, bir üçüncü tarafsız hakem-bilirkişi seçerek bunu bir tutanakla tesbit ederler. Üçüncü hakem-bilirkişi ancak taraf hakem-bilirkişilerinin anlaşamadıkları hususlarda sınırlar içerisinde kalmak ve bu kapsam içinde olmak kaydıyla karar vermeye yetkilidir. Üçüncü hakem-bilirkişi kararını ayrı bir rapor halinde verebileceği gibi, diğer hakem-bilirkişilerle birlikte bir rapor halinde de verebilir. Hakem-bilirkişi raporları taraflara aynı zamanda tebliğ edilir. b) Taraflardan herhangi biri diğer tarafça yapılan tebliğden itibaren 15 gün içerisinde hakem-bilirkişisini tayin etmez, yahut taraf hakem-bilirkişileri üçüncü hakem-bilirkişisinin seçimi hususunda yedi gün içerisinde anlaşamazlar ise, taraf hakem-bilirkişisi veya üçüncü hakem-bilirkişi, taraflardan birinin talebi üzerine tedavi yerindeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkeme başkanı tarafından tarafsız ve uzman kişiler arasından seçilir. c) Her iki taraf, üçüncü hakem-bilirkişinin bu kişi ister taraf hakem-bilirkişilerince, ister yetkili mahkeme başkanı tarafından seçilecek olsun sigortacının veya sigortalının ikamet ettiği veya tedavinin yapıldığı yer dışından seçilmesini isteme hakkını haizdirler ve bu isteğin yerine getirilmesi gereklidir. d) Hakem-bilirkişi ölür, görevden çekilir veya reddedilir ise, ayrılan hakem-bilirkişi yerine yenisi aynı usule göre seçilir ve tesbit işlemine kaldığı yerden devam edilir. Sigortalının ölümü, tayin edilmiş bulunan hakem-bilirkişinin görevini sona erdirmez. İhtisas yokluğu nedeniyle hakem-bilirkişilere yapılacak itiraz, bu kişilerin öğrenildiği tarihten itibaren yedi gün içinde yapılmadığı takdirde itiraz hakkı düşer. e) Hakem-bilirkişiler, masraf miktarının tesbiti bakımından gerekli görecekleri delilleri; kayıt ve belgeleri isteyebilir ve tedavi yerinde incelemede bulunabilirler. f) Hakem-bilirkişi veya hakem-bilirkişiler, ya da üçüncü hakem-bilirkişinin masraf miktarı hususunda verecekleri kararlar kesindir, tarafları bağlar. Bir hakem-bilirkişi kararına dayanmadan sigortacıdan tazminat istenemez ve sigortacıya dava edilemez. Hakem-bilirkişi ve kararlarına ancak, kararların açıkca gerçek durumdan önemli şekilde farklı olduğu anlaşılır ise itiraz edilebilir ve bunlann iptali raporun tebliğ tarihinden itibaren bir hafta içinde, tedavi yerinde ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkemeden istenebilir. g) Taraflar tazminat miktarı hususunda anlaşmadıkça, alacak ancak hakem-bilirkişi kararı ile muaccel olur ve zaman aşımı kesin raporun taraflara tebliği tarihinden evvel işlemeye başlamaz. Meğer ki, hakem-bilirkişilerin tayini ile Türk Ticaret Kanunu'nun 1292. maddesindeki ihbar süresi arasında iki yıllık süre geçmiş olsun. h) Taraflar kendi hakem-bilirkişilerinin ücret ve masraflarını öderler. Üçüncü hakem-bilirkişinin ücret ve masrafları taraflarca yarı yarıya ödenir. ı) Masraf miktarının tesbiti, teminat verilen rizikolar, sigorta bedeli, sigorta değeri sorumluluğunun başlangıcı, hak düşürücü ve hak azaltıcı nedenler hususunda bu poliçede ve mevzuatta mevcut hüküm ve şartları ve bunların ileri sürülmesini etkilemez. Tazminatın Sonuçları ve Sigortacının Halefiyet Hakkı Madde 11- Sigortacı ödediği tedavi masrafları dolayısıyla sorumlu üçüncü kişilere karşı ödediği tutar kadar sigortalının yerine geçer. Müşterek Sigorta Madde 12- Tedavi masraflarının birden fazla sigortacı tarafından temin edilmiş olunması halinde, bu masraflar sigortacılar arasında teminatları oranında paylaşılır. Sırların Saklı Tutulması Madde 13- Sigortacı, sigorta ettiren/sigortalı hakkında öğreneceği sırların saklı tutulmamasından doğacak zararlardan sorumludur. Tebliğ ve İhbarlar Madde 14- Sigorta ettirenin ihbar ve tebliğleri sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye, noter aracılığıyla veya yazılı olarak yapılır. Sigorta şirketinin ihbar ve tebliğleri de sigorta ettirenin poliçede gösterilen adresine, bu adreslerin değişmiş olması halinde ise sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye bildirilen son adresine aynı suretle yapılır. Yetkili Mahkeme Madde 15- Bu poliçeden doğan uyuşmazlıklar nedeniyle sigorta şirketi aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme, sigorta şirketi merkezinin veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acentenin ikametgahının bulunduğu veya hasarın ortaya çıktığı, sigorta şirketi tarafından açılacak davalarda ise, davalının ikametgahının bulunduğu yerin ticaret davalarına bakmakla görevli mahkemesidir. Zaman Aşımı Madde 16- Sigorta sözleşmesinden doğan bütün istemler iki yıllık zaman aşımına tabidir. Özel Şartlar Madde 17- Poliçelere, bu genel şartlara ve varsa bunlara ilişkin klozlara aykırı düşmeyen özel şartlar konulabilir. |
Hayat Sigortaları Genel Şartları Yürürlük Tarihi: 1 Mart 1995
A. Sigortanın Kapsamı A.1- Sigortalı, Sigorta Ettiren ve Lehdar Hayatı üzerine sigorta sözleşmesi yapılan kişiye "sigortalı", prim ödemek suretiyle sigortalının menfaatini sigortacı nezdinde sigortalayan kişiye "sigorta ettiren" ve sigorta sözleşmesine taraf olmamakla beraber lehine sigorta sözleşmesi yapılan ve rizikonun gerçekleşmesi halinde kural olarak sigorta tazminatını sigortacıdan isteme hakkına sahip olana da "lehdar" denir. Sigortalı ile sigorta ettiren aynı şahıs olabileceği gibi hayatta kalma şartıyla yapılan sigortalarda lehdar da aynı şahıs olabilir. Bir kimsenin hayatı, ya o kimse veya onun bilgi ve izni olmasa bile dilediği bir veya birkaç sigortacıya çeşitli bedellerle üçüncü bir kişi tarafından sigorta ettirilebilir, şu kadar ki, üçüncü kişinin o kimsenin hayatının devamında maddi veya manevi menfaatının bulunması sigortanın geçerliliği için şarttır. A.2- Sigortanın Konusu Sigortacı, bu sigorta ile bir kimsenin belirli bir süre içinde veya sözleşmede belirtilen şart ve haller içinde ölümü veya o kimsenin sözleşmede belirtilen belli bir süreden fazla yaşaması ihtimalini ya da her iki ihtimali beraber sigorta edebilir. Ancak, küçüklerin, mahcurların veya mümeyyiz olmayanların ölümünü şart koyarak sigorta etmek batıl, bunların hayatı üzerine sigorta yapmak geçerlidir. Her iki halde de ölüm gerçekleşirse sigortalının ölüm tarihindeki riyazi ihtiyatı ödenir. Bu genel şartlara göre riyazi ihtiyat ödenmesi gereken hallerde varsa kar payı da ödenir. A.3- Sigorta Teminatı Dışında Kalan Haller Aşağıdaki haller sigorta teminatı dışındadır: 3.1- Sigortalı, sigortacıyı haberdar etmeksizin ticari hava hatları üzerinde yolcu nakline ruhsatlı işletmelerin uçak veya herhangi bir hava gemisinde ancak, yolcu sıfatıyla seyahat edebilir. Hayatı sigortalanan kişinin ölümü yolcu sıfatı dışında havada yapılan yolculuklar esnasında olursa, şirket yalnız riyazi ihtiyatı ödemekle yükümlüdür; ölüm tazminatı ödenmez. 3.2- Sigortalı, intihar veya intihara teşebbüs sonucunda öldüğü takdirde, sigortalının intiharı anında akli melekeleri ne olursa olsun, sigortacı sigortanın o andaki riyazi ihtiyatını öder. Aksine bir sözleşme ile süre kısaltılmış olmadıkça sigortalı aralıksız olarak en az üç yıl devam etmiş bulunuyorsa, sigortacı sigorta teminatının tamamını ödemekle yükümlüdür. 3.3- Sigortadan faydalanan kimse hayatı üzerine sigorta yapmış olanı öldürmüş veya onun öldürülmesinde herhangi bir şekilde suç ortaklığı etmişse sigorta bedelinden mahrum kalır ve bu bedel ölenin mirasçılarına ait olur. 3.4- Aksi sözleşme ile kararlaştırılmadıkça, sigorta savaş halinde geçerli değildir. Ancak, sigortalı savaş esnasında ve savaş hareketleri dolayısıyla ölürse, ölüm tarihindeki riyazi ihtiyatlar, ödeme tarihine kadar geçecek süreye ait teknik faizleriyle birlikte hak sahiplerine ödenir. 3.5- Sigortalı, aksine bir sözleşme olmadığı sürece, AIDS, nükleer, biyolojik ve kimyasal silah kullanımı veya nükleer, biyolojik ve kimyasal maddelerin açığa çıkmasına neden olacak her türlü saldırı ve sabotaj veya tedavi amaçlı olanlar hariç nükleer rizikolar sonucu ölürse, sigortacı, yalnız riyazi ihtiyatı ödemekle yükümlüdür. A.4- Sigorta Bedelinin Artırılması Sigorta süresi içinde, sigorta ettirenin talebi ve sigortacının da kabulü halinde sigorta bedeli artırılabilir. Sigorta özel şartları gereği sigorta bedelini kendiliğinden artıran haller hariç, sigorta ettiren teminat artışı talep ettiğinde durumu sigortacıya yazılı olarak bildirmek ve sigortacının gerekli gördüğü durumlarda yeni bir sağlık raporunu sigortacıya vermek zorundadır. Sigorta bedelinin artırılması halinde yapılacak beyanlar hakkında C.2 hükümleri uygulanır. A.5- Sigortanın Başlangıcı ve Sonu Sigorta, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde, aksi kararlaştırılmadıkça Türkiye saati ile öğleyin saat 12.00'de başlar ve öğleyin saat 12.00'de ve herhalükarda rizikonun gerçekleşmesiyle sona erer. A.6- Sigortanın Coğrafi Sınırı Bu sigorta dünyanın her yerinde geçerlidir. B. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Hak Sahiplerinin Yükümlülükleri Hak sahipleri, rizikonun gerçekleştiğini öğrendiği tarihten itibaren durumu beş gün içinde sigortacıya bildirmek zorundadırlar. Hak sahipleri, poliçeden doğan haklarını talep edebilmek için, aşağıdaki yazılı belgeleri, masrafı kendilerine ait olmak üzere temin ederek sigortacıya verir. a) Sigorta poliçesi, (kaybı halinde sigortalı veya hak sahibinden alınacak imzalı beyan yeterlidir), b) Nüfus idaresi tarafından verilecek tasdikli ve vukuatlı nüfus kayıt örneği, c) Gerekirse ölüm nedenini açıklayan doktor raporu veya gömme izni, d) Gaiplik halinde mahkemeden alınacak olan gaiplik kararı, e) Lehdar tayin edilmediği durumlarda veraset ilamı, Sigortacı, vefat rizikolarında gerekirse tazminatı kesinleştirmek için sağlık karnesi ile hastane durum raporunu da ayrıca isteyebilir. Sigortacı talep halinde lehdar ya da sigorta ettirene tazminatın ödenmesine ilişkin olarak aldığı belgeler karşılığında bir alındı belgesi vermek zorundadır. Bütün belgelerin sigorta şirketine verilmesinden sonra sigortacı, sözleşme hükümlerine göre ödemesi gereken kesinleşmiş tazminatı on gün içinde hak sahiplerine öder. Poliçenin bulunamadığı durumlarda şirket kayıtları esas alınır. Sadece, hayatta kalma şartıyla yapılmış olan sözleşmelerde, sözleşmede belirtilen sürenin dolması nedeniyle yapılacak ödemelerde sadece sigorta poliçesi ve onaylı nüfus suretinin verilmesi yeterlidir. C. Çeşitli Hükümler C.l- Sigorla Priminin Ödenmesi ve Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması Sigorta priminin tamamı veya taksitle ödenmesi kararlaştırılmış ise ilk taksit poliçenin tesliminde ve kalan taksitler de poliçede belirtilen tarihlerde nakden ödenir. Sigorta sözleşmesinin yapılmasına ilişkin teklifnamenin sigorta şirketine ulaştığı tarihten itibaren 30 gün içinde ret edilmemesi halinde, sigorta sözleşmesi yapılmış olur. Teklifnamenin verilmesi sırasında alındı belgesi karşılığında alınan para, teklifnamenin şirketçe kabul edilmesi halinde sigorta ettirenin prim borcuna mahsup edilir. Hayatı sigorta olunan kimse ilk primin ödenmesinden önce ölmüş ise sigorta hükümsüzdür . Bir yıldan uzun süreli hayat sigortalarında sigorta ücretinin veya taksitlere bağlanmış olduğu takdirde herhangi bir taksitinin vadesinde ödenmemesi halinde sigortacı, sigorta ettirenin kendisine bildirmiş olduğu son ikametgah adresine taahhütlü mektupla veya noter kanalıyla ücret veya taksitin bir ay içinde ödenmesini, aksi takdirde sigortanın feshedilmiş olacağını ihtar eder. Bu sürenin sonunda sözkonusu ücret veya taksit ödenmemiş ise sözleşme feshedilmiş olur. Bir yıl ve daha kısa süreli hayat sigortalarında ise, sigorta ettiren kimse primini veya taksitlere bağlanmış olduğu takdirde herhangi bir taksitini vadesinde ödememesi halinde temerrüde düşer ve temerrüt gününü takip eden on beş gün içerisinde dahi sigorta ettiren prim borcunu ödemediği takdirde bu müddetin bitiminden itibaren onbeş gün süre ile sigorta teminatı durur. Bu sürenin sonuna kadar prim ödenmediği takdirde sigorta sözleşmesi herhangi bir ihtara gerek kalmadan feshedilmiş olur. Sigorta primi önceden taraflarca belirlenen vadede makbuz karşılığında ödenir. Poliçede belirtilmek kaydıyla PTT ve diğer kişilerden alınacak primlerin ödendiğine dair belgeler sigorta şirketi makbuzu ile eş değerdedir. Aksine bir sözleşmeyle süre kısaltılmış olmadıkça üç yıl geçmeden sigorta ettiren sigortadan cayar veya taahhüdüne uymazsa verdiği primi veya bedeli sigortacıdan talep edemez. İlk üç senenin primleri ödendikten sonra müteakip primler ödenmeyecek olursa poliçe feshedilmez; Ancak, sigortacı re'sen madde C.5 hükümlerini uygular. C.2- Sözleşmenin Yapılması Sırasındaki Beyan Yükümlülüğü 2.1- Sigortacı, bu sözleşmeyi, gerek sigorta ettiren gerekse bilgisinin olduğu hallerde hayatı sigorta edilenlerin ve temsilci aracılığıyla sigorta yapılıyorsa temsilcinin de beyanını esas tutarak yapmıştır. 2.2- Gerek sigorta ettiren gerekse sigortalı ve temsilci, sigorta sözleşmesinin yapılması sırasında kendisince bilinen ve sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek bütün halleri bildirmekle yükümlüdür. Bu yükümlülüğün ihlali halinde, sigortacı durumu öğrendiği tarihten itibaren bir ay içinde sözleşmeden cayabilir veya sözleşmeyi yürürlükte tutarak sekiz gün içinde prim farkını talep edebilir. Ancak, sigortacının bildirilmemiş, eksik veya yanlış bildirilmiş olan hususları bilmesi veya ihbar etmemenin ya da yanlış ihbar etmenin kusura dayanmaması halinde cayma caiz değildir. Bu durumda rizikonun kabul edildiğinden daha yüksek olması nedeniyle daha fazla bir prim alınması gerekiyorsa sigortacı durumu öğrendiği tarihten itibaren sekiz gün içinde prim farkını talep edebilir. Sigorta ettiren, talep edilen prim farkını kabul ettiğini sekiz gün içinde bildirmediği takdirde sözleşmeden cayılmış olur. Ancak, prim farkının kabul edilmemesi nedeniyle sözleşmeden cayılması sigortacının gerçeğe aykırı veya eksik beyanı öğrendiği tarihten itibaren bir aylık süre içinde sözkonusudur. Beyan yükümlülüğünün kasıtlı ihlalinde sigortacı riziko gerçekleşmiş olsa bile sözleşmeden cayabilir ve prime hak kazanır. Kastın sözkonusu olmadığı durumlarda riziko; sigortacı durumu öğrenmeden önce veya sigortacının cayabileceği veya caymanın hüküm ifade etmesi için geçecek süre içinde gerçekleşirse, sigortacı tazminatı o tazminata ilişkin olarak tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki orana göre öder. 2.3- Cayma veya prim farkını talep etme hakkı süresinde kullanılmadığı takdirde düşer. 2.4- Sözleşme akdedilmesinden itibaren aralıksız veya itirazsız olarak iki yıl süreyle yürürlükte kalmışsa artık sigortacı sözleşmeden cayamaz ancak durumu öğrendiği tarihten itibaren sekiz gün içinde prim farkını talep edebilir. Ancak, sigortalı talep edilen prim farkını kabul etmezse rizikoya ilişkin olarak alınan prim ile alınması gereken prim arasındaki oran çarpılır çıkan miktar tazminat olarak ödenir. 2.5- Eksik ve yanlış beyan fazla prim alınmasına neden olmuşsa, fazla alınan miktar sigorta ettirene gün esası üzerinden iade olunur. C.3- Sigorta Süresi İçinde Beyan Yükümlülüğü Sözleşmenin yapılmasından sonra, sigortacının izni olmadan, rizikoya etki edebilecek hususlarda meydana getirilen değişikliklerin sekiz gün içinde sigortacıya bildirilmesi gerekir . Durumun sigortacı tarafından öğrenilmesinden sonra, 3.1- Değişiklik, sigortacının sözleşmeyi yapmaması ya da daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren hallerden ise, Sigortacı sekiz gün içinde sözleşmeyi fesheder veya prim farkını almak suretiyle sözleşmeyi yürürlükte tutar. Sigorta ettiren talep edilen prim farkını kabul ettiğİni sekiz gün içinde bildirmediği takdirde sözleşme feshedilmiş olur. Ancak, prim farkının kabul edilmemesi nedeniyle sözleşmenin feshi sigortacının değişikliği öğrendiği tarihten itibaren sekiz gün içinde sözkonusudur. Süresinde kullanılmayan fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer. Her ne şekilde olursa olsun değişikliği öğrenen sigortacı, sigorta hükmünün devamına razı olduğunu gösterir bir harekette bulunursa fesih hakkı düşer. 3.2- Değişiklik, rizikoyu hafıfletici nitelikte ve daha az prim uygulanmasını gerektirir hallerden ise, sigortacı değişikliğin yapıldığı tarihten itibaren dönem sonuna kadar geçecek süre için gün esasına göre hesap edilecek prim farkını sigorta ettirene geri verir. 3.3- Sigortacının sözleşmeyi bu değişikliklere göre yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren hallerde: a) Sigortacı durumu öğrenmeden önce, b) Sigortacının fesih ihbarında bulunabileceği süre içinde, c) Fesih ihbarının hüküm ifade etmesi için geçecek süre içinde riziko gerçekleşirse, sigortacı tazminatı, o tazminata ilişkin olarak tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki orana göre öder. C. 4- Sigortanın Tekrar Yürürlüğe Konulması veya Eski Haline Dönüştürülmesi Primin ödenmemesinden dolayı fesih veya tenzil edilmiş olan sözleşme, ödenmeyen ilk primin vadesini izleyen altı ay içinde ve birikmiş primler, her primin. vadesinden itibaren hesap edilecek kanuni gecikme faiziyle birlikte sigorta ettiren tarafından bir defada ödenmek şartıyla tekrar yürürlüğe konulur veya eski haline dönüştürülür. Bu altı aylık süre geçtiği takdirde, sigortacı isterse, masrafı sigorta ettirene ait olmak üzere sigortalıdan yeni bir muayene isteyebilir. Muayene sonucu sigortanın devamı bakımından uygun görüldüğü ve birikmiş primler yukarıda yazılı esaslar dahilinde ödendiği takdirde sigortacı sözleşmeyi tekrar yürürlüğe koyar. Sigortanın yeniden yürürlüğe girmesi esnasında sigortalının hayatta bulunması şarttır. Sigortanın yeniden yürürlüğe konması esnasında yapılacak beyanların gerçeğe aykırı olması halinde madde C.2 hükümleri uygulanır. C.5- Ücretsiz Sigorta (Tenzil) Sigorta ettiren kimse, aksine bir sözleşmeyle süre kısaltılmış olmadıkça en az üç yıllık primi ödedikten sonra sigortadan cayar veya taahhüdüne uymaz ve de sigortayı satın alma (iştira) hakkını da kullanmaz ise, sigortası prim ödenmesinden muaf bir sigorta haline çevrilmiş olur. Bu takdirde sigorta bedeli poliçede ve tarife teknik esaslarında gösterildiği şekilde indirilir. C.6- Satınalma (İştira) Sigortacı, aksine bir sözleşmeyle kısaltılmış olmadıkça en az üç yıllık primi ödenmiş olan bir sigortayı, sigorta ettirenin talebi üzerine ve sigorta poliçesinin geri verilmesi karşılığında poliçede belirtilen şekilde satın almak zorundadır. C. 7- Borç Verme (İkraz) Sigortacı, aksine bir sözleşmeyle kısaltılmış olmadıkça en az 3 yıllık primi ödenmiş sigortada, sigorta ettirenin talebi üzerine ve poliçenin iadesi karşılığında sigorta poliçesi üzerinden ödünç para vermek zorundadır. Borcun faizleri, taraflarca kararlaşurılan vadelerde ödendiği sürece sözleşme yürürlükte kalır. Faizler vadelerinde ödenmeyecek olursa, sigortacı, sigorta ettirene bir ihbar mektubu göndererek borcunu işlemiş faiz ve masraflarıyla üç ay içinde ödemeye davet eder. Borç bu süre içinde ödenmez ise sigortacı re'sen iştira eder ve alacağını işlemiş faiz ve masraflarıyla birlikte tahsil eder. Kalan miktar sigorta ettirene iade olunur. C.8- Hak veya Borçların Devri -Menfaattarın Değiştirilmesi 8.1- Bu sözleşmeden doğan hakların veya borçların devri mümkündür . 8.2- Sigorta ettiren, sigortadan faydalanan kimseyi sigortanın başlangıcında veya daha sonra tayin edebileceği gibi istediği zaman değiştirme hakkına da sahiptir. Ancak, sigorta ettiren değiştirme hakkından vazgeçtiğini poliçeye yazdırmakla birlikte poliçeyi lehdara teslim etmişse artık o kişiyi değiştiremez. C.9- Poliçenin Kaybı Poliçenin kaybı halinde, şirkette bulunan ve sigorta ettiren tarafından onaylanmış kayıt ve belgeler esas, kaybolan nüsha geçersiz kabul edilerek yerine sigorta ettiren tarafından imza edilecek bir kayıp formu karşılığında ikinci bir örnek poliçe verilir. Bu konuda yapılacak masraflar sigorta ettirene aittir. C.l0- Tebliğ ve İbbarlar Sigortalı ve sigorta ettirenin bildirimleri, sigorta şirketinin merkezine noter eliyle veya taahhütlü mektupla yapılır. Sigortacının bildirimleri de sigorta ettirenin ve sigortalının poliçede gösterilen adresine aynı surette yapılır. Bu adreslerin değişmiş olması halinde ise, sigorta ettiren bunu sigorta şirketine bildirmek zorundadır. Aksi takdirde sigortacı tarafından yapılacak tebligatın sigorta ettirene ulaştırılmamış olmasından doğacak kanuni sonuçlar doğrudan doğruya sigorta ettirene ait olur. Taraflara imza karşılığında, elden verilen mektup veya telgraf ile yapılan bildirimler de taahhütlü mektup hükmündedir. C.11- Sigortalıya Ait Sırların Saklı Tutulması Sigortacı ve sigortacı adına hareket edenler bu sözleşmenin yapılması dolayısıyla sigortalıya, sigorta ettirene ve lehdara ait öğrenecekleri sırların saklı tutulmamasından doğacak zararlardan sorumludurlar. C.12- Yetkili Mahkeme Bu sözleşmeden doğan uyuşmazlıklar nedeniyle sigorta şirketi aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme sigorta şirketi merkezinin veya sigortalının ikametgahının bulunduğu, sigorta şirketince açılacak davalarda ise davalının ikametgahının bulunduğu yerdeki ticaret davalarına bakmakla görevli mahkemelerdir. C.13- Zaman Aşımı Sigorta sözleşmesinden doğan bütün talepler iki yılda zamanaşımına uğrar. C.14- Özel Şartlar Sigorta sözleşmelerine, genel şartlara aykırı düşmemek ve sigortalı aleyhine olmamak üzere özel şartlar konulabilir |
Emtea Nakliyat Sigortası Genel Şartları Yürürlük Tarihi: 1 Ocak 1953
Madde 1- Sigortalı malların fırtınadan, geminin batmasından veya karaya vurmak veyahut kaya veya sığlığa bindirmek gibi haller neticesinde tamamen veya kısmen harap olmasından, oturmadan, çatışmadan, sabit, seyyar veya sabih bir cisme (buz dahil) çarpmasından, malın denize atılmasından, yangından, infilaktan, kaptan ve gemi adamlannın barataryasından yükleme, aktarma veya boşaltma ameliyeleri esnasında bir veya birden çok dengin düşmesinden ve genel olarak deniz kaza ve tehlikelerinden gelebilecek her türlü zıya veya hasarlar, bu poliçe ile tesbit olunan şartlar dahilinde, sigortacı'ya ait olacaktır. |
Kıymet Nakliyat Poliçesi Genel Şartları
Madde 1- İşbu poliçe ile sigorta edilmiş olan eşya, Nakliyat idarelerine tevdileri anından itibaren mürsilileyhe teslimleri zamanına kadar tevellüt edebilecek bilcümle zayiata karşı temin edilmiştir. ''Post restant'' suretiyle sevk taktirinde, muhatarat postahaneye veya şömendöfer istasyonuna muvasalattan sonra iki günden ziyade bir müddete şamil olamayacaktır. Binaenaleyh Şirket yalnız, mürsellere karşı nakliyat idarelerinin mes'uliyetini deruhte ettikleri ahvalden değil, işbu idarelerin mes'ul olamayacaklarını beyan ettikleri esbabı mücbireden ileri gelen hadisattan dahi kendisini mes'ul addeder. Madde 4- İrsalat şu suretle yapılabilir: |
Kredi Sigortası Genel Şartları Yürürlük Tarihi: 15 Haziran 1998
A- Sigortanın Kapsamı A.1- Sigortanın Konusu Bu sigorta ile; kredili satış işlemlerinde alıcının; A.1.1. İflas etmesi, A.l.2. Tüzel kişi olması halinde, borçlarını ödeyememesi nedeniyle hakkında tasfiye kararı alınması, A.l.3. Borçlarının ödenmesi ile ilgili olarak bir mahkeme veya yetkili bir resmi merci tarafından tüm alacaklıları bağlayan kısıtlayıcı bir karar alınması, A.l.4. Hakkında yapılan icra takibinin sonuçsuz kalması, A.l.5. Borç ödemede acze düşmesinin belgelenmesi veya bu durumun sigortacı tarafından kabul edilecek başka bir şekilde kanıtlanması, A.l.6. Borçları ile ilgili konkordato ilan etmesi ve hukuki olarak yukarıda belirtilen durumlara eşdeğer görülen diğer haller sonucu satıcı konumundaki sigortalının T.C. sınırları içinde yaptığı satışların bedelini kısmen veya tamamen alamaması nedeniyle uğrayacağı maddi zararlar teminat altına alınmıştır. A.2- Sigorta Sözleşmesinin Kapsamı Teminat, sigortalının muhtelif alıcılarla yaptığı sözleşmelere göre faturalandırılan ve bedeli özel şartlarda belirlenen süre içinde ödenmesi kararlaştırılan mal ve hizmet satışlarına uygulanır. Sigortalı ile alıcılar arasında imzalanan ve içeriği bu genel şartlarda tanımlanan satış sözleşmelerine göre yapılan tüm satışların sigorta kapsamında bulunması esastır. Sigortalı bu amaçla, söz konusu satış sözleşmeleriyle ortaya çıkan cirosunu özel şartlarda belirlenen usullere göre sigortacıya beyan eder.
Sigorta sözleşmesi özel şartlarda belirtilen süre için tanzim edilmiştir. Sigorta, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde, aksi kararlaştırılmadıkça, Türkiye saati ile öğlen saat 12.00'de başlar ve öğlen saat 12.00'de sona erer. Sigorta sözleşmesi, bu sürenin sonunda gerek sigortalı, gerekse sigortacı tarafından C.6 maddesinde belirtilen esaslara uygun olarak ihbar edilmek suretiyle sona erdirilir. Teminat, sigorta sözleşmesi süresi içinde olması kaydıyla, alıcının yapacağı ödemeye ilişkin faturaya dayanılarak malların satıldığı tarihte başlar. A.4- Teminatın Tesisi ve Tadili Sigortalı bu genel şartlarda içeriği tanımlanan satış sözleşmelerine ilişkin olarak her bir alıcının onaylanması ve söz konusu alıcılara kredi limiti tahsis edilmesi amacıyla sigortacıya başvurmakla yükümlüdür. A.4.1. Onaylanmış Alıcılar Alıcıların onaylanması halinde teminat, sigortalının ilgili alıcı için yaptığı kredi limiti başvurusunun sigortacı tarafından alındığı tarih itibariyle veya bu tarihten sonra yapılan satışlar ile ilgili olarak ortaya çıkan kredi rizikoları için geçerli olur. Sigortalı, kredi limitinin artırılmasını sigortacıdan talep edebilir. Bu talebin onaylanması halinde, yeni kredi limiti onay tarihinden itibaren geçerli olur. A.4.2. Onaylanmamış Alıcılar - Sigortacının alıcı için yapılan onay başvurusunu daha önce reddetmemiş, - Bundan önce alıcı ile yapılan alışverişlerde her bir teslimat için ödemenin zamanında yapılmış olması gerekir. Onaylanmamış alıcılara tahsis edilen kredi limiti özel şartlarda belirtilir. A.5- Rizikonun Gerçekleşmesi Alıcının satış sözleşmelerinden kaynaklanan borçlarını ödeyememesi sonucu sigortalının uğradığı maddi zararın; A.5.1. Alıcının iflası halinde, tazminat talebinin tasfiye memuru tarafından kabulü şartı ile veya B.2 maddesinde belirtilen müdahale talebinin sigortacıya intikal etmesinden itibaren, özel şartlarda daha kısa bir süre belirlenmemesi durumunda, beş aylık sürenin dolması ile, A.5.2. Diğer hallerde müdahale talebinin sigortacıya intikal etmesinden, özel şartlarda daha kısa bir süre belirlenmemesi durumunda, beş ay sonra, A.5.3. Yukarıda belirtilen tüm hallerde, özel şartlarda belirtilen meblağdan az olması durumunda, müdahale talebinin sigortacıya intikal etmesinden, özel şartlarda daha kısa bir süre belirlenmemesi durumunda, iki ay sonra 5 A.6- Teminat Dışında Kalan Haller Aşağıdaki nedenlerden birinin sonucunda doğrudan veya dolaylı olarak satış bedellerinin ödenmesini engelleyen veya geciktiren haller sigorta teminatı dışındadır: A.6.1. Savaş, düşman hareketleri, çarpışma (savaş ilan edilmiş olsun, olmasın), ihtilal, ayaklanma ve bunların gerektirdiği inzibati askeri hareketler, A.6.2. Herhangi bir nükleer yakıttan veya nükleer yakıtın yanması sonucu nükleer atıklardan veya bunlara atfedilen sebeplerden meydana gelen iyonlayıcı radyasyonlar veya radyo-aktivite bulaşmaları ve bunların gerektirdiği inzibati ve askeri tedbirler (bu bentte geçen yanma deyimi kendi kendini idame ettiren herhangi bir nükleer ayrışım "füzyon" olayını da kapsayacaktır), A.6.3. Deprem, yanardağ püskürmesi, sel ve su baskını, yer kayması gibi doğal afetler A.6.4. Siyasi veya ekonomik bir olay veya benzeri herhangi bir yasal veya idari önlem, A.6.5. Bedeli teslimden önce ödenen veya bir banka ya da özel finans kurumu tarafından teminat mektubu verilmek suretiyle teyit edilen satış, A.6.6. Sigortalının, vekilinin, yardımcılarının veya sigortalı adına hareket eden herhangi bir kişinin satış sözleşmesi hükümlerini yerine getirmemesi ihmali, hatası, suistimali veya satış bedelini tahsil eden herhangi bir bankanın iflası, ihmali veya hatası, A.6.7. Sigortalının özel sektör dışında faaliyet gösteren alıcılara yaptığı satış. A.6.8. Malın evsafına ve durumuna veya satış anlaşması hükümlerine ilişkin olarak sigortalı ile alıcı arasında ihtilaf çıkması, A.6.9. Mal veya hizmet mübadeleleri, mal veya hizmet karşılığı satışlar.6 A.6.10. Biyolojik ve/veya kimyasal kirlenme, bulaşma veya zehirlenmeler nedeniyle oluşacak zararlar dahil olmak üzere, 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj sonucunda oluşan veya bu eylemleri önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucunda meydana gelen zararlar. A.7. Aksine Sözleşme Yoksa Teminat Dışında Kalan Haller Sigortalının gerçek kişi olması halinde; kendisinin, hısım ve akrabalarının, tüzel kişi olması halinde; münhasıran sigortalının, ortaklarının, iştiraklerinin ve yöneticilerinin; hısım ve akrabalık, ortaklık, iştirak ve yöneticilik ve benzeri bağlılıklar ile ilişki içinde bulunduğu alıcılara yaptığı satışlar aksine sözleşme yoksa teminat dışındadır. A.8- Muafiyet Sigortalının B.4 maddesine uygun olarak hesap edilen zararının özel şartlara göre tespit edilen kısmı sigortacının sorumluluğundadır. Bakiye münhasıran sigortalının sorumluluğunda kalır ve ayrıca sigorta ettirilemez. Aynı şekilde satış limitini aşan ve genel olarak sigortacı tarafından teminata dahil edilmemiş olan borcun tamamı, münhasıran sigortalının sorumluluğunda kalır ve ayrıca sigorta ettirilemez. Tespit edilen muafiyet sigorta sözleşmesinde belirtilir. Özel şartlarda başka bir şekilde belirtilmedikçe, sigortalının onaylanmamış alıcılar için hesap edilen zararının % 50'si sigortacının sorumluluğundadır. B- Zarar ve Tazminat B.1- Muhtemel Zarar Hali ve Rizikonun Ağırlaşması Sigortalı, bir alıcının ticari veya mali durumu ile ilgili herhangi bir olumsuz bilgiden veya teslimat veya ödeme belgelerinin tevdiinde herhangi bir zorluk veya olağan dışı bir durumdan veya sözleşmenin ifası ile ilgili teminatlann tesisinden veya sigorta sözleşmesinin kapsadığı bir zarara yol açabilecek herhangi bir olaydan veya borç ile ilgili bildirimlerden veya açılan davalardan haberdar olur olmaz durumu sigortacıya bildirmekle yükümlüdür. Muhtemel zarar halinin sigortalı tarafından sigortacıya bildirilmesi ya da sigortacının diğer kaynaklar aracılığıyla böyle bir durumu saptaması halinde, sigortacı, C.6 maddesinde belirtilen esaslara uygun olarak ve gerekçelerini belirterek bildirim yapmak suretiyle, bir veya birden fazla alıcı ile ilgili veya bazı sözleşme tipleri ile ilgili teminatı azaltabilir veya kaldırabilir. Sigortacının bu şekilde teminatı azaltması veya kaldırmasını takiben, son altı ay içinde düzenlenen satış sözleşmelerine ilişkin olarak, sigortalının üç aylık süre içinde yapmaya mecbur olduğu teslimatlar için, daha önce yürürlükte olan teminat aşağıda belirtilen hususlar çerçevesinde devam eder; B.l.1. Sigortalı, teminatın azaltılması veya kaldırılmasının kendisine bildirilmesini takiben beş işgünü içinde, sigortacıdan teslimatların yapılabilmesi için gerekli olan ön onayı talep etmekle yükümlüdür . B.l.2. Böyle bir onay verilmediği takdirde, teslim edilmeyen mal ve hizmetlerle ilgili olarak teminat, tekrar satış nedeniyle maruz kalınan zarar miktarı ile sınırlıdır. Bu şartlarda yapılacak ödeme, sovtaj mallarına uygulanan usullerle, B.4 maddesinde belirtildiği gibi hesaplanır. Ancak bu tutar, önceki kredi limitinin kalan bakiyesini aşamaz. B.l.3. Sigorta sözleşmesi, yukarıda belirtilen üç aylık süre içinde, sigortalı tarafından A.3 maddesinde belirtildiği gibi sona erdirildiği takdirde, teminat bu tarihten sonra yapılan teslimatlara uygulanmaz. Borç ile ilgili herhangi bir temerrüt hali, sigortalı tarafından vade tarihinden veya uzatılmış vade tarihinden itibaren 60 gün içinde sigortacıya bildirilir. Alıcının iflası başlamış veya tasfiye memuru, yediemin veya ilgili makam tayin edilmişse ya da vade tarihinden veya uzatılmış vade tarihinden itibaren 30 gün içinde borcun tam olarak ödenmemiş olması durumunda, sigortacı tarafından açıkça yetki verilmedikçe, sigortalı söz konusu alıcı ile ilgili olarak herhangi bir teslimat yapamaz veya vade tarihinin uzatılmasını kabul edemez. Muhtemel zarar bildiriminden sonra yapılacak herhangi bir tahsilat derhal sigortacıya bildirilir. B.2- Müdahale Talebi Sigortalı her bir muhtemel zarar bildirimi ile ilgili olarak, vade tarihinden veya varsa uzatılmış vade tarihinden itibaren 120 gün içinde sigortacının müdahalesini ister. Bununla beraber, alıcının iflası halinde, sigortalı, iflası öğrendiği tarihten itibaren 30 gün içinde müdahale talebinde bulunmak zorundadır. Sigortalı müdahale talebi ile, sigortacının sorumluluğu dışında kalan kısım da dahil olmak üzere, borcun tamamına ilişkin olarak sahip olduğu hakların kullanılması hususunda sigortacıyı tam yetkili kılabilir. Sigortacının bu şekilde yetkili kılınması halinde, sigortalı kendi adına hareket edilmesini teminen her türlü yetki belgesini ve vekaleti sigortacıya verir. Müdahale talebinin sigortacıya intikal etmesi, sigorta sözleşmesiyle ilgili bir tazminat talebinde bulunulması anlamına gelir. B.3- Tazminatın Şartları Sigortalıya tazminat talep etme hakkını veren zararın sigorta edilmiş bir riskin sonucu olması ve zarara sebep olan olayın meydana gelmesinden önce onaylanmış kredi limit formunda belirtilen tüm koşulların yerine getirilmiş olması zorunludur. Sigortalının alacak tutarı veya haklarının geçerliliğinin ihtilaflı olduğu hallerde tazminatın ödenmesi, bu ihtilafın kesinleşmiş bir mahkeme veya hakem-bilirkişi kararı ile sonuçlanmasına kadar ertelenir. Bu hüküm, sigortalının alıcıya olan borçlarından kaynaklanan ihtilaflara da uygulanır. B.4- Zararın Hesaplanması Zararın hesaplanmasında; satış sözleşmesine göre vadesi geldiği halde ödenmemiş (muaccel) borç miktarı, alıcının neden olduğu ek giderler ve yasal giderlerin sigortacının onayıyla sigortalı tarafından yapılan kısmı dikkate alınır. Gecikme faizi ve mahsup yolu ile alınan tutarlar, sigortalı tarafından alıcıdan, kefillerinden veya üçüncü kişilerden, tazminat olarak elde edilen kısım da dahil olmak üzere elde edilen ve ödenmemiş borçlara mahsup edilen tüm tutarlar , alıcının borçlarına ilişkin teminatların çözülmesinden elde edilen gelirler, alıcının temerrüde düşmesi nedeniyle sigortalı tarafından yapılmayan harcamalar, önceden sevk edilmiş olan ancak teslimat yapılmadan geri getirilen malların satışından elde edilen gelirler (özel şartlarda söz konusu malların satış kabiliyetinin kısıtlı olduğuna ilişkin bir hüküm bulunmadığı takdirde, bu malların satışından elde edilen tutarın fatura edilmiş meblağın % 50'sinin altında olması halinde, zarar hesabının alacak kısmında fatura edilmiş meblağın % 50'si olarak gösterilir) hesap edilen zarardan düşülür. Bu bentte belirtilen toplam tutarın tazminat tutarını aşması halinde, bakiye sigortalıya ait olur. B.5- Tazminat Tutarı, Ödenmesi ve Sonuçları Ödenecek tazminat, alıcıya tahsis edilen kredi limitiyle sınırlı olarak hesaplanan zarardan, A.8 maddesine göre belirlenecek olan muafiyetin düşülmesi suretiyle hesaplanır. Sigortacı, tazminatı, rizikonun gerçekleştiğini belirleyen bilgi ve belgelerin kendisine ulaşmasından itibaren en geç 30 gün içinde sigortalıya ödemek zorundadır. Tazminat ödemesinden sonra bu ödemenin herhangi bir sebepten dolayı tamamen veya kısmen ödenmemesi gerektiği ortaya çıkarsa söz konusu tutar, sigortacının sigortalıya yapacağı bir bildirim sonrasında 10 gün içinde sigortalıdan tahsil edilir. Rizikonun gerçekleşmesi halinde, taraflar sigorta sözleşmesini feshetme hakkına sahiptir. Taraflar, fesih hakkını ancak tazminat ödenmeden önce kullanabilir. B.6- Halefiyet Sigortacı, ödediği tazminat tutarınca, hukuken sigortalı yerine geçer. Sigortalı, sigortacının açabileceği davaya yararlı ve elde edilmesi mümkün belge ve bilgileri vermeye zorunludur.
B.7- Rizikoya İlişkin Olarak Sigortalının Yükümlülükleri Sigortalının bu sigorta kapsamında yükleneceği rizikonun tayini için sigortacıya yardımcı olması ve rizikoyla ilgili olarak bildiği tüm ayrıntıları sigorta sözleşmesinin yürürlüğe girmesinden önce sigortacıya iletmesi zorunludur. Sigortalı, satış işlemine başlarken ve devamında rizikonun tutarı ve süresini de dikkate alarak azami dikkati göstermekle ve bütün işlemleri sigortalı değilmişçesine aynı dikkat ve özenle yürütmekle yükümlüdür. Sigortalı, sigortacının önceden yazılı izni olmaksızın alıcının borcu ile ilgili herhangi bir haktan veya teminattan feragat edemez, tamamen veya kısmen iskonto kabul edemez ve borçla ilgili herhangi bir anlaşmaya, uzlaşmaya giremez veya herhangi bir düzenleme yapamaz. Ancak sigortalı, sigortacının ön izni olmaksızın alıcının kabul ettiği son kredi şartlarıyla belirlenen son ödeme süresini, özel şartlarda belirtilen ödeme süresini aşmamak kaydıyla uzatabilir . ……………………………………………………………………………………………. Sigortalı, rizikonun gerçekleşmesi halinde borçla ilgili zararı gidermek veya asgariye indirmek üzere gerekli tüm önlemleri sigortalı değilmişçesine almak ve bu durumla ilgili olarak sigortacının vereceği bütün talimatları yerine getirmekle, alıcı kefiline veya herhangi bir üçüncü kişiye karşı olan hakları da dahil olmak üzere borçla ilgili bütün haklarını korumak için gerekenleri yapmakla yükümlüdür. Bu yükümlülükler tazminatın ödenmesinden sonra da devam eder. Alınan önlemlere ilişkin giderler, bu önlemler faydasız kalmış olsa bile sigortacı tarafından ödenir . Sigortalı sözleşme ile ilgili haklarını ve yükümlülüklerini yerine getirdiğinin ispatı amacıyla, sigortacının talep edebileceği bütün bilgi ve belgeleri sigortacıya temin eder. Sigortalı, sözleşme ile ilgili olarak sigortacı tarafından yapılacak incelemelere izin verir. B.8. Alacak Hakkı Üzerindeki Tasarruflar Teminat; devredilen, temlik edilen, rehnedilen ya da ipotek altında bulunan herhangi bir alacağa veya alacağın bir kısmına uygulanmaz. Bununla birlikte, sigortalının yazılı onayı alınmak kaydıyla, sigortalının söz konusu alacakla ilgili olarak sigorta sözleşmesinden kaynaklanan hakkını; devretme, temlik etme, rehnetme veya ipotek altına alma şeklinde gerçekleşen tasarruflar sonucunda başka bir kişiye devretmesi mümkündür.
C- Çeşitli Hükümler C.1- Sigorta Priminin Ödenmesi ve Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması Sigorta primi, özel şartlarda belirlenen her dönem itibariyle, sigortalının yine özel şartlarda belirtilen usullere göre sigortacıya beyan etmesi kararlaştırılan satış sözleşmelerinden oluşan cirosu esas alınarak belirlenir. Ancak, sigortalı özel şartlarda belirlenen her dönem için, asgari bir prim ödemek zorundadır. Sigortalının, özel şartlarda belirlenen her dönem itibariyle beyan etmesi kararlaştırılan cirosu esas alınarak belirlenen primin, aynı döneme karşılık gelen asgari primden fazla olması halinde, asgari primi aşan kısım sigortalıdan tahsil edilir. Sigortacının sorumluluğu, asgari primin tamamının veya taksitle ödenmesi kararlaştırılmış ise ilk taksidin poliçenin tesliminde ödenmesi ile başlar. Aksi kararlaştırılmadıkça, asgari primin tamamının veya ilk taksidin ödenmemesi halinde, poliçe teslim edilmiş olsa dahi sigortacının sorumluluğu başlamaz ve bu şart poliçeye yazılır. Taksitle ödenmesi kararlaştırılmış olan asgari primin ve sigorta prim taksitlerinin ödeme zamanı, miktarı ve vadesinde ödenmemesinin sonuçlan poliçe üzerine yazılır veya poliçe ile birlikte yazılı olarak sigortalıya bildirilir. Sigortalı, prim taksitlerinin herhangi birini vadesinde ödemediği takdirde temerrüde düşer. Prim ödeme borcunda temerrüde düşülmesi halinde Borçlar Kanunu hükümleri uygulanır. Rizikonun gerçekleşmesi halinde, poliçede belirtilmiş olması kaydıyla, sigortalının cirosu esas alınarak belirlenecek primin, sigortacının ödemekle yükümlü olduğu tazminat tutarını aşmayan kısmı muaccel hale gelir. C.2- Sigortalının Sözleşme Yapıldığı Sırada Beyan Yükümlülüğü C.2.1. Sigortacı sigorta sözleşmesini, sigortalının beyanı ile teklifname, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde yazılı sorulara verdiği cevaplara dayanarak yapar. C.2.2. Sigortalının beyanı gerçeğe aykırı, yanlış veya eksik ise ve bu durum, sigortacının prim kaybına neden oluyor, sözleşmeyi yapmamasını ya da daha ağır şartlarla yapmasını gerektiriyorsa, sigortacı durumu öğrendiği tarihten itibaren bir ay içinde sözleşmeden cayabilir veya sözleşmeyi yürürlükte tutarak aynı süre içinde prim farkını talep edebilir. Sigortalı, talep edilen prim farkını kabul ettiğini sekiz gün içinde bildirmediği takdirde sözleşmeden cayılmış olur. Ancak, prim farkının kabul edilmemesi nedeniyle sözleşmeden cayılması, sigortacının gerçeğe aykırı veya eksik beyanı öğrendiği tarihten itibaren bir aylık süre içinde söz konusudur. Sigortalının kasıtlı davrandığının anlaşılması halinde sigortacı, riziko gerçekleşmiş olsa bile sözleşmeden cayabilir ve asgari primden az olmamak üzere, o güne kadar bildirilen ciro üzerinden hesaplanan prime hak kazanır. C.2.3. Sigortalının kasdı bulunmadığı durumlarda, rizikonun sigortacının durumu öğrenmesinden önce veya sigortacının cayabileceği ya da caymanın hüküm ifade etmesi için geçecek süre içinde gerçekleşmesi halinde, sigortacı tazminatı, tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki orana göre öder.
Sigorta sözleşmesi süresi içinde menfaat sahibinin değişmesi halinde, sözleşme hüküm ifade etmeye devam eder ve sigortalının sözleşmeden doğan hak ve borçları yeni hak sahibine geçer. Değişiklik halinde, sigortalı ve sigortanın varlığını öğrenen yeni hak sahibi durumu 15 gün içinde sigortacıya bildirmekle yükümlüdür. Sigortacı değişikliği, yeni hak sahibi de sigortanın varlığını öğrendiği tarihten itibaren sekiz gün içinde sözleşmeyi feshedebilir. Süresinde kullanılmayan fesih hakkı düşer. Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi gün esası üzerinden hesap edilir, varsa fazlası yeni hak sahibine iade edilir. Menfaat sahibinin değişmesi halinde, taraflarca fesih hakkının kullanılmaması durumunda, ödenmesi gereken prim borcundan sigortalı ile yeni hak sahibi birlikte sorumludur. Sigortalının ölümü halinde, sözleşmeden doğan bütün hak ve borçlar yeni hak sahibine veya sahiplerine geçer. C.4- Yasal Giderler Sigortacı tarafından veya sigortacının onayıyla sigortalı tarafından zarara ilişkin olarak ödenen yasal giderler, özel şartlarda aksine bir hüküm bulunmadıkça aşağıda belirtilen şekilde karşılanır. C.4.1. Yasal giderlerin özel şartlarda belirtilen tutardan az olması halinde tümü sigortacı tarafından karşılanır. C.4.2. Yasal giderlerin özel şartlarda belirtilen tutardan fazla olması halinde; C.4.2.1. Tazminatın ödenmesinden önce sigortalı tarafından yasal işlemlere ilişkin olarak veya zararın azaltılması amacıyla ödenen giderler zarar hesabında dikkate alınır; C.4.2.2. Tazminatın ödenmesinden sonra ödenecek olan giderler sigortacı tarafından karşılanır. C.5- Soruşturma, İnceleme ve Müdahale Giderleri Ödenecek primlere ilaveten sigortalı, sigortacının alıcılar veya muhtemel alıcılar ile ilgili olarak yapacağı veya yaptıracağı soruşturma ve inceleme giderlerine özel şartlarda belirlenen şekilde iştirak eder. Aynı şekilde sigortalı, her bir müdahale talebi için özel şartlarda tespit edilen bir tutarı ödemeyi taahhüt eder. C.6- Tebliğ ve İhbarlar Sigortalının bildirimleri, sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık eden acenteye, noter eliyle veya taahhütlü mektupla yapılır. Sigortacının bildirimleri de sigortalının poliçede gösterilen adresine veya bu adres değişmişse son bildirilen adresine aynı surette yapılır. Taraflara imza karşılığı elden verilen mektup veya telgrafla yapılan bildirimler de taahhütlü mektup hükmündedir. Sigortacı, sigortalı veya yeni menfaat sahibi tarafından yapılan fesih ihbarı, alındığı tarihi izleyen gün hüküm ifade eder. C.7- Ticari ve Mesleki Sırların Saklı Tutulması Sigortacı ve sigortacı adına hareket edenler bu sözleşmenin yapılması dolayısıyla sigortalıya ilişkin öğreneceği ticari ve mesleki sırların, sigortalı ise sigortacı tarafından alınan kararların saklı tutulmamasından doğacak zararlardan sorumludurlar. C.8- Yetkili Mahkeme Sigorta sözleşmesinden doğan anlaşmazlıklar nedeniyle sigortacı aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme, sigorta şirketinin merkezinin veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acentenin ikametgahının bulunduğu yerdeki, sigortalı aleyhine açılacak davalarda ise davalının ikametgahının bulunduğu yerdeki ticaret davalarına bakmakla görevli mahkemedir. C.9- Zamanaşımı Sigorta sözleşmesinden doğan bütün talepler iki yılda zamanaşımına uğrar. C.l 0- Özel Şartlar Sigorta sözleşmesine bu genel şartlara aykırı düşmemek ve sigortalının aleyhine olmamak kaydıyla özel şartlar konulabilir. |
Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk ( Trafik Sigortası ) Sigortası Genel Şartları Yürürlük Tarihi: 15 Ağustos 2003
A- SİGORTA KAPSAMI A.1- Sigortanın KapsamıSigortacı, poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında, bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermiş olmasından dolayı, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'na göre işletene düşen hukuki sorumluluğu, zorunlu sigorta limitlerine kadar temin eder. Bu sigorta işletenin (sigorta ettirenin) haksız taleplere karşı savunmasını da temin eder. A.2-Sigortanın Coğrafi SınırıBu sigorta Türkiye sınırları içinde geçerlidir.A.3- Teminat Dışında Kalan HallerAşağıdaki haller sigorta teminatı dışındadır: l) 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemlerinde ve bu eylemlerden doğan sabotajda kullanılan araçların neden olduğu ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre işletenin sorumlu olmadığı zararlar ile aracın terör eylemlerinde kullanıldığını veya kullanılacağını bilerek binen kişilerin zarara uğramaları nedeniyle ileri sürecekleri talepler, aracı terör ve buna bağlı sabotaj eylemlerinde kullanan kişilerin talepleri. A.4- Sigortanın Başlangıcı ve SonuSigorta, poliçede, başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde, aksi kararlaştırılmadıkça, Türkiye saati ile öğleyin 12.00'de başlar ve öğleyin saat 12.00'de sona erer.
B- HASAR VE TAZMİNAT B.1- Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigorta Ettirenin YükümlülükleriSigorta ettiren, rizikonun gerçekleşmesi halinde aşağıdaki hususları yerine getirmekle yükümlüdür: a) Bu sözleşmeye göre, sorumluluğunu gerektirecek bir olayı, haberdar olduğu andan itibaren beş gün içinde sigortacıya ihbar etmek, B.2- Tazminat ve Giderlerin ÖdenmesiSigortacı zarar ve ziyan talebinde bulunan üçüncü kişilerle doğrudan doğruya temasa geçerek anlaşma hakkını haizdir. Ancak sigortacının yazılı izni olmadıkça, sigorta ettiren tazminat talebini kısmen veya tamamen kabule yetkili olmadığı gibi zarar görenlere herhangi bir tazminat ödemesinde de bulunamaz. Sigortacı; a) Talep edilen tazminat ve giderleri hak sahibinin, kaza ve zarara ilişkin tesbit tutanağını veya bilirkişi raporunu ve gerekli belgeleri sigortacının merkez veya kuruluşlarından birine ilettiği tarihten itibaren, sekiz iş günü içinde sigorta teminat limitleri dahilinde öder. Hasar halinde, hasar gören parça, onarımı mümkün değilse veya eşdeğeri parça ile değiştirilme imkanı yok ise yenisi ile değiştirilir. Bu durumda taşıtta birm kıymet artışı meydana gelse dahi bu fark tazminat miktarından indirilemez. Dava açılması halinde, sigorta poliçesinde yazılı limitlere kadar davanın takip ve idaresi sigortacıya ait olup, sigorta ettiren, sigortacının göstereceği avukata gereken vekaletnameyi vermek zorundadır. Sigortacı dava masrafları ile avukatlık ücretlerini ödemekle yükümlüdür. Şu kadar ki, hükmolunan tazminat sigorta bedelini geçerse, sigortacı bu masrafları sigorta bedelinin tazminata oranı dahilinde öder . Sigortalı veya eylemlerinden sorumlu tutulduğu kimseler aleyhine cezai kovuşturmaya geçilmesi halinde, sanığın izni ile sigortacı da savunmaya iştirak eder. Bu takdirde, sigortacı yalnız seçtiği avukatın giderlerini öder. Cezai kovuşturmadan doğan tüm giderleri ile, muhtemel para cezaları sigorta teminatı dışındadır. B.3- Sigortacının HalefiyetiSigortacı ödediği tazminat miktarınca hukuken sigorta ettiren yerine geçer. B.4- Zarar Görenlerin Haklarının Saklı Tutulması ve Sigortacının İşletene Rücu Hakkı
Ödemede bulunan sigortacı, sigorta sözleşmesine ve bu sözleşmeye ilişkin kanun hükümlerine göre, tazminatın kaldırılmasını veya azaltılmasını sağlayabileceği oranda sigorta ettirene rücu edebilir. Sigorta ettirene başlıca şu nedenlerle rücu edilir: a) Tazminatı gerektiren olay, işletenin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin kasdi bir hareketi veya ağır kusuru sonucunda meydana gelmiş ise,
C- ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER C.1- Sigorta Ücretinin ÖdenmesiSigorta ücreti, prim, Karayolu Trafik Garanti Sigortası Hesabı'na katılma payı ile sigorta sözleşmesine, bedeline veya primine ilişkin olarak mevcut ve ileride konulacak vergi, resim ve harçlardan oluşur. Sigorta ücretinin tamamı, sözleşme yapılır yapılmaz poliçenin teslimi karşılığında peşinen ödenir. C.2- Sigorta Ettirenin Sözleşme Yapıldığı Sırada Beyan YükümlülüğüSigortacı, bu sigortayı, sigorta ettirenin rizikonun gerçek durumunu bildirmek üzere poliçe ve eklerinde yazılı beyanına dayanarak kabul etmiştir . Sigorta ettirenin beyanının gerçeğe aykırı veya eksik olması halinde, sigortacının sözleşmeyi daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek durumlarda, sigortacı durumu öğrendiği andan itibaren sekiz gün içerisinde prim farkının ödenmesi hususunu sigorta ettirene ihtar eder. Sigorta ettiren ihtarın tebliğ tarihini izleyen sekiz gün içinde talep olunan prim farkını ödemez veya ödemeyeceğini bildirirse, sözleşme feshedilmiş olur. Sözleşmenin feshi halinde, feshin hüküm ifade edeceği tarihe kadar geçen sürenin primi kısa süre esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir. Prim farkının süresinde istenilmemesi halinde fesih hakkı düşer. Gerçeğe aykırı beyan hali, zararı doğuran olayın meydana gelmesinden sonra öğrenilmişse, sigortacı bu zarardan dolayı ödenmiş ve ödenecek tazminatın: a) Gerçeğe aykırı beyan, kasden yapılmış olması halinde tamamı için, C.3- Sigorta Ettirenin Sigorta Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü ve SonuçlarıSigorta ettiren sözleşmeden sonra rizikoyu ağırlaştırıcı mahiyette meydana gelecek değişiklikleri durumu öğrenir öğrenmez en geç sekiz gün içinde sigortacıya ihbarla yükümlüdür. Sigortacı durumu öğrendiği andan itibaren sekiz gün içinde prim farkının ödenmesi hususunu sigorta ettirene ihtar eder .Sigorta ettiren, ihtarın tebliğ tarihini takip eden sekiz gün içinde talep olunan prim farkını ödemez veya ödemeyeceğini bildirirse sözleşme fesh edilmiş olur. Sözleşmenin feshi halinde, feshin hüküm ifade edeceği tarihe kadar geçen sürenin primi kısa süre esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir. Prim farkının süresinde istenilmemesi halinde fesih hakkı düşer. Sözkonusu değişikliklere ilişkin ihbar yükümlülüğünün yerine getirilmesinden önce meydana gelen olaylardan dolayı ödenmiş veya ödenecek tazminatlar için değişikliğin bildirilmemesinin kasıtlı olup olmamasına göre, C.2 maddesinin sigortacının rücu hakkına ilişkin (a) ve (b) fıkraları hükümleri uygulanır. Sigorta süresi içinde meydana gelen değişiklikler rizikoyu hafifletici nitelikte olduğu ve bunun daha az prim alınması gerektirdiği anlaşılır ise, bu değişikliğin yapıldığı tarihten sözleşmenin sona ermesine kadar geçecek süre için gün esasına göre hesaplanacak prim farkı sigorta ettirene geri verilir. C.4- İşletenin DeğişmesiSigorta sözleşmesi, sözleşmeye taraf olan araç işletenini takip eder. İşleten, sahip olduğu yeni araca ilişkin bilgileri sigortacıya bildirir. Araç grubunda herhangi bir değişiklik meydana gelmesi halinde, C.3 maddesi hükümleri kıyasen uygulanır.
|
Karayolları Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası Genel Şartları Yürürlük Tarihi: 25 Mart 2004
A.Sigortanın Kapsamı Poliçede kayıtlı taşımacının, 10/07/2003 tarih ve 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanununa istinaden verilen taşımacı yetki belgesine sahip olması; yolcu taşımacılığının zorunlu haller hariç, bu kanun hükümleri çerçevesinde yapılması ve taşımanın yapıldığı aracın poliçede kayıtlı olması zorunludur. A.2.Kazanın Tanımı Birdenbire ve beklenmeyen bir şekilde ortaya çıkan gazların solunması, yanık ve ani bir hareket neticesinde adale ve sinirlerin incinmesi, burkulması ve kopması da kaza sayılır. Ancak; a) Her türlü hastalıklı hal, b) Sigortanın kapsamına giren bir kaza neticesinde meydana gelmediği takdirde, sıcaklık, donma, güneş çarpması ve tıkanıklık gibi tesirler, c) Akıl ve ruh durumuna bakılmaksızın intihar veya intihara teşebbüs, d) Belirgin sarhoşluk, uyuşturucu ve zararlı madde kullanımı, e) Sigortanın kapsamına giren bir kazanın gerektirmediği cerrahi müdahale ve her türlü ışın tedavisi ile ilaç kullanımı neticesinde meydana gelen ve sigortalının bedensel bir sakatlığa maruz kalmasına veya ölmesine sebebiyet veren olaylar kaza sayılmaz. A.3.Kapsama Giren Teminat Türleri A.3.2.Sakatlık Teminatı
Bir organın tamamen veya kısmen kaybı, söz konusu organın veya organ kısmının kesin bir şekilde sakatlığını ve kullanılamamasını ifade eder.
Bir kazadan önce tamamen sakat durumda bulunan bir organın veya bir organ kısmının kaybı tazmin edilmez. Bir kazadan önce kısmen sakat durumda bulunan bir organın veya bir organ kısmının sakatlık oranı kaza sebebiyle arttığı takdirde, tazminat kazadan önceki oran ile sonraki oran arasındaki farka göre hesaplanır.
Aynı kazadan dolayı çeşitli organlarda veya organ kısımlarında meydana gelen sakatlık durumları için ayrı ayrı hesap edilecek tazminatın toplamı poliçede gösterilen meblağı geçemez.
Sigortalı solak olduğu takdirde, yukarıda sağ ve sol organlar için belirlenen oranlar ters olarak uygulanır.
A.3.3.Tedavi Giderleri Teminatı Sigortacı, sigorta poliçesinin kapsamına giren bir kaza nedeniyle, kaza tarihinden itibaren iki yıl içinde ödenmiş doktor ücreti ile hastane ve diğer sağlık kurumlarında ayakta ve yatakta yapılan tedavilere ilişkin giderleri, nakil ücretlerini poliçede tedavi giderleri teminatı için belirlenen meblağa kadar öder.
Doğal veya yapay sabit dişlerde kaza neticesinde ortaya çıkan hasarların protez giderleri, tedavi giderleri teminatı için belirlenen meblağın azami % 30'una kadar tazmin olunur. Tedavi giderlerinin başka sigorta sözleşmeleri ile teminat altına alınmış olması durumunda, söz konusu giderler öncelikle bu sigortadan karşılanır. A.4.Kapsam Dışında Kalan Haller
|
Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları Yürürlük Tarihi: 19 Ocak 2004
A. SİGORTANIN KAPSAMI
|
Zorunlu Deprem Sigortası Genel Şartları Yürürlük Tarihi: 27 Eylül 2000
A- SİGORTA KAPSAMI A.1- Sigortanın Kapsamı 587 sayılı Kanun Hükmünde Kararname gereğince, 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu kapsamındaki bağımsız bölümler, tapuya kayıtlı ve özel mülkiyete tabi taşınmazlar üzerinde mesken olarak inşa edilmiş binalar, bu binalar içinde yer alan ve ticarethane, büro ve benzeri amaçlarla kullanılan bağımsız bölümler ile doğal afetler nedeniyle Devlet tarafından yaptırılan veya verilen kredi ile yapılan meskenler zorunlu deprem sigortasına tabidir. Bu sigorta ile, depremin, yangın, infilak ve yer kayması dahil, sigortalı binalarda doğrudan neden olacağı maddi zararlar (temeller, ana duvarlar, bağımsız bölümleri ayıran ortak duvarlar, tavan ve tabanlar, merdivenler, sahanlıklar, koridorlar, çatılar ve bacalarda meydana gelenler de dahil olmak üzere), sigorta bedeline kadar Doğal Afet Sigortaları Kurumu tarafından teminat altına alınmıştır. A.2- Sigorta Kapsamı Dışında Kalan Binalar 2.1- Kamu kurum ve kuruluşlanna ait binalar, 2.2- Köy yerleşim alanlannda yapılan binalar, 2.3- Tamamı ticari veya sınai amaçla kullanılan binalar, 2.4- 27 Aralık 1999 tarihinden sonra inşa edilmiş olan ancak ilgili mevzuat çerçevesinde inşaat ruhsatı bulunmayan binalar. A.3- Teminat Dışında Kalan Haller Aşağıdaki haller sigorta teminatının dışındadır: 3.1- Enkaz kaldırma masraflan, kar kaybı, iş durması, kira mahrumiyeti, alternatif ikametgah ve işyeri masrafları, mali sorumluluklar ve benzeri başkaca ileri sürülebilecek diğer bütün dolaylı zararlar. 3.2- Her türlü taşınır mal, eşya ve benzerleri, 3.3- Ölüm dahil olmak üzere tüm bedeni zararlar, 3.4- Manevi tazminat talepleri. A.4- Sigorta Bedelinin Tespiti Sigorta bedelinin tespitinde, sigorta edilen meskenin yapı tarzı için Hazine Müsteşarlığı'nca yayımlanan "Zorunlu Deprem Sigortası Tarife ve Talimatı"nda belirlenen metrekare bedeli ile aynı meskenin brüt yüzölçümünün (veya yaklaşık yüzölçümünün) çarpılması sonucu bulunan tutar esas alınır. Zorunlu deprem sigortası yapılan bir meskenin sigorta bedeli, her halde "Zorunlu Deprem Sigortası Tarife ve Talimatı"nda belirlenen azami teminat tutarından çok olamaz. A.5- Aşkın Sigorta Sigorta bedeli, sigortalanan meskenin değerini aşarsa, sigortanın bu değeri aşan kısmı geçersizdir. Cari yıla ait fazla alınan prim sigorta ettirene gün esası üzerinden iade edilir. A.6-Muafiyet Her bir hasarda, sigorta bedelinin % 2'si oranında tenzili muafiyet uygulanır. Doğal Afet Sigortaları Kurumu hasarın bu şekilde bulunan muafiyet miktarını aşan kısmından sorumludur. Muafiyet uygulaması açısından, her bir 72 saatlik dönem bir hasar sayılır. A.7- Sigortanın Başlangıcı ve Sonu Bu sigorta sözleşmesinin süresi bir yıldır. Sigorta, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde, aksi kararlaştırılmadıkça, Türkiye saati ile öğleyin saat 12.00'de başlar ve öğleyin saat 12.00'de sona erer. B- HASAR VE TAZMİNAT B.l- Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde, Sigorta Ettirenin Yükümlülükleri Sigorta ettiren, rizikonun gerçekleşmesi halinde, aşağıdaki hususlan yerine getirmekle yükümlüdür. 1.1- Rizikonun gerçekleştiğini öğrendiği tarihten itibaren en geç onbeş işgünü içinde Doğal Afet Sigortaları Kurumu'na veya Kurum nam ve hesabına sözleşmeyi yapan sigorta şirketine bildirimde bulunmak, 1.2- Doğal Afet Sigortaları Kurumu görevlilerinin veya yetkili kıldığı kimselerin, hasara uğrayan binalara makul amaçlarla ve uygun şekillerde girmesine ve zararı azaltmaya yönelik girişimlerde bulunmasına izin vermek, 1.3- Doğal Afet Sigortaları Kurumu'nun isteği üzerine zarar miktarıyla delillerisaptamaya, rücu hakkının kullanılmasına yararlı ve sigorta ettiren için sağlanması mümkün gerekli bilgi ve belgeleri, gecikmeksizin Doğal Afet Sigortaları Kurumu'na verme, 1.4- Zararın tahmini miktarını belirtir yazılı bir bildirimi, makul ve uygun bir süre içinde Doğal Afet Sigortaları Kurumu'na veya yetkili kıldığı kimselere vermek, 1.5- Sigortalı bina/yer üzerinde zorunlu deprem sigortası dışında, deprem teminatı bulunan başkaca sigorta sözleşmeleri varsa bunları Doğal Afet Sigortaları Kurumu'na bildirmek. B.2- Hasarın Tesbiti Bu sözleşme ile sigorta edilmiş binalarda meydana gelen zararın nedeni, niteliği ve miktarı Doğal Afet Sigortaları Kurumu'nun veya yetkili kıldığı kimselerin belirlemelerine göre taraflar arasında yapılacak anlaşmayla tesbit edilir. Taraflar zarar miktarında anlaşamadıkları takdirde, zarar miktarının tayini, hakem-bilirkişilerce aşağıdaki esaslara uyulmak suretiyle saptanır ve Doğal Afet Sigortaları Kurumu'ndan tazminat talep edilmesi veya Doğal Afet Sigortaları Kurumu'nun dava edilmesi halinde zarar miktarıyla ilgili hakem-bilirkişi raporu tazminatın saptanmasına esas teşkil eder. Şu kadar ki, tek hakem-bilirkişi seçilmiş ise atandığı tarihten itibaren, diğer hallerde ise üçüncü hakem-bilirkişinin seçilmesinden itibaren en geç üç ay içerisinde ve her halükarda rizikonun gerçekleştiği tarihten itibaren altı ay içinde raporun tebliğ edilememesi halinde taraflar zarar miktarını her türlü delille ispat edebilirler. Taraflar, uyuşmazlığın çözümü için tek hakem-bilirkişi seçiminde anlaşamadıkları takdirde, taraflardan her biri kendi hakem-bilirkişisini seçer ve bu hususu noter aracılığı ile diğer tarafa bildirir. Taraflarca seçilen hakem-bilirkişiler ilk toplantıtarihinden itibaren yedi gün içerisinde ve incelemeye geçmeden önce, bir üçüncü hakem-bilirkişi seçerler ve bunu bir tutanakla saptarlar. Üçüncü hakem-bilirkişi, ancak taraflarca seçilen hakem-bilirkişilerin anlaşamadıkları hususlarda, anlaşamadıkları hadler içinde kalmak suretiyle, diğer hakem-bilirkişilerle birlikte tek bir rapor halinde karar vermeye yetkilidir. Hakem-bilirkişi raporu taraflara aynı zamanda tebliğ edilir. Taraflardan herhangi biri, diğer tarafça yapılan tebliğden itibaren 15 gün içinde hakem-bilirkişisini seçmez, yahut taraflarca seçilen hakem-bilirkişiler üçüncü hakem-bilirkişinin seçimi konusunda yedi gün içinde anlaşamazlarsa, üçüncü hakem-bilirkişi taraflardan birinin isteği üzerine hasar yerindeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkeme tarafından uzman kişiler arasından seçilir. Hakem-bilirkişilere, uzmanlıklarının yeterli olmadığı nedeniyle itiraz olunabilir. Hakem-bilirkişinin kimliğinin öğrenilmesinden sonra yedi gün içerisinde kullanılmayan itiraz hakkı düşer. Hakem-bilirkişi ölür, görevden çekilir veya reddedilir ise, yerine aynı usule göre yenisi seçilir ve göreve kalınan yerden devam olunur. Hakem-bilirkişiler, zarar konusunun saptanması konusunda gerekli görecekleri deliller ile sigortalı binanın rizikonun gerçekleşmesi sırasındaki değerini saptamaya yarayacak kayıt ve belgeleri isteyebilir ve hasar yerinde incelemede bulunabilir. Hakem-bilirkişilerin veya üçüncü hakem-bilirkişinin zarar konusunda verecekleri karar kesindir, tarafları bağlar. Taraflar kendi seçtikleri hakem-bilirkişilerin ücret ve masraflarını öderler. Tek hakem-bilirkişinin veya üçüncü hakem-bilirkişinin ücret ve masrafları yarı yarıya ödenir. Zarar miktarının saptanması bu sözleşmede ve mevzuatta mevcut hüküm ve şartları ve bunların ileri sürülmesini etkilemez. B.3- Tazminatın Hesabı 3.1- Sigorta tazminatının hesabında, rizikonun gerçekleştiği yer ve tarihte, binanın piyasa rayiçlerine göre bulunan yeni inşa bedeli esas alınır. Ancak sigorta tazminatı, hiç bir durumda sigorta bedelinden fazla olamaz. 3.2- Doğal Afet Sigortaları Kurumu hasar miktarına ilişkin belgelerin kendisine verilmesinden itibaren mümkün olan en kısa süre içerisinde gerekli incelemeleri tamamlayıp hasar ve tazminat miktannı tespit ederek sigortalıya bildirnek zorundadır. B.4- Tazminatın Ödenmesi Tazminat miktarının yasa ve bu poliçe hükümlerine göre tespit edilmesinden sonra Doğal Afet Sigortalan Kurumu, sigorta bedelini aşmamak kaydıyla kesinleşmiş olan tazminat miktarını en geç takip eden bir ay içerisinde hak sahibine ödemek zorundadır. B.5- Tazminat Hakkının Eksilmesi veya Düşmesi Binanın ve her bir bağımsız bölümün projeye aykırı olarak ve taşıyıcı sistemi etkileyecek şekilde tadil edilmesine veya zayıflatılmasına neden olan veya buna imkan veren malik veya intifa hakkı sahibi, meydana gelen zararın bu nedenle ortaya çıktığının veya arttığının tesbit edilmesi durumunda bu tutar kadar tazminat alma hakkını kaybeder. Sigorta ettirenin, sigorta süresi içinde sigortalı meskende mevzuata aykırı değişiklik yapması halinde Doğal Afet Sigortaları Kurumu sözleşmeyi fesh edebilir. B.6- Hasar ve Tazminatın Sonuçları 6.1- Doğal Afet Sigortaları Kurumu, yaptığı tazminat ödemesi tutarınca hukuken sigortalının yerine geçer ve sigortalının zarardan dolayı üçüncü şahıslara karşı dava hakkı varsa bu hak, tazmin ettiği bedel nisbetinde Doğal Afet Sigortaları Kurumu'na intikal eder. 6.2- Deprem sonucu tam hasar meydana geldiği takdirde, tazminatın ödenmesi ile birlikte sigorta teminatı sona erer. Kısmi hasar halinde, sigorta bedeli, rizikonun gerçekleştiği tarihten itibaren, ödenen tazminat tutarı kadar eksilir. Sigorta bedelinin eksildiği hallerde, hasarlı binanın, hasardan bir gün önceki haline getirildiği tarihten itibaren başlamak üzere, gün esası ile prim alınmak suretiyle sigorta bedeli yükseltilir. C- ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER C.l- Sigorta Ücretinin Ödenmesi, Doğal Afet Sigortaları Kurumu'nun Sorumluluğunun Başlaması ve Sona Ermesi Sigorta primi her türlü vergi, resim ve harçtan muaftır. Sigorta priminin tamamı, sözleşme yapılır yapılmaz poliçenin teslimi karşılığında peşinen ve nakden ödenir. Sigorta priminin tamamı, poliçenin teslimine rağmen ödenmemiş ise Doğal Afet Sigortaları Kurumu'nun sorumluluğu başlamaz. Bu şart poliçenin ön yüzüne yazılır. Sigorta primi alacakları, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilir. Malikler veya varsa intifa hakkı sahipleri, sigorta sözleşmelerini her yıl yenilemek zorundadır. Sigorta sözleşmesinin yenilenmemesi durumunda Doğal Afet Sigortaları Kurumunun sorumluluğu sona erer. Bu sigorta sözleşmesi Doğal Afet Sigortaları Kurumu nam ve hesabına zorunlu deprem sigorta sözleşmesi yapmak üzere aracı sıfatıyla yetkili kılınan sigorta şirketi tarafından yapılmıştır. C.2- Sigorta Ettirenin Beyan Yükümlülüğü ve İptaller Doğal Afet Sigortaları Kurumu bu sigorta sözleşmesini, sigorta ettirenin, rizikonun gerçek durumunu bildiren beyanına dayanarak yapmıştır. Sigorta ettirenin beyanının gerçeğe aykırı veya eksik olması halinde Doğal Afet Sigortaları Kurumu'nun sözleşmeyi daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek durumlarda, Doğal Afet Sigortaları Kurumu veya aracı kılınan ilgili sigorta şirketi durumu öğrendiği andan itibaren 15 gün içerisinde prim farkının ödenmesi hususunu sigorta ettirene ihtar ile prim farkını talep ve tahsil eder. Prim farkının süresinde istenilmemesi halinde fesih hakkı düşer. Gerçeğe aykırı beyan hali, zararı doğuran olayın meydana gelmesinden sonra öğrenilmişse, Doğal Afet Sigortaları Kurumu bu zarardan dolayı ödenmiş ve ödenecek tazminatın; a) Gerçeğe aykırı beyan, kasden yapılmış olması halinde tamamı için, b) Kasıt olmaması halinde ise, ödenecek tazminatın, alınan prim ile alınması gereken prim arasındaki oran kadar dışında kalan miktarı için, sigorta ettirene rücu edebilir. Aynı yer için birden fazla zorunlu deprem sigortası yaptırılmış olduğunun ya da A.2 maddesi uyarınca sigorta kapsamı dışında kalan bir yere yanlışlıkla zorunlu deprem sigortası poliçesi düzenlendiğinin sigorta ettiren tarafından belgelendirilmesi durumunda, zorunlu deprem sigortası sözleşmesi, başlangıcından itibaren iptal edilir ve primin tamamı sigorta ettirene iade edilir. Diğer taraftan, sigorta sözleşmesinin yürürlükte olduğu süre içerisinde, sigorta konusu yerin A.l maddesi kapsamındaki durumlar dışında kalan bir nedenle ortadan kalkması ya da sigortalı yerin sigorta kapsamı dışına çıkması hallerinde, bu durumun sigorta ettiren tarafından belgelendirilmesi kaydıyla, sigorta sözleşmesi, bildirimde bulunulan tarihten itibaren geçerli olmak üzere iptal edilir. Bu durumda, sözleşmenin iptal tarihi ile başlangıcındaki bitiş tarihi arasındaki süreye isabet eden prim tutarı sigorta ettirene gün esası üzerinden iade edilir. C.3- Birden Çok Sigorta Aynı bina/bağımsız bölüm için birden çok zorunlu deprem sigortası yaptırılamaz. Ancak zorunlu deprem sigortası yapılan bağımsız bölüm veya binanın değeri zorunlu deprem sigortası ile belirlenen sigorta bedeli tutarının üzerinde ise, bu tutarın üzerindeki kısım için zorunlu deprem sigortasının yapılmış olması kaydıyla sigorta şirketleri tarafından ihtiyari deprem sigortası yapılabilir. C.4- Menfaat Sahibinin Değişmesi Sözleşme süresi içinde, menfaat sahibinin değişmesi halinde, sigortanın hükmü yeni menfaat sahibi ile devam eder. Bu durumda yeni menfaat sahibi, sigortaya ait devir zeyilnamesini yaptırmak ve satış işleminin tamamlanabilmesi için zeyilnameyi ilgili tapu müdürlüğüne ibraz etmekle yükümlüdür. Bunun dışındaki hallerde ise sigorta ettiren ve sigortanın varlığını öğrenen yeni menfaat sahibi, durumu 15 gün içerisinde sözleşmeye aracılık yapan sigorta şirketine bildirmekle yükümlüdür. C.5- Tebliğ ve İhbarlar Sigorta ettirenin bildirimleri, Doğal Afet Sigortaları Kurumu adına sözleşmeye aracılık yapan sigorta şirketine noter kanalıyla veya taahhütlü mektupla yapılır. Doğal Afet Sigortaları Kurumu veya adına yetkili kıldığı sigorta şirketinin bildirimleri de sigorta ettirenin poliçede gösterilen adresine veya bu adres değişmişse, son bildirilen adresine aynı şekilde yapılır. Taraflara imza karşılığı elden verilen mektup veya telgrafla yapılan bildirimler de taahhütlü mektup hükmündedir. Doğal Afet Sigortaları Kurumu tarafından yapılan fesih ihbarı, postaya veya notere verildiği tarihten itibaren hüküm ifade eder. C.6- Yetkili Mahkeme Bu sigorta sözleşmesinden doğan anlaşmazlıklar nedeniyle Doğal Afet Sigortaları Kurumu aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme, Doğal Afet Sigortaları Kurumu'nun bulunduğu veya rizikonun gerçekleştiği yerde, Doğal Afet SigortalarıKurumu tarafından açılacak davalarda ise, davalının ikametgahının bulunduğu yerde, ticaret davalarına bakmakla görevli mahkemelerdir. C. 7- Zaman Aşımı Sigorta sözleşmesinden doğan bütün talepler, iki yılda zaman aşımına uğrar. C.8- Yürürlük Bu genel şartlar 27 Eylül 2000 tarihinde yürürlüğe girer. |
Tüpgaz Zorunlu Sorumluluk Sigortası Genel Şartları Yürürlük Tarihi: 20 Aralık 1991
Sigortanın Kapsamı Bu sigortayı, Likit Petrol Gazını (LPG) depolayan, tüplere dolduran, nakleden, bayileri vasıtasıyla veya doğrudan doğruya tüketiciye satan LPG Dağıtım Şirketleri, yaptırmak zorunda oldukları Tehlikeli Maddeler Sorumluluk Sigortasına ek olarak yaptıracaklardır. "Tehlikeli Maddeler Sorumluluk Sigortası" bulunan bir işyerinde, kullanılmak üzere bulundurulan LPG tüpünün infılaki, gaz kaçırması, yangın çıkarması sonucu verilecek zararlar, Tüpgaz Sorumluluk Sigortası limitleri dahilinde sigortacısı tarafından tazmin edilir. Ancak, kullanılmak üzere bulundurulan tüpgazın neden olduğu kaza, işyerinde bulunan yanıcı, parlayıcı, patlayıcı maddelerin de zarar vermesine yol açarsa, tazminat ödemelerinde Tüpgaz Sorumluluk Sigortasına öncelik verilir; bu sigortanın limitlerinin yetersiz kalması halinde Tehlikeli Maddeler Sorumluluk Sigortası, limitleri dahilinde işlemeye başlar. Hasara yol açan kazanın çıkış nedeninin yanıcı, yakıcı, parlayıcı, patlayıcı maddeler olması halinde öncelikle Tehlikeli Maddeler Sorumluluk Sigortası işlemeye başlar. Bu sigorta, sigorta ettirenin haksız taleplere karşı korunmasını temin eder. Ayrıca, bu sigorta ile ilgili olarak dava açılması halinde, sigorta poliçesinde kayıtlı limitlere kadar davanın takip ve idaresi sigorta ettirenle birlikte sigortacıya da ait olup, sigorta ettiren sigortacının göstereceği avukata gereken vekaletnameyi vermek zorundadır. Sigortacı dava masrafları ile avukatlık ücretlerini ödemekle yükümlüdür. Şu kadar ki hükmolunan tazminat sigorta bedelini aşarsa, sigortacı bu masrafları, sigorta bedelinin tazminata oranı dahilinde öder. Meydana gelen bir kazada zararın önlenmesi veya azaltılması amacıyla sigorta ettirenin yapacağı makul ve zaruri masraflar sigortacı tarafından karşılanır. Zarar meydana geldiğinde sigorta ettirenin kusurlu olup olmadığına bakılmadan zarara uğrayan üçüncü şahısların tazminatı ödenir. Zararın LPG tüpünün takılması sırasında servis hatasından, kullanıcının kullanma hatasından, tüpün imalat hatasından, dolum hatasından, hortum, kelepçe, dedantör, cihaz, musluk hatalarından meydana gelmesi durumu değiştirmez, Sigortanın Coğrafi Sınırı Sigorta Dışında Kalan Haller a) Olaya kasden neden olan kişilerin zarar ve ziyan talepleri, b) Manevi tazminata ilişkin talepler; c) Sigorta ettirenin kendisinin uğrayacağı zarar ve ziyanlar, d) Savaş veya savaş niteliğindeki harekat, ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunlardan doğan iç kargaşalıklar nedeniyle meydana gelen bütün zarar ve ziyan talepleri, e) Herhangi bir nükleer yakıttan veya nükleer yakıtın yanması sonucu nükleer artıklardan veya bunlara atfedilen nedenlerden meydana gelen iyonlayıcı radyasyonların veya radyoaktivite bulaşmalarının ve işverenin iştigal konusu içinde olsun veya olmasın bunların getirdiği askeri ve inzibati tedbirlerin neden olduğu bütün kayıp ve hasarlar (Bu bentte geçen yanma deyimi kendi kendini idame ettiren herhangi bir nükleer ayrışım olayını kapsayacaktır). f) 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj ile bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucunda meydana gelen zararlar. Tazminatın Kaldırılması veya Azaltılması Sonucunu Doğuran Haller Sigorta ettirene başlıca şu nedenlerle rücu edilebilir: a) Tazminatı gerektiren olay, sigorta ettirenin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin kasdi bir hareketi sonucunda meydana gelmiş ise, b) Tazminatı gerektiren olayın, bahsi geçen maddelerin çalınması veya gaspedilmesi sonucunda meydana gelmesi halinde, çalınma veya gaspedilme olayında sigortalı ettirenin kendisinin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin kusurlu olduğu tesbit edilirse, Sigorta ettiren olay vukuunda 9. maddede belirtilen yükümlülüklerini yerine getirmez ve bunun sonucu zarar ve ziyan miktarında bir artış olursa, sigortacı zarar görene tazminatı ödemekle beraber, bu artış için sigorta ettirene rücu edebilir. Sigortanın Başlangıcı ve Sonu Sigorta Priminin Ödenmesi, Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü Primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde, taksitlerin kesin ödeme zamanı, miktarı ve vadesinde ödenmemesinin sonuçları poliçe üzerine yazılır veya poliçe ile birlikte yazılı olarak sigorta ettirene bildirilir. Sigorta ettiren kimse, kesin vadeleri poliçe üzerinde belirtilen ya da yazılı olarak kendisine bildirilmiş olan prim taksitlerinin herhangi birini vade günü bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer. Sigorta ettiren, prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 15 gün içinde ödemediği takdirde sigorta teminatı durur. Rizikonun gerçekleşmemesi kaydıyla, teminatın durduğu süre içinde prim borcunun ödenmesi halinde teminat durduğu yerden devam eder .Sigorta teminatının durduğu tarihten itibaren 15 gün içerisinde prim borcunun ödenmemesi halinde, sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur. Poliçenin ön yüzüne yazılması kaydıyla, rizikonun gerçekleşmesiyle henüz vadesi gelmemiş prim taksitlerinin sigortacının ödemekle yükümlü olduğu tazminat miktarını aşmayan kısmı, muaccel hale gelir . Bu madde uyarınca sigorta sözleşmesinin feshedilmiş sayıldığı hallerde, sigortacının sorumluluğunun devam ettiği süreye tekabül eden prim gün esası üzerinden hesap edilerek fazlası sigorta ettirene iade edilir. Sigorta Ettirenin Sözleşme Yapılırken Beyan Yükümlülüğü Sigorta ettirenin beyanı gerçeğe aykın veya eksik ise sigortacının sözleşmeyi daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek durumlarda sigortacı durumu öğrendiği andan itibaren sekiz gün içinde prim farkının ödenmesi hususunu sigorta ettirene ihtar eder. Sigorta ettiren ihtarın tebliğ tarihini takip eden sekiz gün içinde talep olunan prim farkını ödemez veya ödemeyeceğini bildirirse sözleşme feshedilmiş olur. Prim farkının süresinde istenilmemesi halinde fesih hakkı düşer. Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi kısa müddet esası üzerinden hesap edilir ve fazlası iade olunur. Gerçeğe aykırı beyan hali, zararı doğuran olayın meydana gelmesinden sonra öğrenilmişse bu zarardan dolayı ödenmiş ve ödenecek tazminatın, a) Gerçeğe aykırı beyan, kasten yapılmış olması halinde tamamı için, b) Kasıt olmaması halinde ise, ödenecek tazminatın, alınan prim ile alınması gereken prim arasındaki oran kadar kısmı dışında kalan miktarı için, sigorta ettirene rücu edebilir. Sigorta Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü Sözleşmenin feshi halinde, feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi kısa müddet esasına göre hesaplanır ve fazlası iade olunur. Prim farkının süresinde istenilmemesi halinde fesih hakkı düşer. Söz konusu değişikliklere ilişkin ihbar yükümlülüğünün yerine getirilmesinden önce meydana gelen olaylardan dolayı ödenmiş veya ödenecek tazminatlar için değişikliğin bildirilmemesinin kasıtlı olup olmamasına göre, 7. maddenin sigortacının rücu hakkına ilişkin (a) ve (b) fıkraları hükümleri uygulanır. Sigorta süresi içinde meydana gelen değişikliklerin daha az prim alınması gerektirdiği anlaşılır ise, bu değişikliğin yapıldığı tarihten sözleşmenin sona ermesine kadar geçecek süre için gün esasına göre, bulunacak prim farkı sigorta ettirene iade olunur. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigorta Ettirenin Yükümlülükleri a) Bu sözleşmeye göre, sigorta kapsamında öngörülen hallerin gerçekleşmesi halinde, bunu öğrendiği andan itibaren 5 gün içerisinde sigortacıya ihbar etmek, b) Sigortacının talebi üzerine, olayın ve zararın nedeni ile hangi hal ve şartlar altında gerçekleştiğini ve sonuçlarını tesbite, tazminat yükümlülüğü ve miktarı ile rücu haklarının kullanılmasına yararlı, elde edilmesi mümkün bilgi ve belgeleri gecikmeksizin vermek, c) Zarardan dolayı, dava yolu ile veya başka yollarla bir tazminat talebi karşısında kaldığı veya aleyhine cezai kovuşturmaya geçildiği hallerde, durumdan sigortacıyı derhal haberdar etmek ve zarar ziyan talebine ve cezai kovuşturmaya ilişkin olarak almış olduğu ihbamame, davetiye ve benzeri tüm belgeleri derhal sigortacıya vermek, d) Dava açılması halinde davanın izlenmesi ve idaresi için, sigortacının göstereceği avukata gereken vekaletnameyi vermek, e) Sigorta konusu ile ilgili başkaca sigorta sözleşmeleri varsa bunları sigortacıya bildirmek. Sigortacının Halefiyeti Tazminat ve Giderlerin Ödenmesi Madde 11- Sigortacı, tazminat talebinde bulunan kişi veya kişilerle doğrudan doğruya temasa geçerek anlaşma hakkını haizdir. Sigortacının açık onayı olmadıkça, sigorta ettiren tazminat talebini kısmen veya tamamen kabule yetkili olmadığı gibi, zarar görenlere herhangi bir tazminat ödemesinde de bulunamaz. Dava masrafları, sigortacıya ait olmakla birlikte, cezai kovuşturmadan doğan diğer bilumum masraflarla muhtemel para cezaları sigorta teminatı dışında kalır. Dava Hakkı Vergi, Resim ve Harçlar Tebliğ ve İhbarlar Sigorta şirketinin ihbar ve tebliğleri de sigorta ettirenin poliçede gösterilen adresine, bu adreslerin değişmiş olması halinde ise sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye bildirilen son adresine aynı surette yapılır. Bu adreslerin değişmiş olması halinde ise, sigorta ettiren bunu sigorta şirketine bildirmek zorundadır. Aksi takdirde yapılacak ihbar ve tebliğler sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye bildirilen son adresine yapılır. Bu şekilde sigortacı tarafından yapılacak tebligatın sigorta ettirene ulaştırılmamış olmasından doğacak bütün kanuni sonuçlar doğrudan doğruya sigorta ettirene aittir. Taraflara imza karşılığı olarak elden verilen mektup veya telgraf ile yapılan ihbar ve tebliğler de taahhütlü mektup hükmündedir. Ticari ve Mesleki Sırların Saklı Tutulması Yetkili Mahkeme Zaman Aşımı Özel Şartlar Yürürlük |
Tehlikeli Maddeler Zorunlu Sorumluluk Sigortası Genel Şartları Yürürlük Tarihi: 20 Aralık 1991
Sigortanın Kapsamı "Tehlikeli Maddeler Sorumluluk Sigortası" bulunan bir işyerinde, kullanılmak üzere bulundurulan LPG tüpünün infilaki, gaz kaçırması, yangın çıkarması sonucu verilecek zararlar, Tüpgaz Sorumluluk Sigortası limitleri dahilinde sigortacısı tarafından tazmin edilir. Ancak, kullanılmak üzere bulundurulan tüpgazın neden olduğu kaza, işyerinde bulunan yanıcı, parlayıcı, patlayıcı maddelerin de zarar vermesine yol açarsa, tazminat ödemelerinde Tüpgaz Sorumluluk Sigortasına öncelik verilir; bu sigortanın limitlerinin yetersiz kalması halinde Tehlikeli Maddeler Sorumluluk Sigortası, limitleri dahilinde işlemeye başlar. Hasara yol açan kazanın çıkış nedeninin yanıcı, yakıcı, parlayıcı, patlayıcı maddeler olması halinde öncelikle Tehlikeli Maddeler Sorumluluk Sigortası işlemeye başlar. Bu sigorta, sigortalının haksız taleplere karşı korunmasını temin eder. Ayrıca, bu sigorta ile ilgili olarak dava açılması halinde, sigorta poliçesinde kayıtlı limitlere kadar davanın takip ve idaresi sigortalıyla birlikte sigortacıya da ait olup, sigortalı sigortacının göstereceği avukata gereken vekaletnameyi vermek zorundadır. Sigortacı dava masrafları ile avukatlık ücretlerini ödemekle yükümlüdür. Şu kadar ki hükmolunan tazminat sigorta bedelini aşarsa, sigortacı bu masrafları, sigorta bedelinin tazminata oranı dahilinde öder. Meydana gelen bir kazada zararın önlenmesi veya azaltılması amacıyla sigorta ettirenin ve/veya sigortalının yapacağı makul ve zaruri masraflar sigortacı tarafından karşılanır. Sigortanın Coğrafi Sınırı Sigorta Dışında Kalan Haller a) Olaya kasten neden olan kişilerin zarar ve ziyan talepleri, b) Manevi tazminata ilişkin talepler, c) Sigortalının kendisinin uğrayacağı zarar ve ziyanlar, Sigortalıya vekalet akdi veya hizmet akdiyle ya da başka bir şekilde bağlı olarak çalışan kimselere gelen zarar ve ziyanlar, d) Savaş veya savaş niteliğindeki harekat, ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunlardan doğan iç kargaşalıklar nedeniyle meydana gelen bütün zarar ve ziyan talepleri, e) Herhangi bir nükleer yakıttan veya nükleer yakıtın yanması sonucu nükleer artıklardan veya bunlara atfedilen nedenlerden meydana gelen iyonlayıcı radyasyonlann veya radyoaktivite bulaşmalarının ve işverenin iştigal konusu içinde olsun veya olmasın bunların getirdiği askeri ve inzibati tedbirlerin neden olduğu bütün kayıp ve hasarlar (Bu bentte geçen yanma deyimi kendi kendini idame ettiren herhangi bir nükleer ayrışım olayını kapsayacaktır). f) 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj ile bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucunda meydana gelen zararlar. Tazminatın Kaldırılması veya Azaltılması Sonucunu Doğuran Haller Ödemede bulunan sigortacı, sigorta sözleşmesine ve bu sözleşmeye ilişkin kanun hükümlerine göre, tazminatın kaldırılmasını veya azaltılmasını sağlayabileceği oranda sigortalıya rücu edebilir, Sigortalıya başlıca şu nedenlerle rücu edilebilir: a) Tazminatı gerektiren olay, sigortalının veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin kasdi bir hareketi sonucunda meydana gelmiş ise, b) Tazminatı gerektiren olayın, bahsi geçen maddelerin çalınması veya gaspedilmesi sonucunda meydana gelmesi halinde, çalınma veya gaspedilme olayında sigortalının kendisinin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin kusurlu olduğu tesbit edilirse, c) Tazminatı gerektiren olay, tehlikeli maddelerin nakledilmesi sırasında, aracın Kara Yolları Trafık Kanunu hükümlerine göre gereken ehliyetnameye sahip olmayan kimseler tarafından sevk edilmesi sonucunda meydana gelmişse, d) Tazminatı gerektiren olay, tehlikeli maddelerin nakledilmesi sırasında, sürücünün uyuşturucu veya keyif verici maddeler almış olarak aracı sevk ve idare etmeleri esnasında ya da bu kişilerin alkollü içki almış olmaları nedeniyle aracı güvenli sürme yeteneklerini kaybetmiş bulunmalarından ileri geliyorsa, Sigorta ettiren velveyasigortalı, olay vukuunda 9. maddede belirtilen yükümlülüklerini yerine getirmez ve bunun sonucu zarar ve ziyan miktarında bir artış olursa, sigortacı zarar görene tazminatı ödemekle beraber, bu artış için sigorta ettirene ve/veya sigortalıya rücu edebilir. Sigortanın Başlangıcı ve Sonu Sigorta Priminin Ödenmesi, Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü Primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde, taksitlerin kesin ödeme zamanı, miktarı ve vadesinde ödenmemesinin sonuçları poliçe üzerine yazılır veya poliçe ile birlikte yazılı olarak sigorta ettirene bildirilir. Sigorta ettiren kimse, kesin vadeleri poliçe üzerinde belirtilen ya da yazılı olarak kendisine bildirilmiş olan prim taksitlerinin herhangi birini vade günü bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer. Sigorta ettiren, prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 15 gün içinde ödemediği takdirde sigorta teminatı durur. Rizikonun gerçekleşmemesi kaydıyla, teminatın durduğu süre içinde prim borcunun ödenmesi halinde teminat durduğu yerden devam eder .Sigorta teminatının durduğu tarihten itibaren 15 gün içerisinde prim borcunun ödenmemesi halinde, sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur. Poliçenin ön yüzüne yazılması kaydıyla, rizikonun gerçekleşmesiyle henüz vadesi gelmemiş prim taksitlerinin sigortacının ödemekle yükümlü olduğu tazminat miktarını aşmayan kısmı, muaccel hale gelir . Bu madde uyarınca sigorta sözleşmesinin feshedilmiş sayıldığı hallerde, sigortacının sorumluluğunun devam ettiği süreye tekabül eden prim gün esası üzerinden hesap edilerek fazlası sigorta ettirene iade edilir. Sigorta Ettirenin Sözleşme Yapılırken Beyan Yükümlülüğü Sigorta ettirenin beyanı gerçeğe aykırı veya eksik ise sigortacının sözleşmeyi daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek durumlarda sigortacı durumu öğrendiği andan itibaren sekiz gün içerisinde prim farkının ödenmesi hususunu sigorta ettirene ihtar eder. Sigorta ettiren ihtarın tebliğ tarihini takip eden sekiz gün içinde talep olunan prim farkını ödemez veya ödemeyeceğini bildirirse sözleşme feshedilmiş olur. Prim farkının süresinde istenilmemesi halinde fesih hakkı düşer. Feshin hüküm ifade edeceği tarihe kadar geçen sürenin primi kısa müddet esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir. Gerçeğe aykırı beyan hali, zararı doğuran olayın meydana gelmesinden sonra öğrenilmişse bu zarardan dolayı ödenmiş ve ödenecek tazminatın; a) Gerçeğe aykırı beyan, kasten yapılmış olması halinde tamamı için, b) Kasıt olmaması halinde ise, ödenecek tazminatın, alınan prim ile alınması gereken prim arasındaki oran kadar kısmı dışında kalan miktarı için, sigorta ettirene rücu edebilir. Sigorta Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü Sözleşmenin feshi halinde, feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi kısa müddet esasına göre hesaplanır ve fazlası iade olunur. Prim farkının süresinde istenilmemesi halinde fesih hakkı düşer. Söz konusu değişikliklere ilişkin ihbar yükümlülüğünün yerine getirilmesinden önce meydana gelen olaylardan dolayı ödenmiş veya ödenecek tazminatlar için değişikliğin bildirilmemesinin kasıtlı olup olmamasına göre, 7. maddenin sigortacının rücu hakkına ilişkin (a) ve (b) fıkraları hükümleri uygulanır. Sigorta süresi içinde meydana gelen değişiklikler daha az prim alınması gerektirdiği anlaşılır ise, bu değişikliğin yapıldığı tarihten sözleşmenin sona ermesine kadar geçecek süre için gün esasına göre, bulunacak prim farkı sigorta ettirene iade edilir. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigorta Ettirenin ve/veya Sigortalının Yükümlülükleri a) Bu sözleşmeye göre, sigorta kapsamında öngörülen hallerin gerçekleşmesi halinde, bunu öğrendiği andan itibaren 5 gün içinde sigortacıya ihbar etmek, b) Sigortalı değilmişcesine, gerekli kurtarma ve korunma tedbirlerini almak ve bu maksatla sigortacı tarafından verilecek talimata uymak, c) Sigortacının talebi üzerine, olayın ve zararın nedeni ile hangi hal ve şartlar altında gerçekleştiğini ve sonuçlarını tesbite, tazminat yükümlülüğü ve miktarı ile rücu haklarının kullanılmasına yararlı, elde edilmesi mümkün bilgi ve belgeleri gecikmeksizin vermek, d) Zarardan dolayı, dava yolu ile veya başka yollarla bir tazminat talebi karşısında kaldığı veya aleyhine cezai kovuşturmaya geçildiği hallerde, durumdan sigortacıyı derhal haberdar etmek ve zarar ziyan talebine ve cezai kovuşturmaya ilişkin olarak almış olduğu ihbarname, davetiye ve benzeri tüm belgeleri derhal sigortacıya vermek, e) Dava açılması halinde davanın izlenmesi ve idaresi için, sigortacının göstereceği avukata gereken vekaletnameyi vermek, f) Sigorta konusu ile ilgili başkaca sigorta sözleşmeleri varsa bunları sigortacıya bildirmek. Sigortacının Halefiyeti Tazminat ve Giderlerin Ödenmesi Sigortacının açık onayı olmadıkça, sigorta ettiren ve/veya sigortalı tazminat talebini kısmen veya tamamen kabule yetkili olmadığı gibi, zarar görenlere herhangi bir tazminat ödemesinde de bulunamaz. Dava masrafları, sigortacıya ait olmakla birlikte, cezai kovuşturmadan doğan diğer bilumum masraflarla muhtemel para cezaları sigorta teminatı dışında kalır. Dava Hakkı Vergi, Resim ve Harçlar Tebliğ ve İhbarlar Sigorta şirketinin ihbar ve tebliğleri de sigorta ettirenin ve/veya sigortalının poliçede gösterilen adresine, bu adreslerin değişmiş olması halinde ise sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye bildirilen son adresine aynı surette yapılır. Bu adreslerin değişmiş olması halinde ise, sigorta ettiren ve/veya sigortalı bunu sigorta şirketine bildirmek zorundadır. Aksi takdirde yapılacak ihbar ve tebliğler sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye bildirilen son adresine yapılır. Bu şekilde sigortacı tarafından yapılacak tebligatın sigorta ettirene ve/veya sigortalıya ulaştırılmamış olmasından doğacak bütün kanuni sonuçlar doğrudan doğruya sigorta ettirene ve/veya sigortalıya aittir. Taraflara imza karşılığı olarak elden verilen mektup veya telgraf ile yapılan ihbar ve tebliğler de taahhütlü mektup hükmündedir. Ticari ve Mesleki Sırların Saklı Tutulması Yetkili Mahkeme Zaman Aşımı Özel Şartlar Yürürlük |
Özel Güvenlik Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları Yürürlük Tarihi: 26 Şubat 2005
A. SİGORTANIN KAPSAMI A.1. Sigortanın Konusu Sigortacı, sigorta ettiren tarafından 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanuna istinaden istihdam ettikleri özel güvenlik görevlilerinin, özel güvenlik hizmetine dair mevzuat çerçevesindeki görevlerini yerine getirmeleri sırasında üçüncü şahıslara verecekleri zararları, sigorta poliçesinde belirtilen tutara kadar teminat altına alır. Bu sigorta, sigorta ettirenin, sigorta konusu olaylar sonucunda kendisine yöneltilebilecek haksız taleplere karşı savunmasını da temin eder. A.2. Tanımlar Bu Genel Şartlarda geçen: Kanun: 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanunu, Sigorta: Özel güvenlik mali sorumluluk sigortasını, Sigorta ettiren: İstihdam ettikleri özel güvenlik görevlilerinin üçüncü kişilere verecekleri zararların tazmini amacıyla, 5188 sayılı "Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun"a göre faaliyet izni almış olan ve aynı kanun uyarınca özel güvenlik mali sorumluluk sigortası yaptırmakla yükümlü olan özel hukuk kişileri ve özel güvenlik şirketlerini, Sigortacı: Türkiye'de kaza sigortası branşında ruhsatı bulunan ve sigorta ettirenin 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanundan doğan sorumluluğunu, özel güvenlik mali sorumluluk sigortasıyla teminat altına alan sigorta şirketini, Zarar gören: Zarara sebebiyet veren olay sonucu ölen, yaralanan, sakatlanan veya maddi zarara uğrayan üçüncü şahısları, Hak sahibi: Zarara sebebiyet veren olay sonucu ölenlerin desteğinden yoksun kalanları ifade eder. A.3. Kapsama Giren Teminat Türleri Sigorta ettirenin A.1. maddesinden doğan sorumluluğunu karşılayan teminatlar aşağıda belirtilmiştir. A.3.1. Ölüm teminatı Ölüm teminatı, zarara sebebiyet veren olayın zarar görenin derhal veya olay tarihinden itibaren iki sene içinde ölümüne neden olması halinde, hak sahibinin destekten yoksun kalma tazminatını karşılar. A.3.2. Sakatlık teminatı Sakatlık teminatı, zarara sebebiyet veren olayın zarar görenin derhal veya olay tarihinden itibaren iki sene içinde geçici veya sürekli bir biçimde sakatlanmasına neden olması halinde, tıbbi tedavinin sona ermesi ve sakatlığın kesin olarak tespiti sonucunda saptanan sakatlanma tazminatını karşılar. A.3.3. Tedavi giderleri teminatı Tedavi giderleri teminatı, zarara sebebiyet veren olay sonucunda zarar görenlerin; ilk yardım, muayene, kontrol veya yaralanmadan ötürü hastane veya benzeri diğer tedavi merkezlerindeki ayakta veya yatakta tedavi giderleri ile tedavinin gerektirdiği diğer giderleri karşılar. A.3.4. Maddi zarar teminatı Maddi zarar teminatı, zarara sebebiyet veren olay nedeniyle zarar görenlerin taşınır ve taşınmaz mal varlıklarına gelebilecek zararları karşılar. A.4. Sorumluluğu Kaldıran veya Azaltan Haller Sigorta ettiren, kendisinin veya eylemlerinden sorumlu tutulduğu özel güvenlik görevlilerinin kusuru bulunmaksızın, zararın meydana gelmemesi için hal ve şartların gerektirdiği bütün dikkat ve özeni gösterdiği veya bütün dikkat ve özeni göstermiş olsa dahi zarara sebebiyet veren olayın meydana gelmesini engelleyemeyeceğini (zarara sebebiyet veren olayın bir mücbir sebepten veya zarar görenin veya başka bir üçüncü kişinin ağır kusurundan ileri gelmesi) ispat ederse sorumluluktan kurtulur. Zarara sebebiyet veren olayın meydana gelmesinde zarar görenin kusuru varsa, ödenecek tazminattan bu kusur oranında indirim yapılabilir. A.5. Teminat Dışında Kalan Haller Aşağıda belirtilen hallerle ilgili tazminat talepleri sigorta teminatı dışındadır: a) Sigorta ettirenin uğradığı zarar ve ziyana ilişkin talepler, b) Sigorta ettirene bir hizmet veya vekalet ilişkisiyle bağlı kimseler ile sigorta ettirenin eşinin, usul ve fürunun, kendisine evlat edinme ilişkisi ile bağlı olanların ve birlikte yaşadığı kardeşleri tarafından öne sürülecek zarar ve ziyan talepleri, c) Zarara sebebiyet veren bir olay sonucunda, sağlanan özel güvenlik hizmetinin eksik veya yetersiz olduğu iddiasıyla özel güvenlik görevlilerinin mesleki sorumlulukları nedeniyle sigorta ettirene yöneltilebilecek zarar ve ziyan talepleri, d) Özel güvenlik görevlilerinin yetkilerini görevli olmadığı süre içinde ve/veya görev alanının dışında kullanmaları nedeniyle sigorta ettirene yöneltilebilecek zarar ve ziyan talepleri, e) Sigorta ettirene, savaş, her türlü savaş olayları, istila, yabancı düşman hareketi, çarpışma (savaş ilan edilmiş olsun olmasın), iç savaş, ihtilal, isyan, ayaklanma, 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda tanımlanan terörist eylemler ve bu eylemlerden doğan sabotajlar ile bunların gerektirdiği askeri ve inzibati hareketler sonucu yöneltilebilecek zarar talepleri, f) Özel güvenlik görevlilerinin 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu uyarınca mülki idare amiri ve genel kolluk amirinin sevk ve idaresi altında bulunmaları esnasında bu kişilerin kusurlu ve/veya yetkisini aşan emirlerinin yerine getirilmesi nedeniyle uğranabilecek zarar ve ziyana ilişkin talepler, g) Sigorta ettirenin özel güvenlik görevlilerine karşı yönelteceği zarar ve ziyan talepleri, h) Sigorta ettirene dolaylı zararlar nedeniyle yöneltilebilecek talepler, i) Sigorta ettirene, herhangi bir nükleer yakıt olayı ile bu yakıtın yanması sonucu oluşacak nükleer atıklar veya buna atfedilebilecek nedenlerden ötürü iyonlayıcı radyasyon veya radyoaktivite bulaşmaları sonucu yöneltilebilecek zarar ve ziyan talepleri, j) Kanunda belirtilen gerekli izin, eğitim ve ruhsatı bulunmayan kişi ve kuruluşlar tarafından verilmiş olan özel güvenlik hizmeti sonucu ileri sürülebilecek tazminat talepleri, k) Özel güvenlik mevzuatı dahilinde koruma gerektirecek bir durumda, suç teşkil edecek bir zarara sebebiyet veren olayın faili tarafından uğranılan zararlar. l) Manevi tazminat talepleri, A.6. Sigortanın Coğrafi Sınırı Bu sigorta Türkiye sınırları içinde geçerlidir. A.7. Sigortanın Başlangıcı ve Sonu Sigorta, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde, aksi kararlaştırılmadıkça Türkiye saatiyle öğlen saat 12:00'da başlar ve öğlen saat 12:00'da sona erer. B. ZARAR ve TAZMİNAT B.1. Zarar gören/hak sahibinin başvuru hakkı ve başvuru süresi Zarar gören/hak sahibi poliçede öngörülen teminat sınırları içinde sigortacıya doğrudan talepte bulunabilir. Sigortacı, zarar gören/hak sahibiyle temasa geçerek anlaşma hakkına sahiptir. Ancak, sigortacının yazılı izni olmadıkça, sigorta ettiren tazminat talebini kısmen veya tamamen kabule yetkili olmadığı gibi zarar gören/hak sahibine herhangi bir tazminat ödemesinde bulunamaz. Zarara sebebiyet veren olay, sigorta ettiren tarafından öğrenildiği tarihten itibaren beş gün içinde sigortacıya ihbar edilir. B.2. Rizikonun gerçekleşmesi halinde sigorta ettirenin yükümlülükleri Sigorta ettiren, rizikonun gerçekleşmesi halinde aşağıdaki hususları yerine getirmekle yükümlüdür: a) Bu genel şartlara göre, sorumluluğunu gerektirecek bir olayı, haberdar olduğu andan itibaren B.1 maddesinde belirtilen süre içinde sigortacıya ihbar etmek, b) Sigortalı değilmişçesine gerekli koruma ve kurtarma önlemlerini almak ve bu amaçla sigortacı tarafından verilecek talimatlara uymak, c) Sigortacının talebi üzerine, zarara sebebiyet veren olayın nedeni ile hangi hal ve şartlar altında gerçekleştiğini ve sonuçlarını tespite, tazminat yükümlülüğü ve miktarı ile rücu hakkının kullanılmasına yararlı olabilecek, elde edilmesi mümkün bilgi ve belgeleri gecikmeksizin vermek, d) Zarardan dolayı dava yoluyla veya başka yollarla bir tazminat talebi karşısında kaldığı veya aleyhine cezai kovuşturmaya geçildiği hallerde, durumdan sigortacıyı derhal haberdar etmek ve zarar talebine ve/veya cezai kovuşturmaya ilişkin olarak almış olduğu ihbarname, davetiye ve benzeri tüm belgeleri derhal sigortacıya vermek, e) Sigorta konusuyla ilgili başka sigorta sözleşmeleri varsa, bunları sigortacıya bildirmek. B.3. Tazminatın ödenmesi Sigortacı, tazminatı B.2 bölümündeki belgelerin eksiksiz olarak kendisine iletildiği tarihten itibaren sekiz iş günü içinde, poliçedeki teminat tutarları dahilinde öder. Tazminatın bu süre içinde haklı bir neden olmaksızın ödenmemesi halinde, sigortacı temerrüde düşmüş olur ve ödenmemiş tazminat tutarına yasal temerrüt faizi uygulanır. Temerrüt faizi teminat sınırları içinde yapılmış ödeme sayılmaz. Bu sigortayla ilgili olarak zarar gören/hak sahibi tarafından dava açılması halinde, sigorta poliçesinde yazılı sınırlara kadar davanın takip ve idaresi sigortacıya ait olup, sigorta ettiren, sigortacının göstereceği avukata gereken vekaletnameyi vermek zorundadır. Sigortacı dava masrafları ile avukatlık ücretlerini öder. Şu kadar ki, hükmolunan tazminatın sigorta bedelinden fazla olması halinde, sigortacı bu masrafları sigorta bedelinin tazminata oranı dahilinde öder. Sigorta ettiren veya özel güvenlik görevlileri aleyhine cezai kovuşturmaya geçilmesi halinde, sigorta ettiren veya özel güvenlik görevlilerinin izniyle sigortacı da savunmaya iştirak eder. Bu takdirde sigortacı sadece seçtiği avukatın giderlerini öder. Cezai kovuşturmadan doğan bütün giderler ve muhtemel para cezaları sigorta teminatı dışındadır. B.4. Zarar gören/hak sahiplerinin çokluğu Zarar gören/hak sahiplerinin tazminat alacakları, sigorta sözleşmesinde belirtilen teminat tutarından fazla ise, zarar gören/hak sahiplerinden her birine ödenecek tazminat tutarı, teminat tutarının tazminat alacakları toplamına olan oranına göre indirime tabi tutulur. Birden çok kişinin zarar gördüğü hallerde, başka tazminat taleplerinin bulunduğunu bilmeksizin, zarar gören/hak sahiplerinden birine veya bir kaçına, yukarıda belirtilen indirime göre kendilerine düşmesi gerekenden fazla ödemede bulunan iyi niyetli sigortacı, yaptığı ödeme çerçevesinde diğer zarar gören/hak sahiplerine karşı da borcundan kurtulmuş olur. B.5. Sigortacının halefiyeti Sigortacı ödediği tazminat miktarınca hukuken sigorta ettiren yerine geçer. B.6. Zarar gören/hak sahiplerinin haklarının saklı tutulması ve sigortacının sigorta ettirene rücu hakkı Sigorta sözleşmesinden veya sigorta sözleşmesine ilişkin kanun hükümlerinden doğan ve tazminat yükümlülüğünün kaldırılması veya miktarının azaltılması sonucunu doğuran haller zarar gören/hak sahibine karşı ileri sürülemez. Ödemede bulunan sigortacı, sigorta sözleşmesine ve bu sözleşmeye ilişkin kanun hükümlerine göre, tazminatın kaldırılmasını veya azaltılmasını sağlayabileceği oranda sigorta ettirene rücu edebilir. Sigorta ettirene, tazminatı gerektiren olayın, a) sigorta ettirenin veya özel güvenlik görevlilerinin kasti bir hareketi veya ağır kusuru, b) uyarıcı, uyuşturucu, keyif verici maddeler veya alkol kullanılması, c) özel güvenlik görevlilerinde bulunması gereken şartlara uymayan personel çalıştırılması sonucunda meydana gelmesi ve sigorta ettirenin rizikonun gerçekleşmesi halinde C.2 maddesinde belirtilen yükümlülüklerini yerine getirmemiş olması hallerinde rücu edilir. C. ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER C.1. Sigorta ücretinin ödenmesi ve sorumluluğun başlaması Sigorta ücreti, prim ile sigorta sözleşmesine, bedeline veya primine ilişkin olarak mevcut ve ileride konulacak vergi, resim, harç ve diğer yükümlülüklerden oluşur ve sigorta ettiren tarafından ödenir. Sigorta ücretinin tamamı, sözleşme yapılır yapılmaz poliçenin teslimi karşılığında peşin olarak ödenir. Ücret poliçenin teslimine rağmen ödenmemişse sigortacının sorumluluğu başlamaz. Bu şart poliçenin ön yüzüne yazılır. C.2. Sigorta ettirenin sözleşme yapılırken beyan yükümlülüğü Sigortacı, bu sigortayı, sigorta ettirenin rizikonun gerçek durumunu bildirmek üzere teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerindeki yazılı beyanına dayanarak kabul etmiştir. Sigorta ettiren, sözleşme yapılırken gerçek durumu bildiği takdirde, sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek bütün hususları sigortacıya bildirmeye mecburdur. Sigorta ettirenin beyanının gerçeğe aykırı veya eksik olması halinde, sigortacının sözleşmeyi daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek durumlarda, sigortacı durumu öğrendiği andan itibaren sekiz gün içinde prim farkının ödenmesi hususunu sigorta ettirene ihtar eder. Sigorta ettiren, ihtarın tebliğ tarihini izleyen sekiz gün içinde talep olunan prim farkını ödemez veya ödemeyeceğini bildirirse, sözleşme feshedilmiş olur. Bu durumda, feshin hüküm ifade edeceği tarihe kadar geçen sürenin primi gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası sigorta ettirene geri verilir. Sigorta ettiren, sözleşme yapılırken sorulduğu halde kasten susmuş veya bilerek noksan ya da gerçeğe aykırı beyanlarda bulunmuşsa, gerçeği tam olarak bilmeyen sigortacı sözleşmeyi feshedebilir. Fesih halinde sigortacı primin tamamına hak kazanır. Sigortacı gerçeği öğrendiği tarihten itibaren bir ay içinde fesih hakkını kullanmadığı takdirde, bu hak düşer. Bu süre içinde riziko gerçekleşmişse, sigortacı tazminatı hak sahibine öder. Sigortacı, bu durumda ödediği miktar kadar sigorta ettirene rücu eder. Gerçeğe aykırı beyan hali, tazminatı gerektiren olayın meydana gelmesinden sonra öğrenilmişse, sigortacı, bu zararından dolayı ödenmiş ve ödenecek tazminatın; a) Gerçeğe aykırı beyanın kasten yapılmış olması halinde tamamı için, b) Kasıt olmaması halinde, ödenecek tazminat miktarı ile, bu tazminatın alınan primin alınması gereken prime oranı ile çarpılması sonucu ortaya çıkan miktar arasındaki fark için sigorta ettirene rücu edebilir. C.3. Sigorta ettirenin sigorta süresi içinde beyan yükümlülüğü Sigorta ettiren, sözleşmeden sonra rizikoyu ağırlaştırıcı mahiyette meydana gelecek değişiklikleri, durumu öğrenir öğrenmez en geç sekiz gün içinde sigortacıya ihbarla yükümlüdür. Sigortacı durumu öğrendiği andan itibaren sekiz gün içinde prim farkının ödenmesi hususunu sigorta ettirene ihtar eder. Sigorta ettiren, ihtarın tebliğ tarihini takip eden sekiz gün içinde talep olunan prim farkını ödemez veya ödemeyeceğini bildirirse sözleşme feshedilmiş olur. Sözleşmenin feshi halinde, feshin hüküm ifade edeceği tarihe kadar geçen sürenin primi gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası sigorta ettirene geri verilir. Prim farkının süresinde istenilmemesi halinde fesih hakkı düşer. Söz konusu değişikliklere ilişkin ihbar yükümlülüğünün yerine getirilmesinden önce meydana gelen olaylardan dolayı ödenmiş veya ödenecek tazminatlar için değişikliğin bildirilmemesinin kasıtlı olup olmamasına göre, C.2 maddesinin sigortacının rücu hakkına ilişkin (a) ve (b) fıkraları hükümleri uygulanır. Sigorta süresi içinde meydana gelen değişiklikler rizikoyu hafifletici nitelikte olduğu ve bunun daha az prim alınması gerektirdiği anlaşılırsa, bu değişikliğin yapıldığı tarihten sözleşmenin sona ermesine kadar geçecek süre için gün esasına göre hesaplanacak prim farkı sigorta ettirene geri verilir. C.4. Sigorta ettirenin değişmesi, faaliyetinin sona ermesi Özel güvenlik kuruluşunun faaliyet izninin iptal edilmesi veya faaliyetini sona erdirmesi hallerinde, sigorta sözleşmesi kendiliğinden feshedilmiş sayılır. Bu durumlarda, söz konusu tarihlerden sigorta süresinin sonuna kadarki süreye karşılık gelen prim tutarı gün esası üzerinden hesaplanarak sigorta ettirene iade edilir. C.5.Tebliğ ve ihbarlar Sigorta ettirenin ihbar ve tebliğleri, sigortacının merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye noter aracılığıyla veya taahhütlü mektupla yapılır. Sigortacının ihbar ve tebliğleri de sigorta ettirenin poliçede gösterilen adresine, bu adresin değişmiş olması halinde ise, sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye bildirilen son adresine aynı suretle yapılır. Taraflara imza karşılığında elden verilen mektup veya telgraf ile yapılan ihbar ve tebliğler de taahhütlü mektup hükmündedir. Sigortacı veya sigorta ettiren tarafından yapılan ihbar ve tebliğler, alındığı tarihi izleyen gün hüküm ifade eder. C.6. Ticari ve mesleki sırların saklı tutulması Sigortacı ve sigortacı adına hareket edenler, bu sözleşmenin yapılması nedeniyle sigorta ettirene ait öğrenecekleri ticari ve mesleki sırların saklı tutulmamasından doğacak zararlardan sorumludur. C.7. Zaman aşımı Meydana gelen zararların tazminine ilişkin talepler, zarar gören/hak sahibinin, zarar ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten başlayarak iki yıl ve herhalde, zarara sebebiyet veren olay gününden başlayarak on yıl içinde zaman aşımına uğrar. Sigorta sözleşmesinden doğan her türlü tazminat davası, zarar gören/hak sahibinin zararı ve tazminat yükümlülerini öğrendiği tarihten itibaren iki yıl ve herhalde zarara neden olay tarihinden itibaren on yıl sonra zaman aşımına girer. Dava, cezayı gerektiren bir fiilden oluşmuşsa ve 765 sayılı Türk Ceza Kanununda bu fiil için daha uzun bir zamanaşımı süresi öngörülmekte ise tazminat davasında bu zamanaşımı dikkate alınır. Sorumlu kişi hakkındaki zaman aşımını kesen sebepler, sigortacı hakkında; sigortacı hakkında zamanaşımını kesen sebepler de sorumlu kişi hakkında uygulanır. Bu sigortada, tazminat yükümlülerinin birbirlerine karşı rücu hakları kendi yükümlülüklerini tam olarak yerine getirdikleri ve rücu edilecek kimseyi öğrendikleri günden başlayarak iki yılda zamanaşımına uğrar. Diğer hususlarda genel hükümler uygulanır. C.8. Yetkili mahkeme Sigorta sözleşmesinden doğan anlaşmazlıklar nedeniyle, sigortacı aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme, sigorta şirketinin merkezinin veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acentenin bulunduğu yerdeki veya zarara yol açan olayın meydana geldiği yerdeki; sigorta ettiren aleyhine açılacak davalarda ise davalının bulunduğu yerdeki ticaret davalarına bakmakla görevli mahkemedir. C.9. Yürürlük Bu genel şartlar yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Bu genel şartlar 26/02/2005 tarihinde yürürlüğe girer. |
Ekonomiye can veren tarım sektöründe üreticileri desteklemek, geçim kaynaklarında meydana gelecek riskleri güvence altına almak ve tarımsal üretimleri esnasında karşılaşabilecekleri muhtemel zararları telafi etmek amacıyla Devlet Destekli Tarım Sigortaları (TARSİM) ile çiftçilerimizin daima yanında, yakınında bulunmaktadır.
,teminat altına alınır.
Devlet destekli tarım sigortalarından yararlanabilmenin temel şartı; ürün, arazi ve hayvan varlıklarına ilişkin işletme kayıtlarının ilgili kayıt sistemlerinde güncel olmasıdır. Çiftçilerimiz Bakanlığın vermiş olduğu sigorta prim desteğinden ve diğer tarımsal desteklerden yararlanmak için ÇKS, TÜRKVET, SKS ve AKS gibi kayıt sistemlerine kayıtlı olmak zorundadır.
Açık alanlarda yetiştiriciliği yapılan bitkisel ürüne ve bölgeye göre değişmekle birlikte, TARSİM tarafından bildirilen poliçe kabul dönemlerinde yapılan başvurularda aynı gün poliçe yapılabilmekte ve üreticilerimize teslim edilebilmektedir.
Sera, Kümes, Su ürünleri, Arı Kovanı, Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvan Hayat sigortaları ile poliçe kabul dönemleri dışında yapılan bitkisel ürün sigorta başvurularında her halükarda işletmede ve üretim alanında risk analizi yapılmakta, risk analiz işlemlerinin tamamlanması sonrası olumlu sonuçlanan başvurular sigorta yapılmaktadır. Risk analiz işlemleri sonucunda, TARSİM tarafından sigortalanması uygun görülmeyen ürün, işletme, tesis ve riskler sigorta edilmez.
Bitkisel ürünlerde teminat süresi sonu; ürünün hasat dönemi ile sınırlıdır.
Sera, Büyükbaş Süt ve Küçükbaş hayvanlar, Su ürünleri ile Arı Kovanları 1 YIL süreyle,
Büyükbaş Besi Hayvanları 3, 6, 9 ve 12 aylık dönemlerde,
Kümes Hayvanları ise kanatlı hayvan cinsine ve yetiştiricilik amacına bağlı olarak teminat süresi uygulanır.
Tarım sigortalarını geliştirmek amacıyla, üreticiler tarafından ödenmesi gereken sigorta priminin bir kısmı TC Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından sigortalı adına TARSİM'e ödenmektedir. Ürünler, riskler, bölgeler ve işletme ölçekleri itibariyle Devlet tarafından sağlanacak prim desteği miktarları, her yıl Bakanlığın teklifi üzerine Bakanlar Kurulu tarafından belirlenir.
Sigorta Ürün ve Teminat Grupları | Prim Desteği |
---|---|
Bitkisel Ürün Sigortaları (Dolu ve Diğer Ek Teminatlar) | %50 |
Bitkisel Ürün Sigortaları (Don Teminatı) | %66,6 (2/3) |
Büyükbaş Hayvan Hayat Sigortaları (Süt ve Besi) | %50 |
Küçükbaş Hayvan Hayat Sigortaları (Koyun ve Keçi) | %50 |
Sera Sigortaları | %50 |
Kümes Hayvanları Sigortaları | %50 |
Su Ürünleri Hayat Sigortası | %50 |
Arı Kovanı Sigortaları | %50 |
Devlet Destekli Tarım Sigortaları Ürünleri ve Sigortalanan Riskler
Hasar İhbarları
Bitkisel Ürün Sigortaları ve Sera Sigortalarında hasar ihbarları Acente'ye bildirilerek, TARSİM sistemi üzerinden ihbar yapılır. Hayvan Hayat Sigortaları, Kümes Hayvanları Sigortaları, Su Ürünleri Sigortaları ve Arı Kovanı Sigortalarında hasar ihbarları, TARSİM Çağrı Merkezi'ne (444 82 77) bildirilmelidir.
Devlet Destekli Tarım hakkında detaylı bilgi için www.tarsim.gov.tr adresini ziyaret edebilirsiniz.
TARSİM Genel ve Teknik Şartlar
Kümes Hayvanları Hayat Sigortası Genel Şartları Yürürlük Tarihi: 29 Haziran 1984
Sigorta Teminatının Kapsamı Madde 1- Bu poliçe üretim işletmelerinde bulunan kümes hayvanlarının; b) Her türlü kazalar, vahşi hayvan parçalaması, başkası tarafından kasden yapılan zehirlemeler, yaralamalar veya sakatlıklar ile yem zehirlenmeleri, c) Soğuktan donma, fırtına, yer sarsıntısı veya toprak kayması ve su baskını, d) Yangın, yangına sebebiyet vermiş olsun olmasın yıldırım ve infilak neticesinde meydana gelen zorunlu öldürmeler veya kesmeler dahil, ölümlerinden sigortalının bu genel şartlara göre doğrudan doğruya uğradığı maddi zararları temin eder. Sigorta süresi içersinde meydana geldiği tespit edilen bir hastalık, sigorta bitim tarihinden itibaren iki hafta içinde ölümlere neden olursa teminata dahildir. Aksine Sözleşme Yoksa Teminat Dışında Kalan Haller Madde 2- Aksine sözleşme yoksa aşağıdaki haller sigorta teminatı dışındadır: a) Grev, lokavt, kargaşalık ve halk hareketlerinin ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati hareketlerin sebep olduğu bütün ziya ve hasarlar. b) Hırsızlık, c) 3 üncü maddenin (h) bendinde belirtilen zararlar hariç olmak üzere, 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj ile bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucunda meydana gelen zararlar. Teminat Dışında Kalan Haller Madde 3- Aşağıdaki haller sigorta teminatının dışındadır: b) Hayvanların sakatlık ve normal gelişememelerinden, c) Sigortanın başladığı anda önceden mevcut hastalıklar, beslenme bozukluğu ve yetersizliklerinden, d) Harp, her türlü harp olayları, istila, yabancı düşman hareketleri, çarpışma (harp ilan edilmiş olsun olmasın), iç harp, ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunların gerektirdiği inzibati ve askeri hareketlerden, e) Herhangi bir nükleer yakıttan veya nükleer yakıtın yanması sonucu nükleer artıklardan veya bunlara atfedilen sebeplerden meydana gelen iyonlayıcı radyasyonların veya radyoaktivite bulaşmalarının ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati tedbirlerden (bu bentte geçen yanma deyimi kendi kendini idame ettiren herhangi birnükleer ayrışım ''fission'' olayını da kapsayacaktır), g) Kamu otoritesi tarafından sigortalı hayvan üzerinde yapılacak tasarruflardan, Sigortanın Başlangıcı ve Sonu Madde 4- Sigorta poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde, aksi kararlaştırılmadıkça Türkiye saati ile öğleyin saat 12.00'de başlar ve öğleyin saat 12.00'de sona erer. Sigorta Ettirenin Beyan Yükümlülüğü Madde 5- Sigortacı bu sigortayı sigorta ettirenin rizikonun hakiki durumunu bildirmek üzere teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde yazılı beyanına dayanarak kabul etmiştir. Sigorta ettiren, masrafı kendine ait olmak üzere bir Veteriner Sağlık Raporunu veya Veteriner Hekim bulunmadığı takdirde Hayvan Sağlık Memurundan alınacak bir belgeyi sigortacıya vermek zorunluğundadır. Sigorta ettirenin beyanı hakikate aykırı veya eksik ise, sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek hallerde: a) Sigorta ettirenin kasdı varsa, sigortacı durumu öğrendiği tarihten itibaren 1 ay içinde sözleşmeden cayabilir ve riziko gerçekleşmiş ise tazminatı ödemez. Cayma halinde sigortacı prime hak kazanır. b) Sigorta ettirenin kasdı bulunmaz ise, sigortacı durumu öğrendiği tarihten başlayarak 1 ay içinde sözleşmeyi fesheder veya prim farkını almak suretiyle sözleşmeyi yürürlükte tutar. Sigorta ettiren, istenen prim farkını kabul etmediğini 15 gün içinde bildirdiği takdirde sözleşme feshedilmiş olur. Sigortacı tarafından yapılan fesih ihbarı sigortalının tebellüğ tarihini takip eden 5inci iş günü saat 12.00'de hüküm ifade eder. Sigorta ettiren, fesih hakkını kullandığı takdirde, fesih, ihbarın postaya veya notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin 12.00'de hüküm ifade eder. Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, sözleşmenin sigortacı tarafından feshi halinde gün esası, sigorta ettiren tarafından feshi halinde ise ilişikteki kısa müddet esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir. c) Cayma, fesih veya prim farkını talep etme hakkı, süresinde kullanılmadığı takdirde düşer. d) Sigorta ettirenin kasdı bulunmadığı takdirde riziko: 1- Sigortacı durumu öğrenmeden önce veya, 2- Sigortacının fesih ihbarında bulunabileceği süre içinde veyahut, 3- Bu ihbarın hüküm ifade etmesi için geçecek süre içinde gerçekleşirse, Sigortacı tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki nisbet dairesinde tazminattan indirim yapar. Sigorta Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü ve Sonuçları Madde 6- Sözleşmenin yapılmasından sonra sigortalı hayvanların teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde beyan olunan yeri veya hali sigortacının onayı olmadan değiştirildiği takdirde sigorta ettiren, bu değişikliği: b) Açık veya zımni rızası olmadan başka bir şahıs tarafından yapılmış ise durumu öğrenir öğrenmez, ve her iki halde de en geç 8 gün içinde sigortacıya ihbarla yükümlüdür. Sigortacı, değişikliği öğrendiği tarihten itibaren, bu değişiklik sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiriyorsa 8 gün içinde: a- Sözleşmeyi fesheder, b- Veya prim farkını istemek suretiyle sözleşmeyi yürürlükte tutar. Sigorta ettiren, istenen prim farkını kabul etmediğini 8 gün içinde bildirdiği takdirde sözleşme feshedilmiş olur. Sigortacı tarafından yapılan fesih ihbarı sigortalının tebellüğ tarihini takip eden 5inci iş günü saat 12.00'de hüküm ifade eder. Sigorta ettiren, fesih hakkını kullandığı takdirde, fesih, ihbarın postaya veya notere verildiği tarihi takip eden öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder. Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi; sözleşmenin sigortacı tarafından feshi halinde gün esası, sigorta ettiren tarafından feshi halinde ise kısa müddet esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir . Süresinde kullanılmayan fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer. Sigortalı hayvanların teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde beyan olunan yerinin veya halinin değiştiğini öğrenen sigortacı, sigorta primini tahsil etmek gibi sigorta sözleşmesinin aynen devamına razı olduğunu gösteren bir harekette bulunursa fesih veya prim farkını isteme hakları düşer. Sigortalı hayvanların yer ve halinde rizikoyu ağırlaştırıcı değişiklikleri, sigorta ettiren ihbar süresi içersinde kasden bildirmemişse ihbar süresinden sonra gerçekleşen hasarlara ait tazminat hakkı düşer; ihbar yükümlülüğüne uymama kasıtlı değilse alınan primle alınması gereken prim arasındaki orantıya göre tazminattan indirim yapılır. Değişikliğin rizikoyu hafıfletici nitelikte olduğu ve daha az prim uygulanmasını gerektirdiği anlaşılır ise, bu değişikliğin yapıldığı tarihten sözleşmenin sona ermesine kadar geçecek süre için gün esasına göre bulunacak prim farkı sigorta ettirene geri verilir. Bu madde hükümleri sigortalıya da aynen uygulanır. Mülkiyet Değişikliği Madde 7- Sigortalı hayvanların mülkiyetinde bir değişiklik olduğu takdirde, sigorta sözleşmesi bozulmuş olur ve feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi gün esasına göre hesap edilir ve fazlası sigorta ettirene geri verilir. Sigorta ettirenin ölümü halinde, bu sigortadan doğan bütün hak ve borçlar olduğu gibi yeni hak sahiplerine geçer. Bu takdirde sigortanın varlığını öğrenen yeni hak sahipleri devir keyfiyetini 15 gün içinde sigortacıya bildirmekle yükümlüdür. Bu yükümlülük yerine getirilmez ise sigortacı sorumluluktan kurtulur. Sigortacı bu değişikliği; yeni hak sahipleri de sigortanın varlığını öğrendiği tarihten başlayarak 8 gün içinde sigortayı fesih edebilir. Süresinde kullanılmayan fesih hakkı düşer. Sigortacı tarafından yapılan fesih ihbarı, sigortalının tebellüğ tarihini takip eden 5inci iş günü saat 12.00'de hüküm ifade eder. Sigorta ettiren fesih hakkını kullandığı taktirde, fesih, ihbarın postaya veya notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder. Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, sözleşmenin sigortacı tarafından feshi halinde gün esası, yeni hak sahipleri tarafından feshi halinde ise ilişikteki kısa müddet esası üzerinden hesap edilir ve fazlası yeni hak sahiplerine verilir. Sigorta Priminin Ödenmesi, Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü Primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde, taksitlerin kesin ödeme zamanı, miktarı ve vadesinde ödenmemesinin sonuçları poliçe üzerine yazılır veya poliçe ile birlikte yazılı olarak sigorta ettirene bildirilir. Sigorta ettiren kimse, kesin vadeleri poliçe üzerinde belirtilen ya da yazılı olarak kendisine bildirilmiş olan prim taksitlerinin herhangi birini vade günü bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer. Sigorta ettiren, prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 15 gün içinde ödemediği takdirde sigorta teminatı durur. Rizikonun gerçekleşmemesi kaydıyla, teminatın durduğu süre içinde prim borcunun ödenmesi halinde teminat durduğu yerden devam eder .Sigorta teminatının durduğu tarihten itibaren 15 gün içerisinde prim borcunun ödenmemesi halinde, sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur. Poliçenin ön yüzüne yazılması kaydıyla, rizikonun gerçekleşmesiyle henüz vadesi gelmemiş prim taksitlerinin sigortacının ödemekle yükümlü olduğu tazminat miktarını aşmayan kısmı, muaccel hale gelir . Bu madde uyarınca sigorta sözleşmesinin feshedilmiş sayıldığı hallerde, sigortacının sorumluluğunun devam ettiği süreye tekabül eden prim gün esası üzerinden hesap edilerek fazlası sigorta ettirene iade edilir. Sigortacının Yetkileri ve Sigorta Ettirenin Yükümlülükleri Madde 9- A) Sigortacı gerek gördükçe temsilcileri veya tayin edeceği veteriner hekimleri aracılığıyla sigorta edilen hayvanın sağlık durumunu ve niteliklerini makul surette kontrol ettirmek yetkisine sahiptir. Kümeslerin bakımsızlığı ve temiz tutulmaması ehil olmayan kişilerce bakım, yem noksanlığı, aşılamaların zamanında yapılmaması ve hastalıkları önleyici tedbirlerin alınmaması gibi sigorta ettirenin kusurları tesbit edildiği takdirde sigortacı 8 gün içinde sözleşmeyi feshedebilir veya sigorta ettireni Hayvan Sağlık Zabıtası Kanununun ve nizamnamesinin gerektirdiği tedbirleri belirli bir süre içinde yerine getirmeye davet eder. Sigorta ettiren bu isteği kabul etmez veya zamanında yerine getirmez ise sigortacı yine 8 gün içinde fesih hakkını kullanabilir. Sigorta sözleşmesinin feshinde işlememiş günlere ait prim gün esası üzerinden sigorta ettirene geri verilir. Sigortacı tarafından yapılan fesih ihbarı sigortalının tebellüğ tarihini takip eden 5inci iş günü saat 12.00'de hüküm ifade eder. B) Sigorta ettiren, bulaşıcı hastalık baş gösterdiğinde, hasta ve sağlam hayvanlarını ayırmaya, hastalığı bildirmeye ve Hayvan Sağlık Zabıtası Kanunu ve Nizamnamesi gereğince ilgililer tarafından öngörülen tedbirleri almaya, sigortacının yukarıda yazılı (A) fıkrası gereğince yaptıracağı kontroller sonucunda önereceği tedbirleri almakla yükümlüdür. Hasar Vukuunda Sigorta Ettirenin Yükümlülükleri Madde 10- Bir kümesdeki hayvanlardan 1 haftalık süre içinde % 2'den fazlası aynı sebepten hastalandığı, kazaya uğradığı veya öldüğü takdirde sigorta ettiren: a) Durumu en geç 5 gün içinde yazılı olarak sigortacıya veya acentasına bildirmekle, b) Masrafı kendisine ait olmak üzere bir Veteriner Hekime, bulunmadığı takdirde Hayvan Sağlık Memuruna, onun da bulunmaması halinde yeteneği ihtiyar heyetince kabul edilecek bir kimseye başvurmakla ve bunların göstereceği gerekli tedbirleri almakla, c) Hastalık nedeniyle ölen, öldürülen veya kestirilen sigortalı hayvanlarından iki tanesini ölüm sebebi hakkında sigortacının (masrafı sigortacı tarafından ödenmek üzere) sorumlu Veteriner Sağlık Kuruluna göndermek ve belge almakla, hastalıktan başka nedenlerle ölen, öldürülen veya kestirilen hayvanların ölüm sebebi hakkında ise sigortacının (yine masrafı sigortacı tarafından ödenmek üzere) göstereceği Veteriner Hekim veya Hayvan Sağlık Memurundan, bunlar gösterilmediği veya bulunmadığı takdirde yeteneği ihtiyar heyetince kabul edilen bir kimseden belge almakla, d) Veteriner Hekimin ölüm sebepleri hakkında yapacağı incelemeleri kolaylaştırmak, enflasyon tehlikesi karşısında Veteriner Hekimin belirttiği hayvanları kesmek ve gerekli halde uygun tedbirleri almakla yükümlüdür. Tazminat Hakkının Eksilmesi ve Düşmesi Madde 11- Sigorta ettiren hasar vukuundaki yükümlülüklerini yerine getirmez ve bunun sonucu hasar miktarında bir artış olursa sigortacının ödeyeceği tazminattan bu suretle artan kısım indirilir. Sigorta ettiren rizikonun gerçekleşmesine kasden sebebiyet verir veya hasar miktarını kasden artırıcı eylemlerde bulunursa bu poliçeden doğan hakları düşer. Hasarın Tespiti Madde 12- Bu poliçe ile hayvanların ölümünde meydana gelen hasarın miktarı taraflarca uyuşularak tesbit edilir. Taraflar uyuşamadıklan takdirde hasarın miktarı eksper kişiler arasından seçilecek işten anlayan ve hakem-bilirkişi diye adlandırılan bilirkişiler tarafından, aşağıdaki hükümlere bağlı olmak üzere tesbit edilir: a) İki taraf tek hakem-bilirkişi seçiminde anlaşamadıkları takdirde, taraflardan her biri kendi hakem-bilirkişisini tayin eder ve bu hususu noter eliyle diğer tarafa bildirir. Taraf hakem-bilirkişileri tayinlerinden itibaren 7 gün içinde ve incelemeye geçmeden evvel bir üçüncü tarafsız hakem-bilirkişi seçerler ve bunu bir tutanakla saptarlar. Üçüncü hakem-bilirkişi ancak taraf hakem-bilirkişilerinin anlaşamadıkları konularda, anlaşamadıklan hadler dahilinde kalmak ve buna münhasır olmak kaydıyla karar vermeye yetkilidir. Üçüncü hakem-bilirkişi kararını bağımsız bir rapor halinde verebileceği gibi, diğer hakem-bilirkişilerle birlikte bir rapor halinde de verebilir. Hakem-bilirkişi raporlan taraflara aynı zamanda bildirilir. b) Taraflardan herhangi biri diğer tarafça yapılan tebliğden başlayarak 15 gün içinde hakem-bilirkişisini tayin etmez yahut taraf hakem-bilirkişiler üçüncü hakem-bilirkişisinin seçimi hususunda 7 gün içinde anlaşamazlar ise, taraf hakem-bilirkişisi veya üçüncü hakem-bilirkişi taraflardan birinin isteği üzerine hasar yerindeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkeme başkanı tarafından tarafsız ve eksper kişiler arasından seçilir. c) Her iki taraf üçüncü hakem-bilirkişinin -bu şahıs ister taraf hakem-bilirkişilerince, ister yetkili mahkeme başkanı tarafından seçilecek olsun- sigortacının veya sigortalının ikamet ettiği veya hasann meydana geldiği yöre dışından seçilmesini isteme hakkına sahiptirler ve bu isteğin yerine getirilmesi gereklidir. d) Hakem-bilirkişi ölür, vazifeden çekilir veya reddedilir ise ayrılan hakem-bilirkişi yerine yenisi aynı yönteme göre seçilir ve tesbit muamelesine kaldığı yerden devam edilir. Sigortalının ölümü, tayin edilmiş bulunan hakem-bilirkişisinin görevini sona erdirmez. İhtisas yokluğu sebebiyle hakem-bilirkişilere yapılacak itiraz, bu şahısların öğrenildiği tarihten başlamak üzere 7 gün içerisinde yapılmadığı takdirde itiraz hakkı düşer. e) Hakem-bilirkişiler incelemelerinde tamamen serbesttirler. H.U.M.K.'nu ve diğer mevzuat hükümleri ile de bağlı değildirler. f) Hasar miktarının tesbiti konusunda hakem-bilirkişiler gerekli görecekleri deliller ile hasar zamanında mevcut sigortalı hayvanların ve değerinin tesbitine yarayacak kayıt ve belgeleri isteyebilir ve hasar yerinde incelemede bulunabilirler. g) Hakem-bilirkişi veya hakem-bilirkişiler, yahut üçüncü hakem-bilirkişinin hasar miktarı konusunda verecekleri kararlar kesindir, tarafları bağlar. Bir hakem-bilirkişi kararına dayanmadan sigortacıdan tazminat talep edilemeyeceği gibi, sigortacı dava da edilemez. Hakem-bilirkişi kararlarına ancak kararın açık olarak gerçek durumundan önemli şekilde farklı olduğu anlaşılır ise itiraz edilebilir ve bunların iptali raporun tebliğ tarihinden itibaren bir hafta içinde, hasar yerindeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkemeden istenebilir. h) Taraflar tazminat miktan konusunda anlaşamadıkça alacak ancak hakem-bilirkişi kararı ile muaccel olur ve zaman aşımı kesin raporun taraflara bildirildiği tarihden evvel işlemeye başlamaz meğer ki hakem-bilirkişilerin tayini ile T.T.K.'nun 1292'nci maddesindeki ihbar müddeti arasında 2 yıllık süre geçmiş olsun. i) Taraflar kendi hakem-bilirkişilerinin ücret ve masraflarını öderler. Üçüncü hakem-bilirkişisinin ücret ve masraflan taraflarca yarı yarıya ödenir. j) Hasar miktarının tesbiti, teminat verilen rizikolar, sigorta bedeli, sigorta değeri, aşkın ve menfaat değeri altındaki sigorta, sorumluluğun başlangıcı, hak düşürücü ve hak azaltıcı sebepler gibi hususlar bu poliçede ve mevzuatta mevcut hüküm ve şartlara ve bunların ileri sürülmesine tesir etmez. Tazminatın Hesabı Madde 13- a) Sigortalı hayvanın ölmesi, öldürülmesi veya kestirilmesiyle, etinden, diğer kısımlarından yararlanılabileceği hallerde bu kısımlara ait bedel sovtaj olarak kabul edilir. b) Tazminata konu olan hayvan sayısı, ölen, öldürülen veya kestirilen hayvan sayısından sigortaya konu olan hayvan sayısının, aşağıdaki muafiyet tablosunda hayvanın yaşı hizasında gösterilen orana göre hesaplanacak miktarın düşülmesi ile bulunan rakamdır.
1- BESİ TAVUĞU İÇİN Yaşı Her Hafta için % 1-2 hafta 1.50 3-8 hafta 1.00
Yaşı Her Hafta için % 5-8 ay 1.50 9-18 ay 1.00
Yaşı Her Hafta için % 1. hafta 1.50 2-3. hafta 1.00 4-22. hafta 0.50
Yaşı Her Hafta için % 1. hafta 1.50 2-3. hafta 1.25 4-22. hafta 0.75
Yaşı Her Hafta için % 5-7 ay 3.00 8. ay 2.50 9. ay 2.00 10-12. ay 1.75 13-18. ay 1.50 c) Tazminata konu olan hayvanların birim değeri, sigorta bedeline esas teşkil eden birim kıymeti ile, poliçeye ilişik değerlendirme tablosunda hayvanın yaşı hizasında gösterilen yüzdenin çarpımıdır. d) Tazminat miktarı, tazminata konu olan hayvan sayısı ile hayvanların birim değeri çarpımının % 80'idir. e) Tazminat miktarından varsa (a) fıkrasında belirtilen sovtaj düşülerek, kalan meblağ, Genel Şartların 10'ncu maddesinin (c) paragrafında yazılı belgelerin sigortacıya verilmesinden sonra en çok 15 gün içinde sigorta ettirene ödenir. Hasar ve Tazminatın Sonuçları Madde 14- Sigortacı ödediği tazminat miktarınca hukuken sigortalı yerine geçer Sigortalı ve sigorta ettiren sigortacının ikame edebileceği davaya yararlı ve elde edilmesi mümkün belge ve bilgileri vermeye zorunludur. Temin edilen rizikonun gerçekleşmesi ile tam hasar meydana geldiği takdirde sigorta teminatı sona erer. Kısmi hasar halinde, sigorta bedeli hasar tarihinden itibaren ölen hayvanların sigorta bedeli kadar eksilir. Sigorta bedelinin eksildiği hallerde hasar tarihinden itibaren gün esası üzerinden prim alınmak suretiyle sigorta bedeli eski miktara çıkartılabilir. Kısmi hasarlarda taraflar sigorta sözleşmesini feshetme hakkına sahiptir. Taraflar fesih hakkını ancak tazminat ödenmeden önce kullanabilir. Sigortacı tarafından yapılan fesih ihbarı sigortalının tebellüğ tarihini takip eden 5inci iş günü saat 12.00'de hüküm ifade eder. Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir. Sigorta ettiren, fesih hakkını kullandiğı takdirde bu fesih, ihbarın postaya veya notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder ve işlememiş sigorta süresine ait prim verilmez. ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER Vergi, Resim, Harçlar Madde 15- Sigorta sözleşmesinde, bedeline veya primine ilişkin olarak kanunlara göre sigorta ettirene yüklenmiş veya yüklenecek vergi, resim ve harçlar sigorta ettirene aittir. Tebliğ ve İhbarlar Madde 16- Sigorta ettiren veya sigortalının ihbar ve tebliğleri sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye, noter aracılığıyla veya taahhütlü mektupla yapılır. Sigorta şirketinin ihbar ve tebliğleri de sigorta ettirenin veya sigortalının poliçede gösterilen adresine, bu adreslerin değişmiş olması halinde ise sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye bildirilerek son adresine aynı biçimde yapılır. Taraflara imza karşılığı olarak elden verilen mektup veya telgrafla yapılan ihbar ve tebliğler de taahhütlü mektup hükmündedir. Ticari ve Mesleki Sırların Saklı Tutulması Madde 17- Sigortacı, sigortalıya ait öğreneceği ticari ve mesleki sırların saklı tutulmamasından doğacak zararlardan sorumludur. Yetkili Mahkeme Madde 18- Bu poliçeden doğan uyuşmazlıklar sebebiyle sigorta şirketi aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme, sigorta şirketi merkezinin veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acentenin ikametgahının bulunduğu veya hasarın vukua geldiği, sigorta şirketi tarafından açılacak davalarda ise, davalının ikametgahının bulunduğu yerin ticaret davalarına bakmakla görevli mahkemesidir. Zaman Aşımı Madde 19- Sigorta sözleşmesinden doğan bütün talepler iki yılda zaman aşımına uğrar. Özel Şartlar Madde 20- Bu genel şartlara, varsa bunlara ilişkin klozlara aykırı düşmeyen özel şartlar konulabilir. |
Hayvan Hayat Sigortası Genel Şartları Yürürlük Tarihi: 22 Eylül 1965
Sigorta Teminatının Kapsamı Madde 1 -A) Bu poliçe (B) fıkrasında tür ve nitelikleri belirtilen hayvanların; b) Her türlü kazalardan, kurt parçalamasından, başkası tarafından kasden yapılan zehirlemelerden veya yaralamalardan veya sakatlıktan, c) Güneş çarpması, soğuktan donma, tel, çivi, taş vesaire gibi sert ve delici cisimlerin yutulması, zehirli çayır otlarından yeme ve ilaçlanmış mer'alarda otlama sebebiyle, d) Fırtına, yıldırım, yer sarsıntısı veya toprak kayması ve su baskını neticesinde, e) Yangın veya infilak sebebiyle meydana gelen zorunlu öldürmeler veya kestirmeler dahil, ölümlerinden sigortalının bu genel şartlara göre doğrudan doğruya uğradığı maddi zararı temin eder. B) Sigorta edilebilecek hayvanlar ve yaşları; a) 1 yaşından l2 yaşına kadar (12 yaş dahil) at, merkep ve katırlar, b) 1 yaşından 9 yaşına kadar (9 yaş dahil) sığırlar; 1 yaşından 14 yaşına kadar (14 yaş dahil) mandalar, c) 1 yaşından 4 yaşına kadar ( 4 yaş dahil) yerli ve merinos koyunları ve tiftik keçileri, d) Altı aylıktan 3 yaşına kadar (3 yaş dahil) domuzlar, e) 1 yaşından 8 yaşına kadar (8 yaş dahil) ev, av, bekçi ve çoban köpekleri. Uzun süreli sigortalarda sigortalı hayvan, sigorta süresi içinde yukarıda öngörülen yaş sınırına erişirse o hayvana ait teminat sona erer. Aksine Sözleşme Yoksa, Teminat Dışında Kalan Haller a) Deniz, hava ve kara yollarında motorlu ve motorsuz taşıt araçlarında yapılacak taşımalar sırasında meydana gelen ölümler, öldürmeler ve kestirmeler. b) Grev, lokavt, kargaşalık ve halk hareketlerinin ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati hareketlerin sebep olduğu bütün hasarlar, c) 3 üncü maddenin (h) bendinde belirtilen zararlar hariç olmak üzere, 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj ile bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucunda meydana gelen zararlar. Teminat Dışında Kalan Haller Madde 3- Aşağıdaki haller sigorta teminatının dışındadır: b) Çalınma, kaybolma ve değiştirme hallerinden, c) Yarış, oyun veya mukavemet denemelerinden meydana gelen ölümler, öldürmeler ve kestirmeler, d) Her çeşit yarış atları ve sirk hayvanları, e) Harp, her türlü harp olayları, istila, yabancı düşman hareketleri, çarpışma (harb ilan edilmiş olsun olmasın), iç harp, ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunların gerektirdiği inzibati ve askeri hareketlerden, f) Herhangi bir nükleer yakıttan veya nükleer yakıtın yanması sonucu nükleer artıklardan veya bunlara atfedilen sebeplerden meydana gelen iyonlayıcı radyasyonların veya radyoaktivite bulaşmalarının ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati tedbirlerden (bu bentte geçen yanma deyimi kendi kendini idame ettiren herhangi bir nükleer ayrışım ''fission'' olayını da kapsayacaktır), g) Kamu otoritesi tarafından sigortalı hayvan üzerinde yapılacak tasarruflardan, meydana gelen ölümler, öldürmeler ve kestirmeler. Sigortanın Başlangıcı ve Sonu Madde 4- Sigorta poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde, aksi kararlaştırılmadıkça Türkiye saati ile öğleyin saat 12.00'de başlar ve öğleyin saat 12.00'de sona erer. Sigorta Ettirenin Beyan Yükümlülüğü, Hayvanın Muayene ve İşaretlenmesi Madde 5- Sigortacı bu sigortayı sigorta ettirenin rizikonun hakiki durumunu bildirmek üzere teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde yazılı beyanına dayanarak kabul etmiştir. Sigorta ettiren, masrafı kendine ait olmak üzere hayvanın yaşını gösterir bir Veteriner Sağlık raporunu veya Veteriner Hekim bulunmadığı takdirde Hayvan Sağlık Memurundan alınacak bir belgeyi sigortacıya vermek zorunluğundadır. Sigorta ettirilen hayvanlara sigortacının uygun göreceği damga, küpe ve işaret konulur. Damgalanması, küpelenmesi veya işaretlenme olanağı bulunmayan diğer hayvanların ise sabit ve görünür belirtileri poliçeye yazılır. Sigorta ettirenin beyanı hakikate aykırı veya eksik ise, sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek hallerde: a) Sigorta ettirenin kasdı varsa, sigortacı durumu öğrendiği tarihten itibaren 1 ay içinde sözleşmeden cayabilir ve riziko gerçekleşmiş ise tazminatı ödemez. Cayma halinde sigortacı prime hak kazanır. b) Sigorta ettirenin kasdı bulunmaz ise, sigortacı durumu öğrendiği tarihten başlayarak 1 ay içinde sözleşmeyi fesheder veya prim farkını almak suretiyle sözleşmeyi yürürlükte tutar. Sigorta ettiren, istenen prim farkını kabul etmediğini 15 gün içinde bildirdiği takdirde sözleşme feshedilmiş olur. Sigortacı tarafından yapılan fesih ihbarı postaya veya notere verildiği tarihten başlayarak 15 gün sonra öğleyin saat 12.00'de, sigorta ettiren tarafından yapılan fesih ihbarı ise postaya veya notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder. Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, sözleşmenin sigortacı tarafından feshi halinde gün esası sigorta ettiren tarafından feshi halinde ise kısa müddet esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir. c) Süresinde kullanılmayan cayma, fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer. d) Sigorta ettirenin kasdı bulunmadığı takdirde riziko: a- Sigortacı durumu öğrenmeden önce, b- Veya sigortacının fesih ihbarında bulunabileceği süre içinde, c- Veyahut bu ihbarın hüküm ifade etmesi için geçecek süre içinde gerçekleşirse, sigortacı tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki orana göre tazminattan indirim yapar. e) Beyan yükümlülüğünün ihlali gerek yaş, gerek cins ve mahiyet itibariyle bu umumi şartlarla sigorta edilemeyen hayvanlara taalluk ederse, bunlar için tazminat ödenmez ve durumun ister rizikonun gerçekleşmesinden evvel, ister rizikonun gerçekleşmesinden sonra anlaşılması halinde prim sigorta ettirene iade olunur. Sigorta Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü ve Sonuçları Madde 6- Sözleşmenin yapılmasından sonra sigortalı hayvanın teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde beyan olunan yeri veya hali sigortacının onayı olmadan değiştirildiği takdirde sigorta ettiren, bu değişikliği: b) Açık veya zımni rızası olmadan başka bir şahıs tarafından yapılmış ise durumu öğrenir öğrenmez, ve her iki halde de en geç 8 gün içinde sigortacıya ihbarla yükümlüdür. Sigortacı, değişikliği öğrendiği tarihten itibaren, bu değişiklik sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiriyorsa 8 gün içinde: 1- Sözleşmeyi fesheder, 2- Veya prim farkını istemek suretiyle sözleşmeyi yürürlükte tutar. Sigorta ettiren, istenen prim farkını kabul etmediğini 8 gün içinde bildirdiği takdirde sözleşme feshedilmiş olur. Sigortacı tarafından yapılan fesih ihbarı postaya veya notere verildiği tarihten başlayarak 8 gün sonra öğleyin saat 12.00'de, sigorta ettiren tarafından yapılan fesih ihbarı ise postaya veya notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder. Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi; sözleşmenin sigortacı tarafından feshi halinde gün esası, sigorta ettiren tarafından feshi halinde ise kısa müddet esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir. Süresinde kullanılmayan fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer. Sigortalı hayvanın teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde beyan olunan yerinin veya halinin değiştiğini öğrenen sigortacı, sigorta primini tahsil etmek gibi sigorta sözleşmesinin aynen devamına razı olduğunu gösteren bir harekette bulunursa fesih veya prim farkını isteme hakkı düşer. Sigortalı hayvanın yer ve halinde rizikoyu ağırlaştırıcı değişiklikleri, sigorta ettiren ihbar süresi içersinde kasden bildirmemişse ihbar süresinden sonra gerçekleşen hasarlara ait tazminat hakkı düşer; ihbar yükümlülüğüne uymama kasıtlı değilse alınan primle alınması gereken prim arasındaki orantıya göre tazminattan indirim yapılır. Değişikliğin rizikoyu hafifletici nitelikte olduğu ve daha az prim uygulanmasını gerektirdiği anlaşılır ise, bu değişikliğin yapıldığı tarihten sözleşmenin sona ermesine kadar geçecek süre için gün esasına göre bulunacak prim farkı sigorta ettirene geri verilir. Bu madde hükümleri sigortalıya da aynen uygulanır. Mülkiyet Değişikliği Madde 7- Sigortalı hayvanın mülkiyetinde bir değişiklik olduğu takdirde, sigorta sözleşmesi bozulmuş olur ve feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi gün esasına göre hesap edilir ve fazlası sigorta ettirene geri verilir. Sigorta ettirenin ölümü halinde, bu sigortadan doğan bütün hak ve borçlar olduğu gibi yeni hak sahibine geçer. Bu takdirde sigortalının varlığını öğrenen yeni hak sahipleri devir keyfiyetini 15 gün içinde sigortacıya bildirmekle, yükümlüdür. Bu yükümlülük yerine getirilmez ise sigortacı sorumluluktan kurtulur. Sigortacı değişikliği; yeni hak sahipleri de sigortanın varlığını öğrendiği tarihten başlayarak 8 gün içinde sigortayı fesih edebilir. Süresinde kullanılmayan fesih hakkı düşer. Poliçenin sigortacı tarafından feshi halinde, fesih ihbarı postaya veya notere verildiği tarihten başlayarak 8 gün sonra öğleyin saat 12.00'de yeni hak sahibi tarafından feshi halinde ise fesih ihbarı postaya veya notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder. Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, sözleşmenin sigortacı tarafından feshi halinde gün esası, yeni hak sahibi tarafından feshi halinde ise kısa müddet esası üzerinden hesap edilir ve fazlası yeni hak sahiplerine verilir. Sigorta Priminin Ödenmesi, Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü Primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde, taksitlerin kesin ödeme zamanı, miktarı ve vadesinde ödenmemesinin sonuçları poliçe üzerine yazılır veya poliçe ile birlikte yazılı olarak sigorta ettirene bildirilir. Sigorta ettiren kimse, kesin vadeleri poliçe üzerinde belirtilen ya da yazılı olarak kendisine bildirilmiş olan prim taksitlerinin herhangi birini vade günü bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer. Sigorta ettiren, prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 15 gün içinde ödemediği takdirde sigorta teminatı durur. Rizikonun gerçekleşmemesi kaydıyla, teminatın durduğu süre içinde prim borcunun ödenmesi halinde teminat durduğu yerden devam eder .Sigorta teminatının durduğu tarihten itibaren 15 gün içerisinde prim borcunun ödenmemesi halinde, sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur. Poliçenin ön yüzüne yazılması kaydıyla, rizikonun gerçekleşmesiyle henüz vadesi gelmemiş prim taksitlerinin sigortacının ödemekle yükümlü olduğu tazminat miktarını aşmayan kısmı, muaccel hale gelir . Bu madde uyarınca sigorta sözleşmesinin feshedilmiş sayıldığı hallerde, sigortacının sorumluluğunun devam ettiği süreye tekabül eden prim gün esası üzerinden hesap edilerek fazlası sigorta ettirene iade edilir. Sigortacının Yetkileri ve Sigorta Ettirenin Yükümlülükleri Madde 9- A) Sigortacı gerek gördükçe temsilcileri veya tayin edeceği veteriner hekimleri aracılığıyla sigorta edilen hayvanın sağlık durumunu ve niteliklerini makul surette kontrol ettirmek yetkisine sahiptir. Ahırların bakımsızlığı ve temiz tutulmaması hayvana fena muamele ve eziyet edilmesi bakım veya gıda noksanlığı, hayvanın aşırı derecede çalıştırılması veya poliçede yazılı amaçlar dışında kullanılması gibi sigorta ettirenin kusurları tesbit edildiği takdirde sigortacı 8 gün içinde sözleşmeyi feshedebilir veya Hayvan Sağlık Zabıtası Kanununun ve nizamnamesinin gerektirdiği tedbirleri belirli bir süre içinde yerine getirmeye sigorta ettireni davet eder. Sigorta ettiren bu isteği kabul etmez veya zamanında yerine getirmez ise sigortacı yine 8 gün içinde fesih hakkını kullanabilir. Sigorta sözleşmesinin feshinde işlememiş günlere ait prim gün esası üzerinden sigorta ettirene geri verilir. B) Sigorta ettiren, bulaşıcı hastalık baş gösterdiğinde, hasta ve sağlam hayvanlarını ayırmaya, hastalığı bildirmeye ve Hayvan Sağlık Zabıtası Kanunu ve Nizamnamesi gereğince ilgililer tarafından öngörülen tedbirleri almaya, sigortalanan hayvanlarını poliçede yazılı amaçlar dışında kullanmamaya ve kullandırtmamaya ve olanak nisbetinde bunlara iyi bakmaya, sigortacının yukarıda yazılı (A) fıkrası gereğince yaptıracağı kontroller sonucunda önereceği tedbirleri almakla yükümlüdür. Hasar Vukuunda Sigortalının Yükümlülükleri Madde 10- Sigorta ettiren: b) Sigortalı hayvanın hastalanması veya kazay uğraması halinde masrafı kendine ait olmak üzere bir Veteriner Hekime, bulunmadığı takdirde Hayvan Sağlık Memuruna, onun da bulunmaması halinde yeteneği ihtiyar heyetince kabul edilecek bir kimseye başvurmakla ve bunların göstereceği gerekli tedbirleri almakla, c) Ölen, öldürülen veya kestirilen sigortalı hayvanın ölüm sebebi hakkında sigortacının (masrafı sigortacı tarafından ödenmek üzere) göstereceği Veteriner Hekim veya Hayvan Sağlık Memurundan, bunlar gösterilmediği veya bulunmadığı takdirde, yeteneği ihtiyar heyetince kabul edilen bir kimseden belge almakla, d) Veteriner Hekimin ölüm sebepleri hakkında yapacağı incelemeleri kolaylaştırmak ve gerekli halde uygun tedbirleri almakla yükümlüdür. Tazminat Hakkının Eksilmesi veya Düşmesi Madde 11- Sigorta ettiren hasar vukuundaki yükümlülüklerini yerine getirmez ve bunun sonucu hasar miktarında bir artış olursa sigortacının ödeyeceği tazminattan bu suretle artan kısım indirilir. Sigorta ettiren rizikonun gerçekleşmesine kasden sebebiyet verir veya hasar miktarını kasden artırıcı eylemlerde bulunursa veya veteriner hekim yahut hayvan sağlık memuru olmayan kişiler tarafından yapılacak ameliyat hayvanın ölümüne sebebiyet verirse, bu poliçeden doğan hakları düşer. Hasarın Tespiti Madde 12- Bu poliçe ile hayvanın ölümünde meydana gelen hasarın miktarı taraflarca uyuşularak tesbit edilir. Taraflar uyuşamadıkları takdirde hasarın miktarı eksper kişiler arasından seçilecek işten anlayan ve hakem-bilirkişi diye adlandırılan bilirkişiler tarafından, aşağıdaki hükümlere bağlı olmak üzere tesbit edilir: a) lki taraf tek hakem-bilirkişi seçiminde anlaşamadıkları takdirde, taraflardan her biri kendi hakem-bilirkişisini tayin eder ve bu hususu noter eliyle diğer tarafa bildirir. Taraf hakem-bilirkişileri tayinlerinden itibaren 7 gün içerisinde ve incelemeye geçmeden evvel bir üçüncü tarafsız hakem-bilirkişi seçerler ve bunu bir tutanakla saptarlar. Üçüncü hakem-bilirkişi ancak taraf hakem-bilirkişilerinin anlaşamadıkları konularda, anlaşamadıkları hadler dahilinde kalmak ve buna münhasır olmak kaydıyla karar vermeye yetkilidir. Üçüncü hakem-bilirkişi kararını bağımsız bir rapor halinde verebileceği gibi, diğer hakem-bilirkişilerle birlikte bir rapor halinde de verebilir. Hakem-bilirkişi raporları taraflara aynı zamanda bildirilir. b) Taraflardan herhangi biri diğer tarafça yapılan tebliğden başlayarak 15 gün içinde hakem-bilirkişisini tayin etmez yahut taraf hakem-bilirkişiler üçüncü hakem-bilirkişisinin seçimi hususunda 7 gün içinde anlaşamazlar ise, taraf hakem-bilirkişisi veya üçüncü hakem-bilirkişi taraflardan birinin isteği üzerine hasar yerindeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkeme başkanı tarafından tarafsız ve eksper kişiler arasından seçilir. c) Her iki taraf üçüncü hakem-bilirkişinin -bu şahıs ister taraf hakem-bilirkişilerince, ister yetkili mahkeme başkanı tarafından seçilecek olsun- sigortacının veya sigortalının ikamet ettiği veya hasarın meydana geldiği yöre dışından seçilmesini isteme hakkına sahiptirler ve bu isteğin yerine getirilmesi gereklidir. d) Hakem-bilirkişi ölür, vazifeden çekilir veya reddedilir ise ayrılan hakem-bilirkişi yerine yenisi aynı yönteme göre seçilir ve tesbit muamelesine kaldığı yerden devam edilir. Sigortalının ölümü, tayin edilmiş bulunan hakem-bilirkişisinin vazifesini sona erdirmez. İhtisas yokluğu sebebiyle hakem-bilirkişilere yapılacak itiraz, bu şahısların öğrenildiği tarihten başlamak üzere 7 gün içerisinde yapılmadığı takdirde itiraz hakkı düşer. e) Hakem-bilirkişiler incelemelerinde tamamen serbesttirler. H.U.M.K.'nun ve diğer mevzuat hükümleri ile de bağlı değildirler. f) Hasar miktarının tesbiti konusunda hakem-bilirkişiler gerekli görecekleri deliller ile hasar zamanında mevcut sigortalı hayvanın ve değerinin tesbitine yarayacak kayıt ve belgeleri isteyebilir ve hasar yerinde incelemede bulunabilirler. g) Hakem-bilirkişi veya hakem-bilirkişiler, yahut üçüncü hakem-bilirkişinin hasar miktarı konusunda verecekleri kararlar kesindir, tarafları bağlar. Bir hakem-bilirkişi kararına dayanmadan sigortacıdan tazminat talep ve dava edilemez. Hakem-bilirkişi kararlarına ancak kararın açık olarak gerçek durumundan önemli şekilde farklı olduğu anlaşılır ise itiraz edilebilir ve bunların iptali raporun tebliğ tarihinden itibaren bir hafta içinde, hasar yerindeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkemeden istenebilir. h) Taraflar tazminat miktarı konusunda anlaşamadıkça alacak ancak hakem-bilirkişi kararı ile muaccel olur ve zaman aşımı kesin raporun taraflara bildirildiği tarihden evvel işlemeye başlamaz; meğer ki hakem-bilirkişilerin tayini ile T.T.K.'nun 1292'nci maddesindeki ihbar müddeti arasında 2 yıllık süre geçmiş olsun. i) Taraflar kendi hakem-bilirkişilerinin ücret ve masraflarını öderler. Üçüncü hakem-bilirkişisinin ücret ve masrafları taraflarca yarı yarıya ödenir. j) Hasar miktarının tesbiti, teminat verilen rizikolar, sigorta bedeli, sigorta değeri, aşkın ve menfaat değeri altındaki sigorta, sorumluluğun başlangıcı, hak düşürücü ve hak azaltıcı sebepler konusunda bu poliçede ve mevzuatta mevcut hüküm ve şartlara ve bunların ileri sürülmesine tesir etmez. Tazminatın Hesabı Madde 13- a) Sigortalı hayvanın ölmesi, öldürülmesi veya kestirilmesi hallerinde etinden, derisinden ve benzeri kısımlarından faydalanılabileceği hallerde bu kısımlara ait bedel ile ölümün doğumdan ileri gelmesi halinde kurtarılan yavrunun değeri sovtaj olarak kabul edilir. b) Tazminat miktarı; sigorta bedelinin % 80'ini geçmemek üzere sigortalı hayvanın ölümünün vukubulduğu günün bir önceki, ölüm bir hastalıktan ileri gelmişse, hastalığa tutulmadan bir gün önceki ticari kıymetinin % 80'idir. Tazminat tutarından varsa (a) fıkrasında belirtilen, faydalanılan veya kurtarılan değerin (sovtaj), sigorta bedelinin % 80'i ile sigortalı hayvanın cari ticari kıymeti arasındaki oranı karşılayan miktarı düşülerek kalan bu genel koşulların 10uncu maddesinin (C) paragrafında yazılı belgelerin sigortacıya verilmesinden sonra en çok 15 gün içinde sigorta ettirene ödenir. Hasar ve Tazminatın Sonuçları Madde 14- Sigortacı ödediği tazminat miktarınca hukuken sigortalı yerine geçer Sigortalı ve sigorta ettiren sigortacının ikame edebileceği davaya yararlı ve elde edilmesi mümkün belge ve bilgileri vermeye zorunludur. Temin edilen rizikonun gerçekleşmesi ile sigorta teminatı sona erer. Sigorta bedeli poliçede beher hayvan itibariyle ayrı ayrı gösterilmiş ve bu hayvanlardan biri veya birkaçı ölür ise bu hayvanlara ilişkin sigorta teminatı, hasar tarihinde sona erer. İşlememiş sigorta süresine ait prim geri verilmez. Kısmi hasarlarda, taraflar sigorta sözleşmesini feshetme hakkına sahiptir. Taraflar fesih hakkını ancak tazminat ödenmeden önce kullanabilir. ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER Vergi, Resim ve Harçlar Madde 15- Sigorta sözleşmesinde, bedeline veya primine ilişkin olarak halen mevcut ve ilerde konulabilecek vergi, resim veya harçlar sigorta ettirene aittir. Tebliğ ve İhbarlar Madde 16- Sigorta ettirenin veya sigortalının ihbar ve tebliğleri sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye, noter aracılığıyla veya taahhütlü mektupla yapılır. Sigorta şirketinin ihbar ve tebliğleri de sigorta ettirenin veya sigortalının poliçede gösterilen adresine, bu adreslerin değişmiş olması halinde ise sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye bildirilerek son adresine aynı biçimde yapılır. Taraflara imza karşılığı olarak elden verilen mektup veya telgrafla yapılan ihbar ve tebliğler de taahhütlü mektup hükmündedir. Ticari ve Mesleki Sırların Saklı Tutulması Madde 17- Sigortacı, sigortalıya ait öğreneceği ticari ve mesleki sırların saklı tutulmamasından doğacak zararlardan sorumludur. Yetkili Mahkeme Madde 18- Bu poliçeden doğan uyuşmazlıklar sebebiyle sigorta şirketi aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme, sigorta şirketi merkezinin veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acentenin ikametgahının bulunduğu veya hasarı vukua geldiği, sigorta şirketi tarafından açılacak davalarda ise, davalının ikametgahının bulunduğu yerin ticaret davalarına bakmakla görevli mahkemesidir. Zaman Aşımı Madde 19- Sigorta sözleşmesinden doğan bütün talepler iki yılda zaman aşımına uğrar. Özel Şartlar Madde 20- Bu genel şartlara, varsa bunlara ilişkin klozlara aykın düşmeyen özel şartlar konulabilir. |
Tarım Ürünleri Dolu Sigortası Genel Şartları Yürürlük Tarihi: 1 Kasım 1995
A- Sigortanın Kapsamı A.1- Sigortanın Kapsamı A.2- Sigorta Bedelinin Kapsamı 2.1- Tarla ürünlerinde; 2.2- Fide, fidan ve diğer ürünlerde sigorta bedeli; oran ayrımı yapılmadan ürünün tümünü kapsar. 2.3- Yeşil yem bitkilerinde sigorta bedeli, yapılan biçme adedine göre hesaplanır. 2.4- Bağ, bahçe ve zeytinliklerin sigortalanmasında sigorta bedeli meyve ve zeytini kapsar. 2.5- Birden fazla hasadı yapılan ürünlerde her bir hasat başına düşen sigorta bedeli ürünün özelliğine göre hesaplanarak poliçede belirtilir. A.3- Ek Sözleşme ile Teminat Kapsamına Alınabilecek Haller ve Kayıplar 3.1- Don olayının doğrudan doğruya ürün miktarında ve kalitesinde meydana getirdiği eksilme, 3.2- Hasatları tamamlanmamış (biçilmemiş, sökülmemiş, koparılmamış ve toplanmamış) ürüne yangının, yıldırımın ve infilakın doğrudan doğruya vereceği hasarlar, 3.3- Dolunun ağaçlara vereceği hasarlar, 3.4- Dolunun sebze, meyve ve çiçeklerin kalitesinde meydana getirdiği eksilmeler, 3.5- Grev, lokavt ve bunları önlemek veya etkilerini azaltmak üzere yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucu meydana gelen bütün kayıp ve hasarlar, 3.6- Kargaşalık ve halk hareketleri sırasında meydana gelen olaylar ve bunları önlemek veya etkilerini azaltmak üzere yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucu meydana gelen bütün kayıp ve hasarlar, 3.7- Kötü niyetli hareketler sonucu ürünlerde meydana gelen hasarlar, 3.8- A.4 maddesinin 4.6 bendinde belirtilen zararlar hariç olmak üzere, 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj ile bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucunda meydana gelen zararlar. 3.9- Sel ve su baskının doğrudan doğruya meydana getirdiği zararlar, 3.10- Fırtınanın doğrudan doğruya meydana getirdiği zararlar, 3.11- Deprem ve yanardağ püskürmesinin doğrudan doğruya meydana getirdiği zararlar. A.4- Teminat Dışında Kalan Haller Aşağıdaki haller dolayısıyla meydana gelen zararlar sigorta teminatının dışındadır: 4.1- Tarlada bırakılmış veya kaldırılmış ürünlerde meydana gelen hasarlar. 4.2- Sigorta ettirenin veya fiillerinden sorumlu olduğu kişilerin kasdından veya ağır kusurundan kaynaklanan hasar ve kayıplar. 4.3- Herhangi bir nükleer yakıttan veya nükleer yakıtın yanması sonucu nükleer artıklardan veya bunlara atfedilen sebeplerden kaynaklanan radyasyon veya radyoaktivite bulaşmalarının ya da bunların gerektirdiği askeri ve inzibati tedbirlerin sebep olduğu hasar ve kayıplar (bu bentte geçen yanma deyimi kendi kendini idame ettiren herhangi bir nükleer ayrışım olayını da kapsayacaktır). 4.4- Kamu otoritesi tarafından sigorta konusu yer ve ürünler üzerinde yapılacak tasarruflar sebebiyle meydana gelen bütün hasar ve kayıplar. 4.5- Savaş, her türlü savaş olayları, istila, yabancı düşman hareketleri, savaş ilan edilmiş olsun olmasın çarpışma, iç savaş, ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunların gerektirdiği inzibati ve askeri hareketler nedeniyle meydana gelen bütün zararlar. A.5- Muafiyetler Sözleşmede sigortacının, tenzili muafiyet olmak üzere belli bir miktara ya da sigorta bedelinin belli bir yüzdesine kadar olan hasarları veya meydana gelen hasarın belli bir oranını tazmin etmeyeceği kararlaştırılabilir. Bu şekilde belirlenen muafiyet oran veya tutarları poliçenin ön yüzünde belirtilir. A.6- Sigortanın Başlangıcı ve Sonu 6.1- Sigorta Teminatı; - Tarlada yetiştirilen ve aşağıda yazılanların dışında kalan bütün ekilmiş tarım ürünlerinde yeşerme ve filizlenme ile, - Bağlarda tomurcuk gözlerin uyanması ile, - Meyvelerde çiçeklenmenin son bulması ile, - Fideler ve fidanların tutması ve yeşermesi ile başlar. 6.2- Sigorta teminatı, sigortalı ürünlerin hasatlarının yapılması (biçimi, sökülmesi, toplanması veya koparılması) veya sigortalı ürün veya ürünlerin tümünde tam hasar oluşmasıyla sona erer. 6.3- Aynı veya başka bir ürünün yeni ekimi sigortacının da onayı ile kararlaştırılmadığı sürece, teminat sigorta konusu yerde yeni ekimi yapılan ürün için devam etmez. Sigortacının sorumluluğu poliçede yazılı olan tarihte son bulur.
B.1 Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigorta Ettirenin Yükümlülükleri Sigorta ettiren, rizikonun gerçekleşmesi halinde aşağıdaki hususları yerine getirmekle yükümlüdür: 1.1- Rizikonun gerçekleştiğini öğrendiği tarihten itibaren en geç beş iş günü içinde sigorta şirketinin genel müdürlüğüne veya yerel teşkilatına (bölge müdürlüğü, şube) durumu yazılı olarak bildirmek, 1.2- Hasar ihbarında; a) Adı, soyadı ve adresini, b) Sigorta poliçe numarasını, c) Rizikonun gerçekleştiği gün ve saati, d) Zarar gören ürün türü ve çeşidini, e) Rizikonun gerçekleştiği tarla, bağ, bahçe adedi ve mevkilerini belirtmek. 1.3- Erken bir dolu hasarı olayında fazla zarar gören bir ürün yerine, mevsimin müsaadesi oranında başka veya aynı çeşit ürünün ekilmesi için tarlanın bozulmasını veya sürülmesini istediği takdirde, şirketin onayını almak amacıyla bildirimde bulunmak. 1.4- Rizikonun gerçekleşmesinden ekspertizin (hasarın tahmin ve takdirinin) yapılmasına. kadar geçen zaman içinde, hasara uğrayan ürünün gelişmesi için sigortalı değilmişçesine gereken bakımı göstermek ve bu amaçla sigortacı tarafından verilen talimata elinden geldiği kadar uymak. 1.5- Sigortacının isteği üzerine, rizikonun gerçekleşme nedenlerini ayrıntılı şekilde belirlemeye, zarar miktarıyla delilleri saptamaya yararlı ve sigorta ettiren için sağlanması mümkün gerekli bilgi ve belgeleri gecikmeksizin sigortacıya vermek. 1.6- Zararın tahmini miktarını belirtir yazılı bir bildirimi uygun bir süre içinde sigortacıya vermek. 1.7- Zarar eksperler tarafından takdir edilinceye kadar sigorta konusu hasarlı ürün üzerinde hasarın saptanmasını güçleştirecek veya hasar miktarını artıracak nitelikte herhangi bir değişiklik yapmamak (ancak, biçilecek, toplanacak hale gelmiş ürünlerde sigorta şirketinin onayını almak kaydı ile ekspertizin yapılabilmesi için hasarlı tarla ve bahçelerin orta ve kenar taraflarından zararı doğru tespit etmeye yardım edecek örnek kısımlar ve parçalar olduğu gibi -biçilmeden, toplanmadan- bırakılarak hasada devam olunabilir). 1.8- Tazminat yükümlülüğü ve miktarının saptanması için sigortacının veya yetkili kıldığı temsilcilerinin sigorta konusu ürünler ve bunlarla ilgili belgeler üzerinde yapacakları araştırma ve incelemelere izin vermek. 1.9- Sigorta konusu ürünle ilgili başkaca sigorta sözleşmeleri varsa bunları sigortacıya bildirmek. B.2- Koruma Önlemleri ve Kurtarma Sigorta ettiren, işbu sözleşme ile temin olunan rizikoların gerçekleşmesi halinde; zararı önlemeye, azaltmaya ya da hafifletmeye yarayacak önlemleri almakla yükümlüdür. Alınan önlemler ve sigortacı tarafından alınması istenilen önlemlerin gerektirdiği masraflar, sigortacı tarafından ödenir. Ancak, poliçede belli bir oranda hasar muafiyeti öngörülmüşse, alınan önlemlerden doğan masraflar bu oran düşülerek ödenir. B.3- Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigortacının Hakları ve Yükümlülükleri Riziko gerçekleştiğinde, sigortacı veya yetkili kıldığı kimseler; sigorta kapsamındaki maddi değerleri koruma altına almak ve zararı azaltmak amacıyla, makul ve uygun şekillerde, hasara uğrayan yere girebilirler. Sigortacı bu şekilde hareket etmekle herhangi bir tazminat sorumluluğu yüklenmiş olmaz ve bu poliçe hükümlerinden doğan haklarının herhangi birinden feragat etmiş sayılmaz. Sigortacı, hasar miktarına ilişkin belgelerin kendisine verilmesinden itibaren en kısa zamanda ve her halde 30 gün içerisinde gerekli incelemelerini tamamlayıp hasar ve tazminat miktarını tespit ederek sigorta ettirene bildirmek zorundadır. B.4- Hasarın Tespiti Sigortalı ürünlerde meydana gelen zararın miktarı taraflar arasında yapılacak anlaşmayla tespit edilir. Taraflar zarar miktarında anlaşamadıklan takdirde, zarar miktarının tayini için tarım uzmanları (tarım mühendisleri veya teknisyenleri) veya tarım sigortası eksperleri arasından seçilecek hakem-bilirkişilere gidilmesini kararlaştırabilirler ve bunu bir tutanakla tespit ederler. Sigortacıdan tazminat talep edilmesi veya yargıya gidilmesi halinde zarar miktarıyla ilgili hakem-bilirkişi kararı tazminatın saptanmasına esas teşkil eder. Tek hakem-bilirkişi seçilmiş ise atandığı tarihden itibaren, diğer halde ise üçüncü hakem-bilirkişinin seçilmesinden itibaren en geç üç ay içerisinde ve her halde rizikonun gerçekleştiği tarihten itibaren altı ay içerisinde raporun tebliğ edilmemesi halinde taraflar zarar miktarını her türlü delille ispat edebilirler. Taraflar, uyuşmazlığın çözümü için tek hakem-bilirkişi seçiminde anlaşamadıklan takdirde, taraflardan her biri kendi hakem-bilirkişisini seçer ve bu hususu noter eliyle diğer tarafa bildirir. Taraf hakem-bilirkişileri ilk toplantı tarihinden itibaren yedi gün içerisinde ve incelemeye geçmeden önce, bir üçüncü hakem-bilirkişi seçerler ve bunu bir tutanakla saptarlar. Üçüncü hakem-bilirkişi, ancak taraf hakem-bilirkişilerinin anlaşamadıklan hususlarda, anlaşamadıklan sınırlar içinde kalmak suretiyle, diğer hakem-bilirkişilerle birlikte tek bir rapor halinde karar vermeye yetkilidir. Hakem-bilirkişi kararları taraflara aynı zamanda tebliğ edilir. Taraflardan herhangi biri, diğer tarafça yapılan tebliğden itibaren onbeş gün içinde hakem-bilirkişisini seçmez, yahut taraf hakem-bilirkişiler üçüncü hakem-bilirkişinin seçimi konusunda yedi gün içinde anlaşamazlar ise, taraf hakem-bilirkişi veya üçüncü hakem-bilirkişi, taraflardan birinin isteği üzerine hasar yerindeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkeme tarafından tarımda uzman kişiler arasından seçilir. Hakem-bilirkişilere, uzmanlıklarının yeterli olmadığı nedeniyle itiraz olunabilir. Hakem-bilirkişinin kimliğinin öğrenilmesinden sonra yedi gün içerisinde kullanılmayan itiraz hakkı düşer. Hakem-bilirkişi ölür, görevden çekilir veya reddedilir ise, yerine aynı usule göre yenisi seçilir ve göreve kaldığı yerden devam olunur. Sigorta ettirenin ölümü, seçilmiş bulunan hakem-bilirkişinin görevini sona erdirmez. Hakem-bilirkişiler, zarar miktarının saptanması konusunda gerekli görecekleri deliller ile sigortalı şeylerin rizikonun gerçekleşmesi sırasındaki değerini saptamaya yarayacak kayıt ve belgeleri isteyebilir ve hasar yerinde incelemede bulunabilirler. Hakem-bilirkişilerin veya üçüncü hakem-bilirkişinin zarar miktarı konusunda verecekleri karar kesindir, tarafları bağlar. Hakem-bilirkişi kararlarına ancak, zarar miktarının gerçek durumdan önemli şekilde farklı olması halinde itiraz edilebilir ve bunların iptali kararın tebliğ tarihinden itibaren yedi gün içinde rizikonun gerçekleştiği yerdeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkemeden istenebilir. Taraflar kendi hakem-bilirkişilerinin ücret ve masraflarını öderler. Tek hakem- bilirkişinin veya üçüncü hakem-bilirkişinin ücret ve masrafları taraflarca yarı yarıya ödenir. Zarar miktarının saptanması, bu sözleşmede ve mevzuatta mevcut hüküm ve şartları ve bunların ileri sürülmesini etkilemez. Hakem-bilirkişi raporlarının, ihtilaflı olay ile ilgisi nispetinde aşağıdaki konuları içine alması gerekir: a) Dolu vurmuş sigortalı ürünlerin bulunduğu tarla, bağ veya bahçelerin krokisi çizilerek tamamının ve dolu vurmuş kısımlarının yerleri, sınırları ve dekar olarak yüzölçümü, b) Eğer ürün birden çok dolu hasarına uğramışsa en son hasar yüzdesi, c) Dolu vurmuş alanın, dolu gerçekleşmeseydi vereceği ürün miktarı, ürün kaybının yüzdesi (b bendine göre ayrıntılı olarak), d) Ürünlerin cinsleri, türleri ve çeşitleri bakımından sigorta bedelindeki payları, e) Hasara sebep olan don, soğuk ve fırtınadan bozulma, su, haşere ve hastalık zararları, hayvansal ve bitkisel zararlar gibi doluya yorumlanmayan zararlar bulunup bulunmadığı, varsa tahmini payları, f) Tasarruf edilen masrafların tutarı, varsa kurtarılan miktar ve değeri, başka bir ürün ekiminin mümkün olup olmadığı, g) Hasar tespitinde uygulanan ayrıntılı sayım yöntemi. Ürünün gelişme devresi yukarıda yazılı hususlardan herhangi birini belirlemeye olanak vermiyorsa hakem-bilirkişiler, bunun nedenlerini ve kesin tespiti yapabilecekleri tarihi taraflara bildirmek, bu tarihte kesin tespiti yapmak ve raporlarını vermekle yükümlüdür. B.5- Tazminatın Hesabı 5.1- Sigorta tazminatının hesabında, poliçede belirtilen birim fiyatı esas alınır. Ancak bu fiyat, ürünün hasat zamanındaki mahalli toptan satış fiyatından yüksek olamaz. Tazminatın hesabında, hasar miktarından önce varsa sovtaj düşülür. 5.2- Sigorta bedeli üzerinden taraflarca belirlenen tenzili muafiyet oranını veya tutarını geçmeyen hasarlar ödenmez. Bu oranı veya tutarı aşan hasarlar için kararlaştırılan muafiyet miktarı kadar indirim yapılır. 5.3- Sigortalı ürünlerin tamamının veya bir kısmının yeniden ekime imkan veren erken bir gelişme devresinde hasara uğraması durumunda, sigorta ettirenin hasar tarihine kadar hasar gören ürüne yapmış olduğu ve sigortacı ile sigorta ettiren arasında anlaşmayla saptanan ekim, dikim ve bakım masrafları herhangi bir muafiyet uygulanmaksızın ödenir. 5.4- Sigortalı ürünün yeniden ekime imkan vermeyen gelişme devresinde tamamen veya kısmen hasara uğraması halinde tazminat, poliçede kararlaştınlmış olan muafiyet oranları ve hasat dönemine kadar yapılacak masraflar düşülmek suretiyle hesaplanır. 5.5- Kısmi hasarlara ilişkin ödemeler, hiç bir zaman tam hasar halinde ödenecek bedeli aşamaz. B.6- Tazminatın Ödenmesi 6.1- Sigortacı, kesinleşmiş olan tazminat miktarını en kısa zamanda ve her halde 30 gün içerisinde sigortalıya ödemek zorundadır. 6.2- Sigortalı şeyler üzerinde birden çok sigorta varsa, tazminat miktarının saptanmasından sonra sigortacı payına düşen kısmı öder. B. 7- Tazminat Hakkının Eksilmesi veya Düşmesi Sigorta ettiren, rizikonun gerçekleşmesindeki yükümlülüklerini yerine getirmez ve bunun sonucu zarar miktarında bir artış olursa, sigortacının ödeyeceği tazminattan bu suretle artan kısım indirilir. Sigorta ettiren, rizikonun gerçekleşmesine kasden sebep olur veya zarar miktarını kasden artırıcı eylemlerde bulunursa, bu poliçeden doğan hakları düşer. B.8- Hasar ve Tazminatın Sonuçları Rizikonun gerçekleşmesi ile sigortalı ürünün bütününde tam hasar meydana geldiği takdirde, sigorta teminatı sona erer. Kısmi hasarlarda sigorta teminatı poliçede belirtilen bitiş tarihine veya hasata kadar meydana gelebilecek diğer zararlar için devam eder. Bir tarlanın bir bölümü tam, diğer bir bölümü kısmi hasara uğramış ise, tam hasarlı bölüm için sigorta teminatı sona erer. Kısmi hasarlı bölüm için teminat, poliçede belirtilen bitiş tarihine veya hasata kadar meydana gelebilecek diğer zararlar için devam eder. Kısmi hasarlarda taraflar sigorta sözleşmesini feshetme hakkına sahiptir. Taraflar fesih hakkını ancak tazminat ödenmeden önce kullanabilir. Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, gün esası üzerinden hesaplanır ve fazlası geri verilir. C- Çeşitli Hükümler C.1- Sigorta Priminin Ödenmesi, Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü Sigorta priminin tamamının veya primin taksitle ödenmesi kararlaştırılmışsa peşinatın (ilk taksit) sözleşme yapılır yapılmaz ve en geç poliçenin teslimi karşılığında ödenmesi gerekir. Aksi kararlaştırılmadıkça, prim veya peşinat ödenmediği takdirde poliçe teslim edilmiş olsa dahi sigortacının sorumluluğu başlamaz ve bu husus poliçenin ön yüzüne yazılır. Sigorta ettiren kimse, sigorta primini veya primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde peşinatını, sigorta poliçesinin teslim edildiği günün bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer ve prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 30 gün içinde dahi ödemediği takdirde sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur. Prim ödenmemiş olmasına rağmen poliçenin teslimi ile sigortacının sorumluluğunun başlayacağının kararlaştırıldığı hallerde, bu bir aylık sürenin ilk 15 gününde sigortacının sorumluluğu devam eder. Primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde, taksitlerin ödeme zamanı, miktarı ve vadesinde ödenmemesinin sonuçları poliçe üzerine yazılır veya poliçe ile birlikte yazılı olarak sigorta ettirene bildirilir. Sigorta ettiren kimse, kesin vadeleri poliçe üzerinde belirtilen ya da yazılı olarak kendisine bildirilmiş olan prim taksitlerinin herhangi birini vade günü bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer. Sigorta ettiren, prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 15 gün içinde ödemediği takdirde sigorta teminatı durur. Rizikonun gerçekleşmemesi kaydıyla, teminatın durduğu süre içinde prim borcunun ödenmesi halinde teminat durduğu yerden devam eder. Sigorta teminatının durduğu tarihten itibaren 15 gün içerisinde prim borcunun ödenmemesi halinde, sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur. Poliçenin ön yüzüne yazılması kaydıyla, rizikonun gerçekleşmesiyle henüz vadesi gelmemiş prim taksitlerinin sigortacının ödemekle yükümlü olduğu tazminat miktarını aşmayan kısmı, muaccel hale gelir. Bu madde uyarınca sigorta sözleşmesinin feshedilmiş sayıldığı hallerde, sigortacının sorumluluğunun devam ettiği süreye tekabül eden prim gün esası üzerinden hesaplanarak fazlası sigorta ettirene iade edilir. C.2- Sigorta Ettirenin Sözleşme Yapıldığı Sırada Beyan Yükümlülüğü 2.1- Sigortacı, bu sigortayı sigorta ettirenin teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde yazılı beyanına dayanarak yapar. 2.2- Sigorta ettirenin beyanı gerçeğe aykırı veya eksik ise, sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek hallerde: Sigortacı durumu öğrendiği tarihten itibaren 30 gün içinde sözleşmeden cayabilir veya sözleşmeyi yürürlükte tutarak aynı süre içinde prim farkını talep edebilir. Sigorta ettiren, talep edilen prim farkını kabul etmediğini sekiz gün içinde bildirdiği takdirde sözleşme feshedilmiş olur. Caymanın veya feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, gün esası üzerinden hesaplanır ve fazlası geri verilir. Sigorta ettiren kimsenin kasıtlı davrandığı anlaşıldığı takdirde, sigortacı, riziko gerçekleşmiş olsa bile sözleşmeden cayabilir ve prime hak kazanır. 2.3- Sigorta ettirenin kasdı bulunmadığı durumlarda riziko, sigortacı durumu öğrenmeden önce veya sigortacının cayabileceği ve feshedebileceği ya da caymanın veya feshin hüküm ifade etmesi için geçecek süre içinde gerçekleşirse, sigortacı tazminatı tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki orana göre öder. 2.4- Süresinde kullanılmayan cayma veya prim farkını talep etme hakkı düşer. C.3- Sigorla Ettirenin Sigorta Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü ve Sonuçları Sözleşmenin yapılmasından sonra sigortalı ürünlerin teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde belirtilen yeri, hali veya çeşidinin sigortacının izni olmadan sigorta ettiren tarafından değiştirildiği takdirde, sigorta ettiren sekiz gün içinde durumu sigortacıya bildirmekle yükümlüdür. Durumun sigortacı tarafından öğrenilmesinden sonra: 3.1- Değişiklik, sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren hallerden ise; - Sigortacı, sekiz gün içinde sözleşmeyi feshedebilir veya prim farkını talep etmek suretiyle sözleşmeyi yürürlükte tutabilir. - Sigorta ettiren, talep edilen prim farkını kabul etmediğini sekiz gün içinde bildirdiği takdirde sigortacı sözleşmeyi sekiz gün içerisinde feshedebilir. Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, gün esası üzerinden hesaplanır ve fazlası geri verilir. Süresinde kullanılmayan fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer. Sigortalı ürünlerin teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde bildirilen yeri, hali veya çeşidinin değiştiğini öğrenen sigortacı, sigorta hükmünün devamına razı olduğunu gösteren bir harekette bulunursa fesih hakkı düşer. 3.2- Değişiklik, rizikoyu hafıfletici nitelikte ve daha az prim uygulamasını gerektirir hallerden ise: Sigortacı, bu değişikliğin yapıldığı tarihten sözleşmenin sona ermesine kadar geçecek süre için gün esasına göre hesap edilecek prim farkını sigorta ettirene geri verir. 3.3- Sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren değişiklik hallerinde: a) Sigortacı durumu öğrenmeden önce, b) Sigortacının fesih ihbarında bulunabileceği süre içinde, c) Fesih ihbarının hüküm ifade etmesi için geçecek süre içinde, riziko gerçekleşirse, sigortacı, tazminatı tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki orana göre öder. C.4- Birden Çok Sigorta Sigortalanmış ürünler üzerine sigorta ettiren başka sigortacılarla aynı rizikolara karşı ve aynı süreye rastlayan başka sigorta sözleşmesi yapacak olursa bunu önceki sigortacılara derhal bildirmekle yükümlüdür. C.5- Menfaat Sahibinin Değişmesi Sözleşme süresi içinde, menfaat sahibinin değişmesi halinde sigortanın hükmü devam eder ve sigorta ettirenin sözleşmeden doğan hak ve borçları yeni hak sahibine geçer. Değişiklik halinde, sigorta ettiren ve sigortanın varlığını öğrenen yeni hak sahibi durumu 15 gün içinde sigortacıya bildirmekle yükümlüdür. Sigortacı değişikliği, yeni hak sahibi de sigortanın varlığını öğrendiği tarihten itibaren sekiz gün içinde soz1eşmeyi feshedebilir. Süresinde kullanılmayan fesih hakkı düşer. Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, gün esası üzerinden hesaplanır ve fazlası yeni hak sahibine geri verilir. Sigortalı yer ve ürünlerin sahibinin değişmesi anında ödenmesi gerekli prim borçlarından, sigorta ettiren ile fesih hakkını kullanmayan yeni hak sahibi birlikte sorumludur. Sigorta ettirenin ölümü halinde, sözleşmeden doğan bütün hak ve borçlar yeni hak sahibine geçer. C.6- Tebliğ ve İhbarlar Sigorta ettirenin bildirimleri sigorta şirketinin merkezine, bölge müdürlüğüne veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye, noter eliyle veya taahhütlü mektupla yapılır. Sigortacının bildirimleri de sigorta ettirenin poliçede gösterilen adresine veya bu adres değişmişse son bildirilen adresine aynı surette yapılır. Taraflara imza karşılığı elden verilen mektup veya telgrafla yapılan bildirimler de taahhütlü mektup hükmündedir. C.7- Sırların Saklı Tutulması Sigortacı ve sigortacı adına hareket edenler, bu sözleşmenin yapılması dolayısıyla sigorta ettirene ve sigortalıya ait öğreneceği ticari ve mesleki sırların saklı tutulmamasından doğacak zararlardan sorumludur. C.8- Yetkili Mahkeme Bu sigorta sözleşmesinden doğan anlaşmazlıklar nedeniyle sigortacı aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme, sigorta şirketi merkezinin veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acentenin ikametgahının veya rizikonun gerçekleştiği yerde, sigortacı tarafından açılacak davalarda ise, davalının ikametgahının bulunduğu yerde ticaret davalarına bakmakla görevli mahkemedir. C.9- Zamanaşımı Sigorta sözleşmesinden doğan bütün talepler iki yılda zaman aşımına uğrar. C.10- Özel Şartlar Bu genel şartlara sigortalı aleyhine olmamak üzere özel şartlar konulabilir. |
Sera Sigortası Genel Şartları Yürürlük Tarihi: 1 Kasım 1995
A- Sigortanın Kapsamı A.1- Sigortanın Kapsamı Bu sigorta ile; dolunun seraya vereceği zararlar ile serada yetiştirilen ürünlerin miktarında meydana getirdiği eksilme sigorta bedeline kadar temin olunmuştur.
Sigorta bedeli, aşağıda yer alan değerlerin toplamından oluşur: b) Konstrüksiyonun işçilik ücretleri de dahil toplam değeri, c) Isıtma, havalandırma, sulama tesisatı gibi seranın esaslı unsuru sayılabilecek cihaz ve tesisatın değeri, d) Sera içindeki ürünün üretim devresi sonunda ulaşması beklenen değeri veya sigorta süresi içinde birden fazla devrede ürün alınıyorsa bu ürünlerin üretim sonlarında ulaşması beklenen değerlerinin toplamı.
3.1- Aşağıdaki haller dolayısıyla meydana gelen zararlar sigortanın kapsamı dışındadır. Ancak bunlar, ek sözleşme yapılmak suretiyle bu genel şartlara ilişik klozlar dahilinde teminat kapsamı içine alınabilirler: 1- Grev, lokavt, kargaşalık ve halk hareketleri, 2- Kötü niyetli hareketler, 3- A.4 maddesinin 7 nci bendinde belirtilen zararlar hariç olmak üzere, 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj ile bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucunda meydana gelen zararlar. 4- Yangın, yıldırım, infilak, 5- Fırtına, 6- Deprem ve yanardağ püskürmesi, 7- Kar ağırlığı, 8- Don, 9- Sel ve su baskını, 10- Dahili su basması, 11- Yer kayması, 12- Duman, 13- Taşıt çarpması, b) Deniz taşıtları, c) Hava taşıtları, 3.2- Bu sözleşme ile temin edilen hallerden kaynaklansa dahi aşağıdaki kayıplar sigorta kapsamı dışındadır, Ancak bu kayıplar, ek sözleşme yapmak suretiyle teminat kapsamı içine alınabilirler: 1- Teminat kapsamındaki rizikodan doğan kalite kayıpları, 2- Faaliyet durması veya aksamasından kaynaklanan kar kaybı, 3- Enkaz kaldırma masrafları,
Aşağıdaki haller dolayısıyla meydana gelen zararlar sigortanın kapsamı dışındadır: 1- Seranın kusurlu planlanmasından ya da planın kusurlu uygulanmasından ileri gelen zararlar. 2- Sera yapımında kusurlu malzeme kullanılması ve kusurlu işçilik nedeniyle meydana gelen zararlar. 3- Savaş, her türlü savaş olayları, istila, yabancı düşman hareketleri, çatışma (savaş ilan edilmiş olsun veya olmasın), iç savaş, ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunların gerektirdiği inzibati ve askeri hareketler nedeniyle meydana gelen zararlar, 4- Herhangi bir nükleer yakıttan veya nükleer yakıtın yanması sonucu nükleer artıklardan veya bunlara atfedilen sebeplerden kaynaklanan radyasyon veya radyoaktivite bulaşmalarının ya da bunların gerektirdiği askeri ve inzibati tedbirlerin sebep olduğu zararlar (bu bentte geçen yanma deyimi kendi kendini idame ettiren herhangi bir nükleer ayrışım olayını da kapsayacaktır), 5- Kamu otoritesi tarafından sera ve ürün üzerinde yapılacak tasarruflar sebebiyle meydana gelen bütün zararlar, 6- Sigortalı veya fiillerinden sorumlu olduğu kişilerin kasdından veya ağır kusurundan kaynaklanan zararlar,
Sözleşmede sigortacının, belli bir miktara veya sigorta bedelin belli bir yüzdesine kadar olan hasarları ya da meydana gelen hasarın belli bir oranını tazmin etmeyeceği kararlaştırılabilir, Bu şekilde belirlenen muafiyet oran veya tutarları poliçenin ön yüzünde belirtilir.
Sigorta teminatı, ürün için, her ürün dönemine ait fidelerin ve/veya fidanların; seralara dikimi ile başlar, hasadın bitmesiyle son bulur ve her halde, poliçede; başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde, aksi kararlaştırılmadıkça Türkiye saati ile öğleyin saat 12.00'de başlar ve öğleyin saat 12.00'de sona erer.
B.l- Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigorta Ettirenin Yükümlülükleri Sigorta ettiren, rizikonun gerçekleşmesi halinde aşağıdaki hususları yerine getirmekle yükümlüdür: 1- Rizikonun gerçekleştiğini öğrenir öğrenmez ve bu tarihten itibaren en geç beş iş günü içinde sigortacıyı durumdan haberdar etmek, 2- Rizikonun gerçekleşmesinden hasarın tahmin ve takdir edilmesine kadar geçen zaman içinde, seradaki ürünün gelişmesi için gereken bakımı göstermek ve sigortacı tarafından bu amaçla verilen talimatlara uymak, 3- Zarar eksperler tarafından tespit ve takdir edilinceye kadar hasarlı sera ve ürün üzerinde, zorunlu haller dışında, hasarın saptanmasını güçleştirecek ya da hasar miktarını artıracak nitelikte herhangi bir değişiklik yapmamak, 4- Riziko gerçekleştiğinde, serada bulunan ve fazlaca zarar görmüş olan bir ürünün yerine mevsimin şartlarına göre başka bir ürün dikilmesini istediği takdirde, sera içindeki ürünün bozularak yeniden sürüm ya da dikim yapılması için, sigortacının onayını almak amacıyla bildirimde bulunmak, 5- Sigortacının isteği üzerine; rizikonun gerçekleşme nedenlerini ayrıntılı olarak belirlemede,zarar miktarıyla delilleri saptamada ve rücu hakkının kullanılmasında gerekli olacak bilgi ve belgeleri mümkün olduğu ölçüde ve gecikmeksizin sigortacıya vermek, 6- Tazmin yükümlülüğü, tazminat miktarı ve rücu haklarının tayini amacıyla sigortacının ya da yetkili kıldığı temsilcilerinin sigortalı yer veya şeyler ve bunlara ilişkin belgeler üzerinde yapacakları incelemelere izin vermek.
Sigorta ettiren işbu sözleşme ile temin olunan rizikoların gerçekleşmesi halinde; zararı önlemeye, azaltmaya ya da hafifletmeye yarayacak önlemleri bir an önce almakla yükümlüdür. Acil önlemler ve sigortacı tarafından alınması istenilen önlemlerin gerektirdiği masraflar, sigortacı tarafından ödenir. Eksik sigortanın sözkonusu olduğu durumlarda aksine sözleşme yoksa sigortacı; sigorta bedelinin sigorta edilen menfaatin rizikonun gerçekleştiği andaki değerine oranı neden ibaretse masrafların o kadarından sorumludur.
Riziko gerçekleştiğinde, sigortacı veya yetkili kıldığı kimseler; sigorta kapsamındaki maddi değerleri muhafaza altına almak ve zararı azaltmak amacıyla makul ve uygun şekillerde, hasara uğrayan seraya girebilirler. Sigortacı bu şekilde hareket etmekle herhangi bir tazminat sorumluluğu yüklenrniş olmaz ve bu poliçe hükümlerinden doğan haklarının herhangi birinden feragat etmiş sayılmaz. Sigortacı hasar miktarına ilişkin belgelerin kendisine verilmesinden itibaren en geç bir ay içerisinde gerekli incelemelerini tamamlayıp hasar ve tazminat miktarını tespit ederek sigortalıya bildirmek zorundadır.
Bu sözleşme ile sigorta edilmiş şeylerde meydana gelen zararın miktarı taraflar arasında yapılacak anlaşmayla tespit edilir. Taraflar zarar miktarında anlaşamadıkları takdirde, zarar miktarının tayini için isterlerse, hakem-bilirkişilere gidilmesini kararlaştırabilirler; bu bir tutanakla tespit edilir. Bu takdirde zarar miktarı aşağıdaki esaslara uyulmak suretiyle saptanır ve sigortacıdan tazminat talep edilmesi halinde, zarar miktarıyla ilgili hakem-bilirkişi kararı tazminatın saptanmasına esas teşkil eder. Şu kadar ki, tek hakem-bilirkişi seçilmiş ise atandığı tarihten itibaren, diğer halde ise üçüncü hakem bilirkişinin seçilmesinden itibaren en geç üç ay içerisinde ve her halde rizikonun gerçekleştiği tarihten itibaren altı ay içerisinde raporun tebliğ edilmemesi halinde taraflar zarar miktarını her türlü delille ispat edebilirler. Taraflar uyuşmazlığın çözümü için tek hakem-bilirkişi seçiminde anlaşamadıkları takdirde, taraflardan her biri kendi hakem-bilirkişisini seçer ve bu husus noter aracılığıyla diğer tarafa bildirir. Taraf hakem-bilirkişileri ilk toplantı tarihinden itibaren yedi gün içerisinde ve incelemeye geçmeden önce, bir üçüncü hakem-bilirkişi seçerler ve bunu bir tutanakla saptarlar. Üçüncü hakem-bilirkişi, ancak taraf hakem-bilirkişilerin anlaşamadıkları hususlarda ve anlaşmazlığın sınırları içinde karar vermeye yetkilidir; bu hakem-bilirkişinin kararları, diğer hakem-bilirkişilerce hazırlanan raporda yer alır. Hakem-bilirkişi kararları taraflara aynı zamanda tebliğ edilir. Taraflardan herhangi biri, diğer tarafça yapılan tebliğden itibaren 15 gün içinde hakem-bilirkişisini seçmez, yahut taraf hakem-bilirkişiler üçüncü hakem-bilirkişinin seçimi konusunda yedi gün içerisinde anlaşamazlar ise, taraf hakem-bilirkişi veya üçüncü hakem-bilirkişi, taraflardan birinin isteği üzerine hasar yerindeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkeme tarafından ve uzman kişiler arasından seçilir. Hakem-bilirkişilere, uzmanlıklarının yeterli olmadığı gerekçesiyle ve hakem-bilirkişinin kimliğinin öğrenildiği tarihten itibaren yedi gün içerisinde itiraz olunabilir. Süresinde kullanılmayan itiraz hakkı düşer. Hakem-bilirkişi ölür, görevden çekilir veya reddedilir ise, yerine aynı usule göre yenisi seçilir ve göreve kalınan yerden devam eder. Sigorta ettirenin ölümü, seçtiği hakem-bilirkişinin görevini sona erdirmez. Hakem-bilirkişiler, zarar miktarının saptanması konusunda gerekli görecekleri deliller ile sigortalı şeylerin rizikonun gerçekleştiği andaki değerini saptamaya yarayacak kayıt ve belgelerin kendilerine verilmesini isteyebilir; hasar yerinde incelemede bulunabilirler. Hakem-bilirkişilerin veya üçüncü hakem-bilirkişinin, zarar miktarı konusunda verecekleri kararlar kesindir tarafları bağlar. Hakem-bilirkişi kararlarına ancak, tespit edilen zarar miktarının gerçek durumdan önemli şekilde farklı olduğu gerekçesiyle ve bu kararların tebliği tarihinden itibaren yedi gün içerisinde, rizikonun gerçekleştiği yerdeki ticaret mahkemesinde itiraz edilebilir. Taraflar seçtikleri hakem-bilirkişilerin ücret ve masraflarını kendileri öder. Tek hakem-bilirkişinin veya üçüncü hakem-bilirkişinin ücret ve masrafları ise taraflarca yarı yarıya ödenir. Zarar miktarının saptanması, bu sözleşmede ve mevzuatta mevcut hüküm ve şartlar ile bunların ileri sürülmesini etkilemez.
5.1- Sigorta tazminatının hesabında sigortalı şeylerin rizikonun gerçekleşmesi anındaki tazmin değerleri esas tutulur. Sigorta tazmin değeri aşağıda yazılı şekilde hesaplanır: l- Kayıp ve hasar miktarından var ise önce sovtaj düşülür, 2- Sera camları, konstrüksiyon, ısıtma, havalandırma ve sulama tesisatı gibi seranın esaslı unsuru sayılabilecek cihaz ve tesisat bedeli için poliçede yazılı sigorta değeri; ürün için ürün birim fiyatı esas alınır. Ancak bu halde, cam değeri hasar tarihinden bir önceki günün piyasa değerinden, ürün birim fiyatı ise ürünün hasat zamanındaki mahalli toptan satış fiyatından yüksek olamaz, 3- Ürün ve ürün yataklarından cam kırıklarını temizleme işine yapılan harcamalar için ödenecek miktar, aksine sözleşme yoksa ürün, cam ve konstrüksiyonun toplam sigorta değerinin % 10'u kadardır. 4- Kısmi hasarlara ilişkin ödemeler, hiç bir şekilde tam hasar halinde ödenecek bedeli aşamaz. 5.2- Mutabakatlı Değer: Sigorta sözleşmesinin yapılması sırasında veya sigorta süresi içinde; sigorta konusu yapı, cihaz ve tesisatın değeri sigorta ettiren ve sigortacının oybirliği ile seçtikleri bilirkişiler tarafından saptanır ve taraflarca kabul olunursa, rizikonun gerçekleşmesi ve tazminatın hesabında, bu mutabakatlı değere taraflarca itiraz olunamaz. Bilirkişi masrafı, mutabakatlı değerin tespitini isteyen tarafa aittir.
Sigortacının sorumluluğu; sigortalı şeylerin hepsi için tek bir sigorta bedeli öngörülmüş ise bu bedelle, sigortalı şeyler nitelikleri bakımından madde veya gruplara ayrılmış ise bu madde ve gruplarla ilgili bedellerle sınırlıdır. Sigortalı şeyler üzerinde birden çok sigorta varsa, tazminat miktarının saptanmasından sonra sigortacı payına düşen kısmı öder.
Sigorta ettiren, rizikonun gerçekleşmesinden sonraki yükümlülüklerini yerine getirmez ve bundan dolayı zarar miktarında bir artış olursa, sigortacının ödeyeceği tazminattan bu artan kısım indirilir. Sigorta ettiren, rizikonun gerçekleşmesine kasden sebebiyet verir veya zarar miktarını kasden artırıcı eylemlerde bulunursa bu poliçeden doğan haklan düşer. Bu maddede yazılı hallerin ispatı sigortacıya aittir.
8.l- Sigortacı, kesinleşmiş olan tazminat miktarını en geç bir ay içerisinde sigortalıya ödemek zorundadır. 8.2- Sigortacı, ödediği tazminat tutarınca hukuken sigorta ettiren yerine geçer. Sigorta ettiren, sigortacının açabileceği davalarda yararlı olabilecek bilgi ve belgeleri mümkün olduğu ölçüde ve gecikmeksizin sigortacıya vermek zorundadır . 8.3- Rizikonun gerçekleşmesiyle tam hasar meydana geldiği takdirde sigorta teminatı sona erer. Kısmi hasar halinde, sigorta bedeli, rizikonun gerçekleştiği tarihten itibaren, ödenen tazminat miktarı kadar eksilir. Sigorta bedelinin madde veya gruplara ayrılmış olması hallerinde de aynı usül geçerlidir. Sigorta bedelinin eksildiği hallerde, sigorta ettiren talepte bulunduğu takdirde ve bu tarihten itibaren gün esası üzerinden prim alınmak suretiyle sigorta bedeli yükseltilebilir . 8.4- Kısmi hasarlarda taraflar sigorta sözleşmesini feshetme hakkına sahiptir. Taraflar fesih hakkını ancak tazminat ödenmeden önce kullanabilir. Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir.
C.l- Sigorta Priminin Ödenmesi, Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü Sigorta priminin tamamının, primin taksitle ödenmesi kararlaştırılmışsa peşinatın (ilk taksit) akit yapılır yapılmaz ve en geç poliçenin teslimi karşılığında ödenmesi gerekir. Aksi kararlaştırılmadıkça, prim veya peşinat ödenmediği takdirde poliçe teslim edilmiş olsa dahi sigortacının sorumluluğu başlamaz ve bu husus poliçenin ön yüzüne yazılır. Sigorta ettiren kimse, sigorta primini veya primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde peşinatını, sigorta poliçesinin teslim edildiği günün bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer ve prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 30 gün içinde dahi ödemediği takdirde sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur. Prim ödenmemiş olmasına rağmen poliçenin teslimi ile sigortacının sorumluluğunun başlayacağının kararlaştırıldığı hallerde, bu bir aylık sürenin ilk 15 gününde sigortacının sorumluluğu devam eder. Primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde, taksitlerin ödeme zamanı, miktarı ve vadesinde ödenmemesinin sonuçları poliçe üzerine yazılır veya poliçe ile birlikte yazılı olarak sigorta ettirene bildirilir. Sigorta ettiren kimse, kesin vadeleri poliçe üzerinde belirtilen ya da yazılı olarak kendisine bildirilmiş olan prim taksitlerinin herhangi birini vade günü bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer. Sigorta ettiren, prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 15 gün içinde ödemediği takdirde sigorta teminatı durur. Rizikonun gerçekleşmemesi kaydıyla, teminatın durduğu süre içinde prim borcunun ödenmesi halinde teminat durduğu yerden devam eder .Sigorta teminatının durduğu tarihten itibaren 15 gün içerisinde prim borcunun ödenmemesi halinde, sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur. Poliçenin ön yüzüne yazılması kaydıyla, rizikonun gerçekleşmesiyle henüz vadesi gelmemiş prim taksitlerinin sigortacının ödemekle yükümlü olduğu tazminat miktarını aşmayan kısmı, muaccel hale gelir . Bu madde uyarınca sigorta sözleşmesinin feshedilmiş sayıldığı hallerde, sigortacının sorumluluğunun devam ettiği süreye tekabül eden prim gün esası üzerinden hesap edilerek fazlası sigorta ettirene iade edilir.
2.1- Sigortacı, bu sözleşmeyi sigorta ettirenin teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde yazılı beyanına dayanarak yapmıştır. Bu teklifnamenin en az aşağıda gösterilen bilgileri içermesi gerekir: 1- Sigorta ettirenin adı ve soyadı, 2- Sigorta ettirenin ne sıfatla hareket ettiği, 3- Sigorta ettirenin ikametgahı, 4- Sigorta edilecek seranın bulunduğu yer (il, ilçe, köy ve mevkii) ile seranın boyutları, 5- Seradaki camların boyutları ile toplam adedi ve camların toplam değeri, 6- Konstrüksiyonun değeri, 7- Serada bulunan veya sigorta süresi içinde sonraki dönemlerde ekilecek ürünlerin cinsi, ekim-dikim tarihi, fide adedi, 8- Serada bulunan veya sigorta süresi içinde sonraki dönemlerde ekilecek ürünlerin muhtemel hasat tarihi, hasatta beklenen ürün miktarı ve tahmini toplam değeri, 9- Sera ve ürünün başka sigorta şirketine sigorta ettirilmiş olup olmadığı. 2.2- Sigorta ettirenin beyanı gerçeğe aykırı veya eksik ise, sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek hallerde, sigortacı durumu öğrendiği tarihten itibaren bir ay içinde sözleşmeden cayabilir veya sözleşmeyi yürürlükte tutarak aynı süre içinde prim farkını talep edebilir. Sigorta ettiren, talep edilen prim farkını kabul etmediğini sekiz gün içinde bildirdiği takdirde sözleşme feshedilmiş olur. Cayma veya feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir. 2.3- Sigorta ettirenin kasdı bulunmadığı durumlarda riziko; sigortacı durumuöğrenmeden önce veya cayma ya da feshin hüküm ifade etmesi için geçecek sürede gerçekleşirse, sigortacı tazminatı tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki orana göre öder. 2.4- Süresinde kullanılmayan cayma veya prim farkını talep etme hakkı düşer.
3.1- Sözleşmenin yapılmasından sonra sigortalı şeylerin teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde belirtilen yeri veya hali sigortacının rızası olmaksızın sigorta ettiren tarafından değiştirildiği takdirde, sigorta ettiren sekiz gün içinde durumu sigortacıya bildirmekle yükümlüdür. Durumun sigortacı tarafından öğrenilmesinden sonra: 1- Değişiklik, sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren hallerden ise; sigortacı, sekiz gün içinde sözleşmeyi fesheder veya prim farkını talep etmek suretiyle sözleşmeyi yürürlükte tutar .Sigorta ettiren, talep edilen prim farkını kabul etmediğini sekiz gün içinde bildirdiği takdirde sözleşme feshedilmiş olur. Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir. Süresinde kullanılmayan fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer . Sigortalı şeylerin teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde bildirilen yerinin veya halinin değiştiğini öğrenen sigortacı, sözleşmenin devamına razı olduğunu gösteren bir harekette bulunursa fesih hakkı düşer. 2- Değişiklik, rizikoyu hafifletici nitelikte ve daha az prim uygulamasını gerektiren hallerden ise; sigortacı, bu değişikliğin yapıldığı tarihten sözleşmenin sona ermesine kadar geçecek süre için gün esasına göre hesap edilecek prim farkını sigorta ettirene geri verir. 3.2- Sigortacının sözleşmeyi bu değişikliklere göre yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren hallerde: a) Sigortacı durumu öğrenmeden önce, b) Sigortacının fesih ihbarında bulunabileceği süre içinde, c) Fesih ihbarının hüküm ifade etmesi için geçecek süre içinde, riziko gerçekleşirse sigortacı, tazminatı tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki orana göre öder .
Sözleşme süresi içinde, sigortalı sera veya içindeki ürünlerin menfaat sahibinin değişmesi halinde sözleşme hüküm ifade etmeye devam eder ve sigorta ettirenin sözleşmeden doğan hak ve borçları yeni hak sahibine geçer. Değişiklik halinde, sigorta ettiren ve sigortanın varlığını öğrenen yeni hak sahibi durumu 15 gün içinde sigortacıya bildirmekle yükümlüdür . Sigortacı değişikliği, yeni hak sahibi de sigortanın varlığını öğrendiği tarihten itibaren sekiz gün içinde sözleşmeyi feshedebilir. Süresinde kullanılmayan fesih hakkı düşer . Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası hak sahibine geri verilir. Sigortalı şeylerin sahibinin değişmesi anında ödenmesi gerekli prim borçlarından, sigorta ettiren ile fesih hakkını kullanmayan yeni hak sahibi birlikte sorumludur. Sigorta ettirenin ölümü halinde, sözleşmeden doğan bütün hak ve borçlar yeni hak sahibine geçer .
Sigorta teminatı, sigorta sözleşmesinde belirtilen yer veya yerler için geçerlidir. Sigortalı şeylerin bulunduğu yerin değiştirilmesi halinde madde C.3 hükümleri uygulanır .
Sigorta ettirenin bildirimleri sigorta şirketinin merkezine veya sözleşmesine aracılık yapan acenteye noter aracılığıyla veya taahhütlü mektupla yapılır. Sigortacının bildirimleri de sigorta ettirenin poliçede gösterilen adresine, bu adres değişmişse son bildirilen adresine aynı surette yapılır . Taraflara imza karşılığında elden verilen mektup veya telgrafla yapılan bildirimler taahhütlü mektup hükmündedir. Sigortacı tarafından yapılan fesih ihbarı postaya veya notere verildiği tarihten itibaren 15 gün sonra öğleyin saat 12.00'de, sigorta ettiren tarafından yapılan fesih ihbarı ise postaya veya notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder.
Sigortacı ve sigortacı adına hareket edenler, sigorta ettiren ve sigortalıyla ilgili olarak öğrenecekleri ticari veya mesleki sırların açığa çıkarılmasından doğacak zararlardan sorumludur .
Bu sigorta sözleşmesinden doğan anlaşmazlıklar nedeniyle sigortacı aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme, sigorta şirketinin merkezinin veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acentenin ikametgahının bulunduğu yer ya da rizikonun gerçekleştiği yerdeki ticaret mahkemesi; sigortacı tarafından açılacak davalardaki yetkili mahkeme ise, davalının ikametgahının bulunduğu yerdeki ticaret mahkemesidir.
Sigorta sözleşmesinden doğan bütün talepler iki yılda zaman aşımına uğrar.
Bu genel şartlara sigortalı aleyhine olmamak kaydıyla özel şartlar konulabilir. |
EN HIZLI, EN GÜÇLÜ
Bize Ulaşın